Ka Makaainana, Volume II, Number 8, 20 August 1894 — Page 1

Page PDF (852.90 KB)

This text was transcribed by:  Cathy Peloso
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

BUKE II ---Ano Hou.                        Honolulu, Oahu,         Augate 20, 1894.        HELU 8

 

AHAHUI ALOHA AINA.

 

Halawai a na Wahine Kupaa o Hilo Akau, Hawaii.

 

            Ma keia la, Augate 1, na akoakoa ae la he heluna nui o na wahine aloha aina oiaio ma Laupahoehoe, Hilo Akau, Hawaii, na manao aloha i ko lakou Moi a me ka lahui, no ka pulama ana i ko lakou mau pono a kue hoi i na hana a ke Aupuni Pi Gi, e hookikina nei i na kanaka e hoohiki kue i ke Aupuni Moi, a eia na mea i hooholoia ma ia halawai:

            Hoomakaia na hana me ka pule a ka lunahoomalu.  A ma ke noi a ka lunahoomalu ua ku ma@ ke kakauolelo a hoike mai la i ka hana a ka halawai i makemake ai e noho a noonoo, a eia na mea i hooholoia:

            1. E kupaa na wahine aloha aina a pau aole e hele a kakau i ko lakou mau inoa no ka hoohiki ana e kakoo i ke Aupuni Pi Gi, a e kue i ke Aupuni Moi.

            2. Mai olelo ino i na poe hoohuiaina, aka, e noho malie a e malama i ka maluhia.

            3. E kupaa na wahine aloha aina oiaio a pau no ka pono o ke Aupuni Kuinukanawai, no ka pono o ka Moiwahine Liliuokalani a me kona lahui.

            4. E kohoia i elua komite komo i na hale a pau, mai ka pali o Kaula a ka pale o Hakalau.

            Ma ke noi a ka lunahoomalu ua aponoia e hoolaha i ka moolelo o keia halawai ma na nupepa.

            Hoopanee ka halawai a noho hou i kela a me keia Poakolu o na pule a pau.

                                                            MRS. H. N. BAKER

                                                                                    Kakauolelo.

 

He mau Moeuhane Kupaianaha.

            I kekahi o na la mua o keia mahina, ua loaa iho la i kekahi wahine he moe, a penei ua moe la:  Ike aku nei oia i kekahi haole e hoomakaukau ana i kekahi pukniahi e ki; ua ula mai nei ka makau iaia; aka, ua kani aku la ka pu, a lele aku la ka poka a kau i ka lewa a paa loa me ka haule ole iho ilalo.  Noke aku la kona uhana i ka uwa, penei: "Auwe no hoi ka poka i lele aku nei a kau iluna me he mahina la;" a uwa pu ae nei me na poe e ku pu ana me ia.  Aohe oia i ike i ka haule ana o ka po@a, a p@h@ wale ae la.

            Ua h@ ae no ka mea nana ua moe la i ke ano i haupu mai iaia, a oia keia: O kela haole nana i ki i kela pukuniahi, o Kaliwalana no ia, oia kela olelo ana i hooholo paa iho ai e hoihoi hou i ke Aupuni Moi, a o ka poka i lele a kau iluna me he mahina la ka poepoe, o ka Moiwahine no ia, a o na poe hoohuiaina a pau, aole lakou e ike ana i ka haule ana o ka olelo a Kalivalana a hiki i ka noho ana ae o ka Moiwahine iluna o ka noho Moi o Hawaii.

            Pela iho la no hoi i kekahi po o keia pule i hala iho la, oia hoi, ua moe iho la kekahi mea ua ikeia aku kekahi mokumahu, a o ka Auseteralia no ka, e holo mai ana a hookomo i ka Nuku o Mamala, a ua lauaheaia ae ka lono aia he keiki na kekahi o na Elele Alii iluna ona.  No ia lono, ua pau aku ka lehulehu i kai o ka uwapo, no ke akenui no e lohe i na mea hou.  Hele mai nae hoi ka moku a pili i ka uwapo, ua iho mai la ko luna poe, aohe nae he wahi nu hou i loheia aku.  Aka nae, ma ia hope iho, ua loheia aku na leo o na haole e hooho mai ana.  "Ua make loa ke Aupuni Moi!  Ua make loa ke Aupuni Moi!!"  I ka lohe ana o ka lehulehu i kela mea, ua hoomaka koke lakou e ku i ka hoka, loha wale iho la no a ano nananakea ae la hoi, a nui hoi ke olo o ka pihe hauoli o na haole.  A ilaila la, puoho ae la ka mea e ike ana i keia mea ma ka moeuhane a o ka pau ae la no hoi ia.  Heaha la ke ano a me ka wehewehe ana o keia ae la?  Malia, okoa no na haawina o ka po, a loli ae no hoi i ke ao.  Pela io aku ana no paha?

 

Pake i Powaia.

 

            Hora 7 paha o ke ahiahi Poalua i hala iho la i loaa ae ai he lono telepona ma ka Halewai no ka powaia ana o kekahi Pake ma ka nuku o Nuuanu e ekolu mau haole.  E hoi ana ua Pake nei no Kailua, a i ka ihona o ka pali, a ua hapalua paha, ua kau ohaia mai e ku iho.  No ka makau, ua hoao no e hou aku imua, o kona wa no nae hoi ia i aluia mai ai me ka palukulukuia a eha loa, a haalele ia iho me ka lawia ae he $5 mai kona mau ekeeke ae.  Ua eleu aku na makai kaulio iuka, aohe nae he mea i loaa aku.  Elua mau hao e Pelekane i hopuia i ka Poaha iho la ma ke ano hoohuoi wale ia no, a i keia la e hookolokoloia ai laua.  Aia ka pake ma ka Halemmai Moiwahine, a e oluolu pono ana paha oia no ka hookolokolo o keia la.

 

MRS. MALIE KAHAI.

 

Mauliawa ke Aho--Hoalohaloha ka Ahahui Aloha Aina.

 

            Awakea Poakolu i hala iho la i wawalo hoohikilele ae ai ka lono ua make, ua pio ka a ana o ke kukui o ka hale uhane o Mrs. Malie Kahai i ka hora 11:40, mawaho o Pawaa, iloko o na la pokole o ka waiho ana malalo o na kipona a ka mai "la garip" a me kahi ano mai e ae.  He kupa a he kamaaina oia i ko Honolulunei poe.  I kona mau la opio, ua mare oia me ka Mea Hanohano J. Kahai, he lala no ka Ahakuka Malu.  Ma Manoa aenei no kona hanauia ana i Dekemaba 13, 1851, a nolaila, ua aneane e piha iaia ke 43 o na makahiki ma keia ola ana a hala aku la.  Auwina la Poaha ae i maneleia mai ai kona kino walua puanuanu a nalo ma ka ilina o Maemae, ma ka huli ma Ewa.  Ua ukaliia kona huakai hoolewa e kekeahi kaoo nui o na kaa, me ka uhiia hoi o kona pahu me ka hae Hawaii, he hoike hoi no kona aloha aina, @ na ka Ahahui Aloha Aina o na Wahine ia wahi hoohiwahiwa nona, oiai, oia kekahi o na luna nui a lala kupaa a hooikaika nui no keia mua aku o ko kakou noho'na ana.  Eia iho na poe hapai pahu, maluna lakou o kekahi kaa nui okoa, oia o J. E. Buki, J. Nawahi, J. L. Kaulukou, R. Hoapili Beka, C. Mahoe, S. Nolena, S. K. Kane a me J. Kaae.  I ka huakai hope loa ana a aneane loa hoi ka makamua e hiki aku i kahi alanui e mana la ma Kaalaa no Pauoa, ua hoene mai la na leo hanehane o na ohe a na keiki o ka Puali Puhiohe Lahui, oiai, ilaila lakou kahi i kakali ai, a mai laila hoi, na lakou aku i alakai ka hoolewa @ hoea i ka ilina a nalo wale no.  Na ka Rev. H. H. Paleka i lawelawe na hana haipule ma ka hale a ma ka ilina.  He wahine kuonoono oia, a ua waiho iho no ia pono i kona poe pili.  Ua haalele iho oia he mau pokii a me na kaikunane lehulehu e @ aku nona, a me ke kaikamahine a kona pokii ana i hanai ai, a ke hui pu aku nei makou ma ia haawina hookahi.  Aloha no!

            Nalo aku la hoi oia, na akoakoa kona mau hoa hana pu e ka Ahahui Hawaii Aloha Aina o na Wahine i na la mahope mai, a ua hooholo nui i kekahi hoalohaloha nona.  Eia iho ka

Olelo Hooholo Hoalohaloha:

I KA OHANA O MALIE KAHAI. ALOHA:

            OIAI, ua lawe aku ka Mea Mana Loa i ko oukou makuahine i aloha nui ia, MRS MALIE KAHAI, mai keia ola ana, a he makuahi ne hoi i aloha nui ia iloko o na puuwai o ka lahui i kupaa me ka makee Alii, ke aloha aina, a me ke aloha lahui; a

            OIAI oia he hoahanau pilipaa no makou iloko o ka Ahahui Hawaii Aloha Aina o a Wahine o ko Hawaii Paeaina, e ku paio ana no ka pono kuio o ka aina a me ka lahui i ka manawa i hala ae nei; a

            OIAI, mamuli o kona haalele ana mai i keia ola ana, ke noho nei oukou, ka ohana, me na puuwai i kiponaia me na ulene ana o ka manawa i ke kuinakena, a he paiauma ana o ke kupinai me ke kanikau no ka makuahine, Marie Kahai, ua hala, na nalo, ua akoia ka liko, ke ola, a o ka makamae o ke kino, ua nalohia aku la ma kela aoao; nolaila, e

            HOOHOLOIA, o makou o ka AHAHUI HAWAII ALOHA AINA o na Wahine o ko Hawaii Pae aina ma o ko makou mau luna nui la, me na puuwai ehaeha i piha i ke aloha, ke haawi aku nei i ko makou hoalohaloha piha ana ia oukou, e ka ohana o ko makou hoahanau i aloha nui ia; a ke komo pu nei makou iloko o na hoomanao ana me oukou iloko o na ehaeha i haawe iho maluna o kakou a pau; a ke nonoi nui nei makou i ka Mea Mana Loa Nana e hoomama mai i ko oukou mau puuwai e na hoahanau, a e malama a kiai mai i ko oukou mau ola.

            Me ka walohia, o makou, o na Komite Hooko Hana o ka Hui Aloha Aina o na Wahine, KUAIHELANI CAMPBELL, Peresidena; Kahalewai Cummins, Aina Nawahi, Hattie Hiram, Kekupuohi Mahelonam, Lina Aholo, Lucy Peabody, Mary Ann Lemon, Sarah Week.

Ikea:

                        JANE CLARK,

                                    Kakauolelo

 

            He aha ike ka Kuhina Wilisi i ka @ la Poaha iho la iwa@ o Waikiki, a @ na keiki Hawaii i uhene aku na leo mele himeni.