Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 26, 26 December 1905 — Ku Au Nana, Kilohi ia Hilo-e! KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U KAU HELU KANAKOLUKUMAMAHA A HIIAKA. [ARTICLE]

Ku Au Nana, Kilohi ia Hilo-e!

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

KAU HELU KANAKOLUKUMAMAHA A HIIAKA.

"1. Ku lua aa Opua i ka lewa 2. Hoawihi kau ana na maka, 3. Ko maka kuoou, kunou mai-e 4. Kokolo an« ka ohu o Kahikinui, 6. Kolo co e noonuu i kt le, 6. 0 ua hele hilahila ole i ke kolo—e, . 7. Ke kokolo la nae hoi, e kolo 8. Ihea la ka makemake hai i ke ao } 9. I uku la paha ia no ka waa ~e." Ikalohe ana o kahi kanaka e kolo mai ana i keia kahea ana ae a ka wahine a laua i makemake loa ai e— "Halahala-kau ka lewa luna me ka lewa lalo E mimi4ri au-miki me ke aulawe." ua make loa iho la oia i ka hilahila. Ao kahi kanaka hoi keia mahope, iaiaka hoe, ua Uumi iho la oia i kona aka i wahi koKuolaa i ku emi hou aku la i hope. A oia wahi kanaka hoi, ua piha loa oia i ka hoonaukiuki ino no kona hoa no kona hookikina ana iain. Ua nana mai la oia i kahi e puliki ana i ke kuau o kana hoe. a wili iho la kona ka wiliwili ana mai i kana puupua. O ka ]>au loa no ia o kn hoao ana a ua mau wahi kanaka nel a hiki wale i ko lakou pae aua i ka aina. ... * . * * / * » K ka makamaka heluhelu, e ae mai oe i kuu hoomanawanui ana i kou mea kakau moolelo ma keia w«hi t no Keia mau hoakak*. Ma kahi mahele paanaau moolelo o Hiiaka, ua oleloia, o ka waa i hoK» &mi «i o Hiiaka ma lUai Hawaii mni a iwe i Mau'i oia no ke kino w*a o ! KaaemiloiiHe i haawim \n*i ai la

Hiiaka e wa i haalele aku ai ika Lua-o-peie Ua ioaa mai keia Kanemiiohae ia Hiiaka ma ke ano kookoo, ao ka elua ka ia o na mea a Pele i haawi mai ai iaia. 0 ka mua: oka lima kui o "Ki- * . ... lauea;" a o ka iaai o a o keia mau mea kai lawe ia mai e Hiiaka mai Hawaii mai a hoea i Maui, hiki i Molokai 8 hoea k» i Oahu nei. A haalele ia ke kino waa oua e Kanemiiohae ma Wawaaalu, ma ke alo iho o Makapuu. Ua haawi mai o Pele ia Hiiaka i keia laau "Milo'' i wmi npaa e hoea loa ai i Kauai, aka, hiki 'ole nae ua waa la i Kauai, oiai, aia a hoea o Hiiakamai ka Lae-o-Kaena, nonoi o Hiiaka ia Kalaeokaena a me Pohaku-o-Kauai i waa. Malia {mha, he mahele pololei no keia ma-ia kumu o ka moolelo Hiiaka, aoka ka mea kakau no nae keia i hoike ae la i kana mahele. He mea maikai no ke hoolaha akea Ja ae ka i kulike ole, ka ka mea kakau e hoopuka nei. gia hou keia: Ma kekahi maheie Hiiaka i loaa ika mea kakau, o kahi i pae ai o Hiiaka ma i keii holo at?a mai Kukuipahu mai, e like me ia i hoikeia ae nei, a hoea i Maui.ma Nuu no ia, i Kaupo.aka, ua manao iea tu£& k*kau, o ka m<.hele poiolei oia ko Hiiaka ma pae ana i Kafeikinui> i kulike a\ me ke kauoha ak# kaikuaana. a Pele, e hele o Hiaaka ina ka makani aoie ma ka lu)u. Kia hou kekahi: Ua hooiaioia ke ko ana o na olelo a Hiiaka i kau aku ai ia Mookini e iilo ana koiui Inoa i mea • hea ia ai ma ka heiau a ke kupua o Paao. He mea\>iaio U4 hea ia keia heiau a Paao e ku nei kai o P<iuei*a 'Mookioi Heinu/'

' Ano, e hot>mau kana, e ka makamaka ika nana ana i. ka kJfc» moo!Sssf - . 5 0 kn lak ou nei holo a&i la nohoi ia a hoea ana i Kahikinui, paeaku la lakou nei ma kahi i kapaia mai nei mahope mai o na, u ,Kapnai oKamehameha." Aole i pau.