Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 73, 20 February 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

(ANCIENT HISTORY OF HAWAII.) Hoomakaukauia e J. M. Poepoe no KA NA'l AUPUNI. MOKUNA I. Na Kuauhau Kahiko e Hoike ana i na Kumu i Loaa ai ka Pae Moku o Hawaii nei. O KE KAI a Kahinalii mua, ua ikea ia oia ma ke au o Alahinalea (k) me Palemo, kana wahine. A o ka hanauna 200 ia mai a Lailai mai. A o ke kai hoee elua–Aia no ia ma ka manawa o Papio (k) me kana wahine o Loiloi. A o ka hanauna 405 ia mai a Lailai mai. O ke kai hoee ekolu—Aia no ia ma ka wa o Liipau (k) ame Kaneiwa kana wahine. Oia ka hanauna 603 mai a Lailai mai. O ke kai hoee eha (a o ke kai hope loa nohoi ia) —Aia no ia i ka wa o ka nohoalii ana o Kahikoluamea, a makuakane hoi o Wakea, oia o Kupulanakehau. O ka hanauna 1001 ia mai a Lailai (w) mai. O kekahi o keia mau kai hoee, oia ke kai a Kahulumanu i hoikeia ma kekahi o na "Hulihia" o ka moolelo o Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele, oia paha ke kai nana i hoopuhalu nui i keia honua aina holookoa i ikeia e ko kakou mau kupuna i ka wa kahiko loa. Aia ma na mele o loko o ka moolelo o Hiiaka, na mele hoi i kapaia he mau "Hulihia" e loaa ai kekahi mau hoike no ka hui ana o ka ikaika o na mea kino wai me ke ahi a lilo i mau kumu hoouluaoa a hoopioo i na mea kino aina. E hoike ana keia mau mele "Hulihia " i ka hoonaueia ana o ka honua aina a me ka pii ana o ke kai a pela aku. I mea e hooiaio ai i keia manao, eia na mahelehele "Hulihia" i loaa i ka Mea Kakau, a e ikeia ana keia mau "Hulihia" maloko o ka moolelo o Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele, e hoopuka mau ia nei ma keia pepa. "Popoi, haki kaikoo ka lua Haki-ku, haki-kakala Ka ino popoi aku i Uolehua Kai a Hiku wahine ai lehua A kaunu kupukupu a eha ka pohaku I ka uwalu a ke ahi I ke kaunu a ka Puulena Huli ka moku, nakeke ka aina Ku halakai, ku huluku ka moana. * * * * * * * * * Hulihia Kilauaa po i ka uwahi Nalowalo i ke awa ka uka o ka lua Moana Heeia la, kapu i ke akua Ua lohia ka papa, ua moku kahawai Niho a ka pali (E HOOMAUIA AKU ANA.)