Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 79, 28 April 1908 — Me na Pomaikai o ka Malahiki hou! [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Malahiki hou!

Ka ]VXoolelo Wa,loltia • i / . , • • ■ . ' i; - ~s§p- Ha inakolo ^kKA UI PUA KA-'MAKA-IIAOA 0 KA \1 AILELE O HIILAWE MOKUNA V — [HOOMAUIA.] I ka pau ana no o kela pule a Loheloa, o ka wa ia i ike aku ai o ka lehulehu i ka oni o ka puhi o na ano apau maluna o ke kino o Loheloa, mai ka nui a ka liilii.. Ua paa pu iho la kona kino i ka puhi, a iloko o ka wa pokole loa, ua hemo ae la o Loheloo, a nalowale koke aku la nohoi ua i'a hookalakupua aei o ke kai. 0 keia ka wa i hoomakaia mai ai o ka hoomanaia ana 0 nei mea he puhi i aumakua a unihi pili np kekahi poe o Hawaii nei. 1 ka hemo ana ae nae, o Loheloa, ua hele kona kino holookoa a pahee i ka wale o na kupuna puhi ona, a o kona manawa ia i pane mai ai i ka i ana mai: "Ke ike mai la no oe, e ka moopuna, i ka nui o ko'u mana, ko ke kupunakane. Ke ike nei au i ka nui o kou ikaika e ka moopuna; aka, aole no nae oe e lanakila ana maluua o'u, kou kupunakane nei." I ka ike ana o Leimakani ua hemo ke kupunakane mai loko ae o ka paa ana i kupee ai iaia, mamuli o ka hoo pakika ana o na kino puhi o ua kupunakane nei, o kona wa ia i kahea ae ai i ke kino oia kupunakane ona oia o Kawilinau. He iole keia aia i kai i ke kula o Puuepa. Ma keia moolelo, he elua keia mau iole kaulana loa. O ka mua, oia keia iole o Kawilinau, a o lua, oia o Iole Kupuleau. O ka iole elua nona ka inoa e o nei aia ia ma ka aina nona ke kahua e ku nei ka luakini (Kalawina) o Kalahikiola. Ia kahea ana ae a Leimakani i keia kupunakane ona, aia hoi, lohe ae la na mea apau i ka nu ana a kekahi maka ni ikaika, a wili ia ae la o Lemakani e kekahi e'a lepo, a wili pu aku la keia e'a lepo maluna o Loheloa. I ka hele ana a ma o ae ua e'a lepo nei, aia hoi, ike'aku Ia na kanaka apau, na 'lii ame na makaainana, i ka waiho mai o Loheloa maluna o ka honua, a e paa iho ana o Leimakani i ua Loheloa nei. O Leimakani ia wa, ua puni oia i ka hulu iole; a o Loheloa hoi, ua paa pu oia i ka lepo ulaula; aohe wahi koe o kona kino. Ia wa i lohe aku ai ka Iehulehu i ka pane ana iho o Leimakani ia Lohelou: "Hauhoa ke kaula ilihau o Halawa ia oe la, e Loheloa ikaika ole." Alaila, pane ae lk ua Loheloa nei: "Ae — nui no kou ikaika ame ka mana ou, e ka moopuna. Ua make io au ia oe, e Leimakani. Aohe aku he wahi i koe o ka make. L V l'M, ■ ■■ K i & L f i'

Ia wa i kahea mai ai o Hainakolo i ke keiki: "E Lei makani a Hainakolo, i lei ia e Mailelaulii. Lohe ana oe, hoolono ana o ka leo o ka makua, aloha ana hoi o ke kupuna. Ua make ke kupuna, ua huli ke alo iluna, ua oki loa na maka i ^a lepo au, e ke keiki akua a Keaniniulaoka . lani — he lani nui oe na Mailelaulii — hookuuia ae ko kupunakane." Lele mai la hoi o Mailelaulii mai kona wahi i noho ai a paa ke keiki. Honi iho la ia i ka ihu o ke keiki me ka olelo ana iho: "E kuu Lei hookuuia ae ko kupunakaneAohe wahi koe aku ona ia oe. Ia wa i honi iho ai o Laimakani i ka ihu o ke kupuna kane, a hoala ae la iaia iluna, me ka olelo ana iho: "Aohe no hai aku ka ikaika ame ke oolea o ka moopuna a Lohe loa; aka, no Loheloa rio, ke kanaka na'i ia kukulu o Kahiki. I^lolaila, e ala ae oe, e kuu kupuna iluna. A ke noi aku nei au ia oe i hua na'u." Ala ae la o Loheloa iluna, lalau mai la i ke poo o ka moopuna a ko aku la imua ona. Honi mai la ia, a pane mai la: "Nui a ka launa ole mai kou ikaika e ka moopuna. Ua kuhi la hoi au, owau Ia ka ikaika. Aohe la mea nana e pa'i ko'u poo ma nei mea he oolea, mai ka la hiki a ka la kau, mai Kahiki-ku a Kahiki-moe, mai Kai-Kona a KaiKoolau, eia ka o oe no e kuu moopuna. A nani hoi ia ua noi mai nei oe ia'u i huaolelo nau; nolaila, eia ka'u e hoike aku nei ia oe: No Kohala nei ke koa e puni ai na moku o Hawaii nei; a he welo aku ia mai loko aku o kau mau mamo e kuu moopuna. A oiai o kou hanau ana e kuu moopuna, aia no ia i kukulu o Kahiki, nolaila, e lilo ana o Hawaii Nui Kuauli a hoea i KauIana-a-Kane i one pili no Kahiki-ku, oiai eia kou lanakila ana maluna o'u e kuu moopuna, ma ke kukulu pili i Kahiki-moe. Mai Hawaii Kuauli aku nei a hoea i Kaula o Kahoupo keia o Kane. Nolaila, mamua o ka hookuu ana ae o keia aha, e uhau au i ka pule hoinana kanaka o Kohala nei. [E hoomanawanui iho e ka makamaka heluhelu i ka pule hoinana kanaka a Loheloa a oili aku ma ka pepa o ka la apopo.] AOLE I PAU,