Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 17, 22 January 1907 — Mo'a Unonnoo Puna Puna i ke Ahi a ka [ARTICLE]

Mo'a Unonnoo Puna Puna i ke Ahi a ka

NA LONO AHI PELE LIKE OLE HILO, lan. 16 — I'a hoike ma: na poe holo makaikai Ahi Pele maluna aKu nei o ka mokuahi Kauai a i Puuki, kahi e kahe la elua mana Ahi Peie, he keu a ka nani o k° ahi. He hapaha n^ile wale no k e o nei mau auwai ahi a hoea i ke kai; aohe mau hiohiona o ke ahi e hiki ai ke manaoia aku e pau ana ke kahe ana a k-e ahi. Ekolu mau mana hou o ka Pele e kahe mai la iluna lilo loa aku q ke kuahiwi. HILO, Hawaii, Ianuari 16, hora 9:25 a. m — Ke mau nei no ke ka / he ana a ka Pele maluna aku o ka aina hanai hoh holona o Kahuku me ka inaika. Ua like loa na hoike a ka p. e inakaikai Pele, ma ka hooia ana, ua oi m-iinua o hapalua mile ke akea o ko auwai Pele ma kahi o ka Pele i komo aku ai ilo:?o o ke kai. KONA. Ianuari 17 — Ua oki pu aku la ke Ahi Pele hou i ke alanui Aununi; oiai o ke ahi mna, ua pio. Ua ikeia aku na hao'eo'e puu /*hi Pele ma Manuka. Hekuikanahi ka nanaina o ke ahi ke ikeia aku ma ka huli ma Kona aku nei. O ka hoike a kekahi mau luina o luna o ka mokua'ni Maum Li a, 0 ka moanakai apau e holo ana ma na kua au, a ma na kapakai o na Kona Hema me Kau, ua hele a uli uh lipulipo, me he mea la ua pouli pu o lalo ae o ke kai. He mea keia i ike mua ole ia e lak u i na wa 1 hala ae. 0 kekahi keiki kaniaaina o na Kona, oia o John Gaspar, ua pii aku la oia iluna o ka puu pohaku pahoehoe, k:ihv hoi i maalili iho ai ka a ana o ka Pele. Ua ).ele oia a kau pono loa iluna o ka oioi 9 k_a puu pahoehoe, oiai no na puapuai ana a ka mahu nia o a maanei 0 ua puu pahoehoe nei. Ku iho ia oia iluna.o keia puu»pahoehoe, a kahea mai la i ka puulu kanaka e makaikai ana i ke «hi ma kahi mamao iki mai kahi ana e ku ana: "E! Auhea oukou e! E pa'i mai oukou i kuu kii !'' Aka, ao'e mea pa'i kii mawaena 0 ia ]iuuln kanaka. A nO ka nele 1 ka mea pa'i kii ole, ua hoi mai la oia ilalo, mai luna mai o kahi ana 8 ku ana. Ao'e paha i hala he umi minule o kona hehi ana ae i ka honua lepo maoli; aia hoi, ua ula wena hou ae la ka ])ahoehoe i ku ai oia i na minute mamua aku, a puka hou ae la ke ahi pele ma ia wahi. "He pakele aku; he pakele mai,'' na wa olelo a na kanaka i hoopuka ae ai no nei pakele ana 0 John Gaspar. . O ka hoike a kekahi mea ike maka i ke ano o ke kahe ana a ka pele, elike me ka kona mau' maka i ike ai, ua like me ka mokuhia

i ana a kekahi wai-kahe. Kahe nku j la ka Pele ma ka aUwaha. a iloko hoi o ka wa i hoomaop p > ole ia e ka poe e kuku aku ana a nana me ka pili 0 ka hanu i ke kahe mai a ka Peie, ua hu ae la na mapuna wai ahi ma ka'e o ka auwaha, a haale aku la ma ka ao-o. A he kulana palekana ole na ke kanaka kēka ana'ku ma kahi he aneane 150 kapuai ka inamao mai kahi e kahe ana ku Pele. Ua like ka Pele me na huai wai mapuna ma'kekahi mau wahi. O kekahi, he ano ho pahaohao no na hana a ka Pele. I ka wa e nee i aku ai na poe makaikai no' ka nana ana i ke ahi o kekahi auwaha Pele, a ke huh niai lakou i hope ua kahe ae la ka Pele ma kahi a lakou i haalele iho ai O ka hana pono wale no, oia ka hplokiki hou i hope, o kela holo, o keia ') lo, me ka pono huli ana i kahi i ^ ole , ia j ae e ka Pele; a loaa ka pakele. 0 na kumulaau nunui ke'ia. e hi ki ole ai i ka makaui Kpua dl,aa pu a», ua. lilo iakou i mau mea liilii loa i ke ahi Pele He ike aku ' oe i ke ahi e nee mai ana me he hee-pue-wai la, a loaa 'pa kunouj laau nunui. ua ulaa |)u ia ae la; a ! lele ana iluna a haule iho la a ka ; auwai ahi, me ka pillUiko liilii o I na huna ahi, oia no oe o na huna wai maoli e le'e ana iluna. O kekahi, e ikeia akn ana ka lele o na pohaku ahi enaena iloko o kn iewa, he haneri me kanalima kapuai ke kiekie; a e huila ana hoi ke ahi ellke loa no me ka anapa ar.a a ka uwila ma ka hu na aouli.