Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 50, 31 July 1906 — KA MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

* , Ua h.tawi o Kamehaireba he ahoaina hoohauohano no īm 'lii inokn Peieknna; 't na nui ka hauoli o ka lahni uiakaia alma'na; hh«o\i pn n >hoi me na kanaka Pelekine. AF.i po ua h)i > A'anok(>n\va uia no Inna oka n'oku; a ma k,>[ a hoi aua a !akou i liau'.p. ai keknhi »ilii hookele nioku o Vanek<m\va, nnua k< iuoa o Balona StanTord. Oka inoa t> iu i kauak'a !:,kane ina Uawaii, oia o Kanukopa. I ka h mlo ana o nei k'inaka .Pelekane iitrko 'O ke Kai, ua luu.iho !u o !v?nhr>, kokahi kanaka alio lo\ i ka lun. I ka loaa.ana oke kino o na hapai ia ae la a kau iluna oka waa; aohe o'a i koe iioko oke kuio. I ke kakahiaka o kekaui la ae, ua la we koua kmo i uko, o Hilo, a nialuna o na kauuka n ' hoolewa uu". mi\ ia la. ba kanu ia ke kiuo make o K-mekepa ma Puukaiehu. Ma keia hui . aua o Lamehameha me Vanekouwa, na ninau aku la o Vauekouwa i.Kainehameha u • Kaahumanu. Ua hai mai o Kanehameha ia'a, ua hoi o Kaahumanu me ka maknahine i Makaolinikila. < Ua lohe n.i nne o Vaoekouwa' no ke ala an i o kekahi kuee m 4 awaena o Kamehameha ame Kaalnimauu, ame ka heie ana o Kaahumanu. He nui a lehulehu loa na kumu i oleloia ai no ke ala ana m>i o ke kuee mawaena o Kamehameha ame Kaahumanu, a kaawale ai laua. Aka, oke kumu uui o keia kaaw r ale ana o Kaahumanu mai a Kamehameha m'af, oi:i kt> Kaahumauu hooukiuki a huhu aua i na hana hookiekie a Kaiaua. I keia wa i kukala ai o Kaeoel i eln i kekahi olelo kuahaua kaolāua ioa uo ka hiku < 1 AI 1u i noho alii ia eia, a oi'a uo o Kna'iumanu. A peuei īiaua i kukala ai i keia oielo kuahaua. E ua'lii. E iUe oukou, he eono moku o Hawaii nei. Ua kuleano oukou, e na'lii ia moku. No oukou o uka, no oukou o kai..me ke koe no nae o ua wahi kipoho mahakea a ua mikaaiuana, ka poe e ola ai oukou, na'lii. 0 keia mau moku eouo la o Hawaii uei, no oukou ia; a oka hikn ona moku, oia o Kaahumaou. no'u ia. E kapu ia moku no'u. Aolie Alii uui, aohe punahele uui a ke Ali I ', aohe makaainana e a'e iluna oia moku. 1 keia noho ana o Kamehameha, ua hoomakaia ke kapiliia ana oka moku nona ka inoa Pelekane. •Na Vane~ kouwa i kauoha ia Kamohameha e kapiliia ona moku nona; a o ke alii kamaua moku o Vauekoawa ka luna hoohana nui no keia kukulu a kapili ana i ua moku nei. Ua komo.pu na kanaka kalaiwna o Kamehameha ma ka. hana ana ame ke ka'pili ana i keia moku. He laau mamane •ba wae, a he kauila k.e kui oke kapiiiia ana oua moku nei.Aole i pau.