Ka Makaainana, Volume VII, Number 9, 1 March 1897 — Page 8

Page PDF (950.35 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MA RAKI 1, 1897.

"Ke Aleale Nei Ka Wai."
(Mai ka aoao elima mai.)

hea mai ana la na dala hoolilo no nei huakai, no na alanui a me na alahaka paha? a i ole ia, mai na Papa Ola me Hoonaauao paha?

                Ke hanaia mai pa ha hoi pela, alaila, he mea maopopo loa ua ilihune ka Ahahui Hoohuiaina, no ka pau e no i na buke hoolaha manao kokua hoohuiaina no ka lu wale aku i ko na aina e. O ka makou ia i ikemaka ai i ka muu a me ka ahu iloko o ke keena o ia ahahui.

                He palapala ka i kakauia mai e Generala Horace Porter (Pota) ia Pi Ki Keoni, e noi mai ana oia no ka Ahahui o na Keikikane a na Makuakane Kipi e kokua aku me ona wahi lulu no kekahi kia hoomanao. Ua pane aku ka hoi o Pi Ki Keoni, ma ke ano nui, ina oia e hooikaika aku ana iwaena o na ahahui a pau e koi aku i na kokua ana a na elele i ka Ahaolelo no ka hoohui aku ia Hawaii nei, alaila, nana e hooia ka loaa aku ona waihona kukonukonu no ia kia hoomanao.

                Auwe no ka hoi e! he wahi ano hana kipe paha hoi kela. Pela no hoi paha, o ke ano maoli io no ia. A e ike ae no hoi kakou pela iho la no ke ano o ka lakou hana maanei, aohe mea loaa wale ke ole i manaoia he mea e ae kahi e loaa panai aku ana.

                Ua olelo aku nae hoi ua o Pi Ki Keoni "ua nui loa na poe Ame rika" ma o kakou nei. Hele i ka hoopunipuni a wahahee loa la. Ma ka hoike helu iho nei, he 39,504 ka nui o na Hawaii koko piha a me hapa, a he 3,086 wale no poe Amerika, a ke huiia hoi na lahui Beritania, Geremania, Norewai me Farani, e loaa ana he 4,161. Nolaila, aia hoi ihea a mahea iho la hoi kahi i nui loa ai o na poe Amerika.

                Me ka oiaio loa, ua hala loa ae ka wa a na oiwi i hilinai a i manao maikai ai i na poe Amerika. Hoohua no ko Kuhina Kiwini a me ko Kapena Wili se, o ka mokukaua Amerika Bosetona, apuka ana a kipakuia ai ka Moi a hoohioloia hoi ke Aupuni Moi, mai ia wa mai i hoomaka ai ko lakou wa o ka wahawaha loa ia. Aole loa kakou i hewa iki no ia manao ana pela. Eia nae, no Pi Ki Keoni hoi, aohe no ana mea e olelo ole ai ina ia he mea e kokua mai ana i kona waihona. Hilahila a hoopailua no hoi.

                Poakolu iho ka Poakolu Lehu, o ia ka la mua o ke kau hookeai, a e hoomanaoia ana ma na luakini o Sana Anaru a me Malieokamalu.

KELA A ME KEIA.

                Apopo ku mai ka Au seteralia.
                He mau hoolaha hooko Mo raki ko nei helu. E nana ae.
                Ua hoopanee hou ia ko W. J. Koelo hihia a keia Poaha iho.
                Ea, hanai moopuna hou no ka hoi o Kaulukou hoohuiaina ole wale.
                Ua lonoia e hoopauia ae ana ka kekahi luna kiekie o ka Papa Hoonaauao.

                Poaha iho, auwina la, e wehe a e komoia ai ka Halemai Pake hou mauka o Keoneula.
                Poaha iho la i loaa mai ai ia makou ke kope o ka hoike makahiki a ke Kuhina Waiwai i ka Peresidena. Mahalo no.
                Elima poe mai lepe ra no Kauai mai a ka mokumahu Kimo Maki o ka lawe ana mai i kakahiaka Poalima nei.
                Kakahiaka Poakolu nei i puka ae ai ka helu mua loa o ka nupepa Pake hou, ke Ka ronikala Pake Honolulu, me eha aoao.
                Ma Waiohinu, Kau, Hawaii, ho ra 10:30 a. m. o Feberuari 24 aku nei, ua hanau mai na ka wahine a Noa Kauhane, he keikikane.
                Mokumahu Zealanadia ko ka Poaha iho mai ka Hema no Kapalakiko, a i ka La Pule ae hoi ka mokumahu Peru mai ke Komohana no Kapalakiko no.
                Ua palapala mai o Mi si Helena Bakalamana e hoole mai ana i ka oiaio ole o ka lono ua hoopalau oia me Lot C. Lane. I hewa no paha hoi kahi i ko makou awiwi loa.
                Ua hoopau wale ia ka hihia o Mi sasa Kamelia Holo, wahine a Keoki Holo, o ka hoopiiia ana e J. W. R. Kaopua, o Waimea, Hawaii, kona luaui, no ka aihue ka i kekahi mau palapala pili aina, imua o ka Aha Apana i ka Poalua iho la.
                Ua lilo ka makana o $100 ia Hope Makai Nui Koni o Kauai no ka hopu ana ia Pate Kulina. I kekahi aha hulahula ka o Pate a hiki aku ai na makai, a ua lele koke ae oia no kana pu-raifela, paa e nae hoi i ka hopuia. Hoopunipuni, hoopalaimaka. Mahope aku no ko makou manao no nei mea.
                I ka hoopuka ana o ke kiapa Geremania J. C. Galade i kakahiaka Poakolu nei, no ka holo i Kahului e uhao kopaa ai no Nu Ioka, a mauka mai o ka halekukui, ua ili oia. Ua eleu koke aku ka Eleu a haawi aku i na kokua eleu ana a pakele mai oia me ka eleu. Aole oia i hoomau aku, aka, ua haule mai no kahi la ae, no ka nana ana ia lalo ae ona; a i ka nanaia ana aohe no hoi i poino.
                Ua hopuia o A. Kaonamau Kekai, lutanela makai hoohei bipi, malalo o kekahi palapala hoopii i kakahiaka Poakolu nei no ka hoeha i kekahi Pake ana i hopu ai no ka piliwaiwai. I hoao paha ua Pake la e holo mahuka a uhauia iho ana ke poo me ke kumu pu panapana. Ua hoopau wale ia ka hihia e ka Ilamuku i kahi kakahiaka ae me ka nana ole ia ae o ka loio a ka Pake i kii ai e kokua i ko ke Aupuni aoao. Hana apiki no ko ke Aupuni aoao la, he makemake e kinai i na hana hewa o keia ano.
                Ma ka hale (inu rama) Kukai o na Poe Kalepa, kihi akau o na alanui Moi me Nuuanu, e loaa ai ka Hapa me Hapa, elua kiaha no ka hapaha (25 keneta). Waina Kaleponi, $1 no ke galani. Pela no hoi me ke Sake maikai loa. No ka Barani maikai, $1 no ka omole. E hoomanao i keia. *8—4
                Eia o Toma K. Nakanaela ianei, mai ke Kahua Ma'i Lepera mai, no ka nanaia e ko ka Papa Ola poe kauka o ka Papa Nana. Loheia mai aohe mau alina o ka ma'i maluna ona.
                Ua hooholo iho nei ka Papa Hoonaauao, ma kona halawai o ka auwina la Poaha iho la, e hoomaka ka hoomaha liilii o na kula Aupuni mai ka Poaono, Aperila 10, a pau i ka La Pule, la 18.
                Po Poakahi i hala, me ka ma'i ole, ua haule iho o Warren Goodale (Gudeale), he haole kamaaina no kakou, mawaho iho o ko Pi Ki Keoni pa mauka o Kaalaa-lalo, a make loa iho la. I kahi auwina la ae i hoolewaia ai malalo o na lawelawe ana a ka Hui Malu Masona.
                No ko Kama'lii Kalanianaole holo ana ma kona kaa paikikala me ke kukui ole i kekahi po i hala iho la, ua ku ae oia imua o ka Aha Apana i kakahiaka Poaha nei a hoopau wale ia. He poe e ae no ka hoi kekahi e holo pu ana me ke kukui ole, aole nae hoi ia poe i hopuia. Apiki no.
                Hora 7 o kakahiaka Poaha iho la i ku mai ai ka mokumahu Beritania Kitagona iloko o 13 1/2 la holo mai Vitoria. Ua halawai oia me ka ino nui ma kona ala moana, a ua hopohopoia oia. He 600 tona ukana ana i lawe mai no nei awa. I kahi auwina la ae i holo loa aku ai no Iokohama.
                Mahope iho o ka hoomaemae a pena ana o ko ka mokukaua Beritania Icaruso poe i ke kia hoomanao o Kapena Kuke ma Kaawaloa, Kona Hema, Hawaii, ua haalele iho ka moku ia laila i ke ahiahi Poakahi i hala no Kokimibo, Kili, Amerika Hema. Waihoia iho no ke Komisina Beritania ilaila.
                No ke ake o kela wahine Kepani e hoi e ike i na makua me ka ohana, a mamuli hoi o ka nele, i kaawe okoa ai oia. Ua manaoia ua pepehiia oia, aka, ma ka manao o ke kane a me kahi poe e ae i kamaaina, aole loa pela, oiai, ua hoao pinepine no oia e lawe i kona ola. Eia no nae hoi ka Oihana Makai ke noii nei.
                La Pule, Feberuari 21, iwaho o Sana Susi, Waikiki, ia Wile Waila hoi e lele kawa kulou poo ana iloko o ke kai o ia wahi, ua ku aku kekahi poohiwi ona i ka papaku a loaa ia aoao ona i ka lolo. Ua waiho oia ma kahi moe, a no ke ano oluolu iki ana ae i ka Poaha nei, ua hoihoi loa ia mai oia no loko nei. Aohe hopohopoia no kona pilikia.
                Kakahiaka apopo, ho ra 10, maloko o ka luakini o Malieokamalu, e uoia ai o Christian Conrad ia Misi Alevina Widemana. Ke pau ka mare ana, e hoi ana laua no waho o Kulaokahua e noho ai, ma alanui Beritania. E hoohiwahiwaia ana o loko o ka luakini. Ilalo o Ahuimanu, Koolau, e hoohala ai laua i na pule mua elua o ko laua noho mare ana me Misasa Hanale Makapolena.
                Mamuli o kekahi ulia i loaa hou i ka mokumahu Bale gica, ua hoea ole mai oia i ka Poalima nei.

Hoolaha Manao Hooko a Kuai a ka M ea Paa Moraki.

                Ke hoolahaia aku nei ma keia mamuli o kekahi mana e hoolilo aku i hoakakaia maloko o kekahi Moraki i hanaia ma ka la 15 o Okatoba, 1889, e MANOEL GOUVEIA o Kona Akau, Hawaii, ia John Magoon o Honolulu, i kopela ma ke Keena Kakau Kope, Oahu, iloko o ka Buke 117, ma na aoao 463 a 464, ke manao nei o John Magoon i oleloia, ka mea paa moraki, e hooko aku i ua Moraki la i oleloia no kekahi uhakiia o na kumu maloko o ka Moraki i oleloia, oia hoi: ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa i kauohaia ai no ka hookaa ana.
                Ke hoolahaia aku nei no hoi ma keia e hooliloia aku no ka waiwai a me na pono a pau i hoike a i hoakakaia maloko o ka Moraki i oleloia ma ke kuai kudala akea ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma Alanui Moiwahine, ma Honolulu i oleloia, ma ka Poakolu, la 24 o Maraki, 1897, ma ka hora 12 awakea o ia la.
                Penei iho ka hoakaka o ka waiwai ma ka Moraki i oleloia:
                Eono Mahele iloko o ka Hui o Holualoa, o Kona Akau, i hooliloia ia Manoel Gouveia e Sam Ikaika, M. S. Simeona a me, a me Aio a me F. Laioha a me Sera Kia, ma o na Palapala Hoolilo i kope pakahi ia iloko o ka Buke 118, aoao 133, Buke 117, aoao 422, Buke 118, aoao 422, a me ka Apana 1 o ka Palapala Sila Nui 4442, Kuleana 10770, i hoopukaia ma ka inoa o Puuone, a hooliloia ia Gouveia i oleloia ma o ka Palapala Kuai a Keoni S. Kauhaihao a me Kahaka, i kopeia iloko o ka Buke 116, aoao 465.
JOHN MAGOON. Mea Paa Moraki. Kuike ke kumu, ma ke dala gula o Amerika Huipuia.
                I ka mea kuai mai na lilo palapala.

                No na mea hou aku i koe, e ninau ia J. ALFRED MAGOON Loio no ka Mea Paa Moraki. Hanaia, Honolulu, Feberuari 28, 1897. mar. 1—4ts.

Hoolaha Manao Hooko a Kuai a ka Mea Paa Moraki.

                Ke hoolahaia aku nei ma keia mamuli o kekahi mana e hoolilo aku i hoakakaia maloko o kekahi Moraki i hanaia ma ka la 3 o Au gate, 1895, e ANTONE FERNANDEZ a me MOKIHANA FERNANDEZ, kana wahine, o Honolulu, Oahu, ia Alfred W. Carter, Kahu Waiwai, o Honolulu i oleloia, a i kopeia ma ke Keena Kakau Kope, Oahu, iloko o ka Buke 157, ma na aoao 53, 54 me 55, a ua hooliloia e Alfred W. Carter i oleloia ia J. Alfred Magoon, ke manao nei o J. Alfred Magoon i oleloia e hooko aku i ua Moraki la i oleloia no kekahi uhakiia o na kumu aelike maloko o ka Moraki i oleloia, oia hoi: ka uku ole la o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa i kauohaia ai no ka hookaa ana.
                Ke hoolahaia aku nei no hoi ma keia e hooliloia aku no na aina a me na pono a pau loa e pili ana i hoike a i hoakakaia maloko o ka Moraki i oleloia ma ke kuai kudala akea ma ke Keena Kudala o W. S. Luce, ma Alanui Moiwahine, ma Honolulu i oleloia, ma ka Poaha, la 25 o Maraki, 1897, ma ka hora 12 awakea o ia la.
                Penei iho ka hoakaka o ka waiwai i paa ma ka Moraki i oleloia:
                O ka apana aina a pau loa i hoakakaia mahope iho e waiho la ma Auaukai, Waikiki, Mokupuni o Oahu, o ia no hoi kahi i hoakakaia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2833, Kuleana Helu 6679, he ekolu (3) apana no lakou ka huina ili o ekolu haneri a me kanaiwa-kumamakahi (391) anana-huinaha, a o ia no hoi kahi i hooliloia i ka Mea Moraki e Opunui et al. ma o ka Palapala Kuai i kopeia ma ke Keena Kakau Kope Oahu, iloko o ka Buke 79, aoao 144.
J. ALFRED MAGOON. Mea a ka Mea Paa Moraki i Hoolilo ai.
                I ka mea kuai mai na lilo palapala.
                Kuike ke kumu, ma ke dala gula o Amerika Huipuia.

                Hanaia Feberuari 28, 1897. mar. 1—4ts.