Ka Makaainana, Volume III, Number 12, 27 May 1895 — Page 8

Page PDF (875.85 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 27, 1895.

 

Eo Hou ia Ikeoleia.

                O ka Poaono nei kekahi o na la maka kanaka nui i ikeia ma ke kahua kinipopo ma Makiki, a o na haole nae hoi ka pakela oi loa kau, no ka mea, aia ko lakou hilinai nui ana maluna o ka hui Hoku. I ke komo eiwa ana a na aoao elua, ua pai a pai na holo aipuni a lakou a i ke komo umi ana, loaa aku la ia Ikeoleia he hookahi puni a nele loa hoi ka Hoku. Nolaila, lilo aku la ke eo ia Ikeoleia, he 7 holo a he G o ka inoa hope. Eia iho na aipuni ma na komo ana:

                                                                 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ikeoleia                                                  3 0 0 0 0 0 1 2 1 1---7
Hoku                                                      0 0 0 0 4 1 0 0 1 0---6

                O keia kekahi o na paani mai kai i ikeia, a o ka paani no hoi nana i hoonele aku na kakoo o ka Hoku me na hauoli ana. A lilo aku la ka hauoli ma ko ka hui Ikeoleia aoao.
                Mamule na wahine haole a piha hauoli hoi na kamalii wahine mahope o Ikeoleia.
                Kamehameha me ka Hoku i keia Poaono.

Mai Hunahuna Pili Nupepa.

                Ua oilii hou ae he nupepa pu ka la hou ma ka inoa Ke Aloha Aina i ka Poakahi i hala, i noho lunahooponopono ia e J. Nawahi. A ma ka Poalima nei hoi i oili ae ai he nupepa oili pule ma ia i ioa i hooponoponoia no e ia mea hookahi.
                Ua lilo loa ae nei ia F. L. Hugs ka noho ona ana no ka nupepa puka malama Paredaiso o ka Pakipika. O kona kakoo lua ua waiho mai oia no ka maikai ole o kona ola kino, a e hoi aku ana oia no Kaleponi e hoolanalana ai.
                Poakahi i hala i puka io ae ai no kela nupepa oili malama hou,--Ka Hawaiiana. He keu a oolea a me ka hahana o kona mau manao ma ke kue i na mi kanele ma Hawaii nei. Ua hoomaopopo iho makou ma kekahi o na manao alakai e oili ana i na hana hookuleana aina a na mi kanele, na hoike ano nui ia ae ma ia kumuhana--o ka mea a Beretania i hoonaauao ai i kona mau makaainana no ehiku kenetoria 700 makahiki), he 19 wale no makahiki a na mikanele i ao ai ma Hawaii nei i ka hoomakaulii, a i keia la ua pau ia lakou he ehiku hapawalu o na kuleana aina.

                Ahiahi Poaha iho la, hora 5:30 paha, ua loheia ke kani ana o kekahi mea i pahu ae ma kahi kikowaena o na kaamahu, ma Kuwili aenei, eia ka barela malakeke a ua haukae ae kahi poe e kuku ana malaila.
                Ma ka po Poaha iho la i haawi ae ai ka Peresidena o ka Papa Ola he poina laulea i na kauka lapaau ma ka hale hui o ke Kalaba Pakipika. O ka makemua loa keia o ia ano hoi laulea ana. He mau haiole o kekehai i haawiia ae.
                I keia kakahiaka ke i ku mai ai ka Auseteralia mai Kapalakiko mai. O ka Arawa mai a ke Poaha iho no ka holo aku i Kapalakiko ia la no. Ma neia mua aku e pani mai ai ka Mosowai i ka Arawa, a pela mau aku.

 

KELA A ME KEIA.

                E heluhelu ae i na hoolaha hou e oili aku nei ma keia helu.
                Iuka nei ko ka Piladelepia poe kahi i paikau ai i ka Poalua iho la, iwaho o Kulaokahua.
                Eia ke pii malie ae nei ka oluolu i ke keiki a Kanahuna, i eha ai ma o ka huna pu ana me ke kaa hehi wawae hehiia e ka lio.
                Ke pii ae nei ka oluolu o kela mau luina o ke kiapa Helene Burma i eha ai i kela paio aku ai, e a noho nei ma ka Halemai Moiwahine.
                Ke lonoia nei e waiho mai ana o Ianuku Hakikoki i kona kulana oihana, a ke nanaia aku nei no ka mea nana e pani ae ma kona makalua.
                Ua noiia aku ka Luna Alanui e hoohana ae i kekahi poe paa hao ma ka hoomaemae ana i ke kahua kiki pu no na haole ma Pawaa, a e hoonanaia aku ana no.
                Ma ke kauoha a ke konela o na pualikoa Aupuni, ua hooneeia ae na pukuniahi hooweliweli mai ka lanai aku o Halealii, a aole i makemakeia na pukuniahi e kau ma ia wahi.
                No ka oluolu ana ae o ka mai o Lunakanawai Apana Pere, na wehe ae oia i ka Aha Aoana i ka Poakolu iho la, nolaila hoi, na pau ae la ko Lunakanawai Wilikoki lawelawe ana.
                Ua paa i ka hopuia ka luina mahuka o ka mokupea Helena Burma i kakahiaka Poakolu iho la, e pae ana malalo o na pokaa kaula ma ka ihu o ka mokupea Keikila wenupepa Newsboy)
                O keia La Pule ae ka la hoano o ka Peneteketa La Pule Keokeo), a he la nui ia iloko o na anaina o na hoomana Katolika Enelani me Roma. He mau aiaina haopule ano nui ko na luakini o ia mau hoomana ma ia la maanei.
                Poaono nei i hemo mai ai o Ed. Davidele mai Kawa mai, oiai, oia ka haawi laau oluolu ia makou e noho ana malaila. Aiwa malama a keu o kona noho ano ilaila no kela hewa opiuma ona a ma Aikake Kokote, i hemo mua mai.
                Ua hooholo iho nei ka Ahaolelo Kuikawa e hoomahuahua ia ae ka uku o na ehikoa o na pualikoa o ke Aupuni. E loaa aku ana i na kapena he $125 ma kahi o $100 mamua, a i na lutanela ekahi he $116.66 ma kahi o $90. Ea, nui no ka uhaai la.
                Oiai o William J. Wright [Uilama Laika] i Honolulu iho nei, na ninauninau pili kanawai ia oia e na loio S.K. Kane a me A.W. Kaaka, a mamuli o ka lahuiapono ana i loaa ai kona aeia e lawelawe loio iloko o na Aha o ka Repubalika. Ua hoi aku nei aia i ka Poalima iho la.
                He paikau hookahakaha ka i a pualikoa Repubalika i ka io Poakolu iho la, malalo e ka lawelawe pualikoa Repubalika i ka io Poakolu iho la, malalo o ka lawelawe ana a Kanela Makalena, ke kumuao hou Pau ka paikau ana ma Halealii Kuea, hoi nui a ka halepai ou hao ma Haimoeipo, a heluhelu akea ia ae na olelo hooholo a ka aha koa i hookolokolo iho nei i kahi poe aliikoa a me na koa.
                I nehinei iho la i ueia ai o Kimo Haina a me Misi Esetela Kaaua ma Kahua, Kohala, o ko makou lohe mai ia.

                No na poe e makemake ke ana i na kue pili hoonuu ia mau na kii hooeleaka, ina ma ka wahalana a ia ka paha, e pono e ninau nui ia O.K. STILLMAN (Oliva Kilimana), oiai, he agena ola ma ia hana. E ninau ma keia keena nona mei 20 mp.
                I ka Poaono iho la i haawi ai ko Kalua, Kona, he ahaaina ma kahi noho o Misi Parisa no ka Moiwahine Kanemake Kapiolani. A ma ka Malulani mai paha hoi o ka auwina la apopo e huli hoi mai ai oia, no ka oluolu pono ole ka o ka noho ana ma ia wahi.
                No ka hookuli a me ka makau i ka hele imua o ke kauka, ua hoopaiia o Lusina(w) he 30 la hoopaahao ma Kawa imua o ka Aha apana i ka Poalua iho la. Ia lani, na ahewa a hoopaiia o Leohi he $5 me $1 koina no ka hoena ana ia Maika Have ma ka la 20 iho nei.
                He kumu waipuilani ka i ikeia aku i ka auwina la Poakahi i hola, hora 3 paha, e ku pololei ana i ka lewa a hau e pono ma kahi kokoke i kanuku o Puuloa. Ua mau mai pela a poeleele wale no, a i ka Poalua mai hoi he anapu ikaika ana o ka awila ka mea i ikeia a me ka ae i pu iho o ka hekili.
                Mamuli o ka nui a ikaika loa o ka wai iloko o na paipu e paumaia nei e ka mea pauma wai, ua pahu ae kekahi mau paipu lehulehu ma kekahi mau wahi i keia mau la iho la, a ua paa koke ae no i ka hana hou ia. O ke paipu kekahi ma ke alo iho o Kalakana Hale i pahu ae i ka Paalua iho la.
                Ua loheia mai nei no na pio kalaiaina ma Hilo ua kiai loa ia ka lakou e like la me ka na mua o lakou maanei maloko o Kawa a he eluma wale no ka minute i aeia ae e ike aku i kahi o lakou. O ke kumu ka o keia, no ka loaa ana o na palapala a kekahi poe o lakou i kakau ai no na hoa'loha mawaho a maanei.
                Ma ke ku ana mai o ke Kina i ka Poakahi i hala, ua lawe mai oia he 226 mau Pake a me 25 Kepani no onei, a o ke koena aka no Kapalakiko. Eono ohua pape ekahi no Honolulu nei. He 536 tona ukana ana i lawe mai ai no keia awa. Ua molehulehu loa o ia ahiahi i holo loa aku ai oia no Kapalakiko.
                Ma ka Hotele Hawaii i ka Poaha iho la ke puhiohe hoolealea a ka bana Aupuni no ka hoomanao i ka la hanau o ka Moi Vitalia o Enelani i ka Poalima ae, ka la ai i i piha ae ke 76 o na makahiki o kona hanau ana. I nehinei iho la e ueia ai o Kimo Haina a me Misi Esetela Kaana ma Kahua, Kohala, o ko makou lohe mai ia.
                Ma ka halawai ana o na kauka lapaau i ka Poalima nei, ua hoala ae lakou i ahahui malalo o ka inoa Hui Kauka Hawaii. Kohoia na luna nui, penei: Kauka Makalu, peresidena, Kauka Hanasa, hope peresidena; Kauka Maea, kakauolelo. O lakou nei ekolu a me na Kauka Pusela a me Alavarezo o lakou ke komite hooko. Aohe ae o Kauka Hebeta i peresidena, oiai, oia ka i makemake ia, a pela no hoi o Kauka Berodi, Kauka Maina a me kekahi poe kauka e ino. E halawai nui hou ana keia ahahui i keia la a hoopanee aku no hookahi makahiki.
                O ke Kulanakauhale o Pekina, ke ku mai ana i ka la 1 o Iune mai Kapalakiko mai a niau loa aku no Kina me Iapana. Mai na Panalaau mai o ka Hema ia la no ka Warimu no keia awa a kokoe loa aku i ka Akau.
                Ma na kahua kinipopo hou a me kahiko, ua ulele ae keia mau hui o na ku a, penei: Sana Lui kue ia Koleaka, ma ka inoa mua ke eo he 12 aipuni ia 11 o ka inoa hope. Kauluwela kue ia Koieaka, ma ka inoa mua ke eo me 11 aipuni kue ia 10. I ka Poaono la 18 nei, keia paani ana. I ka Poaono nei hoi, o Kauluwela me Koleaka a na ka inoa hope ka lanakila, he 15 ia 5. Sana Lui kue ia Kahehuna, na ka moa mua ke eo he 7 ia 2.
                Ua huli hoi mai ka mokukaua Lehua i ka Poaha iho la mai kana huakai huli opiuma, huli moku hoopae lako kaua a me ka lawaia. Aole he mau olelo i pu a ae mai na aliimoku ami i ko lakou wa i ninauia aku ai no ka mea i loaa ma ka lakou huakai a me mea i ikeia e lakou. A i ka po Poalima iho la i holo hou aku ai oia no Molokai me ka lawe pu ana aku i na lala o ka Papa Ola a me na kauka no ke kahua ma'i lepera, a huli hoi mai i ke awakea o nehinei.
                Kakahiaka Poalua nei i ku mai ai kahi moku kiakahi keikie Ehukai mai Molokai mai me kana mau ohua elua, oia o Misasa a me Misi Kale Kuakua oiai ke kane e waiho ana i ka ma'i ma Honolulu nei. Ua kau aku ka Hope Luna Kiai Awa Gilifilana iluna o ka moku a neke iho la i ke kuekaa a aohe he wahi mea i loaa o ia huli ana. I ke ahiahi Poaono aku kona haalele ana mai ia Kou nei no Molokai, a no ka makani ole ua ulolohi loa ia oia a i ke kakahiaka Poalua iho la no kona komoana i Pukoo. Ia ahiahi no i haalele aku ai ia laila no Honolulu nei me na ohua ana i kii aku nei. Aole oia i halawai iki ma ka mokukaua Hawaii Lehua.

Na Hoolaha Hou.

 

G.E. SMITHES,
[KEOKI KAMILA.]
                Mea Hooponopono Hoike He'u, Mea Ohi a Koi A e, Mea Kakau Kope, a Mea Kalepa Aina.
                KEENA: Helu 406, Alanui Papu, ma ka Hale Opunui.
                Telepone Helu 184. mei 27 3ml

 

Aina no ke Kuai.

                Elua Eka AIna maikai ma Kapaakea, ma ka hoomaka ana aku e pii i ka puu o Kamoiliili, ma ka aoao mauka. He wahi kahua hale maikai loa keia.
                No na mea a pau e pili ana, e ninau i ko makou Puuku, ma keia keena.
mei 27--mh.

 

Olelo Hoolaha.

 

                Mai a mahope aku o keia la, na kapu loa na ano holoholona a pau e he'e ana ma una o kumumanao na aina i kapaia o IAUKA a me KULIHAI e waiho la ma Hamakua, Hawaii. E hopu no ana hoopa: ma kipi Aupuni e like ma ke kauoha a ke kanawai.
KEAMO (k).
Hamakua, Hawaii, Mei 20, 1895.
mei 27-3mw

 

Hoolaha Hoohui.

Ua hoohui ae o JAMES WILIS, MS. W.V RODENHURST, M.H. PERRY, JAMES MURRAY, JOHN WILLIAMS a me H.L. HOLSTEIN, no Kohala Akau lakou a pau, a me THOMAS H. RODENHURST, no Kapalakiko, Kalaponi, ia lakou iho i keia la, no ka hana mahiai kope a me na huaai e ae a no ka hanai holoholona ma Awini, Kohala, malalo o ka imua hui o AWINI RANCH CO.
AWINI RANCH CO.,
ma o H.L. HOLSTEIN,
ko lakou Loio,
Kohala, Hawaii, Mei 20, 1895.
mei 27-3mw