Ka Makaainana, Volume IV, Number 23, 2 December 1895 — Page 3

Page PDF (899.23 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, DEKEMA B A 2, 1895 3

HOOMANA KA TOLIKA
-
He
Kuhikuhi no ke Ao ana i na
Hoahanau o ka Ekalesia
Ana galikana .
-
APANA ELUA
- M AHELE III
NA KUMU O KA HOOHULI HOOMAEMAE.
[Hoomauia mai ka Helu 22, Buke IV.]

                Ua hoopukaia ae na helu mua loa o ke Kauoha Hou ma ka olelo kumu iloko o 1516, o ka makahiki ia mamua koke iho o ka Hoohuli Hoomaemae ana E kaakaa ae ana hoi na maka o kanaka i na kinaunau a me na ao hoolalau hooomakaukau o ia wa, a ua hoomaka ae ia hoi lakou e ninaninau no ka oiaio o ka hapanui o na mea i aoia ai ia lakou.

- vi.-

                Ua makaukau pono loa o Enelani no kekahi ala kipi hoomana nui. O na poe haiolelo kaulana, o Wikalifa ( W yc liffe ) ke a lakai , ka i paipai ae i ka lehulehu e kue'aku i na hana ino o ia mau manawa. Ua hele ka lewa a piha me na mea hoaa kupono, e kakali wale ana no hoi no kekahi wahi kumu iki e pioloke kupono ai no ke kukuni aku a lalapa okooko ae. A ua hoea mai ka momoku nana i kuni aku i ke ahi i ka pulupulu i loihi loa hoi ka hoomakaukauia ana no ka hoopahu ae; - ma G e re menia , o ke kuaiia ana o na Hooluolu ana a kakou no hoi i kamailio mua aenei, e ka f aria Domini ca, Tezele ( T e tzel ), - ma Enelani, ka hooholo hewa ana o Heneri V III. e hookaawale (oki) aku i kana alilwahine.
                He wa ia no ka noho Roma, ina paha oia e makee ana i ka malama lokahi ia o ka Ekale s ia , e onou aku ai iaia iho ma ke poo alakai o ka hoohana hoomaemae ana. Aole loa ia i hana iki i kahi mea o ia ano, aka, u a kue aku oia i na hookikina ana aku a pau no ka akoakoa ae o kekahi Ahakuka, aia a ua lohi loa. Ma ia hope iho i kauohaia ae ai ka akoakoa ana o ka Ahakuka o
T e r ene ( C oun c il of Tr ent) e ka pope, aole nae hoi i halaw ai ae, a waiho ae paha hoi i kekahi olelo hooholo, aia a ua pau lo a ae ka Hoohuli Hoomaemae ana

-

                Oiai hoi, o ke kuaiia ana o na Hooluolu ana ke kumu nui o ka Hoohuli Hoomaemae ma ka Aina Nui ( Europa ), ua hiki ole nae hoi ia ke oleloia ae ua like me ko ka Moi oki ana ; o ia ka wa mamua ae hoi o ke kumu o ka Hoohuli Hoomaemae ana ma Enelani . Ua hooikaika nae hoi na poe paio Katolika Roma e hoikeike ae na ku a haule paha ka hoohuli Hoomaemae Enelani me ke ano o Heneri VIII, a me kona poe ae ; eia nae , aole loa he hoohuoi ana e loaa aku ana no he huli ana ma kahi ano e ae , ina no aole o Heneri VIII. i ike ole ia . O ka Hoohuli Hoomaemae , i ka hoea ana mai , o ia wale no ka hoohana hope loa ana no kekahi paonioni loihi .

i kona wa o naka hou a ikaika loa o ka hoohanaia ana. Ua hoolahaia ae na olelo hooholo a keia Ahakuka i ke au noho moi o Eli z abe ta M.H. 1564.
                Aohe hoohuoi ana he mau kumu hoehaeha loa no hoi kahi i pili me ka Hoohuli H oomaemae Enelani ana, o ka mea nui o ia na lawelawe hana kaili-ku hookaumaha, hoomainoino, a launa hewa hookamakama a Heneri VIII. a me ka alunu o Heneri a me kona poe hanohano ( alii ) ma ka hoopoino ana i na hale o na hana hoomana no ke ake i ka pono o ko lakou mau aina a me ka waiwai nui e waiho ana, a maluna o ia mau mea lakou i lalau limanui aku ai . Ua olelo pono ia no o "ka ma kana a lakou i hakoko ai, o ia no na waiwai , a aole loa hoi o ka pono o ka Ekale s ia ." Eia nae, aole loa e hiki i kahi mea noonoo hoopono ke hoohuoi ino he mau ao hoolalau hoomakaukau wale kahi i ku i ka ehaeha loa i kupono hoi e kapaeia, he mau loina ao ana hoi i kupono hoi e hookulikeia aku me ka Olelo a ke Akua, a i ka hoihoi hou ia mai hoi o na oihana Ekalesia pau pu mai na hooponopono oihana o na kulana bihopa a me na kihapai, a e hooiaia ae hoi ke kuokoa ma na mea pili kiwila a me ekale s ia . O ka mana o na bihopa ua hoohaahaaia hoi ia mamuli o na koi uhaai wale a ka noho Roma, ua hoohalikeia hoi na bihopa me he poe kahunapule la no ka pope. O ka mahele nui o ko kakou kue ana, o ia no hoi ka oiaio, o ka mana o ko kakou poe bihopa ua loaa pololei mai no ia mai ia Kari s to ponoi mai, a ua kuokoa loa hoi mai ka Pope mai.
                O ka hoopii i hanaia aku e ko kakou poe hemolele oiai ka wa o ka Hoohuli Hoomaemae ana, ua uwaloia aku no ia i kekahi Ahakuka Laulaha
o ka Ekalesia o ke Ao Holookoa, i akoakoa ae me ke keakea ole ia, a e kue ana hoi i kekahi Ahakuka e halawai ana ma Italia malalo ponoi o ka mana o ka noho o Roma.
                Ua ili mai no keia uwalo hookahi ia kakou, auwe nae hoi! me he la ka hoi na oi loa aku ka mamao o ka pane i kela a me keia wa, oiai hoi, na ka loina ao i kukalaia ae no ka hiki ole loa i ka pope ke ao hewa aku ka mea nana i kinai no nei wa i ka nanaina o ka manao no ke kahea ana i ka akoakoa ae o kekahi Ahakuka Laulaha, a i ole ia, o ka hookahua ana ae paha hoi i kekahi launa ana
mawaena o kakou e hiki ai hoi ke loaa aku ona kokua ana no kahi hoomaopopo kuikahi like ana.

[Aole i pau,]

No
ka Poalima .

                He mea mau i na Aupuni naauao ka hoomanao ana i na hana kaulana a pela a ku , e hanaia a na iloko o na la e ae o ka hebedoma, e like paha m e keia malalo iho.
               
I ka Poalima i pae mua loa a i ka "Puaomei'' i Amerika. E hoomanaoia o keia ka moku i pae mua loa a i me na ohua lehulehu ma V iriginia.
                Ma ka Poalima i puhiia ai ka Basetile i ke ahi , kela papu ikaika o na Farani
                Poalima no i puhiia ai ke kulanakauhale o Mosekao i ke ahi e na kanaka.

                Hanauia o Wasinetona i ka Poalima.
                O Hoonaueueihe, i ka Poalima kona hanauia ana.
                Ike mua loa
ia o Amerika i ka Poalima.
                Poniia o Aberahama Linekona i ka Poalima
                Mare hanohano ia o Vitoria i ka Poalima me ke Duke Alabati.
                Laweia ke ola o Kale I. i ka Poalima.
                Hooukaia kela kaua hanohano a Napoliona ma Marenego i ka Poalima.

                I ka Poalima i hooukaia ai ke kahua kaua o Watalu.
                Powaia o Iulia Kaisara i ka Poalima.
                Poalima i hooukaia ai ke kahua kaua o Nu Oliana.
                Aole paha o keia wale ae la na mea kaulana i hanaia ma ka Poalima, he nui aku no, aka , o keia na mea i loaa aku i ka makou noii ana.

-

                O ke Kulanakauhale o Pekina ke ku mai ana ma ka la 6 iho mai Kina a me Iapana, a holo loa aku no Kapalakiko.
               
I ka La Pule i hala, Novemaba 24, i hoolaaia ai ka Luakini Kari s tiano e ku nei ma alanui Alakea, malalo no o na lawelawe ana a ke kahu o ia heiau hou o ke Akua, Rev. T . D. G arvin.
                Oiai ka mokupea hao Keoni Ina ma kona ala moana mai Nukakela aku no Kapalakiko, ua puka ae la ke ahi mai waena ao o kona lua lanahu ma ka la 25 o Okatoba a ua hoomaka koke na luina e pauma i ke kai i mea o pio ai. No eono la ko lakou hooikaika pauaho ole ana me ka hoomanawanui a hiki i ka pio ana.
                Eia ke manaoia nei e kekahi poe kuonoono o Amerika Hui puia e kukulu i mokumahu holo o 38 mile i ka ho r a e holoholo ai ma ka moana Atelanika. O kona nui i manaoia ai he 636 kapuai loa a e hiki ana iaia ke lawe ia 2,500 mau ohua, 400 ka nui o kona mau kanaka, mai na alii a na luina, 5,000 tona lanahu, 4,000
tona ukana, 400 mau tona mea ai no na ohua, a me 300 tona mea-ai no na kanaka o ka moku. E hiki ana i ka 1,800 niniu ana o kona huila i ka minute. Ke paa io ae keia moku, alaila, e hoopokoleia mai ana na la holo mai Enelani a Amerika iloko o 3 wale no la.
                O na ohua o ka Wa
ri mu , i hoolele ole ia mai no uka nei o ka aina oiai ke kau kolera iho nei, a i holo loa aku no V itoria , ua waiho aku nei lakou he hoopii imua o ke Kuhina Kaua o Amerika Huipuia e pili ana i ko ka mokukaua Be ninetona hoopuka ana mai loko aku nei o ke awa a mo ku ma kahi aole i mamao loa mai ia lakou aku, ma ka aoao maluna. A ua puhi aku ka ka makani i ke ea ino o ke kolera mai iaia aku a loaa lakou (na ohua o ka Warimu), oiai, ua loaa ia kekahi o kona mau kanaka i ke kolera.

-
HALEKUAI KUIKE OAHU
-
"KE OLA O HAWAII."
Helu 322, - - - Alanui Nuuanu.

                Oiai hoi, ua pau ae la ke kuahana ana, ua weheia hoi ka halekuai maluna ae i Iulai 1 nei, nolaila, ua makaukau loa e hooko a e hoolawa aku i na iini o na poo a pau. E ko no ka makemake o na wahine ke kipa mai malaila, a e pono no hoi ke kipa mua mai mamua o ka hele ana i na halekuai e ae. Malaila no e loaa ai.
                Na Makalena, na Kalakoa, na Keokeo Halua me Vitoria, na Papale, na Kakini, na Hainaka, na Waiala, a pela aku a nui a lehulehu wale.
                E ike mai ia kakou hoakanaka.
M.E. SILVA,
iul -tf Luna Nui.

-
NO WAIANAE
O R. & L. CO.
MA NA POAONO A ME NA LA PULE.

                E haalele no na Kaamahu ia Honolulu nei ma na hora 9:15 A.M. a me 1:45 P.M o na Poaono. Ke huli hoi mai, e hoea ana i Honolulu nei ma na hora 3:11 a me 5:26 P.M.
                Ma na La Pule, e haalele ana ke Kaamahu ma ka hora 9:15 A.M. E hoea hou mai ana i ka hora 5:26 P.M.

NA PALAPALA UKU PUNI:

Papa Ekahi, - - - - - - - $1 75
Papa Elua, - - - - - - - - - 1 25
F.C. SMITH,

Agena Ohua a Palapala Nui.
ok 21-tf
-
Hulu Hipa! Hulu Hipa!!

                E loaa no na eke Hulu Hipa maikai, e lawa pono ai o elua kapa apana, makai o Koholaloa, no ke kumukuai oluolu, ke ninau ae hoi no ia mea ia
L M TOUSSAINT (Lui Palani).
nov 18-4pl

-
W.H. DANIELS,
[BILA DANIELA]

                Agena Kuai, a Hooponopono Aina, Mea Hana Palapala Kanawai, Mea Ohi Aie a pela aku.
                O na hana a pau e haawiia aku ana iaia, e lawelaweia no ia me ka eleu a me ka omoole.
                Keena Hana a me Wahi Noho, aia ma Wailuku, Maui.

mei 6-mk.
-
F.J. TESTA, (Hoke).
MEA OHI A KOI AIE.

Mea Huli Moolelo Aina a Waiwai e ae paha.
Mea Unuhi a Mahele Olelo Hawaii a Enelani paha.
Mea Hana Palapala Kanawai o na Ano a pau.
Mea Kuai Mikini Humuhumu Lole.
Mea Hoolimalima a Hoolilo Aina.
Mea Kuai Waiwai no ka Uku Komisina Haahaa.
Ua makaukau mau oia o lawelawe i na hana a pau e haawiia mai ana iaia. He kuike ka rula.
                E loaa no oia ma keia keena. apr 8-1mk