Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 707, 17 May 1893 — Page 2

Page PDF (938.20 KB)

This text was transcribed by:  Linda Victor
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

 "E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI

______________

JOHN E. BUSH,

Lunahooponopono a me Puuku.

_________________________

OLELO HOOLAHA.

            Eia ma ke Keena o KA LEO O KA LAHUI kekkahi mau Buke Inoa o ka Hui Hawaii Aloha Aina.  He wa kupono keia o na Hawaii Ponoi e hoike i ko lakou Makee Kuokoa, ko iakou, Aloha Aina. a Aloha Kuokoa.

         MA KE KAUOHA,  J. K. KAULIA. Kakauolelo o ka H. H. Aloha Aina.

____________________

            HE MANAO AKEA I KA LAHUI.

            Mamuli o ko ka Hon. John E. Bush hoi ana mai nei, ka Ona ponoi o na NUPEPA KA OIAIO a me KA LEO O KA LAHUI; Nolaila, mai keia la aku, na waiho aku au i ko ʻ u noho Lunahooponopono ana, a me ka noho Puuku ana no ia mau pepa; O na kauoha nupepa a pau loa. na kakau manao ana a me na hookaa dala ana, a peia aku, e hoouna pololei ia mai in ko Hon. Jno. E. Bush inoa.

                   JOSEPH NAWAHI,

            Honolulu, Mar. 27, 1893.

===================================

NA OLELO KAUOHA

            I LOAA IA

Jas. H. Blount, Komisina,

-----------------------------------

            MAI AE

Kuhina Nui o Amerika.

          ________________

Hoolaha ia no ka Ike o ka Lahui Hawaii

           _______________

 

HONOLULU, May 15, 1893

I na K_______ o ka Paeaina, Hawaii.

            Ua manao au he wa kupono keia __ hoolaha ai i na olelo ao a malalo aku hoi au e lawelawe ai:

            OHANA KUHINA NUI.

            Wasinetona, Maraki 11, 1893.

___ Hon. James. H. Blount, pela aku. E - O. KE kulana i hoouluia ma ka Paeaina Hawaii, mamuli o ka hoopauia ana aku o ka Moiwainne Liliuokalani a me ke kulu ia ana o ke Aupuni Kuikawa, ua kono mai i na noonoo ana piha o ka Peresidentara i kuaiu e loaa ai na ike ʻ na hilinai ia maluna o keia kumuhana, a no na hookoana hoi i kekahi mau hana e ae ʻ i hoakaka ia maloko nei, ua hooholo ilio oia e haauna aku ia oe i ka Paeaina Hawaii, o oe kena Koisina Wae, a iloko oia kula e loaa no ia oe kekahi Comisina a me kekahi palapalapu hoi malaila hoi ka Peresidena i hoolaio aku ai ia oe i ka Peresidena o ka Aha Hooko a me ka Ahakuka o ka Paeaina Hawaii.

            O ke ano piha, nihinihi a me, ke ano malu o kau misiona ka mea wale no a hiki i keia manawa he hoike pokoleia, a o na mea liilii, ka hooko ana ia mea, ua hiki kupono no e waiho ia ma ke anuo nui i kou noonpp maiki a me kou noonoo akahele.

            E huli aku oe a e hoike piha mai i ka Presidena i na mea oiaio a pau iloko o ka hookahuli aupuni, a ma ona la i ko ka Moiwahine aupuni i hookahulihia ia ai; ka manao o ka lahui i ka mana ea ku nei, a ma ke ano nui ma na mea a pau e hoomalamama piha ai i ka Peresidena e pili ana i ke kumu o kau huakai.

            I kumu e hiki ai ia oe ke hooko i keia kauoha, he mana piha kou iloko o na hana a pau e pili ana i ka noho launa ana o keia aupuni i ke aupuni e ku ana a aupuni e ae hoi o ka Paeaina, a me ka malama ana i ko kakou mau kupa malaila; a ala maluna ou hookahi. e ;awe;awe pu ana me ke aliikoa o na puali kauna moana, i hooiliia ka noonoo ana , a me ka mana piha e hooholo i ka manawa ois puali kaua e hoolele ia ai iuka o ka aina, a e unuhi hou ia aku ai.

            AKA, ua hoouna, ia aku oe e lawe ae i na kokua ana. a me na olelo au e makemake ai mai ke Kuhina o na Mokuaina o Amerika i keia wa ma Honoluku . Mr. John L. Stevens , ka mea e hoomau ia a hiki i ka loaa ana aku o ka olelo kauoha e lawelawe i na  hana maa mau e pili ana i kaua oihana i kue ola me namana i waiho ia aku ia oe, e hoouna ia aku ana kekahi ao ana ia Mr. Stevens, e kuhikuhi ana iaia e kokua i kou hoolauna ia aku i ke poe o ke aupuni i koui wa e hiki aku ai, a e haawi mai ia oe i na kokua kupono a pau.

            O na alakai ma na moolelo a ma ke ano nui i hanaia ma Amerika Huipuia, ke mea nana i kono i ka hoohanaia ana  o kona mau kaua maloko o na aina-e no ka hoopakele ana i ke ola a me ka waiwai o na kupa Anerika, a no ke kaomi ana i na haua kanawai ole a me na hana kanawai ole a me na haua kanawai ole a me na hana hoohaunaele e hooweli ana ia lakou: a o na mana i hooili ia aku no ka hoike ana ia hopena malama o na luna aupuni o na Mokuaina o Amerika Huipuia, he mau mea i kupono a i pololei me ka ku no nae i na mana a pau i ka noonoo maikai me ka hooko ana ia mea.

            MA KA unuhiia ana mai ke Senate mai, o ke kuikahi hoohui aina i kakauinoa koke ia iho nei, no ka nana hou ana a ka Peresidena ke waiho pu nei kona mau kumuhana; aole ce u jauohaia no kekahi hana e pili ana ia mea, aka he mea maikai nae e hoopau aku i kekahi lihi kumu kuhihewa i hoouluia hoi mamuli oia unuhiia ana e pili ana i ka manao hoaloha piha o ka Peresidena a me ke Aupuni o na Mokuaina Hui o Amerika o na manao iini kaunui maanei nei i hoomaopopoia no ko lakou pomaikai, maluhia a me ka holomua.

            MA KA noonoo maikai ana o ka Peresidena, ua kupono a ua kaupalena ia hoi kou mana a me ko ke Aliikoa o ka Puali kaua moana ma na moana o Hawaii nei ma na hoohana ana i na lawelawe limi ikaika ana; a hiki i na hana i na hana i ike ia he kupono no ka hoomalu i na kino me na waiwai o ko kakou mau kupa; oiai kakou e ku hookaawale ana mai na ano a pau o ke komo ana ku e  keakea wale i na hana pili kuloko o ka Paeaina, e hoike aku nae oe i kou oluolu e komo aku me kou kokua hoaloha ana mamuli o ke kuleana o ka hooponopono oluolu ana o na pilikia iloko o na palena o ka noonoo maikai ana.

            I NA na ike ia he kupono e hoopae aku i kekahi puali i hoolakoia me na mea kaua maluna o ka lepo o Hawaii, ma na manewa o na haunaele laulaha ana, i hiki ole hou i ka mana kuloko ke haawi i ka hoomalu piha i ke ola a e ka waiwai o na kupa o na mokuaina o Amerika, e loaa mua hoi ka ae ana mai  o na maua ala, ina ua hiki ia mea ke hana ia me ka hoohaiki ole i na pono i komohiaia.

            AKA hoi o kou mana ma keia ano, aole e hiki ke koi ia  me ke kue aku i na hana like ma ka aoao mai o na mana ma keia ano, aole e hiki ke koi ia me me kue aku i na hana like ma ka aoao mai o na mana e e no ka hoomalu ana o ke ola a me ka waiwai o ko lakou mau makaainana a kupa paha e noho ana ma ka Paeaina.

            OIAI aole na Mokuaina o Amerika e manao ana he kuleana e komo pu aku e keakea iloko e na hana kalaiaina a hana kuloko paha, a iloko o na paio kuloko ana paha o ka Paeaina Hawaii mawaho ae o na mea i _____  ______ nei, a no ka manao e makana i kekahi kuikahi a kuleana e ae paha i loaa ia kakou,  e huapaa no keia auuouia i kana hana mea mau a kalaiaupuni i hookahuaia e pili ana i ka Paeaina, a aole hoi e ao i na mana e aku e komo mai e akeakea i na hoikele kulokoana o ka aina.

            O KEIA mau wehewehe ano nui o ko ka Peresidena manao mamua ae la, ka mea e kuhikulu ai ia oe ina alahele, kupono au e hoohalike aky ai i kau hookele ana, a e hoailona ai hoi i ka palena o kou, noonoo maikai ana, ma ke kahea ana i ke alii kaua moana no kona mau kokua ana.

            AIA hoi ka moku oihana Rush o Amerika Huipuia malalo o na kauoha e kali nou ma Kapalakiko a e lawe aku ia oe i Honolulu.

            E KAUOHAIA ana kekahi kakauolelo kakaupokole e ukali ia oe, a e noho mahalo o kau mau kauoha.

UA MANAO ia aku e hana aku ana ina hana kupono a hooholomua ai no ka hooko ana i kau misiona oiai ko ka Peresidena makemake e loaa na hoike imua ona iloko o na la pokole e like me ka hiki.  Mawaho ae o na hoike moekahi i manao ia e hoolawa mai ana oe, e kakau mai oe i ke Kuhipa Nui i kela a me keia mana e like me ka loaa o ka manawa kupono e hoke mai ana i no ao ana pololei maluna o kekahi mau kumu au i manao ai hoi he kupono, a ma na mea awiwi ua hiki ia oe ke Telekalapa mai ma na hua maoli a i ole ma na hoiailona olelo o ka oinana kaua moana ma o na lawelawe oluolu ana o ka Adimarala e noho mana ana. ka mea i hiki ke moouna ia ia Mr. W.A. Cooper ka Agena hoouna olelo o Amerika Huipuia ma Kapalakiko kahi hoi e Telekalapa ia mai ai.

            ME KE kalele ana me ka manao hilinai piha maluna o kou ike piha a me kou hooikaika no ka hooko ana i ka hana i waihoia aku ia oe. Owau no o kau kauwe haahaa.

                                    W.G. Gresham.

            Oiai au e ku kaawale ana mai ke komo wale ana aku e akeakea mawaena o na mana e paio ana o kela a me keia ano lahui, no ka mana e hoomau no au i na makaainana Amerika i komo ole i loko oia ano paio ana.

             Me ka mahalo,  James H. Blount.  Komisina Wae o Amerika Huipuia.

================================================================

NUHOU O NA AINA E.

            QTokio Apr. 24.  Ma ka po o ka la 24 o kkkeia malama.  mai ka hora 9.30 oia po, ua kui kupinai mai ia ka hekili me ka ikaika a hiki wale no i ke ao ana pela pu nei ka ikaika o ka na me ka uwila iloko oia mana hookahi ma Yokohama, a i ka hora 10 o ke kakahiaka o oia la, i mao ae ai keia mau hana kupanaha.

            Maloko o ka pa o kekahi hale hoomana o na Iapana e ku ana kekahi kumulaau, no loaa.  Keia kumulaau i ka uwila a mahele pu ia iho la mawaena konu o kaawale aela ina _______ elua.

            Wahi a na kamaaina, no. 22 makahiki a o iki aku, aole loa i ike ia kekahi hekili a me ka uwila elike me keia ______ a ikaika.  O ka mea laki nae ole he oia i poino a pela pu hoi me na owea olelo a me ke kahi mau waiwai e ao.

 

ELELE KOMITE O HAMAKUA

 

            Ma ke awakea Poakahi nei, i kipa mai ai o Halawale Elele Komite o ka Apana o Hamakua ia Komisina Balana.  Ua hookipa ia aku ka Elele o Hamakua me ka pumehana, a ua haawi aku la oia i kona mau hoomaikai ana a me ko na makaainana o Hamakua, ua apo ia mai ia mau hoomaikai ana a me ka panai pu ia mai oia haawina hookahi i ka Elele Komite a me ka makaainana o Hamakua me kekahi mau kakai olelo ana, ua hookuu aku ka Elele i ke Komisina me ka hauoli o ka manao.

===================================

He Kue loa i ka Hoohui Aina

      -----------------------

            Mamuli o kekahi mau manao i hoakaka mua ia e kekahi o na poe keiki Hawaii ponoi maoli a kakou i holo aku nei a kipa a noho kino maoli iwaena o Amerika me na poe ilikeokeo a ili eleele: na maopopo loa ko kakou poino loa i na e hoohelo ia keia hoohui ana ia Hawaii nei me Amerikca.

            O ka poe kanaka Hawaii maoli e like nei i ka nui mai o pomaikai ke hoohuiia, he poe lakou e ake e loaa mai ke dala mamuli o ka manao hoopili meai maoli aole loa lakou i ike i k poino e loohia mai ana ia kakou mahope iho o ko kakou hoohui i ana.

            Ma ko makou hui kino ana aku me kekahi haole e hapai nei i kekahi Oihana hana lima mikiala koikei o Honolulu nei; a he haole  no hoi i makemake loa a hoohui ia Hawaii nei me Amerika; ua hai pololei mi oia, o kapaeia ana ko kekahi manawa elima a eono paha mau makahiki a hiki i ka wa e lawa ai ko kakou huina nui e lilo ai i Moku Aina (Slate.)

            Oia maoli no ka oiaio, a keia poe e hunahuna mai nei.  Aina io pela, alaila, aole anei e holomoku nui mai ana na poe haole o Amerika i Hawaii nei iloko o ia mau makahiki elima a eone paha , ma na tausani a ma na haneri tausani, i piha ae i ka heluna e lilo koke ai kakou i Moku -- Aina? -

            Alaila, aole anei e nalowale koke ana kakou me Josepa ma iwaena oia Auna kanaka nui? - Aole anei iloko aku o na makahiki pokole, e  pau ana kakou mau ka lepo aku o Hawaii? --

            Eia hoi kekahi o ua poe la a Iosepa ma e ake nui nei e komo mai he hui ae kakou, he poe ike maoli i ke ano o na hana lima akamai; aohe poe o Hawaii e hoopapa aku me ko lakou ike: a ina e hiki like aku kaua me ia poe imua o ka haku hana, e ike ana nei kaua o ke kanaka Hawaii he hayle iho i hope, e nele i ka hana, a e loaa ana no ka kahaole hana: o ka mua o ke kumu e loaa koke ai, (1) oia no ka ike oi aku: o ka (2) oia no ke keokeo o kona ili.

            Ua maopopo loa ina mea a pau o na Hawaii nei, ke ____ iho o ka            (end of page)