Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 404, 7 March 1892 — Page 1

Page PDF (885.85 KB)

This text was transcribed by:  Kea Kala
This work is dedicated to:  ʻAnakē Lolena Nicholas

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

HONOLULU MARAKI 7, 1892

 

HE MOOLELO

NO KE KEIKIALII

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi

(Kakauia no Ka Leo)

MOKUNA II.

Ka Olelo Wanana a ke Kahuna nui

      He mea maa mau i na kanaka ka lawe ana imua o ke kuahu i ke kanaka maoli no ka mohai ana, ina au manoanoa ka lakou hewa i hana ai.

      Oiai ka moi Koratina e ku ana mamua pono o ke alo o ua kuahu pohaku ia i hoike mua au @e nei, mamua.

      Aia hoi, ike ia aku la kekahi kanaka poohina i ka oili ana mai ma@oko mai o ke ana a hele pololei mai la no ka haawi ana mai i kona aloha iaia.

      Mahope iho o ke Keikialii, he kanaka kino loihi pilalahi ano olala oia. me ka umiumi a me ka lauoho pukalaki i kahi ole ia a pau ka hihia, oiai kona mau maawe lauoho elelele loloa e luhe kakaawale ana mamua o kona umauma, a mahope no hoi o kona kua, me he kanaka ahiu la no ka nahele.

      He koleka loiho eleele kana e komo ana, e uhi paa ana i kona kino holookoa mai kona ai mai a hala ilalo i na wawae, a maluna o kona umauma a me ka huʻa o kona lole, ua @uni lau ia me ka lopi ulaula e @aai mai ana iloko o ka eleele o kona aahu.

      O Kaberana keia ke kilokilo a kahuna nui hoi o Odina ia manawa.

      Ka mea hoi nana na olelo wanana a@e kekahi mea hookahi i ho@@iki e @oole i ka oiaio, no ka mea ua man@io na kanala a pau o Noremadi @ loko oia mau la, o na o@e@o a pau e puka mai ana mai kona waha ma, he pololei wale no, a mai luna @a mai ho@ o ka lai, k@ Odiana no@o @lii mau.

      Ke haawi aku nei na aumakua o ka po i ko lakou aloha ia oe a me kau keiki ma ka waha o ka lakou kauwa nei, wahi a Kaberana, oiai oia e ku ana ma ka aoao maloko mai o au kuahu pohaku la.

      Pehea la, e ae oluolu mai ana no anei na kini aumakua o ka po e launa mai me aʻu i keia kakahiaka, no ka mea e pili ana i koʻu noho alii ma keia mua aku?

      Ina o kou manao ia e ka moi, elia oe e pulale e mai, e ninau mua ae au ia lakou, wahi a ke kahuna.

      E kali iki e ke kauwa a ka Mea hoano loa wahi a keikialii me ka leo nanahe a akahele malie, aole anei e lilo i mea hewa noʻu ka lohe pu ana i ka manao o na aumakua o ka po?

      Aole, wahi a ke kahuna, ke lilo ole ia i mea no kou makuakane e kuu keiki e ehaeha ai.

      I ka manawa a ke kahua i hoole mai ai, huli mai la ka moi Koratini a olelo mai la i ke keikialii:

      E hoolohe e kuu keiki i ka hoike a na lani e pili ana no ka nohoalii o Noremadi nei:

      Ma keia mau olelo a Koratina, nee aku la ke keikialii a kokoke i ke kuahu, a oiai oia e ku ana ma ka aoao o kona lua@i makuakane, kokolo ae la ke anu maeele ano eehia i kona uhane, na@a i hoolilo ae i ke koko o kona mau aa koko i wai huihui no kekahi mau minute, oiai kona nui kino holookoa e naka haalulu ana mai luna a hala ilalo iloko o kona kapakila.

      Hoopili maikai ae la ua kanuna la i kona mau lima elua mamua pono o kona umauma, me ka pili ana iho o kona mau maka alualu, a oiai oia e hawanawana ana i kekahi hoa pule i maopopo ole kona ano, aia hoi no kekahi mau minute loihi o kona ku malie ana me ka oni ole, ike ia aku la kona kino e oni liilii ana imua a i hope, me he mea la na kekahi mana kamahao o ka po e hoonioni ana iaia ia manawa, oia paha ka mana o Luau ia kakou ka Hawaii.

      Ua pii mahuahua mau ae keia kulana eepa o ua Kaberana nei i kela a me keia minute, a hiki wale i kona manawa i palahuli ai ilalo, kakaa ka maka, kaka ka wawae, kapalili ka manamana lima.

      Pio iho ka la e@@@ ana kona mau lehelehe, ma ka haikea ano e ana ae o kona mau helehelena, a no kekahi mau minute pokole ma hope iho, pau ae la ka oni ana o kona mau lala me he iʻa la ua make i ka hola ka moe malie.

KA MOOLELO HOONANEA

O KA EUEU

MASANERO.

 

Ke Kamehaʻi o

Italia.

A I OLE,

O ka Lawaiʻa Kalana loa o

Napela

KO ROMA MAU HOINAINAU.

      E Salaveta Rosa, ku mai a hele ae kaua.

      Pehea! Ua hooponopono aku nei anei oe i keia pohihihi a iala e pau-

aka mai nei iaʻu?

      E hookaawale koke aku o mai nei aku, a e lawe i kau mea paahana me oe, a e hoi aku no Napela.

      Ke hele nei au me Masanero, a e lilo auanei kuu pahikaua i hoahele noʻu i ka la apopo.

      Ke@ ae la ke kanaka kaha kii i kana pahikaua, kana pahu pena ma kona poohiwi, a me kona lima kona kookoo, a hahai aku la mahope o Masanero.

      Ia laua ma ke alahele, ua kamailio ae la laua me keia mau hualelo:

      Salaveta Ross, ua hooponopono aku nei au i na kaulana o na koa o ka mauna Vesuvia, a oia kaʻu i lawe mai nei e hai aku ia oe. Ua hoike io aku la o Masaneo e hoike i na mea a pau mai kona hui ana me ka moneka, a hiki wale i kona hui ana me Rosa, a oia kana i hoopuka ae ai ia Masanero:

      Bravo! bravo! Mao Sana Ianuari, a e hui pu aku ana au me oukou  i ka la apopo, a aole hiki iaʻu ke i ae, e hoihoi hou ia ana ka pahikaua o Salaveta Rosa iloko o kona wa-hi, a hiki i kona ike pono ana aku a lohe pono ana paha e hooho ia ana ka lanakila ma na alanui o Napela a kukala ia ae ke kuokoa o Napela!

      Hooki ae la laua i na kamakamailio ana, a naue ae la laua ma ke alo o ka mauna me ka hamau malie ana, a hoea aku la laua ma kahi a ke kanaka lawaia i kukulu ai i kona lio.

      Hoea laua malaia, e@ ae la ko kanaka lawaia ma luna o kona lio aku ae la o R@sa mahope, e hao aku la ka iho o ka lio.

      Ma keia holo ana a laua ke @hi paa @ai la no na eh@u o ka @@, aka aohe nae he hopo @@@ o ka iho o ka lio, ke hao la na @@i mahamaha i ke kula o Mailehuna, o ke kulana kauhale o Napela ka pahu hopu,

      MOKUNA VIII

      Kaalo ana ma Napela- Hoea Isabela ma ka Viakria, a kuewa hele hou i ke ala me ka Waimaka.

      Ia Masanero i oili aku ai mai na paia puanuanu o kahi pupupu hale ona, a me kona kaikuahine pu no hoi e noho @ ana no kona kaikunane i hele aku ma kana huakai pohihihi, a me ia pu hoi kekahi o na opuu pua rose o ke kau- o wai la hoi ia pua e mohala ae la?

      Kahaha! Poina ka paha oe i ke kaikamahine o Sepania, oia no hoi, o Isabela no hoi.

      Ae, oia no: ke noho la no oia me ka nalu ana iho, e hoolilo ana paha oia i koʻu aloha iaia i mea ole.

      I keia manawa io no hoi, noho iho la oia me ka uwe mau ana; a o na hiona noheanohea o ua Isabela la, ua nalohia ae la ia mau nani, a ua hele ae la na maka a upeupehu i ka ka mea o ka hoohanini i ka waimaka, no ka mea,

      Ua hala ka pua maewa aloha,

      Koe i ka waimaka naʻu e hii,

      Ke au koi-i o ka manawa la-e

      Kuu eha nui i kuu manawa-e

      E haale nei i kuu piko- a

      Auhea ana oe- hoi mai kaua.

      Oiai no oia e nuu mao ole nei i ka waimaka, ua hoomaloeloe wale ae la no oia a eu ae la e hookokoke aku me Iane, a nononoho pu iho la laua ma kahi hookahi.

      O kekahi mea kupanaha loa hoi, o kahi kahu hanai hoi o Isabela o Dame Pederila, ua pii ae la no hoi kona wahi kai a ua hoi aku la no i ka pa alii Vikaria.

      Aole i emo keia holo ana aku a Masanero ma, ua hoea aku la laua ma ke kulanakauhale o Napela a nana aku la i na alanui o Napela, he neoneo pu wale la no ia mai o a o, oiai hoi o na kamaaina a pau o Napela mawaho ae o a pa alii Vicaria, ua haalele aku nei kakou ia lakau a pau aia no iloko o kela lua-huna kahi i pukukui nui ai.

      I keia wa nae, he hookahi wale no mea i maalo awiwi ae i keia po anoano, e moe kololio ana no ka pa alii Vicaria.

      Aole ia he mea okoa, o Isabela no ia. Kau pe aku la oia ma ka upe a me ka waimaka. ku ana iloko o ka hale alii ma kahi hoi a Ineza e noho ana.

      He manawa mamau ae, ua waihoia ma ke kauoha paa loa iaia. aole e ae aku i kekahi e komo ma iloko o ka hale alii. A oia ka Isabela i ku nana iho ai nona iho a no na uoho hale hoi.

OHE HAWAII.

      E loaa no ma ka Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe kupono i ka hana ie papale a hana peahi. E kipa mai e ike nou iho, oiai he oluolu na kuka ana, a he oluelu no hoi ka ahuau.

      Honolulu, Feb. 15, 1892.

      389d-3ts.

Kauka Yong Kam

Pung.

(APANA.)

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano

maʻi, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liihi. O na maʻi ha-no

ua hiki loa ia ke hoala ia mea

ka maalahi. A o na maʻi

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

ola. Ke ho-

ike ia aku nei,

eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kaki au-

hau. Ka noe pilikia hanau

keiki a hele nui paha o ke koko

a paa a lohi paha ka hanau ana, pa

paha o ka waiu, e hele nui mai i oʻu ne

      E kipa mai @ ka poe i hool@@ ia me na haawina pili@aa @ ka ma

a naʻu oukou e hoo@@@@@ aku.

      KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept, 2, 1891. 272-@3m

E Kuai Hoopau

Ana!

Na Kaa Huila Lua

a me

Ili Kaa Malalo o ke Ku

mu Lilo

Ma kahi o

S.G. S@@@@@@.

      @@@@@ @

      Alanui Papu