Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 3, 4 August 1888 — KE KANAKA AOO A ME Kana Ui Nani a Opiopio. HE MOOLELO EEHIA. [ARTICLE]

KE KANAKA AOO A ME Kana Ui Nani a Opiopio.

HE MOOLELO EEHIA.

(Mal ka Peni mai a kekahi haku Moolelo.) O ka kakou Nanea malalo iho ner e honpnka ia aku nei, he Moolelo.Eehia no kekahi kanaka aoo loa me kekohi kaikamahine opiopio nani a me ka ni. Ma ka makahiki 1825, ma ke kul&nakauhale haaheo a nam o ke ao nei,j o Parifia ma !Tarani, e nolio ana keka-; hi kanaka aoo, a o ka oihana humni kamaa kana c lawelawe ana. anona: ka moa o Komekate, a he kuonoono noi oia no ka aina. 1 O kona hale kumeka kamaa, aia no j ma ke kihi o ke alanpi Bone, a o ka nui o kana mau dala ma ka Banako o Werona ma, he 99,000 tauaani, a ual uoho aloha laua me kela ui opio i aiia ae la nona !!;a inoa o Mineva. A i kekahi wa, lohe mai la oia i kona mau hoa'loha i na olelo ku j ka hilhila a ka«a aloha i hoikt> ai i kona nhana, no kekahi kunm ano noi koua kuleana i hue ai i na mea huna. Oiai ua hana ia e laua kekahi mau hana ano e i na wa he nui i hala ae mahope. Hilahila loa ia ihe la ua kanaka nei a hoohiki paa iho la c>ia e lawe i ke oia okanaipo me ka waha o ka pu panapana, a mahope iaia iho no. He mor>leIo eehia keia me ka manaonao, oiai o keia he kuono-1 ono a he n ui kona wai wai, a ma waho ae o ke'13, oia no ke $9ST;jOOO ma ka b.aneko o Werona ma. He oi aku no hoi ka pulama o ua kanaka aoo nei i keia ui opio, e laa kona mnu pono kino nani waimaka hihiu, a o ka oi nō paha ma ia a!o alii 0'Parisa i kau aku ma ka heiu ekahi ma na kaHiko. A pela no hoi ka ohana'o ua ui la, ua haawi nui aku ua hiawi nui aku ua kan akn la t na kōkaaanaapau. Ho inoa ko ua kumeka k i ma ke akamai i ka hana i na kamaa nani hila Āulii o ria alii a me na poe keikoi a paū o a pela me ko na lede ui loa o na aina la a ka ha* nohano a me ka hiehie. A rtfa kona hale kumeka wale.uo e kii ia ai na kamaa o na Mx>i o F'arani, na makuika a meUa h iloaa, a me ka I poe waiwai loa. | A £ela iio laua ī huipu ai me keia kaikamahine ui opiopio papalina no* hea mohaha a nohenohea. A ua huipu laua raa ke ano hooipoipo no na makahiki i hai ia maluua ne nei.

A o keia kanaka, aohe wahine, ao* h® mau keiki, a ua manao oia e hooili i koua mau waiwai a pau no ua wahine la. A e mare paba me ia e like me ke ko» ana a ua ui la, iua no la hoi aohe oleloaua ae a kakou ho mau ipo,aka, he raau paa mare, a aohe no hoi e kohu ka lawe aua mai a ftaaheo iho i ka manu o ke aiolia ma\yaena o na ipo, a i hooheuo ia ae e ko kakou ulii puui haku mele, peue.: He aloha pan ole ko ke kauaka, He a'oha kakia paa i ka iwi,

A ua noho aloha pu kekkalii i kekahi ma k« ike akn a ka lehulehu, aka he aloha hoomeanjiea ka ko keia ui i ka mea uana ōi.i i'kupalu a hiuuhinu, a oi ae ka nuni o na kalAo i fco na wahine a pau o ke alo a!ii o PariBa. . A i moa e akaka ai la oe e ka mo;. heiuhelu ke aloha hobme»tnea #hoekamani o keia ut \ kana ipo, U;» iko koke i» ka nui a me kn buia o ka ua ui la m;m hanu hoolue i kela a me keia wa imtw o na keikikaue u e

He lenlea oa mea i hami mau īa e ua ui aohe nae he pala i loaa mai iaia mai kela poe keiki mai, o kt> lukpo mao helehelena opiopio.wale.nome; ka maikiii ku mea a ua ui la i makahehi. uui aku, a aku- la imihala Wale atia i ka ipo §00 iwuai pulama iaia a me kou» ohana iloko o ke kuoooouo. Ae, e ka mea heluhelu, e hoomauao iho kaua; he roea mau loa i kekahi poe aoo wtihiue o keia honoa ka makem&ke i ka ui a me ka opiopio f ma ke ano lealea kalakalai wale no. He mea hoouluhua a hoinoino manao.

Ho nui w>ie ak'i na haua maikai a kaia kanaka lua manawa a pau. A mamuli o ka U>h.e uua o ua ipo aoo .1» la i na olelo pono ole aka ui epili ana iaiaimaā o kona oliaiui. A oia hoi ka na hoa'loha.i' !a\ve mai a hoike aka t ua kauaka aoo la me ka minamina nm o n:i hoa'loha o ke kanaka humu kamaa.no kona hoinomo ia e kana ipo. Komo iho la iloko o ua kauaka aoo nei ke hi!afil!a nui, no ka mea he'kanaka' naauao oia- Ahb inoa kona i kaalana a 1 aaia ia ma na wahi a pau a o? loa akp iwaena o ka pohai o kona mau hoa'loha. Ia wa ana f lohe ai a mahape mai, laulaha ae la keia ano oua kanaka la imua o kouā inau hoa'loha a puni o Parisa, aoa haohao loa iho la lakou me ke kanalua ana aoleloa i hana iki Ro lakou hoa'loha ma ia ano.

Aka, o ua kanaka aoo la, ua uumi iho la oia i ka liilahila me oa waimaka e hioio ana.ma kona mau lihilih) no kekahi mau manawii.

A n>ahope mai, ua lilo iho Ia ia i raai e aai ana ia loko o kona puuwai, a na ia m'ea i hoao mai iaia e hoomaila, nui ka ana akn i ka ai no kekahi mau 1». '

He eha paha mau la i hala ae mahope o k* ke -kanaka aoo noho p;<a ana ma $?ha Hoea mai ta ka īpo a ua kanaka la ma koua hale hana, me kona mau hēl'ehe'lenu' i Hele mai luna a ohuoha Ohnohu i ka lau o ka Awiki E wiki oe la e ka Huapala I hooko ia ko maketaa'ie,

me kn manao kuhihewa oua «i Ia aole i lohe iki ia ka uwahi a ka moe. A 0 kekahi mea aui uo hoi a ua ui Ia i kipa aku ai, oia kona hele aua aku e noi wabi kemkeni hou no kaua wahi kieke, mahope īho o kou:i uha ai ann! 1 na mea i b.Juwi mua ra aka iaia me| kana mau ipo. Ninau ako la na ui opiopio la i ka poe'hana, Auhea la o Papa? Hai mai lā ka paahana. Aia ho oia ma kona keena kakan. y Ain wa i niari aku ai ua ui la me na keehina wawKe\ niama aku ava imua o k«na alohV hoomeamea, oihi kets e moe aua o ke ko-ki me na helelielana haikea a ano e.

Patie akn ln ua oi nei, E Papa, he mai kon'' Ae'mni la kela, ae, be mai ko'a. Healia kou mm? wahi a kana ipo. He o'e aia iloko o khu puuwai, \vahi a ke kanaka. Heaha ke kumu i liooa tnal rti o keiamea ia oe e kuu aloha? wahi a ka opio maalea. Nau mai nei keia ma» nui o'u e oha nei, walu.a ke kanaka. Kanuka hoopuuipuni oe! wahi a ua «i la i nmi, a hoomuu mai k oia i ke kamailio an«, Aolio pah* a'u mai i haawi aftn ai ia m: Hookahi wale no a'u mai uui i haawi ak» āi iu oe. oial no ke ata wai o kuu poli, a me ua moa hnna 0 m»u juiuwai. | & wa urt «oke laua i, ka hoopaapaa, a i ka nui loa, iaSva ua kanaka ia i|hoik<* aku ai kan i oiolo pan ponoi. lvo hoohiki ima tun iinua ofe Akua loa Jiu o ike hou la oo» a loa au e haawi aku ia oc i k;» aloha hiki 5 Kuu iho ipia i ka luakn^pau. a 1 kc!a ao aku kaua e hiilawai at 11 wa i !oho ai ua u| la, uwo iho la oi« :uo ka. wcT«?uh qu]„ a pane nia'u iho !a iaii* iho, nawai li hoi oe i hoike aku ani wau \ ka huki'ulua. A hu>ornloa aku U oia i ! ka haaio'ulo'o ttmt i \Uo i