Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 252, 5 August 1891 — He Moolelo Kaao NO KANA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KANA.

KE AHI KAXANA KA HIAPAIOLE—KA MOOPUNA A ULI KA MEA NANA I HOOHIOLO O HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOLOKAI. Ke lele ala ka hoi e iele ai ua kolohe liilli, a eia mai ke kolohe iun & ka mOopuna a Uli. ke keiki ba-_j nau kupanaha a Iloakalani laua oHakalanileo, wahi a Kana. I ka manawa i pau loa 'ai na kanaka o luna o ka pnu i ka niake. ua hoopau ae la o Kana i kona ku | £L\a aku iluna n;ekonakitio hookalakupua. 110 ka mea, aohe ona hoa paio i koe, oia hookahi wale no keia e ku nei'. Ua halo aku la o Kana ia.luna o ka puu. e ike i na mea hon hogkalakupua o Luna o ua puu la. A i ike ana i ka nani a ku maoii no hoi i ka maikainahoo hiwahiwa o iuna o ua puu nei, a he wahi maikai a kupoho loa 1 ka noiio ia e ka lehuiehu. ' } ! Ma ko Kana makaikai ana. ua ' pau loa iaia i ka ike ia na wahi hu- j na o luna o ka puu o Haupukele, he I ku no i ka ualohia me ke anoano j eehia, a ua kupono ke kapa inoa ia j kela puu! "O Haupukele, a ke | anoano eehia i noho ai." Maanei, ua hooki iho la o Kana, i kona hehi ana maluna o kela puu, a ua hoi aku ia oia no luna o ko lakou mau waa, a ua hooloii ae la i kona kino kaula i kino kanaka, a ike aku la oia i kona makuahine. a me kona makuakane a me kona kaikuaana. Ua haawi aku la oia i Kona alo- j ha nui no lakou, 110 ka mea, akahi no o Kana a ike hou i ko lakou j inau heleheleua. _ ; Mahope iho o ka pau ana o ka lakou hooluana ana. ua hoomakaukau iho la o Hakalanileo i ka iakou inau mea ai, no ko lakou paina pu ! ana me kana mau wahine, a meka- J na mau keiki aloha. { Ua ai iho la lakou me ka hauoli! nni, aka, o Kana, aole oia i ai niai, j no ka niea. aohe o Kana i mna i ka j ai maoli, o ka maia wale no ka mea i maa iaia i ka ai ia, a ua noho iho ; la'no oia me kona ai ole mai ine lakou n ei. I ka pau ana o ka lakou ni ana, ua laiau aku la o Kana i ke kino

kaula ona t a hoopaa aku ia hoi ?ria ka aoao o ka puu i.kana kaula lino oia no ke kaula hekau o ko lakon muu T?aa i lana ai nialaila. no ka hoi. he mp.il la ko lakou o ka noho ana ma Molokai. Ma 5a hana ana a Kana i k6 kaula nia Haupu, e ike ia-no ia hana kupanaha a ia kupna c Hawaii nei i kou wa e holo ai e ka malihini, a hiki oe tna na pali Koolau o Molokai ma Peleknn u. e i»ili la i na pali kahakai o Haupu. I kou manawa bne e kaa pono i aku ai n.a ua wahi la, e ike no oe i i ka mau o ka.maaweawe o ka poha- ! ku o ka pali, mai kahi aoao a kani | aoao, a i ninau aku oe i na kamaai na o tia pali Koolau aloha ;la, e hoi-1 ke mai no na keiki kamanina oia ! pali. ' O ke kaula -lin'6 ia a Kana, aohe .10 ē loaa ia ano momoe o ke ano kaula, ma na pali e ae a pau o Mclokai. Ke manaolana nei no kou mea kakH.u, aoie 110 ma kekahi wahi e aku. a puni ka Paeaina Hawaii nei. Me keia kaula ana, i manao ai oia e hnki i kela puu, noAa mea. ua ho'.'paa oia tna kekani kiokio o ua puu la i hoopaa ai oia i ke kaula, a i ka haki ana o ua kio pohaku la, lele. ma ka aoao makai o ua puu | la, ©ia o Mokolea e ku la ma ka aoao ma'kai o Haupukele. He nui na wahi pana ma keln mokupuni, o ka pau o Naake'a,-■' eia ma keia wahi o ka pau no ia oKua kea. o ke kaikuahine o Mo-i, eia no maanei'ka malino a Mo-i, a ke kahuna o ua pun la. Eia no maanei maKaulupali iluna loa, na loulu a kolea, oia no hoi kela mau eloele o luna o ka piiu, na laua no i lawe i kela mau lo jlti a kanu iluna o kela welelau pali, a ke nlu la kela mau loulu a.hikii keia la, aoio no he kanaka nana e pii kela ni.ni loulu, no. ka mea, aia I iīuna o fca pali lele a ke koae k&hi j hiki ole hoi i ke kanaka ke pii, o | k't nianu wale no ka mea hiki ma | kela pali. Ma keia wahi o na waa o lakou e lana ana, ua noke aku o Kana i na kupua a pau o na p ili o Molokai, ma ko lakou aa ana mai e hakaka me ka moopuna a Uli, ma keia Koolau o Molokai kekahi puhi kupua. Ua aa mai oia i kona ikaika e ha kaka <>ia me Kana; a ma ko laua kuka pu a'na no ko !aua manawa e hakalia ai, ua hooholo like laua i ka ia e h*kaka ai; hp ekolu la ma]mpe iho o keia manawa a laua e j hooholo like nei, ma ia manawa iuI ua e hakaka ai. «ne ka olelo mai o I ua puhi nei, iloko laua o ka moana j e hakaka ai. » 1 Aolo i p<tu.