Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 52, 21 December 1876 — Page 4
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, DEKEMABA 21, 1876.
KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.
LAIKI MAKUA, MRS. KELA F. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE, MRS. C. C. COLEMANA.
Haina o na Ninau ma Asia.
1.—He panalaau no Roma, nona ke kulanakauhale o Epeso, nona hoi kka aoao komohana o Asia waena. Oih. 15:6.
2.—Aole.
3.—O Damaseko. Kin. 14:15.
4.—I saia, 49:12.
KA MOIWAHINE KAPIOLANI.
Ma ka la 27 o Nov., ua hiki mai la ko kakou Moiwahine Kapiolani ma ka apana o ka Ua Ukiu o Makawao. He mea hou no hoi ia i ko makou lohe ana, a ua piha i ka hauoli ko makou mau puuwai me ke ake nui e ike koke aku i kona mau helehelena. Ma ke kakahiaka o ka la 27 o Nov., hiki mai la he elele mai ke Kiaaina mai o ka mokupuni o Maui, e hai mai ana i ka makemake o ka Moiwahine e ike i ke Kula Kaikamahine nei. A no ia lohe ana, ua hoomakaukau iho la makou no kona hiki mai. Ua hookipaia oia maloko o ka rumi kula, kahi a makou a na kaikamahine i luana ai me na mea hana lima a makou e akoakoa ana i mea e hoikeike aku ai iaia. Ua mele aku makou, a gymnastic no hoi, a heluhelu ma ka Baibala. A mahope o keia mau mea, ua kuai ka Moiwahine i kekahi mau mea hana a na kaikamahine, a makana wale ia aku no kekahi mau mea. Ua lulu lima pakahi oia me na kaikamahine, a ua ake nui oia e lilo makou a pau i poe pono. Na kekahi haumana o
MAUNAOLU.
I NA MAKUAHINE HAWAII.
He wahi manao ko'u no oukou, no ka oukou mau kaikikane.
He nui na mea i kakauia i na wa i hala, no ka malama pono ana i na kaikamahine. Aka, pehea hoi na keikikane?
Ua ike pinepine au he nui wale o na kamalii liilii ma na alanui, ua kahaha au ina he aloha na makuahine ia lakou, a e hoao ana lakou e kukulu ae ia lakou a lilo i poe kanaka maikai. O keia poe kamalii e ike ia nei ma na alanui, o kekahi o lakou e panapana hua ana, e puhi baka ana kekahi a e ao ana kekahi i ka hailiili: e ku wale mai ana kekahi o lakou, a e hoolohe ana i na olelo pelapela, me ka hoomahui pu ana. Aole o ke alanui kahi kupono no lakou—O lakou aku na kanaka o ka aina iloko o keia mau makahiki aku, a heaha ka mea pono e hanaia no lakou? Ua ike au aia he kula Hoopololei, kahi o na keikikane e lawe ia ai, ina lakou he poe kolohe, ilaila e ao ia ai i na hana maikai a e ao ia ai i ka hana lima.
I ka wa e ulu ae ai kekahi wahi laau a hoomaka ia kona hehi ia ana a kekee, e ulu ae no ia he laau kekee—Hiki no nae ia oe ke hoopololei, ma ka nakinaki ana aku ma kahi kekee, a pela mau aku e hana ai, e lilo ia i kumulaau maikai; aka, e mau ana no kekahi wahi anapuu. Nolaila, o na keikikane liilii, e malama akahele loa oukou e na makuahine ia lakou ano. E hoohauoli mau ia lakou ma ka home. E haawi aku i wahi hana na lakou. E kokua mai lakou ia oe ma kau hana. E oluolu mau aku ia lakou me ka hoolaulea pu ana aku me lakou ma ka lakou paani ana, i oi aku i ko ka hana; mai olelo aku, ka! keiki kolohe oe! hele pela! o hoopilikia loa mai lakou ia oe ma kau hana ana pela.
He makuahine au, eha a'u mau kaikikane liilii, ua kanaka makua nae lakou i keia wa. Ua hoopaa mau au ia lakou ma ka hana. Ua ike lakou i ka hana i kekahi mau mea he nui wale, kokua ana i ko lakou makuahine, maloko o ka hale a mawaho kekahi. Ua makemake loa lakou i ka paeli ia iloko o ka pa. Ua manao au, ua makemake loa ia na keiki kane i ka paeli i ka honua. I kekahi manawa, kohi lakou i mau lua hohonu, me ka hoohikihiki ana i ka lepo me na tini liilii a hiki i ka wa e loaa ai ke one eleele. Alaila, e ninau lakou ina e halii ia ke one maluna o na alahele, a i ole, e hoopiha mai paha i kekahi mau pahu one na'u. O ka lua a lakou i eli ai, ua hooliloia i wahi waiho opala a me na lau laau helelei. A mahope aku, e lilo kela mau lua i mau wahi e kanu ai na laau. I ka ulu ana ae o ua mau keiki nei a kanaka makua, ua ike lakou i ka hana i na hana a pau o ka hale, ka pa a me na kihapai mea kanu, ma ka hoomaa ana ia lakou i ka hana i ka wa kamalii, i hui pu ia me ko lakou mau pomaikai i oi aku i ko'u. Ua nani maoli ko makou home. Aole lakou i hui aku me ke anaina o ka poe lapuwale; a he mea maikai no lakou ma na ala e ae a pau. O ka poe keiki hoolohe ole, molowa, aole lakou i lilo i poe keiki maikai. E imi mau ana o Satana i ka mea e hewa ai na lima o ka poe molowa ke hana.
MANAO KOKUA I KA HANA A KA MOI.
Ua makemake makou e hoomoakaka aku i ko makou iini nui no keia hana hou a ko kakou Moi.
O kona makemake ka hoomau ia aku o ke ola o kona lahui. A o ko makou iini nui hoi ka hana aku i na mea a pau e hiki ai ia makou ke kokua aku iaia ma keia hana maikai.
Nolaila, e nana ae makou a puni no keia hana a oukou, me ka mea hoi e hoopilikia nei ia oukou; me ka hoao ana e pai aku i ua manao la imua o oukou ma keia pepa. E hana makou me ke akehele, aka, me ka hoopono.
E heluhelu anei oukou i ko makou mau manao, me ka noonoo no oukou iho? O ka poe i aloha ia oukou, ua ake lakou e mau aku ko oukou lahui, a lilo i lahui kanaka maikai, aka, he uuku wale no ka lakou e hana ai, ke ole oukou e kokua pu aku ma ko lakou aoao, oia hoi ka aoao e hana ana i ka maikai a me ke ala pololei.
E hopu like kakou a pau i ke kauia, a e huki like, huki me ka ikaika, a me ka huki like o na mea a pau.
Ka la hiki mai—Ke keiki a ke Akua.
Aole anei oe i kaumaha no ka lohe ana ua kipakuia o Adamu ma mailoko aku o ka mahinaai? Aole he oluolu o waho o ka mahinaai. He nui wale na nahelehele a me ka pua kala e ulu ana mawaho o ke kihapai; aka, maloko o ke kihapai, he nui wale na pua nani a me na huaai ono. Ua kauohaia o Adamu e paeli i ka honua, a hiki i kona wa e wela ai a luhi, no ka mea, aole he loaa mau o na huaai o na laau iaia. Ike iho la o Adamu i ka eha o kona kino i kekahi manawa; loli ae la kona oho a keokeo, no ka mea, ua kahiko oia. Loohia mau o Eva i ka mai a me ka nawaliwali o kona mau lala, a e hiolo mau ana kona mau waimaka ma kona mau papalina. Aloha ino o Adamu ma! Ina i hoolohe olua i ke kauoha a ke Akua, ina la ua noho oluolu mau loa aku laua. Ua ike mua o Adamu a me Eva e make ana laua; haawi mai la ke Akua i mau keiki na laua, a ua maopopo mua no ia Adamu e make ana kana mau keiki, no ka mea, ua olelo aku ke Akua ia laua, ua hanaia ko laua mau kino noloko mai o ka lepo, a e pono ke hoi hou aku i ka lepo. Aka, he mea kaumaha hou aku kekahi. Ua lilo na keiki a Adamu i ka hana hewa. Aole laua i aloha e hoonani i ke Akua no ka laua mea i hana ai, aka, ua makemake laua e hana i na mea lapuwale he nui. Ua ulu ae laua e like me Satana, nolaila, manao iho la o Satana, i ka wa e waiho ia ai ko lakou kino iloko o ka lepo, e noho pu ko lakou uhane me ia; no ka mea, ua maopopo mua no iaia, aole e noho pu ka poe hewa me ke Akua iloko o ka lani. Aka, e iho lakou ilalo i ka po a me ka lakou poe keiki pu; aole anei ke Akua i aloha ia lakou? O ke Akua ka mea i oi aku ke aloha, ua imi Oia i wahi e pakele ai no lakou. I aku la ka Makua i Kana Keiki, ia Iesu Krsito, e hoouna ana Au ia Oe i ka honua ma ke ano he kanaka, a e ao aku i kanaka e noho pono a i Hoola no lakou. Ua maopopo mua no Iaia, e make ana Oia no lakou, i ole lakou e make. Ua paa Kona manao e mohai Iaia iho e make no lakou. Hele mai la Ia i ke ao nei e hoopakele i na uhane a me ka hewa o kanaka, a e make no lakou. Iho mai la Ia ma ke ano kanaka e lawe i ko ke ao nei maluna Ona a e make no na mea a pau. Aka, ua lawe ka Haku Iesu Krsito i na eha a me ka make maluna iho Ona mamua ae o kekahi oe e ae.
E hai aku au i na mea a pau e pili ana Nona:—I aku la ke Keiki i ka Makua, "E hele Au; e hana no Au i na mea a pau i ku i Kou makemake. Ua oluolu loa ia Au e hooholo i Kou makemake." Haawi aku la ke Keiki i Kona ae e make Oia no Adamu a me Eva a me ka laua mau keiki. Ua oluolu loa ia ka Makua e mohai ia Kana Keiki aloha, ka mea hoi Ana i aloha nui ai! Ua oluolu no hoi ke Keiki, ka haalele ana i Kona
Nohoalii nani, Kona mau anela a me Kona makua aloha, a e lawe hoi i ke ano o ke kanaka a e make no lakou! O kakou kekahi mau mamo a Adamu. No kakou i hele mai ai o Iesu e make. Ua hewa kakou, a e hele ana kakou i ka po; ina nae i make ole o Iesu no kakou. E pono kakou e aloha i ka Makua a me ke Keiki, no ka mea, ua nui Kona aloha no kakou. E hoonani pu kakou i ke Akua me na anela, me ka olelo aku—"Ke mahalo nei makou ia Oe e ka Makua, no Kou aloha lua ole i ka haawi ana mai i Kau Keiki Hiwahiwa. Ke mahalo nei makou ia Oe e ke Keiki, no Kou aloha lua ole i ka iho ana mai e hookahe i Kou koko a e make no makou. He manawa loihi ko ka Makua kali ana, a hoouna mai la i Kana Keiki i ke ao nei ma ke ano kanaka. Ua kali pu no hoi i ke Keiki oiai Oia ma ka lani, me ka noonoo i Kana mea i hoopaa ai e hana; aka, aole e hiki Iaia ke iho mai a lilo ma ke ano he kanaka, ke ole e oluolu ia e Kona Makua e hoouna Iaia.
Ka Elepani-kai.
Ano e hoi keia holoholona nui! He holoholona aukai keia, a hiki hoi i kona wa e hoi ai mauka maluna o ka aina, a iluna paha o ka hau, hoi no ilaila a hala kekahi mau la.
Noho paa kela ma ke kai anu akau, aole hoi i ikeia ma na aina wela. O kona mau wawae ua ano palahalaha me he mau lima la, e kokua pono ana iaia ma ka au ana i ke kai. He mau maiuu hoi kona, ano like me ko ka bea.
Elua ona mau niho loloa e like me ko ka elepani, a he waiwai nui ke loaa mai, i mea hana i na kahi-palaoa a me na mea palaoa ma na piana. Ua oi aku ka nani o ka iwi palaoa o keia holoholona mamua o ko ke kohola a me ka Elepani. O ka ili he uwauwa loa, a ua hooliloia i mea ili kauo no na lio kauo kaa ma Amerika.
O ka loa o keia holoholona, he umikumamalua kapuai a hiki aku i ka umikumamawalu, a o ke anapuni o kona opu, mai ka ewalu a i ka umi kapuai. Ua oi aku ka nui a me ka puipui o kona kino momona mamua o ko ka bipi nui.
He make wale keia holoholona i ke kanaka ke loaa iaia ma ka aina maloo. Hou ia i ke o a make koke no.
He leo mai na makuahine.
Aneane 100 makahiki i hala, e noho ana ma Amerika Huipuia kekahi kanaka i kapaia ka inoa o Moody, ka mea nona ka naau i piha i ka ehaeha no kona mau hewa a me na pilikia, a me ko hai aku; nolaila i hoao ai ia e nakinaki i ka hainaka ma kona poo, i ike ole ai kekahi mea i kona mau maka, a pela oia i noho ai me ka hele ana iwaena o kona mau hoa. Ua noonoo mau au no na kokua o Moody i ka wa a ko'u manao e haule aku ai maluna o na hewa a me na hana kupono ole a na kaikamahine maikai a ka poe hanohano.
Ua hilahila au i ka alawa ae iluna, i ko'u wa e lohe ai i kekahi kaikamahine opiopio ua lawe i ka laikini, me ka hoikeike ana iaia ma na alanui me na helehelena i hele a haikea, e iho ana ilalo me ka paukiki i ka make; a no ke kaikamahine opiopio, ka mea i kupaa i ka hoowalewale ia e haule ana, ma ka hoowalewaleia ana o kona mau makua e kekahi mau haole me ka rama a me ke dala.
Ua haawi ke Akua ia kakou pakahi a pau he paku, "Mai moe kolohe oe," aole mea nana e wawahi i keia paku, aka, e poino lakou ma ko lakou mau lealea iho a me ka maikai o ka noho lokahi pu ana. E like auanei na kaikamahine a kakou me ka pohaku i hoohinuhinuia" wahi a ka olelo a ke Akua. O ka waiwai makamae oi loa i kauia e ke kiko eleele, e loaa ole iaia kona kumukuai; a pela ke kaikamahine i nele i ka maemae, aka, ua aahu ia me ka lole silika a me ka veleveta, ua like ia me ka holoholona olala. E ala like kakou a pau e hoopakele i na kaikamahine o ka aina. E helu kela me keia makuakane, makuahine, a me na hoaaloha i ko lakou mau enemi ino iho, a pela ka mea pepehi kanaka nona iho, ka mea nana e wawahi ka maluhia o ka home. O ke kula Hoopololei, ua ake nui ia i wahi e ao ia ai ka mea i haule no na ano hewa a pau. Ua hilinai ia ke ola o ka lahui maluna o ka noho maemae ana o kona mau kaikamahine.
He hana maikai me ka mahaloia ka malama ana i ka mea mai me ka mea nele, aka, he pokepoke wale ana ae no ia i na lala o ka laau i pala koke ka hua no ka eleao. Ina hoi e ulaa ia na a-a o ka laau, he mea pono e loli ae na hana a na kaikamahine o ka aina.
(Aole i pau.)
KA ELEIKI KUMUMANAO
NO KE KAUOHA HOU.
"HE KAUOHA HOU KA'U E HAAWI AKU NEI
IA OUKOU, E ALOHA KEKAHI I KEKAHI.—IOANE
XIII; XXXIV."
MOKUNA II.
COUSINI ELA.
I ka aneane ana e nalo aku ia la, a e noho ana o Ela me ke kiai i ka maewa a ka pua pikake i ka makani me ka hoolono ana i ka pohapoha mai a ka wai o luna o ke ahua, a hiki wale i ka wa a ka la i iho aku ai e nalo. O kona wahi kaikunane hoi, oia o Archie, ua pauhia ia oia e ka hiamoe ma ko Ela mau wahi wawae, me kona wahi poo iluna o na kuli o kona wahi kaikuahine. Ua kiai iho la kona wahi kaikuahine i na helehelena o Archie i ka wa a na kukuna o ka la e iho aku ana e nalo e pa-pa pono ana iluna ona. He keu o ka molale maikai o kona helehelena! O ka wa hoi ia a ka maluhia e hoopuana ana maluna iho o kona mau kuemaka poniponi.
Ua nalo aku la ka la. O kona mau kukuna ulaula, ua ahee aku la, a ua hoohikilele ia mai la o Ela ma ka nehe ana mai o na kapuai mahope ona. O ka mea nona keia mau kapuai, oia no o "Mammy Jule," ka mea hii keiki mua o lakou; a oia iho la ka makuahine hoopono o ua mau keiki makua ole nei; komo mai la oia me ka palanehe loa, ia Ela i kau ae ai i kona lima i ka waha me ke kuhikuhi ana aku i ke keiki hiamoe. "E hoomaikaiia kuu hanai," wahi a ka wahine hii keiki mua o lakou i puana ae ai. "Ua moe oia me ka maluhia, a ua maikai kona nanaina. Aole oe i ike e kuu Miss Ela aloha i kona hii ana a malama ia oe i kou wa i mai loa'i. A me ko makou a pau manao ana ua hala oe, ia oe e waiho oni ole ana me ke koekoe a me ka puanuanu me he mea make la, kukuli koke iho la oia ilalo, puliki ae la i kona mau lima a pule ae la, "E ka Haku, aole o ko'u makemake ke hanaia, aka, o Kou no!" Ina he mea iloko o ka ehaeha o kela keiki kekahi i komo pu iloko o ia haawina hookahi. Hoopau ae la o Mammy Jule i kana kamailio ana me ke kuu malie ana iho i kona hanu." Aole i hoala ia ke keiki e kona leo aloha, aka, ua hookupilikii hou ia ko Ela puuwai i ka ehaeah no kana mau huaolelo, "Auwe! ina la hoi i make au!" wahi a Ela i uwe ae ai me ka welania. "U'oki, e kuu keiki!" wahi a Mammy Jule; me ka hahau ana aku i kona lima oolea eleele i ka lauoho o Ela me ke akahele.
"Ua ike anei oe e Ela, i ka mea nana i haawi mai i keia mau pilikia ia oe? E kuu keiki, na ka Haku i haawi mai; e malama oe i keia." Aka, o ke anoano kaumaha a me ka pilihua, oia wale no ka mea ia Ela. No ko Ela uwe haalo'ulo'u, i hoopuiwa ia ai o Archie mai kona hiamoe mai, a puoho ae la ia me ka leo hikilele. "E kuahine! Auwe, O oe anei e Ela?" wahi ana i uwo ae ai. Ua moeuhane au—Ua kuhi au, auwe—Ua manao au, o ka lani ka'u i moeuhane ai, a ua kuhi au ua lohe au i ka leo o kuu makuahine. "Auwe, kuu makuahine, kuu makuahine!" Na kona uwa ana ae, i hoohikilele ae ia Ela, a hoopau ia ae la kona mau kaumaha ano e.
Hoomoe iho la o Ela i kona poo iluna o kona kuli, a hoopau ae la i kona uwe ana, oiai oia e hoomalielie ana iaia, me ka hoomaneoneo ana iaia me kona mau wahi lima maloko ae o ke oho piipii o kona wahi kaikunane. Pili hou iho la ko Archie mau maka maluhiluhi, oiai e kokolo mai ana na kulu waimaka iwaho mai kona mau lihilihi mai. "Auwe, e Ela, ua eha ia kuu poo, a ua makahiamoe loa ia au!" wahi ana i namunamu iho ai. Kulou aku la o Mammy Jule imua me ka haka pono ana aku i ka helehelena o kana milimili. Auwe! ua pii ka ula i kona mau papalina, a ua hahana ka wela i kona mau lima. Naka ae la o Ela i ka haalulu, iaia i alawa ae ai iluna a ike aku la i na maka piha hopohopo o ka wahine. "E Massa Archie, kuu bebe aloha, mai olelo ua mai ia oe!" wahi a Mammy Jule, me ka haule ana iho ma kona mau kuli, a hapai mai la i ke poo o ke keiki i kona umauma ahonui. Owaka ae la ko Archie mau maka, ma ka hoikaika ana ae iaia iho e kamailio. "Ua manao au, ua luhi ia au, e Mammy," wahi ana me ka hoao ana e aka, "E moe au iluna o keia noho-koki." Hele aku la oia i ka noho, me ke ka-ina wawae kulanalana, a hoohaule iho la ia ia iho ilalo. "Aloha oe e Mammy Jule, e honi mai ia'u e kuu kuahine Ela, e hoi ana au e hiamoe."
Mino aka ae la ia, iaia i pane ae ai, a me kona lima iloko o ko Ela lima i puili ae ai ia, me Mammy Jule e kukuli ana ma ka aoao o ka noho-koki, haule aku la ia a waiho i ka hiamoe.
(Aole i pau.)
HAAWINA KULA SABATI.
HELU 53.—SABATI, DEC. 31, 1876.
KUMU HANA—Hoike makahiki.
PAUKU BAIBALA, I Sam 15 a Kekahuna 12, a Oih. 1—12.
Pauku Gula, "Ke hoolei mai nei oe i ka makahiki me kou lokomaikai." Halelu 65: 11.
Mele. 8—6 Palua. Leo. Jesu ever near. Golden Chain p. 28
1 Ala'e kakou a hoonoonoo,
Na Kula Sabati,
Ka la no nei e pau ae ai
Ka makahiki nei E hoomanao a paanaau
Na moolelo e,
Mai Ianuari a ia nei,
Ku a hoike mai.
2 Na kumuhana e hai mai,
Na puaku gula e
A hiki ole, nana hou,
Hoao i paa maikai.
Ka hana nae ka mea waiwai,
Ka malama maikai.
Ia Iesu i ke Kahu e,
Ka Haku e ola'i.
Pule hoomaikai i ke Akua no na pono i loaa mai iloko o keia makahiki &c.
Na Ninau a ke Kahu.
Na kane. Owai ke'lii o ka poe Iseraela ma ka Haawina I.? Heaha ka hewa nui i hoopauia'i ko Saula alii ana? Heaha ka pono nui o na'lii me na kanaka? A malama ole i ke Akua, pehea?
Na wahine. Haawina II. Owai ke pani no Saula? Nawai i koho a poni ia Davida? Mahea ka like ole o ko ke Akua me ko ke kanaka koho ana? Kowai koho ka kakou e ae aku ai? He Alii maikai anei Davida?
Na keiki kane. Haawina III. Owai kela kanaka nunui a Davida i pepehi ai? me keaha? Nohea ko Davida ikaika? Ma keaha kakou e lanakila'i maluna o na enemi o ka Uhane? Ma ka pule me ka manaoio.
Na kaikamahine. Haawina IV. Lawe Saula ia Davida iloko o kona hale a hoohanohano ia ia, maluhia anei oia malaila? Aole, mai make no oia ia Saula. No keaha? Nawai oia i hoopakele? Nawai oukou e malama a hoomalu maikai? Keaha nae oukou i ke Akua? Na pokii. Owai kela kanaka nunui? Golia ka luna koa o ka poe Pilisetia. Owai kela kanaka uuku i make ai Golia Davida. Heaha ka mea i make ai Golia? Owai ko oukou enemi nui? Ma keaha e pale ai ia ia?
Ke kula a pau. Haawina V. Owai ka mea i aloha nui ia Davida? Ua like laua me keaha? Owai na hoa kupono no kakou? Owai ka mea i alona nui ia kakou, a haawi mai i kona ola iho i mea e ola'i kakou?
Na kane. Haawina VI. I ka wa i hiki ai ia Davida ke pepehi ia Saula, a kena ia oia e pepehi, pepehi anei oia i a ia? Ehia ona hoopakele ana i kona enemi? Heaha ka Iesu paipai ana no na enemi?
Na wahine. Haawina VII. Hai mai i ke ano o ko Saula make ana? Owai ka i make pu? Owai ka i haalele ia Saula no kona mau hewa? Pela mau anei, e haalele ana ke Akua i na'li hewa, i na kanaka hewa? Owai ka i kanikau nui no ka make ana o Saula me Lonetana?
Na keiki kane. Haawina VIII. A make Saula, owai ka i poniia a hoonohoia i Alii no ka poe Iseraela? He mau mea ke-kea nae mamua, heaha ia mau mea, a pehea i pau ai? Mahea oia i alii mua ai? Ma Heberona. Mahea mahope? Ma Ierusalema. Ehia makahiki ma Heberona? Ehia ma Ierusalema? Hui ehia?
Na kaikamahine. Haawina IX. Heaha ka hana mua a Davida no ka pahu berita? Aia mahea ia pahu ia manawa? Ehia makahiki ma Risiatiarima? A lawe a malaila aku a ihea? I Ziona.
Na pokii. Make Saula ke'lii no kona hewa, owai kona pani? Davida. Olioli anei Davida no ka make ana o Saula kona enemi? Aole, kanikau nui oia. Pono anei ke aloha i na enemi? Ae, olelo mai Iesu, e aloha aku ina enemi, e pule no lakou.
Ke kula a pau. Haawina 10—12. Hai mai i ko ke Akua aloha ia Davida me kona berita me ia. Heaha ke kumu o keia berita? Ko Davida manao e kukulu i luakini no Iehova.
Hai mai i ke kipi ana o Abesaloma, ke kumu a me ka hope, ke ano o kona make ana, ke kanikau ana o Davida ka makua. He mea maikai anei ke kipi Heaha ka pono?
Mele. Robina Gula. Mele 2.
Hiki i na naau iki
Ke aloha ia Iesu;
Hiki i na uhane iki
Ke ao i na halelu.
Cho.—Iesu nani, e aloha,
Hoomaikai i na pokii,
Iesu nani, e hoolohe
I ko makou himeni.
Na kane. Ma ka hapaha ehia i kakau ia'i na haawina e ae e pili ana i ke Kauoha Kahiko? Ma ka hapaha ekolu. Hai mai i na kumuhana mua eono o ia hapaha?
1 Ke kauoha ana a Davida ia Solomona kana keiki. 2 Ke koho ana o Solomona. 3 Ka luakini o Solomona. 4 Ka hoolaa ana i ka luakini. 5 Ka pule hoolaa a Solomona. 6 Ka hoopomaikaiia o Solomona.
Na wahine. Heaha ka Solomona i koho ai? Mahalo anei ke Akua i kona koho ana? Heaha hoi kana olelo hoopomaikai? Heaha ka oukou e koho nei? Ka naauao, ka naaupo, ke ola, ka make?
Na keikikane. Ehia makahiki i hana'i Solomona a paa ka luakini? Mahea i kukuluia'i? Hai mai i kekahi mau mea e pili ane i ka luakini. Ka loa, ka laula, na keena, ka nani, &c.
Na kaikamahine. Ka hoola ana i ka luakini he mau ahaaina elua, owai? Owai? Ehia la? Lehulehu anei kanaka? A piha i keaha?
Na pokii. Owai ke AliI naauao loa? Solomona. Nawai i kukulu i ka luakini nani loa? Mahea? Heaha kekahi mau luaini? Ka luakini maoli, ka naau, ke kino, ka ekalesia, ka lani, Paulele nui anei oukou i ka luakini? Hookipa anei oukou i ke Akua iloko o ko oukou naau?
Ke kula a pau. Hai mai i na kumuhana o na haawina i koe o ka hapaha ekolu. 7 Ka leo kahea o ka naauao. 8 Ka waiwai o ka naauao. 9 Ka hana mau ana. 10 Ka ona me kona hope. 11 Ka wahine hana pono. 12 Ka noho haipule ana.
Na kane. Mahea ka leo kahea o ka naauao? Heaha hoi kona kahea ana? Sol. I. Heaha ka waiwai o ka naauao? Sol. III. E nana i keaha i mea paipai e hana mau? Heaha ka hope o ka hiamoe, ka molowa? Sol. VI. Hai mai i na ninau nona ka ona, a me kona hope? Sol. 23.
Na wahine. Mahea i kakauia'i na mea e pili ana i ka wahine hana pono? Sol. 31; 10—Hai mai i kekahi mau hana.
Na keiki. Ka noho haipule ana. Heaha ke kauoha ma Kekahuna 12;1? Ma ka wa hea e hoomanao ai i ke Akua, e huli ai, e mihi ai, e haipule ai? Heaha ka hewa ke hoopanee a elemakule, a luahine? Hai mai i na pauku 13, 14 o ka mok. 12 o Kekahuna.
Na pokii. Ua hele kekahi alii wahine e ike ia Solomona, a e lohe i kona naauao, nohea ia wahine? Mahalo nui anei oia ia Solomona? A makana nui aku? Ae, owai ke Alii i oi aku ia Solomona? Mahalo nui anei oukou ia Iesu, me ka malama pono ia ia? Hai mai, Sol. 1;10. He mea nui ka naauao io, ke imi nui nei anei oukou i ka naauao oia hoi ka maka'u ia Iehova me ka malama i kona mau kanawai?
Ke kula a pau. Ma na hapaha ehia, i kakauia'i ka haawina e pili ai i ke Kauoha Hou? Ma ka lua me ka ha. Hai mai i na kumuhana o na Haawina 12 o ka hapaha elua.
1 Ka pii ana o Iesu i ka lani. 2 Ka la Penetekota. 3 Ka Petero olelo pale, a paipai. 4 Ka ekalesia karistiano mua. 5 Ke kanaka oopa i hoolaia. 6 Ka mana o ko Iesu inoa. 7 Ka wiwo ole o Petero ma. 8 Ka launa karistiano. 9 Ka wahahee ana i ke Akua. 10 Na lunaolelo iloko o ka halepaahao. 11 Na lunaolelo imua o ka ahahookolokolo. 12 Ke koho ana i na diakona ehiku.
Mele. Ke'Lii Imanuela. Robina Gula. Mele 31. Elua pauku.
Na kane me na wahine. Ehia la mahope o ko Iesu ala hou ana a pii ae oia i ka lani? Mahea oia i pii aku ai, a owai hoi ka i ike? Heaha hoi ka olelo a na anela? Oih. I. Heaha ka la Penetekota a me na hana kupanaha ma ia la? A pehea hoi e loaa'i na la Penetekota ia kakou? Heaha ka Petero mau olelo paipai, a hooweliweli ma ia la? Ehia hoi tausani i huli mai a bapetizoia ma ia la hookahi? Oih. 2.
Na keiki. He kanaka oopa, heaha ka oukou i hoomanao ai nona? Mahea i waiho ai me ke noi ana? Nawai i hoola? Ehia makahiki i moe oopa ai? Owai ka i huhu ia Petero ma no ka hoola ana i keia oopa? Ua huhuia, a papaia, a hooweliweliia, a hooleiia iloko o ka halepaahao na lunaolelo, no ka hai ana i ka Iesu olelo, maka'u anei lakou a haalele i ka hai ana i ka Iesu olelo? Pono anei ia oukou ke maka'u i ke kanaka? Hai mai. Mataio 10;28.
Na pokii. He mau mea i wahahee i ke Akua owai laua? Anenia, me Sapaira. Heaha ko laua wahahee? Heaha ko laua hope? No ke dala kokua, ka make. He mea maka'u anei ka wahahee?
Ke kula a pau. Ehia diakona i kohoia? Owai? Ma ka hapaha hope, owai ka i hailukuia a make? Owai ka mea hoomaau nui, a huli ma o mahope? Owai ka lanakoa haipule i huli mai? Owai ka i pepehiia i ka pahikaua? Ewai? Owai ka i hooleiia iloko o ka halepaahao a hoopakeleia i ka make e ka anela?
Mele hou. 7. Leo—Wailuku.
I Pau ka makahiki nei,
Pau na Kula Sabati;
E hoonani ia Iesu,
Mele a hoomaikai pu.
2 No ka loaa ana mai
O na Kula Sabati,
Me na aha halawai,
Me na mea hoopomaikai.
3 Mihi i na hewa e,
Na Iesu e kala mai.
Ala, a hoomaikai
No ka makahiki hou.
Pule a hookuu aku.
Haawina no Ianuari 7, 1877.—I Na Lii 12: 12—20.