Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 11, 11 September 1886 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

MA KE KAUOHA.

• HE KANAWAI Eiioololi ai i■ka.-Pauku 1 o ka Mokuxa 21 o na Kanawai o 1884'iM'iii ana i na hoohalahala, r xa poe i koiio ia i .. JIUItB. E īlooholo ia t ka Moi a w; ka Hah Ahaolelo o ho Ilawaii pae Aina i akoakoa ihiko o ka Ahaohlo Kau Kanawai o kt Aupuni. Pauku 1. Ma koia na hoololiia ka Paulni 1o ka Molmna 21 o na Kanawai o 1884 a penei e heluhelu ai: " Paiiku 1. Mawaho ae o na hoohalaliala i na poo i kohoia i Jiui'c i ae ia c ke. Kanawai, o ac pakahi ia ka mea hoopii, a me ka mea lioopuia, ma na* hookolokolo ana a • pau ma ke Jiure, e hoohalahala i na Jiure elila wale no, mo ka li-ai' 01.0 i na kiwnu ncr ia hoohalahHla anu; akā>' i ha !he lehulehu na inea ina kok a nie keia aoao, e hui no lakou mn ia mau hoohalahala." . Pauku 2, Ēlilo keia i Kanawai inahope iho o kona hoooholoia ana. -V " ; Apono ia i koia la 12 o Oului M. H. 1886. KALAKAUA REX. - ;■' ■ HE KANAWAI Ehoololi Ai ika Pauku 12 o ka Mokuka LI o na Kaxawai O 1884, E PILI ANA IKA lIOOPAI X0 KA liOOMAIXOIXO I NA HOLOHOLONA. ; E hooholoia e ka Moi a rae ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolele Kan Kanawai o ke Aupuni. . Pauku 1. Oka Pauku 12 oka Mokuna Ll, ona Kanawai o 1884, ma keia ke hoololi ia nei ae heluhelu ia penei: ''Pattkul2. O kela ame keia kanaka i ahewa ia malalo o na hoakaka ana o keia Kanawai o hoouku ia oia aole e oi aku i na elala he iwakalna, a i 010, e hoopaahao ia ma ka hana oolea, a hana oolea ole paha, aolo e oi Aku mamua o ka malama hookahi, a i ole, e hoopai ia ma ia lioopai da3a, a me ka hoopaahao ma ka hana oolea, a hana oolea ole paha." - Pauku 2. Elilo keia i Kanawai mai ka la aku o -apono ia ai. Aponoia i keia la 12 of Jnlai M. H. 1886. KALAKAUA REX. HE KANAWAI ■ E HOOPONOPONO AI I KK KUKULU ANA I NA HALE MALOKO O KK Kulan'akauhalk O ame na wahi e ae MALOKO O KEIA AUPUNI. E Hooholo ia eka Moi a nie ka līale Ahaolelo o ko Hau>aii Pae Aina iakoakoa iloko oka Aho.olelo f£nu Kanawaio ke Aupuni. Pauku 1. Aole o kukulu, lioala ae, a hoonee kahi kanaka i kekahi hale maloko o ke kulanakanhale o Honolulu me ka palapala. ae ole mai ka Luna Nui aku o na Hana Hou. v . Pauku 2. E haawi aku no ka Luna Nui ona Hana Hou a o kekahiluna kupono o ao paha i hookohu pono ia no ia hana i palapala ae no ke kukulu ana, hoala ana ae, a hoonee ana aku paha i kekahi hale, maloko o ke kulanakauhale o Honofulu mamuli o ke noi ana aku o kēkahi kanaka, hui a Ahahui paha, a mamuli hoi o ka hooko ana i keia maukumu alakai. 1. ~Ma ka waiho ana aku ia noi, e waiho pu aku ka mea nana ke noi lie hoolala, ame na olelo hoakaka no ko ano o ka liale i manao ia ai o'kuknlu, e hoala ao a e hooneo ia paha. 2. Ainama ka nana ia ana oia hoolala a me na olelo hoakaka ua ike ia ua ku i ka aponoia e ka Luna Nui o na Hana Hou, a o kekahi mea kapili hale', a kanaka e ae paha i koho ia e ke Kuhiha Kalaiaina no ka nana ana i ua mea la lie kupono n'a lako e hana ia ai ua hale la e kukulu ia aku ana, a i ole ika wa e paa ae ai, hoi he inau mea paa lawa pono ia, a_po]a hoi me ka nui, aua hoonohonoho ia 4 hoi aua hana ia a paa pono i mea e paa ai ae palekana ai ka hale, a ■ no na mea a liana paha i makemake ia aiua hale la. Pauku 3. Ina mamuli oia nana ia ana, aole i hoapono iauahoolala ana la, ame na olelo hoakaka, a hoole ia hoi ka haawi ana i ka palapala ae, a oia hoole ana e hana ia ma . ka palapala e hoaka ka ana i na kumu oia hoole'ana, alaila, ua liiki no i ka moa nana ke noi ko nonoi aku i papa o na lunakanawai koho, a e koho oia i kekahi lala o ua papa la, a na ke Kuhina Kalaiaina hoi e kolio i kekahi lala o ua papa la, a na ua mau mea la elua i koho ia ai e wae akii i ke kolu o na lala o ia papa. E waiho ia aku no na hoolala a me na olelo hoakaka, a o nana ia hoi e lakou, A e paa ka olelo hooholo ana lala elua o ua papa la, i na paha e hiki ke haawiia ka palapala ae i noi mai ai. Pauku 4. o#a ololh o keia KaT>«Tvr. ; pili nohoi 5 ' _ kukulu ana, lfoonēe ana, a hoala ana ae paha o na Lalo a pau mahope aku nei, e kukulu ia ana ma kekahi loko o ke Aupuni, e hoolilo ia ana i īnau halopule i mau halekula, raau hale Hookolokolo, Hale holole, a mau wah* halawai e ae palia. Pauku 5. Aole e pili na olelo o keia Kanawai ike kukulu ia ana o na hale i omi iho na )ilo malalo o hookahi tausani dala. Pauku 6. O kela a ine keia kanaka e kukulu ana, e hoonoe ana, a hoala ae paha i kgkalii hale ma ke ano kuo i na olelo o keia Kānaw-ai, e hoopai ia iioia i Hookalii Haneii l)ala A wa hiki no i ke Kuhina Kalaiaiua ma kona noonoo ana, o kauohaia o wawahi ia ua hale la, a i ole ia e hana hou ia a paa pono, a i ka hooko pono ia ana e ke kope oia kauoh:*., alaila. o wawahi ia no ua hale la, a etiana hou ia apaa pono paha, a e ku no i ka hoopaiia ka ona a o kamea paha nana i kapili ua hale la, i ka uku hoopai he iwakaluakumamalhna <lala no kela a mo keia hol)Cvloma a hapa paha o ka hebedonui e liooko ole ia ai ua kauoha la mahope aku o ka hala aua o hookahi hobedonia mai ka la i loaa aku ai ua kauoha L< iain. Pauku 7. No na hana o leoin Kanawa» e manao ia oke kulana kauhale o Honoiulu oia no kela wahi o ka Apaua o Honolulu Mokupuni o Oahu maloko o keia mau paiena. Ke kahawai o Kali'ui ma ko konmhaua ke kahawai o Maiu'ia» a o Ka'.ia :na ka hiUina ko '<ai r.ia ko alo. a mauka ! ;o okoiu ke kai akn. l'o Hi S. I a loaa k:i man;i t na l.unakanawai Hoonmln a Apuna a puni ko .\up\tui o liooloho a o hooholo i na hoopii in> ka uhuki ia aua < ko.kahi oh»lo keīa Kiinawai. ā o k:>,« aku i kokulu o nn h. opa; i iioakakain maanoi. Pai'ku 9, Klilo : oia i Kunawai mai kona la o hoolaha ia aku ai. Aponoia i koia ia "J.S o M. 11. 188U. KALAKAUA IiEX.