Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 30, 22 July 1875 — Untitled [ARTICLE]

Oiai ka Peresidena a me kekahi mau hoa o ko kakou Pajpa Ola i Molokai, a ua kipa hoi a ua hoomaopppo i na mo o ka noho'na o na hoakanaka enoho ana iloko o na inea a ka mai Lfepera~īna Kalawao, ke manao nei makou, o ka manawa kupono loa keia e waiho akea'ku i kekahi mea a makou i manao nui ai, a e noi pu aku no hoi, ma o ka inoa o na makaainana, e liooponopono ia, a e hoomakaukau ia i mau loina, i wahi e pau ai na pilikia a makou i manao ai. oka mea a makou i manao nui ai, oia no ka hookaawale ia ana o ka poe i mare ia, ka lawe ia ana'ku o ke kane a wahine paha, a waiho iho la i ke koolua mahope, pau ana a hiki i ka wa a kela mai ino akii ai iaia ; aka o ka berita mare, aole e pau. Lawe ia'ku la ke kane, ka mea hoi nana e imi na pono o keia ola ana, a noho iho la hoi ka wahine maho[>e nei me ka maopopo ole o kahi e loaa mai ai o kona ola. A i manao oia e mare hou, e lawe hoi i makua nana e malama i kona ola, e hoole ia mai ana, a e nele ana hoi ma ona kanawai 'la. He mea maopopo ka hopena o kela wahine, kela makuahine hoi; ua nele iho la ia malalo 0 na kulana maluhia, a o ka hopena o ia mea, oia no kona lilo ana i ka lalau, e hoolei wale ana i kona kino a mauna hoi Ike ola. Maanei, ke ninau nei makou, aole anei he mea pono a he ku hoi no ka pomaikai o ke aupuni a me ke ola o ka lahui ka hooponopono ia ana o keia mea, i hiki ai hoi i kela wahine ke mare hou i makua nona? Ina he pono, a]ajla r Jke noi nei makou e hana koke ia; a ina he pono ole, aiaila, aole anei e kuleana oia ke noi i ke aupuni e malauia i kona ola ? E kamailio hou aku ana no makou ma keia ninau.

Ma ka pepa o ka hebedoma i hala, ua hoike aku makou i kekahi lono i loaa mai ia makou e pili ana no ka pau ana o ka manawa no ka noho Lunakanawai Apana ana o Henry W. Daniels, no Wailuku, Maui. Oia lono, ua hooia ia mai, a e loaa no kekahi palapala mai kekahi makainaka mai o ia apana ma ka kakou'pepa o keia la, e pili ana ia mea. Ua pau ka inanawa o kona Palapala Hookohu i ka la 5 o lune i hala iho nei, a mai ia nianawa inai ka waiho hakahaka ana o ia noho a liiki i keia mau la, me ke kahu ole. Mai ko niakou hoomaka ana mai e i ka oihana lioopuka nupepa a hiki mai i keia mau la, ua loaa mau mai na palaj>ala a na makaiiinana c ia apaua, e piii ana i na hana a ka Lunakanawai o Wailuku, oiā hoi © H. W. Daniels. He niakehewa jvaha ia makou ke kukala ae ia mau mea, aka, ua lawa no ke hai ae, ua ku i'ka pono ole no ke kanaka e nolio ana ma ke ano he kahu no ka maiuhia inalalo o na kanawai o ka aina. Ua kue mau niakou ia mau haiui, a ke kue nei no i keia la, i na hana oia ano a kekahi mau Luna aupuui a me na me;i a )vau. Ua lawa i na Mana Hookohu ka ike ana no 'keia mau mea; a ilolaila, ke noi nei luakou maanei, no ka |>ono kaulike o ka lehuk'liu, ka maluhia o ka aioa a me ka hooko jx>no ia o ka makemake o na kanawai o ke aupuni: e imi akahele ia me ka noonoo nui, e wae ia iue ka pakiko, a e luxikohu k iu;Uunā o na kahua hoo)H>no a kuokoa hoi, ki'kahi kauaka i hoiko maoli ma«kona auo * iw kana mau hana, ua kupono oia iiia Lv ih>lio, a e poiuaikai ai hoi ke aupuui a ine ka lahui

ma ona la. E hoolei ia a e kapae ioa ia na kumu nune mawaena o na kaūaka mamuli ojaa hana kupono ole a ka Lunakanawai mua, a e hooliloia ia mau nune i mau iini maluhia malalo o na hana' maikai a pololei ā ka Lunakanawai heu e hookohu ia'ku ana. na hana a keia kahu maluhia, ke noi hou aku nei no makou, e pu aku na Mana Hookohu i ka nosuoo ana i na hana kupono ole a ka Lunakanawaā A|m<na o Makawao. Ua ike lea ia aua maopopo no paha i ka hapanui o ka lehulehu ke kulana o keia kahu maluhia, a ma na hoike oiaio i loaa mai ia makou e pili ana nona, ke hopo ole .nei makou i ka puana ae, ua kupono ole oia pia ia noho, a he hoohilahila hoi i ka mana o ke aupuni ma ona kanawai la. Nolaila, ke manao nei makou, o ka pulumi ikaika ana keia, a nalo aku na anoano awahia, a kanu iho i na momi, a e ulu mai auanei na hua maemae, a ulu pu a laupai o Hawaii. Mahope iho o ka paa ana o keia manao maluna ae i ka hoonoho ia me na hua kepau, ua loaa mai ia makou ka lono, ua hookohu ia ka Hon. H. Kuihelani nia ka noho o ka Lunakanawai Apana o Wailuku. Ke lana nei ko makou mau manao no ka pomaikai o ka lehulehu ma ka hoonoho ana a na Mana Hookohu iaia ma keia noho, aka, e kali ana no nae makou, aia na ke au o ka manawa e hooia mai. Maanei, ke hoomaha nei ka makou makakila no ke kamailio ana no ka Lttnakanawai Apana o Wailuku, a hiki i ke kahea hou ia'na mai; aka, no ka Lunakanawai Apana o Makawao, ke hookala nei makou no ka paio ana'ku me kana mau hana lapuwale, a hiki i kona hooki ana ia mau hana, a i ole, a hiki i kona kappe ia'na ae, a hoonoho ia he kanaka kupono, naiia e malama me ka maluhia ka hanohano o ke aupuni, a me ka pomaikai hoi o ka lehulehu holookoa.