Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 719, 2 June 1893 — Page 2

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA LEO O KA LAHUI

JOHN E. BUSH,

Lunahooponopono a me Puuku.

POALIMA IUNE 2, 1893

 

UA KOKOKE MAI.

            Maluna mai o ka Monowai, i hiki mai ai na leta a me na nupepa, a e like me ko makou manaolana mai ka la i hoohulihia ia ai ke aupuni Moi o Hawaii, me ka hewa ole e kuleana ai ia hana, a hiki i keia la, pela no na ouli e hoike mai nei, ua kokoke mai ua manawa la a ka lahui Hawaii i pule ai e ike ia, a me na kanaka hoopono a pau i noho kali hoomanawanui ai e ike, e hoea hou mai ana.  He lono kai pae mai, ua kokoke loa mai ka la a ke Akua, ma o ka poe hana pono, e hoike mai ai i kona nani, ma Kona hoopau ana i ka hewa i hana ia ia Hawaii hala ole.  E hoomaikaiia Kona inoa ano a mau loa!

 

NA MOKUMAHU.

            Ma ka Poakolu a me ka Poaha nei ua ku mai ekolu mokumahu holomoana i ko kakou awa nei.  He mau moku nunui keia, a he nani no hoi, ko lakou kapili ia ana; ua hoolawa ia me na mea hou loa no ka hookele ana, ka holo, a me ka oluolu o na mea a pau maluna o lakou.  Ka mua keia o’ke au hou e loaa ai kekahi pono hou aku ia kakou.  Nolaila, e hoomama i ko kakou naau, no ka mea, aole e hoowahawaha ke Akua ia kakou ke noi aku kakou me ka noho hoopono.

 

KO CHURCHILL MANAO.

            Lakana 17 – Haku Randolph Churchill i hoike mai i keia ahiahi, wahi ana, ua hoike aku nei o Pohakuhauoli i na kanaka koikoi o ka aoao Liberala o Midlothian, aole oia e paio hou aku ana no kona poe malaila.  O keia olelo Hooholo wahi a ka Haku Randholph, e hooia mai ana ia i ko Pohakuhauoli ike e ana i ke ala ana mai o na manao hakoko kuloko no na mea e pili ana i ka Bila Home Rula o Elelani.

 

HE MOKUKAUA SEPANIA.

            Ua hoike @e@na nupepa o Nukilani, me he mea la, ua haalele aku laka mokukaua Sepanla ka Nautilus ia Welinetona, ma kona alahele no Kapalakiko.  Me he mea la, e kipa mai ana oia ma na kaiaulu o Hawaii nei no kekahi mau la pokole.  E hauoli ana lakou ke kipa mai maa@ei nei, ma ka loaa ana ia lakou o na ea oluolu o heia aina oluolu a lokomaikai nui wale.

 

KO SIDANE LIO HOLO LOA.

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Alameda i ka auina la Poakolu nei, ua lawe pu mai oia maluna o kona oneki, i ko Sidane lio heihei holo loa, nana i kaihi ae i ke Kiaha Sidane, mai ka huikau ae o na lio holo loa oia Ainapuniole, nona ka inoa o Stromboli.  E lawe ia ana oia e hookelakela me ko Kaleponi mau lio holo loa.  Nawai ana la na ai a lakou?

 

KE HOLO HONUA NEI.

            Ma ke kakahiaka Poaha nei, ua puhee ae la na koa kiai o ka aupuni Kumanawa, mai ka Halekoa ae, a ka Halealii ilalo.

            I ka ninau ana aku o kekahi Keonimana i na koa, penei, e hapai ana i hea ko oukou mau moe hao e ku ai, ua pane ia mai, iloko o ka Pa’lii, a i ka hale ilalo, ilaila makou e noho ai?

            No ke aha ke kumu o ka holo ana ilaila, a haalele ike kahua paa, ka! makau makou, mahope hoopahu ia kela hale me ka poka Gainamita, nolaila, hoi makou i ka Halea@ i e noho ai?

            Akaaka iho la ua Keonimana nei, a pane aku la, he mea kupanaha ko oukou maka’u honua, i ko oukou aka ponoi iho no, aole no hai aku, eia ka he mea ia no oukou e holo ai, a haalele i ke kulana i oi aku ka ikaika, a me ka mana, a huli aku la ua Keonimana nei a hele, ma kona alahele.

            Ma keia olelo a keia Keonimana malihini, ua ike ia ua pololei kana i olelo ai, o kela mau poka Gainamita ekolu, i manao ia ai e hoopahu i ka Hale o ka Moiwahine e noho nei, mehe’la, ua maopopo maoli no ke aka o ka poai hoohui aina.

            Na lakou no keia mau hana ino hilahila ole, hohewale, a manao lakou e powa malu i ka Moiwahine, me ka poka Gainamita, i hoopunipuni nui ae nei, ma ka Avalakaika he poe kanaka Hawaii ua poe ala, o ka pololei he poeili keokeo haole.

 

            I keia auiha la e kapalulu mai ai ka Ma u ani.

 

            He ekolu maa mokuahi nui i k@ mai i ka Poakala a me neh@nei, he hoopomaikai ana mai h@i i na @@@ahana Poola.

 

            He hauwawa he hooloholoho olelo e hoolele hou ia mai ana na keiki o ke kai i keia la, a i ole i ka la apopo, ke oiaio hoi.

 

            Ua lohe mai makou he ehiku ka nui o na manu koloa hulu ole o Kapalakiko i lawe ia mai nei maluna o ka Monowai i mea hana maloko o ka bana P. G. no ke kokua ana aku ia Manuela ma ka poe no lakou ka papale kamelo.

 

NA HOAILONA!

(Kaliau ia no Ka Leo o ka Lahui.)

(Hoomauia).

            Ua oleloia ma ka olelo a ke Akua 2 Petero 1:19, 20, 2, penei:  “Eia hoi ia ia kakou ka na Kaula olelo, i hooiaio loa ia; ua hana pono no hoi oukou i ko oukou malama ana ia mea, me he kukui la e hoomalamalama ana i kahi pouli, a wehe mai ke alaula, a puka mai ka hokuao iloko o ko oukou mau naau Me ka ike mua i keia, o kela wanana keia wanana o ka Palapala Hemolele, aole na na Kaula ponoi iho ka hoike ana.  No ka mea, i ka wa kahiko, aole no ka manao o na kanaka ka na Kaula; aka, ua olelo mai na kanaka hemolele’o ke Akua elike me ko lakou hoeu ia e ka Uhane Hemolele.”

            Aia ma keia olelo maopopo kakou e ike ai o ka olelo a na Kaula a me ka poe kahiko mai ke Akua mai no ia, a o na olelo wanana a pau he mea hiki ke wehewehe ia, a he mea hoomalamalama no hoi ia kakou, me he kukui la e alakai ana i ko kakou noonoo e ike i ke ano o ia mau olelo a noho makaukau ka poe e imi ana i kona ano, me ka manaoio i kumu e loaa ai ke ola mau loa elike me ko ka Makua me kana Keiki i makemake ai.  Nolaila, aia ke kuhikuhi ma na olelo wanana, i hiki ole mai ai ka piliaia maluna o kakou me ka noho palaka a me ka pouli.

            Ke hookuia nei na cielo wanana a pau o ka Buke Hemolele, a eia kakou ke ku nei iloko o ka manawa o ka hopena, elike me ia i olelo ia ai ma Daniela 8:13-19.  Mai ka wa i puka ai ka olelo kauoha a Aretasaseta e kukuluia o Ierusalema me kona mau pa@ &c., (Ezera, Mok. 7.) i ka makahiki A. M. 457 a hiki i ka A. D. 1844.  I ka makahiki i piha ai ka wanana o 2,300 la (makahiki ma ka helu ana) ua hiki mai ka manawa o ka hopena, Dan. 8:14, “alaila hoomaemae ia kahi hoano.”  Ua loaa keia mau mea mamuli o ka imi ana iloko o na buke, e like me Daniela i imi ai “iloko o na buke, *** a Iehova ia Ieremia ke kaula,” i hoomalamalama ia ai oia kekahi ana i kau nui e ike.  Ua loaa no ia ia ka ike i kupono no ia manawa, a e loaa ana no ia kakou ka ike no keia manawa, i na kakou e imi me ka imi nui e like me Daniela, a me na kanaka o ke Akua, i kela a me keia manawa.  E nana kakou i ka Daniela hana i loaa ai ka ike, a e hoomaopopo kakou i ka eehia o ko lakou naau a me ka haahaa o na kaula imua o ke Akua i ka wa i kokoke mai ai ma ka pule.  Wahi ana:  A haliu aku la au i ko’u maka i ka Haku i ke Akua, e @ni aku ma ka pule, a me ka @onoi ana, ma ka hookeai, a me ke k@p@iao, a me ka @@uahi.

            A pule aku la au i@ Iehova i ko’u Akua, me ka hai a@u @@@ hewa, a me ka i aku penei:  “E ka Haku, ke Akua n@i, a me ka weliweli, ka mea nana i malama i ka berita, a me ke aloha i ka poe i aloha aku iaia, a me ka poe i malama i kona mau kanawai;

            Ua lawehaia makou, a ua hana hewa hoi me ka hana ino wale aku, a me ke kipi aku no hoi, m@ ka haalele ana i kau mau kauoha, a me kou mau kanawai;

            Aole makou i hoolohe i kau poe kauwa, i na kaula, ka poe nana @ olelo mai ma kou inoa i ko makou poe ahi, a me ko makou poe kaukaualii, a me ko makou mau makua a me na kanaka a pau o ka aina;

            E ka Haku e, ia oe no ka pono; aka, ia makou no ka hilahila o ka maka e like me ia i keia la; i na kanaka o I@@a, a me ko Ierusalema noe, a me ka Iseraela a pau, ka poe ma kahi kokoke, a ma kahi mamao aku, a ma na aina a pau kahi au i kipaku ai ia lakou no ka hala a lakou i lawehala aku ai ia oe.

            E ka Haku, ia makou no ka hilahila o ka maka, i ko makou poe alii, a i ko makou poe kaukaualii, a i ko makou poe makua hoi, no ka mea, ua hana@hewa makou ia oe;

            I ka Haku ko makou Akua ke aloha, a me ke kala i na hala; ua koi aku no nae makou iaia;

            Aole hoi makou i hoolohe i ka leo o Iehova, ko makou Akua, e hele ma kona mau kanawai, na mea ana i hai mai ai imua o makou ma kana poe kauwa o na kaula;

            Oiai, ua laweha’a ka Iseraela a pau i kou kanawai ma ka haalele ana a me ka malama ole ana i kou leo; no ia mea, ua nininiia mai ka poino maluna o makou, a me ka hoohiki i kakauia ma ke kanawai ia Mose, ke kauwa a ke Akua, no ka mea ua hana hewa makou ia ia.

            A ua hooko mai oia ka olelo ana i olelo kue mai ai ia makou, a me ko makou poe lunakanawai, ka poe nana makou i hookolokolo mai, i kona hooili ana maluna o makou i ka poino nui; no ka mea, aohe hana malalo iho o ka lani a puni e like me ka mea i hanaia maluna o Iesusalema.

            E like me ka mea i palapalaia ma ke kanawai ia Mose, na hiki mai keia poino a pau maluna o makou; aole na@ makou i pule aku imua o Iehova ko makou Akua, i huli makou mai ko makoa he a aku, a i ike i kou oiaio.

            No ia mea, ua nana o Iehova i ka poino, a hooili mai maluna o makou; no ka mea, ua pono o Iehova ko makou Akua ma ka hana a pau ana i hana’i; no ka mea, aole makou i hoolohe aku i kona leo.

            Ano, ‘e ka Haku, e ko makou Akua e, ka mea nana e hoopuka mai i kou poe kanaka mai ka aina o Aigupita mai me ka @@@a kakauha, a hookaulana oe i kou inoa e like me ia i keia la; ua hewa makou, a ua hana ino aku no hoi makou;

            E ka Haku e, ke noi aku nei au ia oe, e like me kou pono a pau, e hoo@@liia ku ko i huhu, a me kou @@@@ @a@ kou kulanakauhale o Ierusalema aku, mai kou mauna hoan@ aku; no ka mea no ko makou hewa, a no ka hala o ko makou poe makua, ua lilo o Ierusalema a me kou poe kanaka i mea hoo@ahawah@ia e na mea a pau a puni makou.

            Ano, e ko makou Akua, e hoololie mai i ka pule a kau kauwa, a me kona noi ana no ka Haku, a e halie oluolu mai i kou maka maluna o kou hale hoano i hooneoneoia’i.

            E ko’u Akua, e haliu mai i ko@pepeiao, a e hoolohe mal; e wehe aei kou maka, a e nana mai i ko makou poino, a me ke kulanakauhale i kapaia ma kou inoa; no ka mea, aole pule aku makou imua ou no ko makou pono, aka, no kou aloha nui mai no;

            E ka Haku e, e hoolono mai; ‘e ka Haku e, e kala mai; ‘e ka Haku e, e hoolohe mai, a e hana hoi; mai kakali, no kou pono iho no, e ko’u Akua:  “no kou kulanakauhale a makou poe i kapaia ma kou inoa.”

Aole i pau.

 

CLAUS SPRECKELS

Kamailio m@ Charles Nordhoff no ke Kulana o keia wa.

Hoohui Aina ka mea nana e hoolilo i keia mau Mokupuni i Kula Hanai Bipi Waiu.

Aohe he makau o Mr. Spreckels, i ka hiki ole ke malamaia ona Aupuni Kuokoa a Onipaa.

            Ua olelo aku au ia Mr. Spreckels:  “Ua olelo ia e ka poe hoohui aina maanei nei, aole ka e hiki ke hooponopono ia kekahi aupuni onipaa loa ma keia Paeaina me ka hoohui aina ole.”  Ua pane mai oia:  Aole au i ike i ke kumu e hiki ole ai ia makou ke loaa ole kekahi Aupuni Kuokoa a onipaa.  Aole he mau haunaele maanei nei i keia manawa, au e ike nei.

            I na no ke Aupuni e ku nei i keia manawa e hoopaa ae ana i kona mau puali koa, aole no e ike ia ana kekahi hana e hoopoino ia ai ke ola, ka waiwai a me ka maluhia o na mea a pau.  Aole o na koa iloko o ka Halekoa ka mea nana e malama nei ka maluhia o ka lehulehu ponoi no, no keia; ua aneane e pau loa na kanaka i ke kue i ka hoohui aina e hooholomua ia nei e ka poe nana e rula nei i keia manawa; a oiai hoi ke Aupuni Nohomanawa, ua kaupale aku ia i na kanaka Hawaii a me na Pukiki mai ka lilo ana h@ mau lala.  I ka pane ana aku i kau ninau, ke manao i’o nei au, ua hiki no ke ku kekahi aupuni onipaa a hoomakaulii me ka maluhia maanei nei, a oiai hoi; owau ka mea uku auhau nui