Ka Makaainana, Volume III, Number 12, 27 May 1895 — Page 2

2 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 27, 1895.

 

HOOMANA KATOLIKA.

 

He Kuhikuhi no ke Ao ana i na Hoahanau o ka Ekalesia Anagalikana.

 

APANA MUA--MAHELE III.

 

Ka Oihana Kahunapule o ka Ekalesia.

 

III. NA APOSETOLE A ME NA BIHOPA.
[Hoomauia mai ka Helu 10 mai.]

                Ua hoomaka mai keia oihana pakolu mai na au mai o ke Kauoha Hou, a ua hoomauia mai hoi mai ke kuuna Aposetole mai a hiki loa mai i ko kakou mau la nei me ka mawehe e makili ole. Nolaila, ua aoia mai kakou ma ka Olelo Hoakaka o na oihana o ka poni ana i na kahunapule o ka Ekalesia maloko o ka Buke Pule,-- "He mea maopopo lea i na kanaka a pau ma ka heluhelu ana i ka Palapala Hemolele a me na buke o ka poe kahiko, mai ka wa mai o na Aposetole ua mau mai keia mau oihana o ka Poe Lawelawe iloko o ka Ekalesia o Karisto, he mau Bihopa, mau Kahuna, a he mau Diakona. A no ka Mahaloia ana o ua mau oihana la, aole i aa kekahi kanaka e lawelawe i kekahi o lakou, ke ole ia e kaheaia, hoaoia, ninaninauia, a ikeia ua loaa mai iaia na pono no ka lawelawe ana ia mau mea, alaila, e koho pono ia me ka hookomoia ana iloko o laila ma ka Pule akea, me ke kau ana o na Luma."

---iii---

                Oiai hoi, he mea ano nui loa ke kumumanao a kakou e kamailio nei, i kupono loa ai hoi e lawe mai i na olelo koikoi a Kauka Liddon (Lidona) i make. Iloko o ke au ana o kekahi haiolelo i haioleloia ma ka hoolaaia ana o elua mau bihopa maloko o ka Luakini o Sana Paulo ma ka La o Sana Mareko, 1885, ua olelo ae keia mea haiolelo kaulana.----"Ke olelo ae kakou o na Bihopa na hope aku o na Aposetole, aole loa kakou e hoeu wale ae ana no i kekahi manao i kukuluia, aka, e hoike ae ana no i kekahi kumu moolelo oiaio. Ma kekahi olelo ana, ua oiaio ua pani aku no kela a me keia mea lawelawe i na Aposetole; e like hoi me lakou, pela no oia e hooko aku ai i ka Olelo a me na Sakarema o Karisto. Ma kekahi ae hoi, aohe mau hope aku e na Aposetole; o lakou wale iho no ka i hookuleanaia e hookumu ae i ka Ekalesia o Karisto, a oiai
hoi e hookumu ana, ua hoolahaia aku kekahi mana hoomalu a puni ke ao holookoa nei;
                Ina aole i loaa pakahi like i na Bihopa ka mana a puni ke ao nei i loaa ai i na Aposetole, a i hiki hoi i keia wa wale no ke lawe ae a hooko aku ma ka hana like ana o ka Epicopate mai o a o, eia nae, ma kekahi mau ano e ae, ua hoohua hou mai no lakou mai kela au a i keia au iwaena o kanaka i ka piha a lawa pono loa o ka mana Aposetole.
                "He elua, a he elua wale no…..mau manao i kukuluia ai o ke kumu a me ka loina ano o ka oihana kahuna Karistiano. Hookahi o keia mau mea i hoolilo ae i ke kahuna oia ka elele i kohoia no ke anaina kanaka, ma ke ao a me ka lawelawe, ua hoeueu aku oia i kekahi inana i loaa iaia mai kona auna aku. O kekahi ae hoi, ua hookolo aku ia i ka mana kahuna i ke Kino o ko kakou Haku Iesu Karito. Ana hoi i waiho iho ai ia iloko o koua piha pono iloko o ke Kulanui o na Aposetole. Ua haawiia mai Ia'u ka mana a pau ma ka lani a ma ka honua nei, nolaila, e hele aku oukou a e hoohaumana aku i na lahuikanaka a pau.' 'E like hoi me Ko'u Makua i hoouna mai ai Ia'u, pela no hoi Au e hoouna aku nei ia oukou.' E like hoi me ko na Aposetole hoaahuia ana iho pela ae la me ka piha pono loa o ka mana kahuna, i hookaawaleia hoi mai ia lakou aku ma ke ano o na kulana a oihana moakaka paha o na kahuna, e like hoi ka nui me ka mea e pono ai, no ko kukulu ana ae a me ke kakoo ana aku hoi i ka Ekalesia. O ka mua, ua hoala ae lakou i kekahi oihana i kauoha kaokoa ia me ka malama pono ana i na poe ilihune a me ka hooponopono ana hoi me na waihona dala. Ekalesia, a ua hoomana pu ia aku no hoi e haiolelo, a e hooko aku i ke sakarema o ka bapatema. O kahi iho, ua hookau aku lakou i kekahi mahele kaokoa nui loa o ka mana kahuna maluna o ka Ekalesia - - - o ia ke kulana o na lunakahiko a bihopa paha----oiai, iloko o ia mau la makamua ua hoomaopopo ole ia ka hea ana i ke kulana oihana elua. I keia oihana i waihoia aku ai na lawelawe hana ana a pau loa a na kahuna, me ke koe iho nae hoi o ke kuleana haawi a hooili aku i ka oihana kahuna.
[Aole i pau.]

 

                O na poe hookaa auhau kino ole ia e hopuhopuia nei i keia mau la.

 

                He mau lealea heihei kukini a hana hooikaika kino ko ke kahua kula o Punahou i ka auwina la Poalima, la 17 nei, a
he eono o ia mau lealea i eo ia C.E. Hapai.
                Ke hoomaemaeia nei o waho iho o ka hale inu rana Heleuma, me ka puna ulaula a me na hana e ae o ia ano like e kohu ai, malalo o na lawelawe ana a Kale Kuaika.

 

NA MOKUPUNI.

 

Mau Lono Huikau mai na Apana Kuwaho mai o keia Aupuni.

 

Hunahuna Mea Hou o Hamakua.

                Aia ma kekahi mau la o ka mahina o Aperila eepa, i ike aku ai makou i kekahi poe wahine ekolu a me kekahi mau kane elua e holo pololei ana ko lakou mau lio i Kukuihaele, a i ka hakilo ana aku no ka pahu hopu o ka lakou huakai, eia ka e hele ana i ka hale leta e hoohiki ai malalo o ka Repubalika e ku nei, e ku nei, e kue loa ana aku no ka pahu hopu o ka lakou huakai, eia ka e hele ana i ka hale leta e hoohiki ai malalo o ka Repubalika e ku nei, e kue loa ana ma na ano a pau ia oe, e Hawaii. O keia poe wahine me na kane he poe aloha aina oiaio loa lakou iloko o 27 mahina, aka, i keia wa, ua wehe mai keia poe ia makou i na hoa o ka noho pu ana i ka hoomanawanui iloko o keia mau mahina i haiia ae la maluna. A no ko'u ano malihini ia lakou, nolaila, ua ninau aku au i ka poe kamaaina, a ua haiia mai ko lakou mau inoa, oia na wahine Kukahiko, Ema a me Paahao na kane S. Haaheo me Mohai. O lakou nei na wahi amakihi i pili i ke kepau oha a na poe kawili nahelehele o keia au oehaa. No makou iho, eia no mahope o ke aloha aina i na wa a pau, a hiki i ko'u ike hou aua i ke Aupuni Moi aloha mai na kupuna mai. O keia wale aela no na poe o Kapulena i hoohiki.
                No P. Kaaekuahiwi, ua lawe ia aku kana wahi paiai, a eia oia ke hoohana nei i kona ikaika maluna o na pue uwala, aole hoi e like me kana olelo, ina e hoohiki aku, alaila, paa ka hana ana no i olelo iho ai ma na helu i hala he Repubelika kona Aupuni, oia ka ka hana ana i manao ai he mahiai uwalu: alaila, ua pono, e like me ka olelo a Solomona "o ka lima lewalewa malalo o ka la, he mea ia e ilihune ai, aka, o ka lima hana, he mea ia e loaa ai.''
                Nui ka olioli o na poe mahi o Hamakua nei i keia manawa no ka nui o ka ua, uliuli maikai ka lau o ke ko ke nana

aku, a pela me na mea kanu e ae a pau.
                Ma kekahi la o keia mahina i ike aku ai au ia J. Kaiula, e peku ana i kana iwi aoao, no ka hoolau no hoi kekahi o ia nei; alaa ko ku i ke peku a ka lekeona la. Ua hi-ki, hanaia kau, a mahope oe ike; pau au me oe.
MAKANIKEOE.
Hamakua, Hawaii.

 

Kamahele i ka Mokupuni o Kaululaau, Lanai.

                Kau ma ka waapa ma Keawaiki, Lahaina, i ka Poaha, Aperila 18, e noho kapena ia ana e S. Kenui me eha mea kokua iaia he hui pu ia me ke Kahukula Sabatio Lanai, M. Kealakaa. Ke nee malie nei ka halelana aukai i mua i ke komohana akau, a ke hala hope ae nei o Puunoa mahope, ke waiho molale mai la hoi ke kula laula o Kokooaa moku me kona uluwehiwehi i na ululaau kiawe, a hoomanao ao la au i ka hooheno a kahiko no keia wahi,----
"Me he leo no ka ipu hoehoe lea la,
Ke kai o Kokoonamoku,
Moku e Lahaina noho i ka malie,
Me he kia moku la ka olauniu o Lele."
                Oiai au e nanea ana i ko kaulona o ko'u mau maka i uka o ka aina, owe ana ke kai o ka mokuahi Mokolii ma ko makou akau, haawi aku la ke aloha leo i ka malamamoku, John Hilo a me ke kapena. Huli hou ae la ko'u alo i ka hikina a ike aku la i ke kulanakauhale poina ole o Lahaina e moe loihi ae ana mai ka akau a i ka hema, me he halau la kona kulana, e oni pulelo ana na niu i ka lewa, e popohe ana ka ulu ana o na ulu a me na laau e ae, e puakea mai ana na hale ma na kapa kahakai o Hauola, he mea e ka nani i ka nana ana. Hoomanao ae la ke kamahele i ka hoonanea a na Alii o kela au i hala.
"Ia halau Lahaina molale malu i ka ulu,
Malu mai Kapea Halauloa a ka makani,
Ke ao punohu maalo a ke aka i ka wai,
I ka waiho lua a ka lau o ke Kaao,
I lohia lauoho ia ka lai o Lele.'
                A ke pa kolonahe mai nei ka makani ma ka akau a he malie walo no ke kai o Auau, hiuia ae la na pea o mua me hope a o ka ihu no ke komohana. No ka malio a me ka aui aleale loihi loa ka manawa holo, a hiki akula i ka ae one o Kahalepalaoa i ka hora 2P.M., kahi hoi a Kaululaau i holoholo ai i kona mau la kamalii. Emoolea hiki mai la ka makai o Lanai, Mr. Paa, me kou lio, a ke kiola nei ka ukana o ka waapa i kula me hookahi lio mai Lahaina mai.
                Kau ma ka lio no Kaunolu a hui pu me ka Lunakahiko Misita Kealakaa makua ma kauhale mahiai. Paina malaila a hoi pu me ia no Kaunolu.
                Poaono, Aperila 20, hiki ana o Paa me kana pilialo, a holo pu me laua ma na lio no Maunalei, he kahaone wale no ka hele ana o keia wahi a hiki ilaila, ke haupu ae la no loko i keia mau lalani mele no ia wahi kaulana.
"O ke kau a ke ao i Maunalei,
Eia Lahaina mamua
Ua kohu mahimahi i ke kai,
I ka pili me ka Lae o ka Laau."
[Aole i pau]

 

                He omaimai ko kekahi o ko makou mau luina, akahi ae nei pule o kona waiho a mai ana. Mai paha, hele paha me kuahiwi alualu kao.

Dr. W.D. JONE,
[KAUKA IONE.]
                Kauka Lapaau no na ano ma'i a pau o loko o ke kino, fiva taifoida, maka eha, niho eha, puu eha a me na ano e a pau e loaa ana i ke koko ino a me na palapu e ae. Aole ana mau okioki a kolikoli ana. Hiki loa iaia ke lapaau i na ano ma'i a pau loa, a ke loaa ole ka oluolu, aohe uku ana, ina nae hoi nana wale no e lawelawe ka mea i ma'i.
                MANAWA HANA: Hora 9 a 11:30 A.M.; 1 a 6 P.M.
                KEENA: Alanui Konia, ma na keena mauka loa o Birito Hale, ma ka huli ma Ewa mai alanui Moi aku.
mei 13-3ml