Ka Makaainana, Volume XI, Number 7, 13 February 1899 — Page 6

Page PDF (859.75 KB)

6 KA MAKAAINANA: HONOLULU, FEBERUARI 13, 1899.

Ka Moku Aka-ku
-
Ka Hookalakupua Hoopahaohao
o na Kai Hikina.
-
MOKUNA X.
-
MAKE O KAUKA PUKI - HELE HOU
O PILIPO NO KANA HUAKAI
KAMAHAO.
[Mai ka Helu 6.]

                      Ia Amine i kau aku ai ma ke poo o ke alapii, halawai mai la me ia kona makuakane, ka mea hoi ana i manao ai na hoi e hiamoe, - aia ka kela iluna, a pane mai la iaia:
                      "E malama pono, e Amine, o hanini auanei. Oia ka pono, e haawi aku iaia i kiaha piha. Alia! e haawi mai no oe na'u no e lawe aku," wahi a Puki i pane mai ai me ke ano pihoihoi me ke kaili ana hoi i ke kiaha mai ko Amine lima aku, a komo aku la iloko o ko Pilipo rumi e moe ana.
                      "Eia, e kuu keiki," wahi ana ia Pilipo, "e inu oe a pau keia kiaha a e loaa koke auanei ia oe ka oluolu."
                      Ua hauoli loa o Amine no kona hoohui ole ana i ka pauda iloko o ke kiaha. Ala ae la o Pilipo a inu aku la i ka waina. I ko Puki ike ana ua inu o Pilipo i ke kiaha, ku koke ae la oia a hoi i kona rumi, me ke kauoha mai no nae ia Amine aole e haalele i kana kane, e kiai oia me ka makaala loa.
                      Mahope iho o ko Puki puka ana iwaho, noho iho la o Amine ma ka aoao o ka moe o kana kane, a hoike aku la iaia i kona manao koho wale a me kona kapae ana i ka pauda a kona makuakane i haawi mai ai.
                      "Ke manaolana nei au ua kuhihewa oe," wahi a Pilipo i kana wahine; "ae, he manao paa ko'u ua kuhihewa oe, no ka mea, aole paha he kanaka puuwai eleele e like me ia au e koho wale nei i kou makuakane."
                      "Aole oe i noho me ia e like me ko'u noho ana," wahi a Amine me ke kuoo; "aole no hoi oe i ike i kana mau hana e like me ka'u i ike ai. Aole paha oe i hoomaopopo i ka ikaika hoowalewale o ke gula maluna o kekahi poe - aka, malia io nae paha na kuhihewa au. E hiamoe; aia a pau ka'u heluhelu ana, alaila au hiamoe."
                      Aole no hoi o Pilipo i kamailio hou ae, a lilo aku la oia iloko o ka hiamoe kulipolipo, me ko Amine noho no hoi ma kona aoao a hiki i na hora o ke aumoe. Nana iho la o Amine i kana kane, a nalu wale iho la no iloko ona me ka i ana:
                      "Ke hanu nei oia me ke kaumaha, a ina paha au i haawi iaia i kela pauda, owai la ka mea e ike ina oia e ala hou mai ana? He hohonu ka ike o kuu makuakane ma na hana ike o ka Hikina, a nolaila au e makau nei iaia. Pinepine ko'u ike ana iaia e hoomakaukau ana no ka hookau ana aku i ka hiamoe o ka make maluna o ka mea he eke kana i piha i ke gula. No kekahi poe paha pihoihoi lakou ke lawelawe ia ano hana, aka, no kuu makuakane, ka mea i maa i ka lawelawe ana ia hana mamuli o ke kauoha a kona haku hana, aole paha ia mea he pihoihoi iloko ona, a aole no paha oia e kaohi ae ana i kona lima mai ka hana ana ia mea maluna o ke kane a kana kaikamahine. Ua hakilo au iaia ma kana mau hana a ua hoomaopopo au i kona manao a me kona makemake. Ano e maoli keia haawina i loaa ia'u i keia ahiahi! hopohopo maoli hoi ko'u naau a kaumaha ko'u manao. He oiaio, ua ma'i o Pilipo, aole nae hoi he ma'i loa. Aole, aole, hoi iho aole no hoi i hiki mai kona manawa; aole i pau kana hana; aole hoi i ko kana mea i hoohiki ai."
                      Lalau ae la ia i ko Pilipo kapa a hoouhi pono ae la, a na ke kikeke ma ka ipuka i oki pu iho i keia mau hakuikui ana a kona noonoo. Hoomaopopo iho la no oia he kii keia i kona makuakane. Haalele iho la oia i ko laua rumi a iho aku la ilalo. E like me kana i noonoo ai, i kiiia mai o Kauka Puki no kekahi wahine e haakokohi ana.
                      "Na u e olelo aku iaia e hele koke aku," wahi a Amine i ka elele. "E kii au e hoala iaia." Hele aku la o Amine i ka rumi o kona makuakane, a kikeke aku la ma ka ipuka. Aole nae he ala mai o Puki. Kikeke hou aku la no oia, a aole no ona ala mai. Ku nana iho la o Amine me ka i ana:
                      "Aole he maa o kuu makuakane i ka hiamoe e like me keia," a wehe aku la i ka puka. I kona komo ana aku, ua hoopahaohaoia oia i kona ike ana aku aole kona makuakaue maluna o kona wahi moe.
                      "Kupaianaha maoli," wahi ana iaia iho, "aole au i lohe iki i kona puka hou ana mai mai loko mai o kona rumi." Awiwi aku la o Amine iloko o ka rumi hookipa, a malaila oia i ike aku ai i kona makuakane e waiho mai ana me he la ua kaia loa ia e ka hiamoe, hele aku la ia a ku ma ka aoao a kahea iho la; aole pae kela i ala ae, aole hoi he onioni ae. Auwe iho la ia iloko o kona naau, a me ka pihoihoi kii aku la ia i ka ipukukui a hoomaamaama iho la ma na maka o kona makuakane. "He mea oiaio," wahi ana, i kona hoomaopopo ana iho ua hala ka uhane o kona makuakane, a pau kona ike ana i ka la ka mea mahana; "o ka pono wale no ka na lani e hana mai ai. He oiaio auanei ua haule oia iloko o ka lua ana i eli ai no kahi mea okoa?"
                      Mahope iho o kona ku ma lie ana no kekahi mau minute pokole, hele aku la ia e nana i ke kiaha dala ana i kukulu ai iluna o ke pakaukau, ana hoi i paipai ai i ka pauda me ka waina. Aohe ona kanalua i koe i kona ike ana iho na maloo ka wai o ke kiaha, a hooia loa iho la oia i kana mea i manao wale ai. "Ua hoopai mai ke Akua o ka pono iaia!" wahi a Amine, "a oia nei no hoi ko'u makuakane. Ae, ua akaka lea ae la ia mea ia'u. Ua hoehaeha mai kona lunaikehala iaia no kana hewa i hana ai; a i mea e hoonalonalo ai i kona noonoo hehena, ua hoopiha iho paha oia i ke kiaha me ka waina a inu ae la me ka hoomaopopo ole aia no ka pauda iloko o ke kiaha. Ae, ua inu no oia i ka make ana i hoomakaukau ai no kekahi mea. A owai ia mea? he mea i mareia i kana kaikamahine ponoi! O, e Pilipo, kuu kane!"
                      Ku malie hou iho la o Amine me ka nana pono ana iho i ke kino puanuanu o kona makuakane e "moe malie la i ke kai o kona haku," a no ka nui o kona inaina, ua pane iho la oia: "Ina aole oe o ko'u makuakane, ina ua hoino aku au ia oe ma ka inoa o ke Akua o ka lani, a hoolilo au i kou mau maka i ipukuha no'u; he nani hoi ia ua hoopaiia iho la no hoi oe, nolaila, na ke Akua no e kala mai ia oe no kau mau hana lokoino."
                      Haalele iho la o Amine i ka rumi e waiho la o kona makuakane a pii aku la iluna. E hiamoe ana no o Pilipo. Aole i hoala o Amine i kana kane no kona hopohopo o lilo auanei ia i mea e hoopihoihoi ai iaia a ano e mai paha, no ka mea, he kanaka ma'i oia. Noho malie wale iho la no oia ma ka aoao o ka moe.
Aole i pau.

-

                      Loaa hookahi kope o KA MAKAAINANA nei no 5 keneta.
                      Ua kalaheaia ae ka hoolalau o Walter W. Bristol, kekahi o na kumu o ke Kula Ao-hana Kamehameha, ia Misi Olive M. Lamb o Kapalakiko. Ma Kamehameha no e hookoia ai ka mare ma nei mua aku.

Moku Palahuli a Holo-a-i'a

                      He mau pule i hala ae i loheia mai ai ua ikeia ko kino o kekahi moku palahuli ua pae ma kahi wahi o Hamakua. I ka ikeia ana ka malaila, ua luu kahi mea ilaloa ua loaa aku ke kino make o kahi mea ua pau na wawae a me ke poo, a e paa ana hoi ma kahi kia he hae Amerika. Mahope mai o ia, aole loa i loaa iki kahi kanaka e luu hou aku ia lalo.
                      Aohe i maopopo owai la nei moku, a ma ka lono hope loa mai nei o kela mau pule aku nei, ua hoomaopopo loa ia o ka mokukuna eha-kia Nomada. Ua haalele aku keia moku ia Sanahai, Kina, no Keomolewa me ka ukana ole. He 13 poe o luna, o ke kapena, eha keiki, a me na luina. No ka umi malama i hale ae i hoolahaia ai na nalowale oia.
                      Ua manaoia no kona mama, loaa i kahi ino a palahuli, a ua paialewaia hoi e na ale o ka moana a hiki i ka pae ana aku la i Hamakua ma na ko ana paha hoi a ke au. Aohe mea hookahi o luna i pakele.
                      O ka mea i maopopoia ai o ka moku Nomada, mamuli no ia o ka loaa ana o ka papa inoa o mua a ua weheia mai. Ua laweia mai na papa inoa la e Komodoa G. Mooheau Bekele ma ke Kinau o ke ahiahi o ka la 5 nei a ua haawiia aku e ia i ke Kanikela-Kenerala Amerika. Aohe hoike maopopo e ae mamua o keia. A o kela kino make hoi i loaa ai, ua manaoia aole ia no kahi mea o luna o ka moku poino, aka, no kela Pukiki paha i poino ai a nalowale ma kahi o keia moku i pae aku ai.

-
Halawai Kuikawa.

                      E malamaia ana he halawai kuikawa o ka Hui Hawaii Kuai Aina (Kaupalenaia), ma ke Keena Loio o Achi & Johnson, ma ka hora 10 o ke kakahiaka o Feberuari 15, 1899, no ka hoomahuahua ana i na mahele o ka hui.
ENOCH JOHNSON,
Kakauolelo Hui Hawaii Kuai Aina,
(Kaupalenaia).
Honolulu, Feberuari 1, 1899.

feb. 6-2ts.
-
ED. A . WILLIAMS
Helu 514, Alanui Papu, ma Ewa iho o Pa Aloha.
-
He mea kuai lako hale o na ano a pau loa.
-

                      He mea Hana Pahu Kupapau a Hooponopono Hoolewa.
                      E hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio a me na Kaa-ohana.
                      Ina no e ninau iaia, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.

-

                      O ka Ialoa kekahi hana hiki loa iaia aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a Ed A. Williams, F.D. he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka, Ialoa Maikai ana iloko o Mei, 1894.

-NA TELEPONA-
Keena, Helu 179 - Kauhale a me Kahea po
Helu 815.