Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 442, 28 April 1892 — Page 1

Page PDF (1014.68 KB)

This text was transcribed by:  Danna Ebia
This work is dedicated to:  Asinsin-Ebia

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

HONOLULU APERILA 28, 1892.

BUKE II.                                                                                       Helu 442

 

HE MOOLELO

-NO KE KEIKIALII:-

 

AWAREDA!

 

a me

 

KA UI LEILA

o Noremadi.

 

(Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA VI.

Ka Moi hou o Noremadi, - a me ko

Kaberana hooikaika ana e lilo

o Elevira i Moiwahine.

 

            E ole nae keia hele ana o ua Avareda nei, akahi no oia a ike hou ia Kaberana inahope iho o ka hoolewa ana o kona makuakane, a me ka manao hookae iloko o ua moi opio nei no na olelo ku ole i ka hoihoi a ua kahunapule nei i kamailio ai maluna o ke kino make o kona makuakane ma ke ka’e o kona luakupapau, kulou iho la  kona poo ilalo no ka lawe ana mai i na hoomaikai a ua Kaberana nei, e like me kona rula maa mau.

            He kalakala a ano oole’a ka ua Kaberana nei iaia i kamailio mai ai i ka moi opio e hiki ole ai i ka pepeiao o ka mea e lohe ana ke ale mai me ka puua ole, a he hoike maopopo ana hoi ia i ka ulu ole o ka hoi iloko o ua kahunapule nei no ke keikialii.

            Aka nae, aole ka kaua Avareda i kamailio aku hookahi huaolelo, ua hoao oia ma na ano a pau e huna iloko ona, a moni mai la hoi i kana mau olelo me ka manao maikai.

            Mahope o ka pau ana o na kamailio ana mawaena o laua, hoi aku la ua moi opio nei no ka halealii, a maloko o kekahi o na rumi o ka halealii, malaila oia kahi i holoholo ai, me ka noonoo nui ana no ke kauoha a ka po iaia.

            A ua@ke pu iho la no hoi oia, ua hookaulana aku ke kahunapule ma na wahi a pau, e mara aku ana oia me ke kaikamahine a Diana, no ka hooko ana i ka makemake o ka moi i make, oiai kona manawa e noho ana iloko o ke puanuanu na waimaka no kona wahi hulu makua hookahi i koe i kaili ia mai iaia aku; nolaila he mea paakiki ka hiki ana iaia ke hoi hope mai ka mare io ana aku me na Elevira nei.

            Me keia mau noonoo iloko onai nalu wale iho la no oia no kana aloha Leila, i ka i ana:

            Ina paha oe e lohe aku ana ua hahaki au i ka olelo houhiki la kaua a e mare aku ana au me Elevira e like me na olelo e lohe ia nei no’u, he mea maopopo e haehae ia ana kou puuwai.

            Nolaila, he mea pono ia’u ke hele e kuka pu me Elevira no keia mea, a malia o hoole mai oia i ko maua mare ana, alaila he heleuma kaumaha kupono ia mahope ou e hiki ai ia’u ke pale no’u iho imua o ka uhane o kuu makuakane.

            No ka mea aole he pono ke waiho popopulu mau keia mea pela.  I ka pau ana o keia mau olelo hope, ku ae la ua Avareda nei a  hele aku la me kekahi o kona mau ukali, no kahi a Elevira e noho ana me kona makuahine.

            Aia ma ka aoao hikina-hema o ke kulanakauhale, nona ke kaawale mai ka hale’lii aku kokoke elua mile, ma ka aoao hoi o kekahi wahi nioali alanui uuku e moe pololei ana a hiki i ka halepule o Odina, maioko o kekahi awawa mehameha i hoopuniia me na kumulaau nunui, aia malaila kani i elieli kulana ai ka malumalu hale o ua ihu anu ila.

            A ma kekahi o na puka komo o ua hale la, malaila i noho ai o Diana me ke kamailio ana me kana kaikamahine.

            He wahine o Diana no na la i hiki aku i ka hapa lua like o na la o ko ke kanaka ola ana – aka nae, iloko o kona mau makahiki lehulehu i alo hoomanawanui ia e ia, e mau ana no ka aai o kona mau helehelena ui ona la opiopio.

            Aole i like aku kona loihi me kanaka kaikamahine, a mawaena o laua elua, he wahi paewa iki wale no ko laua like ole kekahi mai kekahi ae.

            He mau maka poni uliuli kona, a o kona mau maawe lauoho ua kuakea me ka hina a me he mau maawe lopi dala la ka hulali imua o na kukuna olinolino o ka la.

            He maemae kona ili, a aia maluna o kona helehelena kahi i umalu ai na eheu hoehaeha manao o ke kaumaha na auli hoi i kue i kona ano io maoli a ke Kahikolu Hoano i hana ai.

            O ka mea kupauahi loa no keia Diana, oia no kona ola kamaha’o ana iloko o na ano elua, oia hoi, e ola ana aia ma ke ano he wahine kane ole i ka manao o kekahi poe, a o ke kobe hoi a kekahi poe, he wahine oia i pili me ke kane, a pela i lilo oia i makuahine no Elevira; aka nae aole he mea ma Vavela a puni i hiki ke hooiaio mai ia mau.

 

KA MOOLELO HOONANEA

O KA EUEU

 

MASANERO.

Ke Kameha’i o Italia.

 

A OLE.

O ka Lawai’a Kaulana loa o Napela.

 

MOKUNA XV.

Doma Paiakiko – Hanu Pietero ma

ka Meheu Cosila ma – Ke

Kumukanawai Hou – Ka

Palapala Hooioi a Co-

sila ia Masanero.

 

            Mamuli o keia mau olelo a ka moneka, ua puapuai koke ae ia na hiohiona mae ma na papalina o ua Kanaka Lawaia la, a ua hoao koke ae la oia e hoopuka e i kekahi mau huaolelo, aka nae, aole nae i puka pono loa aku, ua komo e mai la no o Pietero.

            O na hiohiona o ua kiu hana meheu la i ka nana aku ua hele a haukae pu i ka lepo mailuna a nala i lalo, ua hele no hoi a pakalaki kona lauoho, me na maka i hele a lilo i ke kua a he mea hoopaiwa @ ia no Doma Paiakiko a me Masanero ia laua e nana aku nei.

            H@ mai nei keia ou e Pietero ua hele oe a aohe ano kanaka ke nana aku?  Wahi a Masanero.

            E @ hoahanau e e h@makaukau i na mea kaua i keia manawa, a e kaei ia kakou iho me na aahu o ka manao koa no ka mea e halawai hou aku ana no kakou me kekahi o na hakoko weliweli ana, ua hoomaopopo loa wau o hiki io mai ana no ia mau mea.

            Ohana, e kamailio pono mai ana oe i kau i hoomaopopo ai pela, ua makemake au e lohe pono aku ina paha ho pololei kau aole paha.

            Ae, pela no; a e hoolohe mai @:  He mau hana ano nui ka Cosila i hana mai ne keia po a ua ike maopopo loa mai nei au ia u au hana a ua kanaka la, a ua pakele mahu @ehune mai la au mai ko lakou mau lima mai no ko lakou ike ole mai iu’u.

            Pohea iho la keia mau hana ana pela?  Wahi a Masanero i ninau pono aku ai me ke ake nui o ike i ka oiaio.

            Ua hiki kino ae nei oia a ua komo pakahaia mai nei ka halepule o Sana Chiara e ia me kona mau koa i ka po nei.

            ahe, ia komo pakaha ia ana aku nei o ka halepule e ua poe lawa pohea iho la kuu kaikuahine o Iane e noho la ilaila?

            O ko kaikuahine Iane, ua lilo aku oia ma na lima o na poe pakaha la.  Wahi a Pietero.

            Kuu kaikuahine – pehea aku ia la o-

            Ma keia wahi ua Masanero la aole e hiki i ua keiki lawaia la ke puuna pono ae i ka inoa o ka mea ana i manao ai e ninau aku ia Pietero, no ka mea ua lele e mai ka hauii no ua mea la.

            Oiai no hoi, aole no ia he mea e ae aka o ka mea no nana e hooniniau nei i kona noonoo, o ka ui no ia o Sepania.

            E Masanero ina no ke kaikamahine a ke Duke o Acosa kau e mea nei, alaila e hai aku wau ia oe me ka oiaio, ua lilo pu aku nei no laua a elua kai lawe ia me he puahiohio la ko laua lawe ia ana.

            Alaila aole no ka paha oe ku kiai me ka makaala e like me ka’u i kauoha aku ai ia oe?  Wahi a ke Kanaka Lawaia.

            Aole e hiki ia’u ke kupaa mua o lakoa he lehulehu loa lakou a he lako pono lakou me na lako kaua i oi ne mamao o makou.

            Alaila heaha hoi koa mea i hoike e ole mai ai laia mamua?

            Unauna ae ia oia i kona lauoho a haule ino la oia maluna o ka noho me ka uwe haalo’uiola ana.

            Haawi koke ae la eia i de kauoha ia Pietero i ka i ana:

            E holo koke aku oe i ka uwapo a e kukala aku i na kanaka lawaia a pau a me na lazaroni a pau a e hai aku oe ia lakou, e hoomakaukau no ka hana e hiki mai ana, a e hoea aku ana au malaila i ka wa pono Holo mai kali aohe manawa.

            Adieu, e ka makua, eia ke ku nei a hele mahope o ka mea a kuu naau i eha ai a i keia ahiahi koke no aunei, e hoopakele ia mai ana kuu kaikuahine a me isabela ke kaikamahine a ke Duke o Acosa, a i ole pela alaia e haule pio anei ke Kanaka Lawaia i na lima o ka poe haowale – aole, aole loa.  Wahi a ke keiki auau kai i hooho ae ai.

            E hele ana oe ihea?  E hele ana anei oe e hoomalu i ke kulanakau hale o Napela, a i ole e nooouluaoa paha i ka lakaikanaka?  Wahi a ka ninau a ka moneka.

            E hele ana au no kuu manaopaa e hoopai aku i ka poe kipi a pau e haawale ana.

 

OHE HAWAII.

           

            E loaa no ma ka Halekuai Haukilima o HART & Co. na ohe ku pono i ka hana ie papale a hana peahi.  E kipa mai e ike noa ihe oiai he oluolu na kuka ana a he oluolu no hoi ka ahuau.

            Honolulu, Feb. 15, 1892.

389d-3ts.

 

Kauka Yong Kam Pung.

APANA.

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoala ia kela a me heia ana ma’i, mai kona kane, wahine a @ na keiki liihi.  O na ma’i ha-me ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalaili.  A o na ma’i e pili ana i ka maka pau pu ia i ke oia.  Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ia nei, me ka oluolu pu o kahi auhau.  Ka poe pilikia hanau keiki a hele nui paha o ke hoke a paa a lohi paha ka hanau ana, papaha o ka waiu, e hele mai i o’a na.

            E KIPA mai e ka poe i @ @ ia me na naawina pilihua a ka ma’i a na’u @kou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept. 2, 1891.  @

 

E Kuai Hoopau

Ana!

 

Na Kaa Huila Lua

a me

Ili Kaa Malalo o ke Kumu Lilo

Ma ka@

S. G. Schuman.

alanui Hotele kokoko i he @ o

Alanui Papa @