Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 235, 13 July 1891 — Page 4

Page PDF (937.18 KB)

This text was transcribed by:  Brianna Matsuura
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

John E. Bush.

Luna Hoeponopono a me Puuka.

Poakahi, Iulai 13, 1891.

He Molelo Kaao No KAMAPUAA.

 

Ke keiki puaa a kahikiula me hina-ka moopuna puaa a kamaunuaniho- ka hoa paio hoi o pele, ka wahine o ka lua i kilauea, a hala loa aku i na kupuna o kukulu o kahiki.

 

O oe ia e Haunuu, e Haulani

E Haalokuloku

Ka Mano e ka I'a nui

E ui, e Uilani

Ko inoa Puaa ia e o mai.

 

            O ka ?oe hoi o ka aoao palupalu hoi, ke ue hai wale 'Ia no hei lakou ia ia nei, i ka ia nei mau kiina hoo mahie o ka papa hee holua, a he mea mahalo nui ia ia e na kanaka makaikai e haiamu aku ana malalo o ka puu.

            I ka pau ana o ka ia nei hee holua ana, ke ike nei keia ua kokoke loa kona manawa e loaa kino ai i kona hoa paio, ke wawe mai la ka iho ana a ka wahine o ka lua, ua kokoke.

            O kona oili aku la no ia i waena o ka piha kanaka e kanikani piha mai ana.

            Aka, ike mai la o Pele i ka holo e kona hoa paio iloko o ka nahelehele loloa; nolaila, hao aku la o Pele i ke ahi, o ka hele ia a pui wale ua wahi puaa nei i ka aekai aohe he manao no ke ola.

            E lele aku ana keia iloko o ke kai, a lilo i kino i'a humuhumuapuaa, a ku ana ua poe Pele nei na Hiiaka ma kula, ua hoka hoi o Pele ma.

            Ia manawa ua pae mai la ko Kama leo me ka pahenehene ia Pele me kona puali.

            Ia manawai ua pane aku o Pele i na kaikaina, e hoike ia na wahi huna o ke kino o lakou, a e ike mai auanei ua hoa paio la o kakou la hoi mai i ka aina nei, alaila make aku ia'u.

            A ua hooko ia ka olelo a Pele e akou, a ua ike mai la no hoi o Kama i na wahi huna o Pele ma me na kaikaina, a olelo hailiili maila.

            Pane aku na kaikaina o Pele ia iaia, ke nuku mai la i na wahi huna o kakou.

            Ia wa ua pane aku o Pele i na kaikaina, huli ia mai na alo o oukou ia'u a e hana aku au.

            Ia wa huli mai la lakou, a hana aku la aku la no hoi o Pele a pau kana apana hana.

            Ua huli aku la lakou ia Kamapuaa la ke alo, i ke mai la o Kama ua amuamu mai la i na kino o lakou a ku "Ke-a ka hale o Kaupo."

            A hiki ole ke nalo aku na mea huna ke hana aku ma kahi nalo, pane aku la o Pele i na kaikaina, e pau ka pono ia kakou ke hana aku.

            Ke ike wale ia mai la no e ia la, a o ka pono wale no o ka hoopau wale no i ka hana aku ma ke ino o ka pono wale no paha e hana aloha aku.

            Ua lokahi mai la na kaikainu ma ka pualu leo like ana mai, ua pono ka pau, a e hoi aku kakou i ke kuahiwi, a e kahea aku kakou i ke kane a kakou, e hoi mai me kakou, a e hoopau ke kaua ana, ae mai la ko lakou kaikuana, a pane mai la:

            E kahea ia aku hoi na ke kane a kakou e hoi mai, ua pau ke kaua ana.

            Pa kahea a Koolauwahine a Puakei e hai mai a noho i ka aina a nau ka hana iho a luhi ka kino.

            I ka lohe ana mai o ua puaa ala ua olu iho la kela he wai ko lalo.

            Ma keia mau kakele olelo ana no a na kaikaina o Pele me Kainpuaa, ua nui loa mai la ko iakou aloha ia Kamapuaa, a ?a nalo aku la lakou no ka aina mauna ke hao ala lilo i ka wai a koe ole iho he kanaka ma ia wahi, he neowale no aole wahine ma ia wahi.

            Ua pae mai la o Kamapuaa i uka o ka aina, aohe kanaka oia wahi ana i pae mai ai, a ua kau aku la no hoi kona manaolana, o ka ike aku i na wahine nana oia i kahea mua aku ai iaia.

            I keia manawa nae, ua mehameha loa, a olelo iho la oia iaia iho auhea iho nei la hoi ua poe wahine nei.

            A olelo iho la kona kupunakane, mai ninau oe no lakou, a mai kali hoi oe ma onaona maka, a i ole na lakou ala e kii mai, o kou manao maoli anei ia?

            I umi ka hoi manawa a lakou 'la i kali hoomanawanui ai mahone o kou mau apa.

            E aho e like oukou ma ka luhi ana, e luhi lakou 'la, a e luhi no hoi oe e kuu moopuna e pono ai.

            Aole na ka wahine ke kii i ke kane, na kaua no e ke kane, e like me ia a kaua i alo mai la i ke kai loa me na ale kuehu o ka moana, oia kai uli kai hohenu, a kai popolohu hoi a Kane, he mea ole hoi ia i ke kono ae a loko.

            Nolailu, e aho no kaua e koale wawae aku, a ike lihi aku hoi i na kapakai o Punahoa.

            He ole loa ko kaua noho ana ma keia wahi makalae kanaka ole, a pehea auanei e loaa ai ka kaua wahi mea e paina ai, i nawenawe ae o loko o kaua; alaila, polapola aku na maka kahi a ka ipo e ike mai ai, no ka mea hoi, o na in a lua iho la no ia i ka nuku.

            Hewa ia la e ka moopuna, a in a ua, hewa keia imua ou, he nani hewa ana ia, he mea maikai.

            I mai la o Kamapuaa, e aho e huna mai oe i ko'u wahi huna a nalo loa, he hilahila loa wau, ke ?? mai o Pele i ko'u wahi h?na, a me kona mau kaikaina, e huna aku ana no hoi au i kou wahi huna a nalo.

            Aka, aole no e nalo ia Pele, ao ka mea he kino lau no hoi ko Pele e like no hoi me kou kino lau.

            E kahea ae aua o Kuliaikekaua i kekahi o kona mau hoahanau e lawe aku lakou i ke kino puaa pupuka o ia nei, a e hookuu mai hoi lakou i ke kino ui, a kino kanaka maikai hoi.

            I ka wa i ike aku ai o Kuliaikekaua, i ka lakou moopuna, ua hele no hoi a ai ka manu iluna o ke ku o ke kanaka maikai.

            I mai la o Kamapuaa, e kilo mai oe i ko'u wahi kee a me ka puu, o ko'u oiwi kino, i aku la o Kuliaikekaua, aohe kee o kou pauka kino a oia ka kou mea kakau e hooheno ae nei, i na hua inoa o na alii, oia keia malalo iho nei:

            Aohe puu, aohe kee.

            Aohe kaulana ailolo,

            Ua kaa ia e Hakaio'e

            E ka mama hulu honua,

            E ku o ke kanaka maikai.

            No ka mea, ke lawe 'la o uwahi a lilo i ua puaa nei a kakou, no ia mea ua hoomaka aku la laua nei e hele make ano kino kanaka.

            Aia hoi o Pele a me kona mau kaikaina ke huli hol 'la i ko lakou home; a eia no hoi e Kamapuaa ma ke ukali aku la mahope/

                        Aole i pau.

 

700--Kakini--700

Hainaka Silika

-o na-

LEDE!

 

Ma na kumukuai e hoemaka ana mai ka

$1.75

-a ke-

$3.50

o ke kakini hainaka hookahi.

 

            Aole keia waiwai kuai i ike ia maanei mamua e like aku me kona ano ka nani a me ka emi o kekamukuai, kihi o na alanui Papu a me Moi, ma Ewa mai o ka Hui o Holo ma.           215-?2we.

 

LA 11 O IUNE.         LA 11 O IUNE.

E! Kakou i ka Hehei!

---

Na Papale Wahine i hanaia.

---

E hoomanao.               E hoomanao.

O ke Kilohana o kahi o na Papale i Hanaia.

-aiama-

--N.S. SACHS:--

(104, Alanui Papu Honolulu.)

Eia ia makou, a e loaa mau maiana ma na makumahu a pau,

            Na Paikini Hope a me na Ano Hou Loa.

Na Papale Poepoe i-e nani, eleele a me keokeo, i kahikoia me na pua maikai, mai ka $4.50 o ka Papale a pii aku.

            Na Papale Sela i hanaia me na Lipine, $2.00 a pii aku.

            Na Papale Sela Spa? i hanaia me na kahiko a me na ho, $2.50 a pii aku.

            Na Papale Keiki i kahiko ia, no ke kumukuai haahaa loa.

---

Na Pua hou! Na Hulu hou! Na Lipine hou!

He mau mea kupono wale no na La Nui e hoea mai ana.

---

            Na Lole Keokeo Lihilihi i-a loihi, ku i ka holoku, he $4.50 no ka lole holoku, Na lihilih laula kupono no na Loe le Keiki, ma ke .60 a me. 75 keneta o ka i-a.  Na Lole Keokeo maikai kakaulo'oa a papamu paha, ma ka .20 a .25 keneta o ka i-a/  Aole e lawa ke kahiko loloe keokeo, ke ole me kekahi KAHEI SILIKA.  E Ioaa ana no i o makou nei o na ano waihooluu o na ano a pau, no $1.00 a me $1.25 pakahi.  Na Lihilihi kekahi no na Lole Lihilihi a me na kahiko lole ma ke kumukuai haahaa loa.  Ina oukou e imi ana i na ano i-e hana lole huluhulu a pulupulu keokeo, a waihooluu ia paha, eia ia makou ia ano a kupa'i, no ke kumukuai haahaa loa.  Ua hilinai makou i ke kuai hoopono ana, a e pomaikai ana oukou ke kipa mua mai mamua o ke kuai ana aku i kahi e.

N.S. SACHS.

"Ka Halekuai Kaulana o na Kahiko Wahine."            104. Alanui Papu.

            Honolulu, Iune 4, 1891.         208-dtf.

---

Papale! Paple!! Papale!!!

-

E Loaa no -Paple- maikai o na maanei na ano a pau

Na PAPALE i hoonani ia a hoonani ole ia.

I loaa ole ka lua ma keia Pae Aina, a no na la hoomanao Kulaia, e loaa no ia oe ma na kumukuai haahaa.

Ina oukou e kuai i na PAPALE ma ko makou halekuai nei, alaila, e loaa no ia oe kekaulike.

Nolaila, e kipa mai iomakou nei i hoopauia ko oukou kuhihewa.

                                    C.J. FISHEL.

Mei, 19, 1891              196-tf-d.

---

KUAI HOOPAU NUI.

-

Mai keia manawa aku a hiki i ko Makou hoonee ana aku iloko o ko makou

HALEKUAI HOU

Ma ke Alanui Papu,- (NA HALE BURA.

E hoolilo aku ana Makou i ko Makou waiwai a pau o na ano Lole:

Na lole nani,

            Na lole i humuia,

            Kapu a me papale

            Pahu lole, a pela aku

No na Uku Hooemi Loa Nae.

            Egan & Gunn/

Alanui Moi kokoke i ke ALANUI PAPU.                             tf--d.

----

HOOLAHA HOU

B.F. EHLERS&Co- Painapa.

---

HELU 99. Alanui Papu.

            IA OUKOU E NA MAKAMAKA A ME NA HOALOHA, OIAI HOI, UA makaukau makou i ke kuai ana aku ia oukou i na lako lole wahine o na nao Steila a pau; oia hoi--

Na Silika hou                          Na Sateen hou

Na Mikilima hou                     Na Lihilihi hou

Na Lihilhii keokeo hou           Na lihilihi kau lole hou

Na ano Mamalu hou loa          Na Paku Pukaaniani

Na lole hou o na wahine         Na lole o na keiki liilii.

            Na lole o kela a me keia ano e loaa no ia oukou no na kumukuai haahaa loa.

            E kipa mai e na makamaka, i hoopau ia ai ko oukou kanalua no ka makou kuai hoopoho aku ia oukou.                              Owau me ka oiaio,

tf                                             B.F. EHLERS & CO.