Ka Nonanona, Volume II, Number 21, 23 March 1843 — Page 105

Page PDF (241.64 KB)

1843.] KA NONANONA 105

 

no ia i kona manao mihi i kona hewa a me kona manaoio ia Kristo; aole nae maopopo loa ka oiaio. I ka la hookolokolo ike kakou.
                I ka la 18 o Maraki nei o noho iki ana au ma Hauula, Koolau; na holo aku kekahi kamaaina olaila, he kanaka Katolika, i ka lawaia i ka hora 8 o kakahiaka; holo i kai, a luu iho me ka upena, a make koke iho! Luu iho ilalo kona mau hoa, a huli ia ia, aole loaa, a mahope, hookahi hora paha ike lakou ia ia e moe ana ma ka akoakoa, hoee mai maluna o ka waa, ua make loa.
                Olelo nae kekahi poe olaila, "aole i make i ke kai, mai uka nei kona make ana." Ninau aku au," pehea?"

            I mai la lakou, "ua anaanaia, a ua hamo ia i ke akuahanai paha."
            I aku ia au, "naauao! lapuwale!" ahea pau ko oukou kuhihewa oka hewa wale no ka mea e make ai ke kanaka; aole mea e ae: a hiki mai kona hora o ka hele koke aku no ia imua o ke Akua e hookolokolo. Nolaila e noho makaukau ka pono, o hiki mai ka make me he aihue la.
            Eia kekahi make, o Susana ke kaikamahine Keaka Amnra ma Honolulu nei. O ka la 20 o Maraki nei, oia kona la e make ai. Ua loaa iki ia ia kekahi manaolana i ke ola ma o Kristo la ma kona hora umikumamakahi.
            Manao keia kaikamahine e hoi hou i Amerika; a ee aku la ia maluna o ka moku okohola o Aberahama, a holo i Lahaina; mahuahua loa ka mai, a hoi koke mai ka moku i Oahu nei. Ekolu la paha mauka nei a hele loa aku ia.

 

Lahainaluna, Mar. 3, 1843.

NO KA HOKU WELOWELO.

 

                Ua hiki mai kekahi hoku welowelo i keia mau la; akahi no a ike kakou i keia mea kupanaha, me kona huelo loihi loa. Aole kanaka e ola ana ma ka honua nei i ike i kela hoku welowelo; ua hiki mai paha mamua, aole paha.
            Ua nana ia ua palapala, a ua ike ia ka manawa o kekahi mau hoku welowelo i puka mai ai; o ka loihi o ko lakou mau huelo 90 degere ko Kokahi; he 60 ko kekahi; 45 ko kekahi; 105 degere ko kekahi. Oia na hoku welowelo i ike ia i ka manawa kahiko, he mau haneri makahiki mamua aku nei ka ike ana o ia mau hoku welowelo. Aole i ike ia ka manawa o keia hoku welowelo i hiki mua mai ai.
            Nolaila, hoomaopopo makou e ike i ka nui a me ka loihi o kona huelo; ma ka ohenana la ka imi ana o ka ohuina; e loaa mai ka loihi o kona huelo; O na degere o kona huina 45; O kona huinakolu, he huinakolu elua aoaolike ma ka nana ana. O ka imi ana e loaa ai kona huelo loihi ma ka huinakoluhio a mua ka nui o kona anapuni kekahi imi ana e loaa kona huelo.
            Nolaila o ka imi ana ma ka huinakoluhio penei ka imi ana, o ka loihi mai ianei aku a ka la 95 miliona mile! elua aoao like: o ka hina mawaena o laua 45. E hoolawe ia kela huina noloko mai o 180 a koe mai, oia kela mau huina elua i koe e mahele ia kela i ka hapalua, oia 67 degere 30 minute oia ka nui o ka huina hookahi.

            Alaila penei ka imi ana i loaa ka huelo loihi o ka hoku welowelo. Me ka like ana o ke koo o ka huina.
                E
17° 30°                9,96562
            Aoao 9.5                1,97772
            Koo 45°                   9,84949
                                                11,82721
                                     9,96562
                                     1,86159