Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 811, 13 November 1893 — KA MAKEKE KUAI I'A. [ARTICLE]

KA MAKEKE KUAI I'A.

I ke au eku ana ke Aupani Moi I o Hawaii nei, ua mabalo nui ia ka j Makeke kuai I'a o Ulakoheo, e na I poe malihini no ka maikai, maemae, maka-ala, aole honi ia kekahi ea uiaea ano-e. A wahi a fcekahi Lede o ke knlana Kiekie i olele ai, ua kuhihewa wau i ka olelo ia, o ka Ipuka Gula o Kapalakiko, he maemae la kona makeke e kuai ai i na mea ai, eia j ka aole, ua like loa me kahi a na pake e kuai nei i na moa, manu kaka, a me na mea e ae. A no ia kumu, ua ulu ae ae iloko o'u ka manao hoohuoi, a ninau aku au 1 kekahi mea, he makeke anei keia ? Ae, wahi a ka pane. Ih manawa, ua pane aku au iaia. ua kehi au i ke kaulana o Kapala* kiko nei, he oi ae la ka maikai o kona Makeke, eia ka aole, aole no kaeloaaka Makeke o Ulakoheo, ma ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, o ko Hawaii Pae Aina, he oi aku ia o ka nani a me ka maikai. O keia ae la na olelo mahalo a ua Lede nei, i hoike pololei mai ai, e pili ana no ka Makeke kuai I'a o Ulakoheo. A wahi hou ana i olelo mai ai, 120 Hawaii nei no au, a o Hawaii nei ko'u Aina Makuahine, he makuahine Hawaii ko u, a he haole ko'u makuakane, ua aui ko'u mau ia Laa keia ao, aole loa wau i ike, aole i lohe i iekahi mea e piii ana no keia Makeke. Aka, i kela mau la aku niei, ua ike iho la wau iloko o Ka I.ko, e

ahewa ana i na pake kalewa I'a, no k;i li'-loi ia o ka Fa ma ka aoao !n;i Ewa o ka Makeke, oiai, kekahi p:vipu ona mea ino o Kapuukolo e w aiho ana malaila, a komo iloko o'u ka haohao, a hole aku au e ike maka, a iia ninau au i na kamaaina 0 ka Makeke, no kahi a ka nupena Ka Leo i kuhikuhi ai, a ua hoike ia mai ia'u> a i ko'u nana ana. ua pau ko'u kuhihewa, a ua aoono aa 1 ka ka nupepa i heiae ai, a ua pololei. Ua honi ko'u ihu i na ea maea, a o ka nanaina, aole he maemae, ua kapulu maoii ia no ka malama ia ana.. ; ; Ā oia ka'u i mihi ai, i na paha i Honoinlu nei ka mea a'u i olelo ai, o ka makeke o Uiakoheo ma Honolulu ka oi, a ike oia i keia pelapela, e ana oia ia'u, i ko'u hōopunipuni. Aka, ua hiki no nae īa'u ke pale ae, a oia keia, ua hoike aku au ia oe, i ke au o ke Aupuni Hawaii e i hoomalu ia ana e ka Moi, aole i ke au o ke Aupuni P. G, O keia Lede a Ka Leo e hoike nei, he kaikamahine oia na kekahi Luna Aupuni o Hawaii nei. a ua noho kona makuakane ma ka oihana, a hiki i kona make §na, i ke au o ke Aupuni Moi. Nolaila, ma ko makou ano, he wr ha olelo no ka Lahui; ke uahola aku nei makou i na oieio a keia Lede. a i mea e ike ai na mea a pau, A oiai hoi, he kuleana ko makou e kamailio, a e ahewa akui aa haua hemahema a pau a makou e ike ana, aka, i ke kakahiaka Poalima nei, ua pane pakike mai kekahi wahine i ka mea e kakau nei, aole ia oe ia wahi ka nema i keinoo ka Makeke, aoie no o oukou kuleana. Aka, o ke kumu o keia mau olelo i puka mai ai, no loko mai no ia o ka inaina i ka aoao Aloha | Aina, oiai, aole ioa he leo i paue ia aku iaia, aka, ua kikoo-la nae kona leo kalakala o kapanfe ana mai. A he pono no hoi e a'o pu aku i ke kanaka a lakou i hoouoho aku ai, e makaala loa, ma ka hooiuaetna» mau ana i kahi o ka lehulehu e hele ai v aoie oono e kapulu ia. Oiai, aia oo malaiia kekahi kanaka i noho lawelawe t no ka Makeke iloko o tlua makahiki a oi, oia o J. W. Namahoe, aoie i ike ia kekahi ea maea, i kona au e like uje keia. Nolaiia, ona kamaaina oka Makeke ka hoike nui uo keia hanu polopolena. Kou Oiaio Davii> M. Punim Jk. . Honolulu Oahu, Nov. 10, 1893,