Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 305, 20 October 1891 — Page 2

Page PDF (1.06 MB)

This text was transcribed by:  Donna Shiroma
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

MA KE KAUOHA.

 

      I kulike ai me ka Pauku 1, Mokuna XXXV, o na Kanawai o ke Kau o 1888, ua hoololiia ka Pa Aupuni hoopaa helehewa, i keia la, a Kealahou 1 a me 2 ma Kula, Mokupuni o Maui.

C. N. SPENCER,

       Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 12, 1891.                 

                     300 3tsd.

 

KUAI O KA HOOLIMALIMA O NA AINA AUPUNI O KAHOIWAI. MANOA, OAHU.

 

       Ma ka Poakolu, Nov. 18, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, hora 12 awakea, e kuai ia aku ai ka hoolimalima, o ka aina aupuni o Kahoiwai, Manoa Oahu, nona na eka he 17 1/2 oi a emi mai paha.

       Manawa he 15 makahiki.

       Kumu koho e hoomaka ai he $20 no ka makahiki.  Uku hapa makahiki mamua.

C. N. SPENCER,

       Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 10, 1891.                 

                     299-4t.

 

NA APANA AINA PA-HALE KUAI MA KA AOAO MAUKA O ALANUI WAILA, A MAWAEO ALANUI MAKIKI A ME KA LAINA O ALANUI KEWALO, MAKIKI, HONOLULU OAHU.

 

      HE 33 ka nui o na pa i hoolala ia, ma ka aoao mauka o Waila, a mawaena o ke alanui Makiki a me ka laina o ke alanui Kewalo, Makiki, mawaena ke nui o .75 a .79 o ka eka, a ua makaukau ano no ke kuai.

      E lawe ia no na palapala nonoi no keia mau apana aina pahale, ma ke Keena Kalaiaina, ma na kumukuai e hookumu aku ai ke koho ana e loaa ana ma ke ke Keena Aina, e loli ana mai ka $250 a ka $500 no ka pa hookahi, e like me ka nui a me kahi e waiho la.

      E hoike mai hoi ka mea noi, he makemake kuai kona me ka manao e kukulu a hoohana hou ana ma ka aina.

      He kuike kuai ana, a i ole, he uku hapaha e like me ka makemake o ka mea kuai, a o ke koena, e uku ia ma ka puunaue like ana iloko o hookahi, elua a me ekolu mau makahiki, me ka ukupanee he 7 keneta o ka makahiki, e uku pa hapa makahiki ia.

      E hoopuni hoi ka mea kuai i ka aina me ka pa kupono a maikai ilo ko o hookahi makahiki mai ka lilo ana iaia, a e hoomoe i ka wai mai na paipu wai aupuni mai.

      E hoopuka ia aku no na Palapala Sila no ka aina ma ke kaa pau ana mai o ke dala.  E ike ia no ke kii mai o ke dala.  E ike ia no ke kii o keia mau aina ma ke Keena Aina a me na hoakaka ana a pau.

      Aneane e hoomoe ia aku na alanui, a e hoomoe la na paipu wai o ke alanui e pili ana i keia mau pa aina ma keia manawa mamua koke iho.

C. N. SPENCER,

       Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Oct. 4. 299-10tsd

 

      I kulike ai me ka Pauku 1, Mokuna XXXV o ke kanawai o ka makahiki 1888.  Ua loaa ia ke kuleana e mahele i na Pa Aupuni o Kekaha i elua apana, o kekahi apana aina aupuni makai o ke alanui aupuni o Kamanamana ma@ Kaloa Kona Akau, Hawaii.

      I kulike ai me ka Pauku 2 Mokuna XXXV o ke kanawai o ka makahiki 1888.  I keia la, ke hookohu ia kau nei o Mr. C. K. Kapa, i Luna Pa Aupuni no Kamanamapa, Koloa, Kona Akau Hawaii.

C. N. SPENCER,

       Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 29, 1891.               

                     291 3ts d.

 

KA LEO O KA LAHUI.

 

JNO. E. BUSH.

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POALUA, OKATOBA 20, 1891.

 

HE KUIKAHI HOU.

 

      Ua lauahea ae ka lono, he Kuikahi hou ka i kakau inoa ia e ka Moiwahine, a ua kalewa ia aku la no Wasinetona, a ua kalewa ia aku la on Wasinetona, e kakauinoa ia e ke poo o ke aupuni o Amerika.  He mea hou keia ina he oiaio, alaila, he maikai ole ke hana malu ia. Me he la, no ka pono aku la no o ka hapa uuku, oia hoi na kauna ona mahiko.

 

Hui Kalaiaina imipouo Kaulike.

 

      He inoa keia no kekahi hui i hoala ia mai me ma Hilo-waena, e kekahi poe aloha aina oiaio, a he mau rula no hoi ka lakou i hooholo ai, a ua koho ia na luna nui mailoko ae o na hala o ka ahahui, a ke ku nei keia hui me ka holomua a hiki i keia la.

      O ka nui on na lala o keia ahahui, ua aneane aku ia i ke 50, a he poe wale no keia i kupono no ke koho balota ana, a o keia poe nae a me keia hui, no ka aoao lahui no ia, a o keia hui, oia ka mea nana e hoopuhili ala kekahi poe e ake ana e holo balota no ia apana.

      Ua hauoli makou i ka loaa ana mai ia makou o keia hoike mai na keiki papa mai o ua aina la.

      Oia ka hana ana e loaa ai ka ika ika a me ke kaulike, ke kuokoa hoi o ka manao o na hoa, mai na hoopilimeaai wale ana a me na uhaai wale ana i kahi pono i loaa.

      Nolaila, e na apana koho balota a pau, e hana oukou e like me keia, a e wae i ka mea a oukou e makemake ai, i wahaolelo no oukou iloko o ka hale Ahaolelo o ke kakou nei aupuni.

      Oiai hoi, ia kakou e noho nanea wale nei me ka naau palaka, eia no ka haole ke hana mau mai nei, me ka hooikaika ana e loaa ka maha ma na ano a pau.  Nolaila, he mea pono ia kakou e eueu mai, a e ku ae hoi maluna o ko kakou mau kapuai wawae ponoi iho, a e hana e like me ka hiki ia kakou ke hana, aole hoi o ka hoopalaleha wale a hoopaneenee wale hoi, o hala auanei ka wa pono.

      E apo ia kakou iloko o keia hopuna olelo, oia hoi, he mana ka lokahi.

 

E NA LIONA OPIO O NA KAPAKAI ALOHA OU E HAWAII.

 

      E na hoa makaainana a pau mai Hawaii moku o Keawenuiaumi, a hoea aku i Kauai o Kalanipo; a pulelo loa aku i ka ilikai o Lehua;

      Aloha oukou: -- E na kupa o ka aina oiwi, e hoomanao i ka olelo kaulana o ko kakou aina makuahinei, "Iluna no ka ua, waele e no ka mahakea," kana no na huli mua, na lau mua, na pehuli mua, a pela aku.

      Haule ao e kuaua mua, o ka o mai la no la o ka a'o kahi, haule hou ka lua, laupai ka ai, kamau ke kolu, hui ka lau mai o a o, a manao ae ka mahiai mikiala hana, e ola ana ka wahine, na keiki, a me ka ohana.

      Ke pahola aku nei makou i keia kalai olelo aua me ka manao akea o ke aloha lahui.

      E ala o Hawaii a e nana i kou poe kupono, i wahaolelo nou i keia kau ae e hoea mai ana.

      Ku hoi oe e Maui o Kamalalawalu, hoouna ia mai na keiki lae ula o ke kuahiwi o Haleakala, ka poe hoi i aloha io i ka aina hanau, hoouna ia mai ia poe, i poe koa no ke kahua kanawai o 1892.

      E Molokai nui a Hina, hoouna ia mai me keiki kono Uau o Haupu, ka pali hoi a Kana i kaomi ai, pili ae hoi oe e Lanai o Kaululaau i kahi o laua nei.

      E Oahu nui, e Oahu iki, e Oahu moku o Kakuhihewa, e ala, e au, e wae i na koa kaulana o ke kahua kaua holo balota, o ka la 3 o Welo i ka huelo ku.

      E Kauai hoi o Kalanipa, a me Niihou o Haumea, huea ia ne na keiki o ahi kaulana o na pali e Nualolo, a me Kalalau, unua mai i mau moho no ke kahua oloha a hoea mai; oiai hoi, o keia wale no ka wa kupono no kakou e wae ai i ko kakou mau wahaolelo, aole o ka waiho a kokoke e kau i ka lele, alaila hana, aia ano hana, he hana kamalii ia.

      Nolaila, me keia no la hoomaka e no e haha i ka umauma o na hoa, a oia iho la no ka wae loaa ai ka lanakila a me ka maha.

 

UA NOI IA MAI NEI O C. W. AKEPOKA.

     

      He leta kai loaa mai ia makou mai Hilo mai, e noi mai ana ia C. W. Akepoka i moho no lakou, no ka apana o Hilo-waena.

      E hoomaka ana keia apana mai ka wai o Pukihae mai a hiki i ka wai o Hakalau.  A no keia apana mai ua leta nei a makou e ninau nei, ina oia e makemake ana e holo balota no ia apana, alaila, e hoike aku ka lohe ia lakou, alaila ua makaukau lakou e hopu mai iaia i wahaolelo no lakou no ka 1892, iloko o ka hale kaukanawai o ke aupuni.

      Mamuli o keia leta, ke haawiaku nei makou i ko makou lima akau o ke aloha me oukou e na kini o Hilo Hanakahi.

      Maemae wale ka noonoo ana a ko oukou mau lunaikehala, a oia ka oukou moho, ka mea nana i huai pau ae i na mea huna pohihihi o 1887 i ka 1890.  Oiai ka Ahaolelo e noho ana, a ma oua la i palekana ai keia lahui mai ke komo pono ana iloko o ka lua lepo nenelu o ka poino, a ma ona la no hoi i palekana ai ka nohoalii a me na mea a pau.

      O keia moho a oukou e Kauakanilehua i upu mai nei, aole ia he moho, aka, he ahi Helene ia no ke aupuni Hawaii nei. Nolaila, ke hoike nei makou i keia, a o kana koe, ina ua paa kona manao e holo balota no ka Apana 4 o Honolulu nei, alaila, e nele ana oukou i ke ahi kaolele ole o Hilo Hanakahi.

      Nolaila, e na makamaka, pe keia no waele e no ke pulu, aole o ka waiho aku a nukoki, alaila waele, aohe waiwai oia, o ka poe wale no e hiki ke hana pela, oia no na moopuna a Makalei, ka laau ona pii hoi paha a ka i'a.

      Ea, eia ke ohohia ke ake ia mai nei la i moho no ka aoao lahui, ka loea kaulana C. W. Akepoka.  Pua no ka uahi i ke keiki o Kanada.

 

      Nui ka pioloke o kekahi poe hana aupuni e hana mai nei ma ka nuku o Mamala, i kekahi wahi manao i puka aku ma ka pepa o ka la inehinei, a ua hoopau ia mai la kekahi paahana me ka manao kuhihewa ia, nana i ha'i mai i keia mau hana.  Aole ka oukou i ke he mau kiai ko ka LEO ma na wahi a pau nana e hai mai na hana pono ole a keia a me keia.

      Ma ke kakahiaka Lapule nei, ua mahuka aku la kekahi paahao o Edward Asher kona inoa, mai ka halepaahao mai o Kawa, a eia na makai ke imi nei.  Ua hopu ia oia no ka aihue ana i ke uwati gula a kekahi alii manawa o ka mokukaua Iroquois, a e kali ia ana kona hookolokolo ia, a hoi hou mai ka Iroquois ma keia awa.  Eia nae, ua puehu o ka hulu.

 

HALAWAI HUI KALAIAINA.

 

      E halawai ana ka Hui Kalaiaina ma na ahiahi Poalima a pau o kela pule keia pule, ma ka hora 7:30 p. m. maluna ae o kahi o Robikana, ma ke kihi o na Alanui Moi a me Nuuanu.

 

E HOAKOAKOA E NA MEKANIKA A ME NA PAAHANA.

 

      E malama ana ka Hui Mekanika a me na Paahana i kekahi halawai ma ka rumi halawai Robikana, kihi ewa o alanui Moi a me Nuuanu, i keia ahiahi Poaha, Oct. 15, hora 7:30.  Ke poloai ia aku nei na hoa a pau e hele mai a ke poloai pu ia aku nei no hoi ka lehulehu.

                                    Ma ke Kauoha.

 

OLELO HOOLAHA.

 

      Owau e ka mea nona na aina o Makailio, Kamakalalaukalo, Kaluaopalena, ke papa ake aku nei i na mea a pau aole e hele wale maluna o ka aina, a aole hoi e kuai i na loi ai oo a me loi opiopio, me ka hele mua ole mai e kuka pu me a'u.  O ka poe a pau e kue ana i keia olelo maluna no o lakou ko lakou poho.

MELE AKONI ROSE.

Aug. 4, 1891.         251      3na-d*

 

HE HOOLAMA

 

      I na mea a pau no lakou kekahi aina ma Kalihi Oahu i loaa he pono wai, e akehele mai oukou i ke kakau ana i na inoa o oukou maluna o kekahi palapala noi e lawe hele ia nei e kekahi poe, e hana ke aupuni i mau lua hooki'o wai mauka o Kalihi, no ka mea, no ko oukou mau aina no ka wai, aole e hiki i ke Aupuni ke lawe wale i ko oukou mau pono wai me ko oukou ae ole a me ka uku pu hoi ia oukou no ia pono wai i lawe ia.  Ina o kakauinoa oukou i ka palapala noi, ua like no ia me ko oukou ae ana e hoouele ia na aina o oukou i ka wai, nolaila, e akehele mai oukou. Aole wai i koe o ke aupuni ma Kalihi, ua pau na aina i ke kuai ia, a ua lilo pu me ka wai i ka poe mea aina.  E akehele, mai puni wale aku.  Owau iho no me ka oiaio.

W. L. WILCOX.

 

OLELO HOOLAHA.

      E ike auanei na kanaka a pau, eia ma ka Pa Aupuni o Makiki, kekahi mau lio hele hewa; lio k melemele, keokeo lokihi ma ka lae, huelo poemuku, 2 wawae eleele mua, 2 wawae keokeo hope; hao kuni R H uha hope akau.  Lio k eleele keokeo lokihi ma ka lae, 1 wawae keokeo hope hema, 3 wawae eleele; hao ku no D hope akau.  O ka mea a mau mea nona keia mau lio e pono e kii koke mai o hala na la he 14, kuai kukala aku no wau ke hiki aku i ka la 31 o keia malama, ma ka hora 12 o ke awakea Poaono.

David Kaoae.

Luna Pa Aupuni.

Oct. 20, 1891.  304 3td.

 

He Kuai Nui Hoopau aku.

 

E HOOMAKA ANA I KEIA

 

POAONO, AUGATE 1, 1981.

 

Ua Lilo ko makou Waiwai he mea Mohai wale!

 

Ua Hoemiia ke Kumukuai ilalo, aole i ko Makou Pono, aka nou no-

 

Papa Kumukuai no 30 La wale no:

 

[Price list]

 

RUMI HANA LOLE MALUNA, HO'OKO ETC., HANA NA ME KA OLUOLU LOA. E HOOPAA  AKU NO MAKOU NO NA KUMUKUAI MALUNA NO 30 LA. NO KE DALA KUIKE WALE NO KEIA KUAI ANA.

 

C. J. FISHEL

 

KA MAKAMUA O NA HALE LAKO O NA WAIHINE, oia hei ma alanui Popu a me Hohele, kahi  i hana ia ai ma kuai he opono a ano nui no hei.300-dt.