Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 530, 26 August 1892 — Page 1

Page PDF (1008.64 KB)

This text was transcribed by:  E K Soares
This work is dedicated to:  Minnie K. Hutchison Newton

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II                                    HONOLULU A U G A T E 26, 1892                                   Helu 530

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

NO

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

o

ENELANI KAHIKO

He Nanea hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.

MOKUNA VI.

Ua aloha au iaia me kuu ola a pau, aka nae, e kuu Senia, i ka manawa a'u i manao ole ai, wehe iho la o uahi.

            Auwe aole eia malaila; aka nae he leta ke waiho ana iluna o kona pahu ume o na mea liilii, a na ia leta i kakauia e kona lima ponoi i hoopau mai ko'u pohihihi.

            Ua uiha oia i ka noho i ka hale kani i lako i na mea a pau e ku ai kaena i ka la o maua, ua aikena i ka noho pu me a'u kana kane,- o, e ke Akua, e kala ae oe iaia, no ka mea aole oia i ike i kana mea i hana ai; oiai ma o kona haalele ana mai ia'u, ua hoonele pu ia me oe i ka makua aole e kuu lei!

            Ua aloha aku oia i ka mea okoa, a ua haawi aku hoi i kona puuwai iaia, a no ka manawa hope loa, ua ku ae la oia a holo aku la me ua kanaka kuewa la, nona na makahiki he kanakolu i @eu.

            Iloko nae o keia mau hana kumakaia a pau ana ia'u, he mea kamaha'o nou ka ike ana iho, pehea la au i kaawe ole ai i ke aloha a i pupule ole ai hoi me ka hilahila a me ka huhu, aka eia no au ke ola nei iloko oia mau ino a nau me ka hoomanawanui, e hoao ana hoi i kela a me keia manawa e hoopoina loa i na hoomanao ana nona!

            Ua hoohiki au, e pepehi no au iaia a make ke loaa oia ia'u ma kekahi wahi, no ka ino ana i hapaia mai ai maluna o ka inoa maemae a kina ole ole o ko'u mau kupuna mai kahiko mai.

            Aka, mamuli o ka loihi o ka manawa i hala ae me kou ike ola iaia ua alo aku ke au kokoia o ka manuwa i kuu huhu nui mai a'u aku, a ke nono nei au me@ka me ka manao hookahi ua make oia iloko o kona luakupapau, kahi hoi e hiki hou ole mai ai iaia ke hooluhua ia'u.

            No ka makahiki hookahi paha mahope iho o ko'u noho hookahi ana, ua loaa hou iho la ia'u kekahi puupuu ikaika loa i oi aku i ko na wa e ae i hala, a oia mea e kuu kaikamahina oia kou aihue ia ana mai a'u aku, a ke manao nei au, nana no oe i kii hou mai.

            Ua imi au hou ma na wahi a pau, mai ka loa a ka laula o ka aina, aia nae aole loa i loaa ia'u kekahi wahi moali hookahi nou i aihue ia ai, a pela hoi me kou wahi o ka lawe ia ana.

            No kekahi makahiki loihi i naia ae nei, ua ola au me ka hoomanawanui ma ke ano aole he wahi ohana hookahi e ola nei, a ua ko koke no hoi e hoi ka lepo i ka lepo, alakai ia aku la ko'u mau kapuai no na pae kuahiwi o Colorado, a iloko o ka hauoli nui, loaa hou aku la oe ia'u kuu lei i nalowale loihi.

            Mamuli oia ano au i manao ai, ua komo pu kuu Esela ma ka aihue ana ia oe, aka pehea la hoi e hiki ai ia maua, no ka mea ua hoohala oe i kou mau la o ke ola ana mahope iho o kou kaili ia ana aku mai ka poli aku o kou makuakane me ka moiwahine o na kuewa, a o kuu Esela hoi, kou makuahine, kekahi oia pohai, aole paha e nele kona koi mai ia oe ma ke ano oe kana kaikamahine, oia kekahi mea nui a'u e noonoo nei.

            Nolaila, ua make io no oia, no ka mea he pule hookahi paha mahope iho o kona mahuka ana mai a'u aku, ua loaa aeu la i kekahi poe lawaia ke kino make o kekahi wahine e luna he'e aua iloko o ka muliwai, aole i mamao loa mai keia wahi aku a kaua e noho nei e kuu ka kamahine.

            Ua inoino kona mau helehelena nolaila aole he mea hookahi i hiki ke hoomapopo i kona ano io maoli ma ke ano nae o na kahiko aahu, a me na mea hoonani o kona kino.

 

HE MOOLELO

NO KE KEIKIALII

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

(Kakauia no Ka Leo)

MOKUNA XIV.

Eue o Dalifa me Koma.

            Lalau iho la oia ka Leila a kaikai aku la no ka waapa, ina ka hahai hou ana mai ia Leila he pio oia na na a me kona ikaika a pau, lawe aku ia oia a hookau aku la iluna o ka waapa.

MOKUNA XV.

He Hakaka Pahikaua Weliweli

Ma Kaha-One

            I ko Diana ike ana ia Leila e lima ikaika ia ana e Koma, no luna o ka waapa, ua eu ae la oia e ku iluna no ka hele ana mai no kahi o ka hewa e hanaia ana, aka ua kaohi hou ia aku la oia e Dulipa.

            He mea makehewa nou ka hele ana aku e hoomalimali iaia, wahi a Dulipa.  No ka mea o Koma, aole he kanaka i komohia me ka naau menemene no ua wahine.

            Aka, e Dulipa, aole kaua e pono e ae aku iaia e lawe ia Leila.  O, e make ana oia!  Nolaila, e kii oe iaia!  Ua maopopo no anei ia oe kana wahi e lawe aku ai ia Leila?

            Aole i maopopo ia'u.

            O, alaila e lawe ana oia ia Leila no kaai aole kona mau hoaloha e hiki ai ke hoopukele aku iaia?

            Pela ko'u manao.

            Aole o'u manao e ae ana oe e Dulipa i na hana o kela ano e hanaia mai imua o kou mau maka?

            Aka, pehea e hiki ai ia'u ke mea aku ia K@m@?

            Ina oe e kokua ana iaia, e kokua aku no au ia oe ke loaa mai ia'u ka ikaika, wahi a Diana i kamailio mai ai me ka leo kaumaha.

            O i he wahine wale no au, aka ua aa 'o@ au e haawi i kuu ola no kekahi mea hala ole e like me Leila.

            E Dulipa, ua pau ke aho o Koma, nolaila o ka manawa pono keia.  He mau olona wikani hoi kou, i kupono no ka hoohana ana i kau pahikaua ma na hana ku i ka pono.

            O he Dulipa, ma ka inoa o na lani, e hele oe e hoopakele mai ia Leila aloha oiai ka manawa kupono@

            No keia mau olelo hookikina a Diana, aole o Dulipa i kamailio mai, aka kalou iho la kona pooilalo me ka hukihuki ana i ka mauu malalo o koma mau kapuai me kona mau lima elua.

            E Dulipa! - e Dulipa maikai! wahi a Diana i kukala leo nui mai ai, me kona mau lima elua e uwalo ana imoa ona e haliu mai kou papaiao i ka'u pula a e hoolohe mai hoi i ka'u uwalo ana.

            Ina oe e hoopakele ana ia Leila, e hoomaikai aku anane@ na ia oe na la a pau o kolu oia ana.

            O, e aloha oo no Leila o pono a mai nana maka ae i@@@-@@@ na @ no hoi i hoo@na mai iaia ia'u.

            Nolaila, mai makau au oe i ka hana pono - e koa, a na ke akua no e kokua mai ia oe: a he au no auanei ko ka manawa, nana e haawi mai ia oe i ka hauoli nui no ka mea au i hana ai i keia la no Leila.

            I ka pau ana o keia @ au olelo @ Diana, ike ia aku la o Dulipa e na ka haalulu ana, me ka eueu ana o kopa mau lehelehe, me he mea la i kamaiilo ana oia iaia iho ia manawa.

            I ko Diana ike ana i keia mau hiena o ka hooneleia o kana mea i upu ai, kamailio hou aku la oia me  ka hiolo nui ana mai o kona mai waimaka, me he mea la e hoonaueueu ikaika ana ke aloha iloko on@ no Leila.

            E Dalipa, ina oe e hoopakele ani ia Leila, aole oe e hooheleia me ka uku.  Na na Lani a me kou uhane ponoi e hoomaikai mai ia oe.  Ma ke inoa o na lani, e ae mai.

                                                Aole i pau.

 

NA MAI O KE POO

KA MAKA, NA PEPEIAO,

KA WAHA, KA PUU AI,

A ME KA UMAUMA

-KA-

PUUWAI,

AKEMAMA,

OPU

KE AKIPAA

-A ME-

PUUPAA;

            I huipuia me na ma'i o ke koko a me ka ili, ua hiki loa ia

Dr. McLennan.

ke hoola ia mau pilikia a pau me ka hikiwawe i ike mua ole ia.

            O kona wahi i hoonaauao ia ai ma ka ike lapaau, moloko no ia o na kula ao Kauka kaulana o Amerika Huipulu, a iloko o na makahiki he 14 i hala hope ae nei, ua ike la ka holopono o kana mau lawelawe lapaau ana ma na mahele mai i hoikeia ae nei maluna ma Kapalakiko, ma ke ola ana o kekahi poe mai i hooiloiloia e kekahi poe Kauka aole e ola.  E nana i kekahi mau hoike e pili ana no kona makaukau, iloko o kona mau la pokole o ka hiki ana mai i Honolulu nei, o kekaui mau mai i hanaia e na Kauka no kekahi mau mahina a no na makahiki kekahi, aole nae he loaa o ka oluolu, elike me- Mr. Geo. Sherwood e noho nei ma Waikiki, i ike ia o na mea a pau nona ka Hale Auau o Waikiki, na

DR. McLENNAN,

i hoopakele ao iaia no kekahi mau pule pokole, mailoko ae o kona mai loihi.  O Mr. J. T. Walakahauki, kekahi o na kalepa i kamaaina nui i ko ke kulanakauhale nei, ma keia.

DR. McLENNAN,

i hoola iaia mai ka Rumakika mai, oiai oia ma Kapalakiko he mau makahiki i hala ae nei, ka ma'i hoi nana i hoopilikia nui iaia ma Honolulu nei a holo ai no Eurpoa, aole nae i ola a e ole o

DR. McLENNAN,

ola ai, no na mea aku i koe, e hele e huipu me Mr. Walakahauki.  O Mr. Thos. Newcastle e hana nei ma ka Hui Hana Hao Lokahi, he mau makahiki loihi ae nei kona loaa ana i ka mai eha o ka opu, ua imi i ke ola aole nae he loall, aka, he mea makehewa komakou kamailio ana aku no ia mea, e pono no e ninau laia, a nana e hoike mai.  Na

DR. McLENNAN,

i hoola ia Thomas P. Spencer o ka Elele, W. Heilbron o ka Halekuai Bipi Metapolitana; Mrs. Mary Robinson, he wahine Hawaii mai Pala, Maui mai, mai kona ma'i Akepau mai, o Geo. Townsend o@@ginia o ke Kaawai Helu Elua, mai kona mai mai me ka ili a me ke koko ino, i hanala e kekahi poo kauka e ae a loaa ole keola, a na

DR. McLENNAN,

i lapaau a ola.  He lehulehu wale ka poe Hawaii i hoolaia, e pau ole ai ma keia kolamu.

            O ka poe mai e makemake ana ia Dr. McLENNAN e hele ae ma kona Keena Hana ma kona wahi noho, o ka poe o na ano ma'i a pau me ka ma'i hookaawale ohana, ma ke Alanui Alakea, ma ka aoao ma Waikiki o ka Hale Ahahui Opiopio o na haole, kahi hoi i noho hope loa ia iho nei e Dr. Luka.

Na Telepona

P@l@ Hela 197                      Maia'a Helu 682.

june17tfd.