Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 582, 14 November 1892 — Page 2

Page PDF (900.36 KB)

This text was transcribed by:  Amy Waihili Marsh
This work is dedicated to:  Clarence Kukauakahi Ching & Mauna Kea Hui

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

[Half of upper far-left hand column blank. Blank portion intrudes partially into upper half of left column next to it.

The following starts about halfway down the page.]

 

@a

@la

@ULICK.

@Kalaiaina

@na

@ulu Nov. 4, 1892. tf-div.

 

HOOLAHA KOHO BALOTA

 

Keena Kalaiana

Honululu, Nov. 10, 1892

            I kuiike ai me ke kanawai Kohe Balota o ke Aupuni, ke hoike ia akua ne ma keia, he koho balota kaikawa no ke koho alii no na mokupuni o Kauai a me Niihau, e malamaia ana mawaena o na hora 8 A.M. a me 5 P.M. o ka Poaka@, ka la 5 o Dekemaba, 1892, e hooopiha ana i ka noho hakahaka no na makahiki eono i koe i hoohakahaka ia mamuli o ka heaelele ana mai o ka Mea Mahaloia George N. Wilcox.

            O na Apana Koho Balota, na Mah@lo Koho, na wahi koho a me na @a Nana koho Balota, eia mahope iho nei:

 

MOKUPUNIO KAUAI ME NIIHAU

 

APANA EKAHI - WAIMEA

            Mai ka Oioina mai o Pu@anaia, e huipu ana ia Kalaheao a me ka Mokupuni o Niihau.

            Mahele Ekahi-Okela wahiapau o Kalaheao e haipu ana me Hanapepe. Wahi koho: Halekula o Hanapepe.

            Na Luna Naua-H.C. Perry

            P.R. Holi

 

Hookohuia no ka la Koho Balosa wale no.

            S.M. Nawai

            Mahele Elua-Okela wahi o ka Apana i oleloia e moeana mai Hanapepe a hiki i ka laina i kahuia mai ke kai mai a hiki i ka lalani mau@a ma kahi he 200 ia ke komohana o Waimea Mill, a e @ou ana hoi i ke awawa o ke Kahawai @aimea a me kona mau lala.

            @i Koho: Hale Hookolo@loo Waimea

            @a Luna Nana-T.H. Gibson,

            James, Kamalemi,

            C.B. Hofgaard

@okohuia no ka la koho Balota wale no.

            G. L. Copa,

            G. W. Kaona,

@ahele Ekolu-O keia wahi o ka Apa-@oleloia e moea ana mai ka mahele @a mai a hiki i ka Lae o puuanaiea.

@hi koho: Halekula o Kekaha.

@a Luna Nana-W.I. Wells

            Davik Kua,

            W.E. Smith.

@okohuia no ka la Koho Balota wale no.

            J.K. Kalua,

            J. Kamikino.

@Mahele Eha-Mokupuni o Niihau.

@ahi Koho: Halekula.

Na Luna Nana-J.H. Kaika,

            J.B. Kaomea,

            W.H. Keale.

@ookohuia no ka la Koho Balota wale no.

            J. Pulawa,

            J.D. Kaili.

 

APANA ELUA-LIHUE.

            O Kela wahi a pau O Kauai, mai a e @uipu ana ia Kalahea a hiki i ka huipu na mai me Hanamaulu.

            Mahele Ekahi-Apana o Lihue.

@ahi Koho: Hale Hookolokolo o Lihue.

Na Luna Nana-R.W. T. Purvis,

            W.G. Smith,

            J.B. Hanaike.

@okohuia no ka la Koho Balota wale no.

            S.R. Hapuku

@hele Elua- O ka Apana o Koloa. @kono pale me Lihue a hiki aku i ka @a ana mai  me ka aina o Lawai. @i Koho. Hale Hookoikolo o Koloa.

@Luna Nana-J.K. Burkett,

            J.M. Kahalawai,

            Louis Kahalbaum.

@ohuia no ka la Koho Balota wale no.

            E. Strehz.

 

APANA EKOLU-HANALEI

            @kela wahi a pau o Kauai, e huipu @mai Wailua a hiki i ka Lae o Puua- @ea.

            Mahele Ekahi-O keia wahi o ka Apa-@ i oleloia e waiho ana mawaena o Wai- @ea  a me ke Kahawahi o Kalihiwai.

            Wahi koho: Hale Hookolokolo o Waioli.

Na Luna Nana-H. Peters,

            Jno. H. Barenaba,

            J.M. Naeole.

Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.

            S.P. Kalaikini,

            H.J. Wells.

            Mahela Elua-O kela wahi o ka Apana i oleloia ae nei, e moe ana mai ke Kahawai o Kalihiwai, a hiki i ka huipu ana me ka aina o Papaa.

Wahi Koho: Halekula Kilauea.

Na Luna Nana: W.O. Mu@ler

            J.W. Kahee@,

            John Lovell.

Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.

            Hiram K. Anahu.

            Mahele Ekolu-O keia wahi o ka Apana e waiho aha mai ka aina o Papaa a hiki i ka haipu ana me ka aina o Wailua.

Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Kapaa.

Na Luna Nana - H.Z. Austin,

            J.M. Kealoha.

            S. Kaiu.

Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.

            F.B. Smith

            G.B. Meheula

            G.N.WILCOX.

            Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina. Nov. 14, 1892.

Nov. 14. 3ts.dly.

 

OHANA KALAIAINA

HONOLULU, Nov. 4, 1892.

            I kulike ai me ke Kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he Koho Balota Kuikawa no ke koho ana i Lunamakaainana e malamaia ana ma ka Apana o Hilo Hema, Mokupuni o Hawaii, mawaena on na hora 8 A.M. a me 5 P.M. o ka POALUA, la 29 o Novemaba, 1892, no ka

hoopiha ana i ka makalua o ka noho i hoohakahakaia mamuli o ka haalele ana mai a ka Mea Mahloia Joseph Nawahi.

            O na Apana Kohe, na Mahele Koho, ua Wahi Koho, a me na Luna Nana, eia iho no ia mahope nei:

 

APANA EKAHI-HILO HEMA

            Oia no o Puna a me Hilo ma ka hema o ka moeana kahawai maloo o Pukihae, e moe la mai Kau a hiki aku a e hoohui pu mai ana ia Kehena. Wahi koho: Halekula o Kalapana.

Na Luna Nana-J.M. Kauwila,

            S.H. Haaheo,

            J. Kahoomana.

Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.

            J.A. Kaaukai,

            D. Kahaulelio.

moe la mai Kehena a ka Palena o Hilo, koe aku o Keaau a me Olaa. Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Pohoiki,

Na Luna Nana - J. E. Edarts,

            D. Kapele,

            S. Kaulupali.

Hookohuia no ka la Koho Balota wale no:

            W.L. Haau,

            J.K. Kalawe.

Malele Ekolu: Oia no na Aina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me kela wahi o Hilo e moel la mai ka Palena o Puna a kamoeana kahawai maloo o Pukihae.

Wahi Koho: hale Hookolokolo ma Hilo.

Na Luna Nana-F.S. Lyman,

            G. Hapai,

            Joe Sisson.

Hookohoia no ka la Koho Balota waleno:

            J.T. Brown,

            G. Nakapuahi.

CHAS. T. GULICK,

Kuhina Kalaiaina,

Keena Kalaiaina. 11-7-3ts-dly.

 

KA LEO O KA LAHUI

JNO. E. BUSH

Lunahooponopono a me Puuku.

 

POAKAHI, NOVEMABA 14, 1892.

 

Na Hooheno Ahaolelo

            Ua hoao ae kekahi wahi @aaka iki, e @wa leo nui, e noho oe ilalo, oiai nae, o W.O. Smith e kamailio ana, e kipaku ia oia iwaho a ka Maikai o ka Hale.

            O NA LEO, ka mea a ka Luna Hooponopono o ka Hawaii. Holomua i olelo ai, aole a lawe ka lehulehu, eia nae ka mea i ike ia, he oia mau no ke holhia o na hoa o ka Ahuolelo, a ua lohea ko lakou leo, uila mai nei hoi KA LEO, ua koho wai mapuna.

            Ua ike ia ke Kimisima Farani ma ke Hale Ahaolelo i ke kakahiaka Poaha nei.

            He paio hahana mawaena o ke @Lii Kahina a me ka Luna o Koloa no ka bila e iku ana i na Luna Apuni, a me na Ho@ahana.

            Ua olelo ae o Kakina, e ukuia na Luna Apuni ma ke 80 pa-keneta, a koe he 20 pa-keneta, e kokua ana au i ke noi a ke Li@ Marsden e haawi i ke Komite Hookolokolo.

            Hoike mai ka Luna Hanohano o Koolaupoko, he mea pono ia kakou ke noonoo me ke akahele, oiai, he hana ano nui keia, oiai, nole pono e hoohuikau ia, aka, e hanaia me ka moakaka, oia ka'u e noi nei.

            Una @oi ae ka mea hanohano o Wailuku Hema, e hoomaha ka hale, oiai, aole e, laua na hoa, ua pane mai ka mea, hanohano o Lihue, a me Koloa, ma ka aoao o ka Loio Kuhina, ua kue hoi ka luna e ka Apana I, iaia, oiai a ole oia ka Loio Kuhina, hu kaaka.

            Ua noi ae ka Luna o Lihue, a me Koloa, e ae ia ka rula 77 o ka Hale, e kapae ia ue, oia hoi ka rule pu@, paka, ma ka ninau ia ana, ua kapae ia, o ka hiki mua ma kep puhi kika uahi ole, o ke alli Madena o Hawaii, ma ke kika uahi hoi, o ka luna o Hilo Waena ka hiki mua, a he hope na hoa e ae.

            Ua ike ia ma ka la i nehinei, he 5 ka nui o na Kuhina, oia hoi, elua Loio Kuhina, hookahi Loio Kuhina i hookohu ia, a hookahi, he hope, e hono like ana, ma ka aoao o na Kuhina, nui, kela, nani keia.

            Loko ae o ka Hale Ahaoleleo o Lunakanawai kaapuni o Hawaii, S.L. Aukina, he lono paha e pau ana oia, oia hoona ana mai.

 

            Ka Haaiolelo a ka Hon. J.E. Bush e pili ana i ka Bila Haawina, Nov. 11, 1892

            Mr. Peresidena, He mea haohao no'u, ko'u, lohe ana aku nei, i ka poe e olele nei, he aloha, i ka aina, a el akahele hoi, ma ka hoolilo ana ina hoolilo nui, elike me keia, aka i keia la, ke lohe aku nei au, mai ka waha mai o keia poe, e keha nei, he aloha i a Hawaii nei, o ke aloha a nei keia, o ka hookomo aku i ka aina i loko o ka aie kaa ola, e poino ai keia Lahui.

            Nolaila, e na hea Hawaii, e pono kakou e kanaiua i keia itamu nona ka huina o ke $63,000 dala, he hana hoopilikia keia i ka Lahui.

            Oiai hoi, e na hoa Hawaii, i ka wa noho Kuhina ana, o ke alii Kakina, ua ae aku ka Ahaoleio o 1,888 i ka Aha Kuhina e aie dala, a he i na dala he $600,000 ma ka mea o ke Aupuni.

            A eia hou, o kela Banako Hale Leta, ua olelo au, he hana hoopilikia keia i ka lahui, aka, ua kue ia au, aka, i keia kau, ua ike kak@a, ua oi aku ka me mamua o ka mea i loaa mai.

            A eia hou ua olelo mai nei ka Loio Kuhina aia a aie ia aku, alaila loaa mai ke dala. Ke olelo aku nei au, ua lohe au, ua makaukau @e daia e komo mai i Hawaii nei, ma ka hoaie ana aku ma ka ino o ke Aapuni he $3,000,000 dala.

            Nolaila, e na hoa Hawaii, e noi aku ana au, ia oukou, e kjapae loa kakou i keia itamu, oiai, he wa pilikia keia o ka Aina.

            Oiai, ua maopopo ia'u, e kau mai aua na Auhau nui, maluma o ka Lahui, oiai, oia wale iho la no ka hana a ke aupuni e hana ai, i hiki ai e uku ia ai ka uku panee.

            Nolaila, ke noi nei au, u kapae oa ia keia itamu oiai he aloha au i kou Aina hanau, kou Lahui.

            Aole o'u makemake, e hook@ i ka Aina iloko o ka poino, o na @i@ o kela a me keia ano.

            Nolaila, e lokahi kakou, e kue aku i keia Elepani nui, e hookomo mai nei i kona iau iloko ou e Hawaii, nolaila, i nui ke aho.

 

KAU AHAOLELO O 1892.

LA HANA 119.

Poakoiu. Nov. 9, 1892.

            Helehelu ia ka moolelo o ka la i hala aponia.

            Kapahu, i halekula no Wailau, Hawaii. Komite Hoonaauao.

            Ke Lii Pua, he hoopu mai ka Mpana'aau mai o na ma'i, e hoomau i ko Uilama Tell noho Luna Nui ana.

            Hoike Komite Kuu@au

            Wiliama, ua pau ka Bila 194, ka hoike a ke Komite Wai, a me ka Pauku 1 o ka Bila Haawina.

            Komite Hookolokolo, no ka bila e laikini ia na kalawa kaa hapaumi. No kekuhi kumu, waihoia ma ka papa.

            Kapahu, i ka hoike a ha ha'a uuku o ke Komite Malama Ola no ka mea pili ana i ke koho ana i ka Papa Ola. Papa me ka bila.

            Kapaeia na rula, hoolaha mai ke Kuhina Waiwai he kanawai e pili ana i ka uku o na limahana aupuni a me kekhai mau hoolilo e ae a hiki i Nov. 30, 1892.

            Kapae hou ia na rula, heluhelu ia ka bila no ka wa mua. Haawi ia no ke kakau poepoe a heluhelu elua ia i kekahi la ae.

            Hoopiha hou ka Peresidena i na komite i hoohakahakaia, mamuli o ka pau ana o Nawahi me Konowela.

            Kamika, i ka hoike a ke Komite Hookolokolo, no ka mea e pili ana i na kaaiwa kaapio, Aponoia.

            Nana no, na ia Komite hookahi, e pili ana i ka hookui ana ma ke kai, Aponoia. Nana ne i ka hoike e pili ana i ka hoopii a Mr. Thompson o Kau, Aponoia. Nana no, no ka hoike e pili ana i ke ka@a, no ka hoike e pili ana i ke k@oa wai o na olelo pelapela. P@ me ka bila.

            Komite Hookolokolo, no na bila 110. Papa me ka bila.

            Nana no, i ka hoike no keia mau bila malulo iho:

            Bila 172. Aponoia.

            "      145. Papa me ka bila.

            "      161. Aponoia.

            "      1@4. Papa me ka bila.

            Kamika, i na pane a ke Papa Ola no na ninau e pili ana i na hana a na kauka aupuni. Ma Ke noi a Kamanoho, haawiia i ka komite pai me un@ no ka pono on na Hawaii.

            Hoopanee ka Hale.

            LA HANA @

            Poaha, Nov. 10, 1892.

            Halawai ka Hale e like me @a mau.