Ka Nonanona, Volume I, Number 2, 20 July 1841 — Page 8
8 KA NONANONA. [IULAI,
o ka pule ia Maria a me ka pule ia Kaahumanu ua like pu. He mau kanaka wale no laua elua, a ua mamao aku ia kakou. Lim.
MOKUNA VII.
KANAWAI HOOPONOPONO KULA.
10 E noho malie no na kamalii iloko o ke kula me ka hoolohe i ka ke kumu. Aka, ina i kolohe kekahi kamalii e pono no i ke kumu ke ao aku me ka hoopai maikai aku ia ia, aole hoopai hewa. Ina i pilikia ke kumu no ka malu ole e ke kula a no ke kolohe nui e kekahi kamalii paha, alaila, e imi pu ke kumu me na lunakula, a e hana e like me ko lakou manao like ana.
Aole pono i na keiki ke hele nui ma kahi e i ka manawa kula. I ka wa hoomaha, alaila hele, a kula hou, alaila hoi mai. Aka, ina i pilikia nui ke keiki no kona makua paha, no ka mai o kekahi hoahanau paha, pono no ka hele, me ka lohe nae o ke kumu.
Aole nae e pono i na kumu ke paa aku i na haumana i manao e mare, aole hoi i na haumana i hele e noho loa ma kahi e me ka makua, aka, i ka wa e hele ai lakou, e komo hou no iloko o kekahi kula.
11. Ina pono ole ka hana ana a ke kumu, ua molowa paha, ua kolohe paha, alaila, e hookolokoloia kela kumu, na na lunakula a me ke kahu kula o ia wahi e hookolokolo ia ia. Aia no ia lakou ka olelo nona. Ina, manao lakou e hoemi i kona uku, a manao lakou e pau kona noho kumu ana, aia no ia lakou.
A hiki i ka manawa e hewa'i kekahi kumu, a make paha, alaila, hoi aku kona aina, a me kona hale, a me kona pa i ke alii, a na na lunakula e malama, a na lakou e haawi i ke kumu hou.
Aka, ina nana no i hana i kona hale, a lilo kona waiwai no ia hale, a komo pu paha ka hale iloko o kona uku, alaila, aole e hoihoiia ka hale. Nona no ia. O na mea a ke kahu kula i haawi wale ai ia ia, a o na luna kula, oia ka i hoihoiia.
12. Eia kekahi hana a na lunakula, o ka paipai i na makua, ma na mea e naauao ai ka lakou poe keiki; a o lakou kekahi e hooikaika i na keiki e hele i ke kula, a e ao nui i ka palapala. A e kokua no hoi lakou i ke kumu ma na mea e pono ai ke kula. E hana wale hoi na lunakula, aole lakou e ukuia, no ka mea, he wahi hana uuku ka lakou.
13. I kela makahiki i keia makahiki e waeia kekahi mau kanaka akamai, i kahukula, penei, hookahi ma Hawaii, hookahi ma Maui, a me Lanai, hookahi ma Molokai, hookahi ma Oahu, hookahi ma Kauai, a hookahi hoi luna maluna o lakou. Na na'lii no e wae i ko lakou akoakoa ana i kela makahiki i keia makahiki. O lakou hoi ka poe kahukula no ka makahiki.
14. Eia hoi ka hana a na kahukula, e imi pu lakou me na lunakula, i kumu, e like me na olelo maluna. a e imi pu lakou i ka uku. E hele no hoi na kahukula e nana, e hooponopono, a e hoolako i na kumu, a e paipai aku i na kumu a me na haumana. E noho lunakanawai no hoi lakou ma na mea a pau i pili i ke kanawaikula. O na lunakanawai kiekie ka i olelo maluna o lakou. A e hoike lakou i ko lakou luna i na mea a lakou i ike ai me na mea a lakou i hana'i. A na ka luna no e hoike i na'lii i ko lakou manawa e halawai ai. Eia hoi ko lakou uku. I ka wa e hele ai lakou e ike i na kula, e malama na konohiki ia lakou i ka ai a me na mea e pono ai. A e uku maoli ia lakou he 25 dala, maloko o ka waiwai o ke aupuni, aole ke dala maoli.
15. Eia kekahi, o na haumana i hele i ke Kulanui ma Lahainaluna ua kaawale lakou i ka hookupu dala a me na la hana a pau o na'lii, a o na haumana a pau i hele mau i ke kula, e ao i ka palapala aina, a me ka helu, a me na mea e ae i ao nui ia ma na kula o na lunakula, aole e hele kela poe haumana i ka paahao o ke alii nui, a me ko na konohiki, a hiki i ka umikumamawalu o ko lakou mau makahiki.
NO NA MOKU.
KU MAI.
Iulai 3. Kalamakini, no Kawaihae mai. I kona holo ana mai ia nei aku, haule ka malama moku, o Darehe ka inoa, iloko o ke kai, a make iho la.
Iulai 7. Ka moku kalepa Don Quixote, Pete, mai Valeparaiso mai; ku ma Bolabola, a holo mai maanei.
Ua hiki mai maluna o Don Quixote, kekahi mau haole; eia na inoa, Mi. Kupa a me kana wahine, Mi Laiona, a me Mi. Darebe.
Iulai 11. Paalua mai Kauai mai, me na'lii.
HOLO AKU.
Iulai 6. Kalamakini i Kauai; holo pu Mi Hupa ma.
Iulai 12. Paalua i Maui me na'lii.