Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 44, 3 March 1908 — Ka La Hoomanao O NA HOAHANAU O KA Ahahui Poola! [ARTICLE]

Ka La Hoomanao O NA HOAHANAU O KA Ahahui Poola!

Akoakoa na Maka ī Kou — Na Hoaloha ame ko na Ahahui (Ja Ai a Maona a Lawa i ka Lokomaikai. Ma ka Poaono i hiila, Fcheruari 29, i maiamaia ae ai ka ahaaina hoomanao nui no piha ana o ka makahiki hookahi 0 ke ku hiih o kn Ahahui TvOkca ame Manawalea o na Poot,a i hookahua mua ia ma ka la 28 o Feberuari, o ka makahiki 1907 1 hala, ma ka uwapo kahiko o Burua e piii pu an,, me ka uwaj)0 o na keiki hoehoe waap^ ame k a uwapo o Kināu 6 ku nei i keia wa. Ma ke awakea ponoi. ua hoolulu ae la na lala. apau o ka Ahahui i hiki aku ka huina nui i ka 2< 0 a oi ma K&hiliaulani Hale ko lakou kahua halawai mau, ffie na aahu piha, he mau palaka huiuhulu ulaula ko luna, he lole wawae eleele ko laio, a he mau papale eleele Kaleponi anoe na lei ilima nohoi ko kekahi poe e meuiele like ana. Ua Lhe loa keia mau' aahu me na aahu o na poe kinai ahi o ke Kaawai Helu 4, i ke au o ka Moi Kalakaua o Hawaii nei. Ma ka hora 1 ponoi, ua haawi ae la ka Puali Puhi Ohe Hawaii he mau leo hioieni hoonani me ka lakou mau hokeo kani. A i ka hala ana o kekahi mau minute, oia ka manawa i laweia mai ai ka Hae Hoailona Omaomao o na Poola maloko o na paia o ka Hale Aniani Emma Hall, e pili pu' ana me ke Keena Pa'i o ka Home Rula ame Ka Na'i Aupuni. O makai Tom Tedro ame kona mau kokua ka mea nana i hiipoi laahia ae i ua hoailona hiwahiwa 'la iluna, a oia ka manawa a na keiki puhi ohe i hookani a.e ai me ke eehia nui i ke Mele Lahui o Hawaii nei, hemo ae la ka papale o na keiki o ''Ka Na'i Aupuni".me ke ku ana iluna a haawi i na hoomaikai, a pela nohoi na poe apau. Ua pahola iho ke anoano eehia maluna o na mea apau o ke anaina iloko oia mau minute. Aia ua hae la ke kau haaheo mai la, a aia nohoi o Peresidena Kanekoa o ka Ahahui ke ku kilakila nei me ka haawi ana i kona aloha lulu lima i kona mau hoaloha> me he mea la, ua piha hauoli nui kona naau i pa tausani ia o na tausani ame na miliona no ka loaa ana o ka la hoomanao piha makahiki o ka Ahahui Poola ana i hooikaika ai ame kona mau hoa. He hae omaomao keia i hanaia me na molina wai gula e kuuwelu ana i hilo pa-walu ia> me na kaula lipine ulaula e hoo malo ana ma kona mau aoao, a e kau moakaka mai ana maluna o kona mau papaiina nani ka Hae Aioha o Hawaii ame ka Hae o ke Aupuni Hoku o Amerika Huipuia mawaena konu, a e pi'o poai hapa ana maluna ame ka laina pi o o lalo, na hua palapala o ka inoa o ka Aha^ui Poola i hanaia me ka wai gula, a e kau kehakejia ana na huaolelo "Ka Ahahui Kokua ame Manawalea. o na Poola." Malalo o ke alakai ana a Lutanela Hoii. ke alihikaua _nui 0 ka puali. ua ku laina ae la na hoa Poola ma Alanui Ololi Bihopa, ma ke alo o Kahiliaulani Hale, a hoea i ke Alanui Nuuanu, a o ka puali puhi ohe mamua loa. Ma ka hapalua hora 1 ponoi, ua oili mai la o Tom Pedro ame kona mau hoā e paa ana i ka hae mai ke keena halawai mai, a o ka Ilamuku nui o ka La ame Peresidena Kanekoa ka makua o na Pooia, mahope pono o ka hae, a mahope aku na luna nui e ae ame kekahi mau lala. Ua liaawi koke ma! la na P°°la e ku laina ana 1 ke aloha i ko lakou hae hoailona oiai e ka'i ana a hoea iūamua pono o ka huakai, a o ka wa no ia i ne e al me ke aiakai 'a ana e ka Bana Puhi Olie Hawaii ma alanui Nuuanu a huli ma Beritania, iho ma ke alanui Papu a hnli mai ma ^loi a loaa ke alanui Nuuanu, iho pololei malail» a hoeaū ka uwapo o Burua kahi i hoomakaukauia ai o ka papaaina' ' hele a lehau 1 na kanaka, mai na kamaaina stae na roallkinl ame ka ^06 makaikai. Hewa i ka wai ua tnea he nui ° oa kanakaHe huakai hiehie maoli keia a'na Poola, mai ko lakou laina loihi ana, a wawahi ae la m» ka Pa'ha' a mali0{)e loa o ka huakai kekahi mea palule ulaul» e hapai-pu ana kona tnau kapuai wawae, ua hele a pip,a hau oli loa no kela la llookahakaha, a mahope loa aku nohoi ka lehulehu ame na kaa lio he

nui. E lohe maoli aku ana 110 oe i na kanaka e mahalo ana i ka ui ame ka nani o na poola, a o na wahine aku nae ka oi o ka hoomakaleho, e olelo leo nui maoli ana no: "Ka — i! ui maoli na Poola. Makemake ino! " I ka hoea ana o ka huakai i ka uwapo, ua ku poai puni ae la na poola ma ke ano kuea huina-ha like, me ka hoihoi ana i ko lakou alakai iwaena konu, a pela nohoi me na luna nui. O ka bana puhi ohe, ua kololio pololei aku la oia no loko o ka hale lanai kaupaku hao waiho ukana i hoolu'e ia ai na mea ai no ka hosana hoomaikai nui ana i na papaaina. Mahope iho o na hoonohonoho ana a ke alakai. ua kaheaia mai la ka maki ana o ka puali hanohano paa hae ame na luna nui o ka Ahahui no ka lanai hao o "Wehekaolu;" a mohope aku nohoi ka huakai a me ke anaina i ukali pu aku ai. A o kou mea kakau kekahi i poholo pu aku iloko o ka huikau o na kanaka, me koua pala pala kono i hoounaia mai ai e ke Eomite Palapala K.ono no na poe kakau nupepa* I kc u komo ana aku, ua hoolei koke aku la ka ike o ko'u maka maluna o ke anaina ame na kinohinohi hae ho ihiwahiwa e kuuwelu ana, a ike ae la au i kekahi mau hae uweoa inoku ekolu me ka hoailona la o ke aupuni o Iapana e ka u nono iho ana maluna o ka puka kahi e komo mai ai na kanaka Ua nana hou ae la au no kuu ike aku i ka Hae Hawa'i a Amerika hoi ma kekahi wahi okoa ae, nole nae. i a nalu iho la au iloko iho o'u, heaha la ka manao o ka mea nana i kau kela mau hae malaila? He hoike paha no ka lanakila o na limahana Iapana ma Amenka, a i ole, no ka lanakila paha maluna ona limahana poola o Hawaii nei? Aka, ma ka Poalua iho nei i loaa mai ka lono hauoli no na Poola mai na aina e mai, e hoike ana, ua hoopau loa o lapana i ka hoouna ana mai i kona mau limahanano Hawaii nei, Pilipine, Cuba ame na aiha apau i kuleana ai o Amerika.