Ka Makaainana, Volume I, Number 9, 26 February 1894 — KE KUMUHANA HAWAII. Na Lawelawe Hana imua o ka Hale o na Lunamakaainana. [ARTICLE]

KE KUMUHANA HAWAII.

Na Lawelawe Hana imua o ka Hale o na Lunamakaainana.

Mawaho ae o ka m*jkou i hoike aku ai nia ka helu i hala no ka .hooholoia ana ' o ka Makuliele olelo haoholo, e waiho aku ana makou ma keia helu i kekahi raau hoomaikeike ana i na mea I hanaia. I ka wa i hapaiia ai ka noonoo ana i ka olelo hooholo, Feb. 2, ua olelo ae > Makaliele ua ike' lea lōa ia ko Kiwjni ohnmu ana e liookahuh i ke Aiipuni ma.i kana palapala o Maraki 3, 180£ Ua hoalaia keia kipi ana no ka ! hoopomaikai ana i na poe mahi'ko, ina hoi e aeia ana ka ia, alaila, e loaa no ia lakou 'na pomaikai uku ke koj>aa e like la me na poe mahiko A:uerika malalo o ke kanawai a Makinilp. Ua hoakaka ae oia i k:> Malietoa, M©i o Samoa, hoihoiia ana a mamuli hoi kekahi o ke akeakea ana aku o ko Harisona au ho«ponopoiio aupuni, a kuhikuhi ae oia i ka īolelua o na , liepuhalika ma ka hoino ana ia. Knlivilana no fea hoao nna e hana akii i'lea mea pono a kaulike. ia Liliuokalani. l T a kamailio loihi oia maluna o ka Balanna hoike, r, īna i heohuiia o Hawaii," wahi ana, l< alai!a, e ' hoohui mai 110 kakou ia Sana Dom inigo a i 'kekahi paem oku e ae pāha e noi mai ana no k'a laweia aku. Ua kaulana 110 kakou a ua nui kupono e no hoi. | 0 ka kakou wale no i makemake ai, oia ka auhau kaiilike ia a me ka launa kalepa kuwaho akeakea ole ia, alaila, e lilo no auanei kakou o ke aupuni nui hookahi ma ke ao uei." He hoololi ka Palea i waiho aku e hoo'kupaa ana i k» ikeia o ke Aapuni Kuikawa, a e kokua aaa hoi 1 kekahi kahua e hoohui ai i ko Hawaii Paeaina. U Hiti ka i pane kue aku ia Makaliele. Ua kamailio ae oia 110 'ka ikaika o ke Aupuni Kuikawa, a ua kue makawelawela aO hoi i ke Aliiaimoku mumuli o ka 111 ea i oleloia no kona ake e hoopaiia kona poe eneuii. No Wilisi hoi, ua olelo ae oia ua like oia me he koa la e hooko ana 1 na mea i kauohaia aku iaia e ! hana. I kona hoopau ana 1 ko- j ka uianao ia la, 'uā.pai'a? oia i J na kanaka o kona lahiii like ia lakou ka hoomalu ana o ke Aupuni Kuikawa, no ka mea, i ko lakou koiia aua aku e haalele ma ka inoa o Amei'ika Hiiipuia, ua makaukau lakou e make mamua.ae o ka liaavTi nio ana i ka ponoXloaa aku ia lakou mai ke : fAxua aku; i

! Ma ka la 3 ae, ua hoomau hou j aku no o Hiti i ke kamailio ana. . Ua hoakaka ae o Reina *!).)» o he ke Komite | o ko na Aiua 'E, i kona kulan*j, 1 oia lioi, mamuli o ko Kuhin» j Kiwini akeakea ana A kahulihia ai ke Aupuui Moi o Hawaii, a o kekahi hoi, mamuli e ka waiho ia ana o ke kumuhfma imua o ka Ahaolelo, e like hoi me na ! mea i maa- a me na liooko u>a- j nao ana o na kanawai pili au- ! puni, aohe kulepn'ā 'e hana 'ika* j ik'a aku ai i mea e hoomaikai ae ai i ka hēwa f hanaia, a 'oiai hoi, pau na hoao ana e hooka ! maluhia ia na loina o ia ninau, J aohe o.lakou kulēana e akeakea ! mai ai, a nolailā, he mea pōno e ikeia ke Aupuni e "lawelawe ana 10 k» manawa, e hoomalu la i keia wa, a makeia mua aku, e ike aku hoi i ka heoponopono aupuni e Hooniaopopoia ana ma-' muli o ka manao o ka lahui o ia mau paemoku. A <*>iai hbi,ua hoao ka Perevsidena 'e hanaia ka mea pono, e like no hoi me ko- , na ano h'opō ole ' ma kana maa hana-pili aupuhi- ā'pau, aoiai* hoi, ua hoole ke Alii i na'kUM o ka huikala i manaoia, ua kaa aku oia mawaho *o ua palena o k& noho'na naauao, a e hookuu aku iaia e hele loa aku- ā $ noho aku ilaila. 0 ko Dareipa (R), kekahi l&la 0 ke Komite, manāo hoi-o ka mea pono' a ke Aupuni e hana - ai, oia uo ka hoaō ana e hooholo 1 kuikahi* hoohui me Amerika Huipuia. | Na Mosa (R.J o Masakuseta i lioomaka ae ke kamailio ana nia ka la 5, a mamua ae o ka pau ana 0 kona mau minuie elima, ua ruiaia mai oia no kona lioopuka 1 kekahi olelo kupouo ole i na poe Demokarsta. Ua kue kikaho aku <hoi o 'lo&nesona (R.) o Inidiana no ko ke Aupupl~hoao ana e hoihoi liou ae i ke Alii. Na Patesona (D.)o lenesi i paio . ae o na pomaikai pili kopaa ka mea ma ke kua ak>i o ka manao hoohui, a ina i ko ia manao, alaila,*loaa i na poe ona mahiko he $50,000,000 mai ko Amerika Huipuia Waihoua aku malalo o na hoakaka ana a ke kanawai a Makinile. Ua hoomau aku.no o Huila a me Ota, Lie mau Demokar|ta no Alahama, i ka paio ana. He mau olelo pai ka » ka mua la Kalivilana, a o ka ka I 'hope' īlio .'lioi, he kokua i ka 1 lioohōloia o ka olelo hoohplo ina ke kahua pili kauawai. 0 ka Butele (RI) o Maine, lie haielelo kana e hoinoino loa ana i| KaliH Geresehama, a " me Wiliei. , , * Ua pane aku o Balaka (R,) o Ilinoi, e kakoo'ana i ka,Butele inau olelo hoino, Oid hjoi ua . i ku ke Aupuiii o Hawaii, e waiho

aku uo ia lakou pela. 0 ka j Vana Vuah],si' [R.] hoi o Nu j loka, kekahi lala o ke Kornitc, c ] hoohniia, Utx o Oorifi»a ! [!),.] o MiVigana i ka 01010 hooJ holo, a ua kakoo hoi c Ho!o | |D.j o Minesota i ke Aupaiii. 0 Pou [R.] hoi o Ilinoi, ua 'ōlelo oia o ka hoao ana e hoihoi hou ae i ke Alii, ana hoi i hoino ae ai me na olelo ino kupono ole, aole loa ia e hiki ke hoomaikai ia a ke holoiiaae maoiuli o ka hooholoia» ana o l?a olelo hoo r holo. Ua makeinake hoi- o Sitilina fD.J o.Misisipi e ahewaia o Kiwini. Lohulehu na hoololi i . haule iwa ka la 6. Ua. kamailio kakoo ae hoi o OutawUite o Ohio a me Cukbesona o Tesata, he mau , Pemokarata laua, i ke Aupuni. Un oleh> ka īmia o ko: Kiwiui kauoha anaj ka hooleleia o na . koa, ua like ia me ke . kaua okoa; rna kona kumakaia ana i'l&e Aupuni hoa'loha ona : hoounaia ai, ua hewa oia no ke kipi, a ma kona ohumu ana hoj j e hookahulihia i kekahi Aupūni J nawaliwali me ka manao e hoohuiia i kona Aupuni, ua pili iaia ka hewa o ka hohe wale. Ma ko ,Cu]ebesjsria hoopau ana $e *h,oi i koiia .manao, ua . olelo ae" oia; M Mabope iho o ka hoopoina ioa ia ana o.na poe e hoino . nei i ka Peresidena, e ki/ae ana ka ma'nao koa, aloha aina a ku ia o keia au hooponopono aupuni Demokarata i kia hoomanao. no ka hauōhano o Amenka Huipuia 'a me ka mauao kaulike' malamalaiiia» hoi o ke ao nei." / % Ua iinihala ae hoi o Setoara (R ) o Ohio, he lala no ke Kcmite,,uo ko Balauna hookohuia ana a me ke ano ō kana noii ana. 0 ka E\;ereta (D.) ht)i o Masakuseta, ia lala no o ke Komite f e ole" o'- Kiwiiii a me na koa Amerika, lanakila ai na kipl. Ua pai ae ho hoi o Tuna (D.) o Georogia i ka naauao a 'me ka hooponō o Balauna a me ke kahna aitea a ano. lokomaikāi a Kalivilana. Nana na lioi na olelo; "A heaha la ke kulana malaila (Hawaii nei) i keia wa ano ? Ua kapaeia' ke kumukanawai, ua kipakuia ka Moi mai ka Nohoalii aku, a ua kapaeia no hoi ka palapala kuu kino a ua hooneleia na poe a pau e iioho la ma ia raau paemoku me ke kuleana kohe balota. 0 ka lanakila hea la ka i noiia ae ma keia papahele e nonoi ana i ka Hale e iakoo aku no ia hehiiiuia o ka lanakila a/me ka pono pilipaa malalo o ke kumukanawai, no ka mea, hehana ia ua kekahi poe o ko kakou mau hualahni ?' ? 0 Sikela (D.) o Nu loka ka | hoa Dernokarala nuia i kue aku I i ke Anpuni. Ua kakoo hoi o I l)e Forese (D.) o Konetekuta a [ me Huka (D,) o Misisipi i ke

Aupuni. .Ua hoomaopopo ae ka inoa hope no wahi "o Tce kuikahi hoohuiama a IPere?;i--elona HaHsona, h haawi ana hoi i uku howmau i ka M(i i hoopa.u . ia ame kahi poe, e ae, Ma kaua. paio. ana, ua hoaiai ae oia V<> kahi ohumu kipi ana, a mahop* ibo o ka lawe aoa ae hooponopono. ana aku i ke Aupuni, ua hoomaka ae e mahelehele ina hua ehiai o ia kipi ana. A ua olelo ae o Hepehuna (R.) o lowa o ka olelo hooholo aka Hale Bemokarata i manae ai e hooholo, e ahewa ar,a ia ia Kuhiua ICiwini mamuli o na olelo ike kurhii ole i ia Balauna, he* mau olelo ifce hoi i' hiki ole ia Makaliele ke hoohana aku imua 0 kekahi aha hookolokolo. Tka hiki anā ika inanawa I hooholoia, hora 3:30, ua hoomaka koke la k'e koho ana. Ua haule ka Palea hooloir pakui, e kukala ana no ka hoohuiia aku, «77 ia 155. 0 ka Hiti hoike hapauuku, e ahewa ana i ka ho'ao ana e hoihoi hou ae, ua haule ma ke koho ana a 102 kue ia 162. Ia wa ī noi aku ai o Hidi e hoihai hou ia ka olelo hooholo 1 ke komite a e nieniele i na kumu oiaio. Ua haule no 98 ia 160. f Mahope iho oka haulē anu o kekahi aoi na Buro e waihoia ma-ka papa, ua hoole na Eepuhalika i ka pane i ka wa i heaia mai ai oko lākou mau inoa, ā pela i lawa ole ai ka Hale Eia nae, u& hooholoia he olelo hooliolo na Makaliele e hoopau ana i na ae no ka hookuuia o na hoa, koewale no ina he mai,a ua hoopanoe ka Hale no ia la. A i Kekahi la ae, ika wā i kahea hou ia ae āi o ke koho ana, akeākea hou ae no na Repubalika a ua loaa he 174 no ke kokua īa Makaliele 3 kue. (0 na w'-ēa e ae, ua īike aku no ia me ka niakou i hoike ai ma ka helu i hala. ) % Mamua ae o ka hora 10 o kakahiaka Poaono, Feb, 17, ua 7QO a keu na palapala lookaa auhau īlio i hoopukaia e ka Hope Luna Ohi Auhau. Nui kela! E hele kaapuni honua ana o Rev. Kauka T. deWiti Talamage, ka haioielo kaulana, a tna ka la 10 o Aperila aenei e haaieie aku ai, oia me kana wahiue a uie ua kaikamahine elua. Ma kekahi ninaninauia ana ona, ua olelo «aku oia e holo mai ana oia ma ke ala o Kapalakiko a kipa mai i Honoluiu nei. Aole oia. i mauao e aoii mai ana i na hihipea kala iaina o kakou o Hawaii uei, aka, e haalele aku aua uo oia i ua hana pili aupuni i na poe kalai- ' aina.