Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 559, 6 October 1892 — Page 1

Page PDF (1.18 MB)

This text was transcribed by:  E K Soares
This work is dedicated to:  Eva Ilima Tremaine Bernardo

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II                                    HONOLULU O K A T O B A 6, 1892                                 Helu 559

 

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

NO

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

o

ENELANI KAHIKO

He Nanea hooheno no kekahi Kauna Wahine Opio me kana mau Aloha Ekolu.

Mai ka peni mai a ka mea kakau o Avareda, a pela aku.

 

MOKUNA XI.

Manao au ua ike aku nei au i ha

helehelena o kekahi mea i ala

mai mai ka lua kupapau

mai!

            No ka mea he mau minute pokole wale no i hela ae, ua like na maka o ua nohea la me kekahi paa hoku nani, a o kana e mau minoaka ua like ia me ka malamalama haaheo o ka mahina.

            Nolaila hookokoke ae la oia i kona ihu i na lehelehe o ua Senia nei, i loaa mai ai hoi iaia kela honi mawaino i kaili ia aku mai iaia aku.

            Heaha la ka ua nohea nei i ike ai, a heaha la hoi ka ua Mawila nei i hana ai, nana i holoi aku i ka papahi ana i na mnoaka mai na papalina aku o ua nohea nei, ka hauole hoi mai kona mau maka aku, a o ka pumehana hoi mai kona mau lima aku, no ka mea ua like ke paanuanu o na lima o ua nohea nei ia manawa me na lima hou o ka mea maka.

            No keaha la hoi oia i haawi ole mai ai iaia i ka honi ana e lia ame a mawaho ae o na mea a pau, na wai i sila aku i kona mau lehelehe a paa, i hiki ole ai iaia ke hoike mai imua ona i ke kumu o kona kaumaha aina, me kona hoao ana hoi e kaupale mai iaia mai @@ mai?

            Heaha ia e kuu aloha wahi a ua kanaka opia la i ninau mai ai me ka naau menemene oiai kona mau maka e nana hoomau ana i kana aloha, me na kukuna kukoukonu o ke aloha ipo aiaio e o mai ana mailoko mai o laua.

            Aia hoi, no manawa mua loa mahope iho o kona uwe kapalili ana akahi no oia a kamailio hou mai, a he keu ke ano e a me ke ono kalakala heu panini o kona leo, a aole ua Mavila nei i manao, o kela leo ana e lohe ana oia no ka leo o kana aloha, no ka mea he leo olu kona me ka waipahe, a he kuu hoi i ka nanahe a me ka waipahe mai mua mai.

            Aohe he kumu, e kuu aloha, wahi ana i kamailio mai ai me ka leo haalulu, me ka hanu kaumaha ana no kekahi manawa loihi.  Koe wale iho no ke ole au e kuhihewa me ha la ua ike aku nei au i na hele helena o kekahi mea i ala mai mai ka make mai, a na ia mea i hoopu anuanu ae i ka holo ana a ke koko o ko'u puuwai no kekahi manawa, aka e hoomaikai ia na lani no ko'u ololau?

            O na heleheleha owai kau i ike aku nei e kuu ipo aloha? wani a ua kanaka opio la i ninau mai ai me ka honi pu ana mai i na hele helena o kana aloha.  E hai mai ia'u me ka makau ole e kuu milimili, o ko wai mau helehelena kau i ike aku nei, ka mea hoi nana i hoopuiwa mai ia oe?

            Oia no na helehelena lokoiho o kekahi o ka poe kuewa ka mea hoi nona ma hoomanao poina ole ia'u a kuu luaui makuakane i hoopakele mai ai ia'u ma kela kakahiaka we liweli poina ole iloko o ka ululaau ma ka aoao o na pali, wahi a ua nohea kaili puuwai nei i kamailio mai ai me ka ekeu iki ana ae o @o na mau kiwi poohiwi hoopohihihi noonoo.

            Na helehelena hoi o Henei, kekahi o na kuewa i pepehiia a make e papa.  O @o kuu Mawila aloha i ina he hiki ia'u ke hoopoina loa i kela mea, oia hoi ina he hiki ia'u ke hoopau i no hoomanao ana no ka paumaelo ana o ko papa lima me ke koko ola o kekahi o koo a mau hoakamaka!

                                                                                                Aole i pau.

 

HE MOOLELO

NO KE KEIKIALII

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

(Kakauia no Ka Leo)

MOKUNA XVII

Ka La Hooili Kaua Weliweli.

            No keia manawa aole o Awareda i ike i kana mea e hana ai, oiai o ka make, aia ia imua ona, a ho mea maopopo aole ana wahi e alo ae ai, no ka mea ua pau aku kekahi poe o lakou i ka make ma ka hooili kaua oia kakahiaka a o ka hoao ana e ma@@ a aku mai ka make ma@@ ko o ka ululaau a maluna paha o kona halelana he mau moeuhane palaualelo wale no ia, oiai @@ mau moku la e pakika mai ana me ka haaheo mamua pono o kahi e hooko aku ai ia manao ana.

MOKUNA XVII

Hopu pio io o Awareda a me kona meu hoaloha.

            No ka hapalua hora okoa paha mahope iho o na mea i @@@ mua ia ae nei me ka mokukuha i hala, aia hoi, e ku ana imua o ua Awareda nei a me kona mau wahi hoaloha kakaikahi i hoe iho mai ka make, ka naita, Tedrino me kona mau naita, a he @@@ hoi i hakaka mua ole mamua koke iho.

            E Awareda, wahi a Tedrino, iala i ike mai ai aole o Awareda o haawi pio ana iaia iho, aole o'u makou make e pepehi aku la oe na ka mea ua puni ka lohe ma Wawala o keia huakai a'u i hele mai nei, oia no ka pepehi ana ia oe, a i na oi oe e haule ana iloko o ko'u lima, alaila e kau mai ana na ahewa ana make, na o'u nolaila ke noi hou aku nei au ia oe no ka manawa hope loa a me ka manao maikai hoi, e haawi pio mai oe ia oe iho a me kou mau kanaka?

            Aole loa au e ae a hiki i ko makou make ana a pau oia keia wahi wahi a ua Awareda nei @@ panai mai aia.

            O ka poe i ike a kamaaina @@ ke ano o ko keiki a ka Moi Koratina, i make, e ike auanei lakou aole au he kanaka hohe wale, a mawaho ae o na mea a pau, ua oi aku ko oluolu o ka make ana mamua o ka lawe pio he ana o kekahi kahaka @ nole i ka puuwai a i ilihune hoi ka opu me ke aloha.

            Nolaila, ua lohe aku la oe i ka'u olelo paa, a me ia mau wahi huaolelo pokole.  Ee ku nei au ma ka aoao e kue ana ia oe i na manawa a pau, me kou' mau wahi kanaka he kauh@a wale no, a hiki i kou manawa e hoi hou aku ai no Wawela me ka manaolana poho.

            Ano, no ka manawa hope loa wahi hou no a na opio nei i hoomau uku ai, i ole ai oe e ukali aku mahope o ka naita, Tanahusa, ke hookuu aku nei au i manawa nou a me kou mau kanaka a makena wale e nana mai nei e hoi hou ai i hope no ko oukou mau moku.

            Aole au e haalele i keia wahi ina aole, o oe pu kekahi me a'u, wahi a Teorino.

            Iha pela, e kii mai e lawa ana ia'u, a o ka'u wale no ia oe mai poina i ka houkaawale aku o loaa ananei ko makou mau moepu@ maluna o ka lepo o keia aina malihini makamaka ole.

            Oia ko'u manao laiki mai nei, nolaila aole loa oeu @@@@ a pakele ai mai a'u aku no ka mea oia ka waiho mai nei ka mea au i hana ai me hou mau li@@ koke @@ ua o ka'a mau, @@@ ponoi, a no ia mea au i hana aku ai maluna o kou hoaloha Tanahu@a a me kona mau kanaka a lilo oe i oia ua'u o pono ai @@@ n@@ ano a pau.

                                                                                                Aole i pau.

 

 

OLELO HOOLAHA

            Ke kauoka aku nei ka mea nonaka inoa maloko nei i ka poe a pau i aie ia la e oluolu e hookaa mai i ko lakou aie, iloko o hookahi mahina mai keia manawa aku.  E pono na hoaloha e hoolohe i keia @@@, i lilo ai i mea pono na na aoao elua.

S. AH FAT

Waikapu, August 31, 1892

aug31 nid sept 2 1mw.

 

Hoolaha a ka Malama Waiwai

            Ke hoolaha aku nei ka mea no na ka inoa malalo, ua hookohu ia aku aoia i Malama Waiwai o na Waiwai a pau o Lydia K. Kamak ia a me Samuela Kamakaia, kana kane, me kekahi palapala hookohu malama waiwai i hana ia i keia la.  Ke hoolaha ia aku nei ma keia o hookaa koke mai ka poe i aio ma ko'u lima.

Honolulu, Septs. 10, 1892

sept14 1m

 

            Ke hoike aku nei ka mea nona ka inoa malalo nai o na me a pau o hoaie ia e Lydia K. Kamaka ia i me Samuela Kamakaia ko@@ kane mare mahope o ka puka ana o ke ia hoolaha aole no e uku ia ma ko'u maau inoa ol@ a @@ kauoha @@ i@ aku nei ka poe he mau a@@ ko laua ia lakou, e waiho koke mai i ka la kou mau koi ma ka la hope o na mahina a pau.

ABRAHAM FERNANDER

(Aberahama)

 

            Ma kahi o E. O. Hall & Son, Mawala Waiwai o Lydia K. Kamakaia me Samuela Kamakaia.

Honolulu Sept. 14, 1892

sep15 1m.

 

 

Kauka Yong Kam

Pung.

(APANA.)

 

Helu 53, Alanui Maunakea.

Ke Kauka Loea o ka

Aina Pua!

 

Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ane

ma'i, mai ko na kane, wahine a me

na keiki liilii. O na ma'i ha-no

na hiki loa ia ke hoola ia me

ka maalahi. A o na ma'i

e pili ana i ka maka

pau pu ia i ke

ola. Ke

hoike ia aku nei,

ia aku nei.

eia ke ola ia nei, me

ka oluolu pu o kahi

auhau. Ka poo pilikia hanau

keiki a hele nui paha o ke koko,

a paa a lohi paha ka hanau ana, paa

paha o ka waiu, e hele nui mai i o'u nei.

 

E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pilihuaa ka ma'i,  a na'u oukou e honluulu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu Sept. 2, 1891. 272--d3m*