Ka Makaainana, Volume I, Number 2, 8 January 1894 — O ka Aie Dala ke k umu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina. [ARTICLE]

O ka Aie Dala ke k umu e Ulu ai ka Lahui, Mau ke Kuokoa, a Pii ka Waiwai o ka Aina.

[Iloomauia.] O ka mea nui o ka hoenii ana i na lilo malalo o na loaa, oia hoi, he $27,615,725 ka eini mai, e loaa auanei he waihona dala ko ke Aupuni, hc $99,969,660. 0 keia ae la ka ukupan®» no ke kuiaupaa o ka aie, ke oi aku hoi mamua o ke kanalima makahiki e ukuia no ke kumupaa a me ka ukupanee, e like la hoi me ka ukuia ana o ko kakou aie e ukuia nei i keia wa' E nana kakou i ke kulana o | ke Aupuni o Italia. Mamuli o j ka aie ana, a ho ke dula no na hale kula, hale kukui, na uwapo, na pa kapili moku, na lfale hana ha'o, alahao, uwea telegarapa, telepona» nwi a, na lua ) wai hookio, hale hana dala, hale i hana i na mea kaua, na mikini, ] a me na mea e ae a he nui wāle ; i e hoouluia inai ai ka waiwai o j ka aina i alakai maikai ia hoi e 1

ka ike a me ka neeau o ka ike kaiaiaina me ka hoopono, ma,.muli o ka lu ana i ke dala «ua o ka lahui, ua like me ka ume kikowaena e hōihoi ana i na me-i a pau i ke v kikow ena o ke Aupuni. Ma keia raea e maopopo ai ia kakou, o ka aie dala ka mea nana i hapai ae ia Italia mai ke kulana nawaliwali a ilihune a i ke kulana mana nui a ikaika, a ke haaheo nei o Italia i keia la ma kona kulana, he mana o ka papa ekahi o na Aupuni ikaika o ka h< nua nei. E oluolu mai ia'u, e Mr. Lu nahooponopono e ninau aku i ka lahui i keia ninau,— Heaha la ke kumu o ko Italia pii ana ae ī ka panepoo ® ka ikaika a me ka waiwai i keia la? Ua maopopo; o ka noeau o ka poe nana e kalai i ka aiiaa. Pela oe ē ola ai e Hawaii i keW la, aia a akamai na kalaiaina. E nana ae hoi kakou i ko Enelani aie lahui. Mai ka makahiki 1817 a hiki ilio nei i ka makahiki 1880, ua hiki aku kona aie aupuni i ka $4,204,252,455. Me keia aie Aupuni nui hewahewa lauaa ole mai no, aole i hopo iho na kalaiaina i ka aie ana no. na mea e holomua ai ka pii ana o ka waiwai o ka [ aina, ma na kumuhana hoowai- | wai a pau. Ma keia han« ana, j na hoemiia mai kona aie Aupuni a hiki i ka $3,546,152,965, a he hoike ana mai ia ua like me >-$659,099,490 ke koena i ka waihona o ka lahui. 0 ia ae la ka emi mai o ka aie iloko o na makahiki he 62 wale no. E nana kakou i ka wiwo ole a me ka noeau o ko Enelani mau kalaiaina i ka aie ana no'iia mea e waiwai ai a e ikaika ai ke Aupuni a me ka lahuikanaka, E nana kaaou i ko Amen'ka Huipuia aie Aupuni. Mai ka makahiki 1861 mai a hiki i ka makahiki 1865 a hiki i ka hapa mua o 1866. Ina eole ka noeau 0 Stanton a me Makalaka ma ke kalaiaina noeau' ana, Ina ua lilo ko Amenka noho Aupu'ni ana 1 mea nohaha a welowelu liilii. E ole w r ale no ka noeau o keia mau kalalaina, ma ka imi ana i na kumu nui e loaa ni ka lanakila i na pualikaua o ka aoao Akau, a me ka hoopuka ana i na Bona Aupuni o Amerika nona ka huina he $3,000,000r - -000, ma na lawelawe hana ana a na liui hoopukapuka dala o Nu loka a me Ladana, oia ka mea i.ana i kaohi mai i ka no hoha aua o ka nolio hui ana o 0 Amerika, ina ua pau kahiko kona noho hui ana. Ke ike ae la kakou mu ki aie 1 pakele ai o Amerife*i mai kona helelei ana inamuli o ka noeau kalaiaina o Mr. Stanton a me MakaUika. I ka makahiki 1669

L-1879 iho nei, ua ukuia ke kunaupaa he $650,000,000 a oi aku a he hoike ana mai hoi keia i ;ka :hopohopo oleuu kakou i ka | aie aku, ke akamal na kalaiaina ; o ke Aupuni, | E lawe hou mai kakou iko Farani, ma ke ano kumu hoehalike. Oka aie oke Aupuni a l Farani i ka makahiki 1870, ua hiki aku ika huina o $4,700,000,000. Aohe i hopo iho a ano hopepe ko Farani mau kalaiaina momuli o ka makau i ka nui o i ■ * oka aie lahui. Ua aie hou no lakou mamua aku o ke kaua ana he $2.000,000,000, a i ka hiki ana i ka makahiki 1881, ua loaa ma ka waihona Aupuni o Farani he $900,000. O keia mau hoike ana a pau a'u e hoike pokole aku uei no na mea e pili ana i na aie Anpuni o na Aupuni Nui o ke ao nei, he mau kumu maikai wale no keia na kakou e hahai ai i mea e kukulu paa loa ia ai ke kuokoa kuloko a nie kuokoa kuwaho o ke Aupuni Hawaii, a i uiea hoi e hoouhi a e hoola ia ai ka lahui Hawaii ponoi. ' [A oili hou aku.J