Ka Nupepa Elele, Volume XII, Number 29, 28 February 1891 — HE MOOLELO NO GUNIPA. KE KANAKA HAPA MANU PAHA'OHA'O. Ewalu Tausani La Pohihihi. KE KII OLELO KUPANAHA. KA NANI HOOHIE O MASELANA. Na Hoailona o ka Hihio a me ka Ilio Hanu Meheu Luaole. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO GUNIPA.

KE KANAKA HAPA MANU PAHA'OHA'O.

Ewalu Tausani La Pohihihi.

KE KII OLELO KUPANAHA.

KA NANI HOOHIE O MASELANA.

Na Hoailona o ka Hihio a me ka Ilio Hanu Meheu Luaole.

_ . -* t7nvAi ia <ka halu moōUlo kaulana B. Kalana. | A ilpko oia m&oawa i moe aku ai |ua iTiō fik iinuU ke aliiwahine, a paee aku lu i f<ē|b Aiau huaoielo kau:oha penei: j E kou haku eia kwiu ua kokoke foa i ka aina puuwai eleele o ! Batemoaa f a o keia neana kai e iana malie mai ne\, Moanawai Hmhui jkena inoa. i A ♦ kiiohi a|i •! jCou maa m»ka ma-. ■ lona o kei» knahiwi nani e waiho mai : la, o ke kuahiwi ia o Kaiwipoo, kahi -o kopunn o k<> efohs eWilio a I Nolaila, e h omaeao iho oe t o ka aioa a kaua e hele ugi he aina ia ij i piha i k« weliweii ia a me ka maka'u, iaohe Kupua nui eku imu« o ka m<n B temosa. ; 1 Aih vc ho? ooe h >okabi ka moiwa ihine uaahUini i law« mua ia ma keiV aiua a ke aioha ule i Doho aī. j Aia tiei kaua la hnoniaopopo mua

i ka kauu m«a e haua ai. ība«ldftn«i kau» m hiki i oa aupuui la, mai no oea ike i ka uuia o na pua & ke k«poa Bateraosa <v hookaba ihv> ko oaau e nko, be mao pua >vale uo ia dou e makd ai. hoolohe 010 no ka hoi oe la mamamnke kaua. I haeleaku uo nae kana a i mnau ia mai oe e kekahi poe, mai nolio oe a kamaiho iki aku he ihtvfcō fio (a no kaoa. ' Halu mai ia wahi komo aku kaua i ka naele o na kanaka i ka huikau hen o ua kauaka ma o a maanei e h"ea ana maī oobo ce a ukwa īk? akn, he make uo ia. liiki Kku kaua imua o ke knpua, mai aoho oe a oiū īki noho"miilie loa oe, aole \ ka oui o ua llma nawawa»}, a aole ne tva haua oia «no a pan' he toau mea no m no kuuu o muke li. Auo ke holke hou aku uei au ia oo t aia ma kuu pepeiao ukau he wahi omole ai nau, ua'u ho \ hooTO»ka\ikau uwu, aia ma ka $o»o o um wnhi omoW a ua kihakaha ia me keia maff h«a--olelo: I »*Einu a e maoua no hooJuhi niikahik'i-" 0 Ikm nmkuakw ka hoi ia & m koo mMkunhin»», a oi» hookahi no aiii* n«i al alme nloha, Oi*ii e !aw» ar\a f*u m oe h<? pio na'o, «i mea hoi nou e ifce ole >aaw ai h% ««akai imi «loha kane kan» j»*k trate |o| au a a\ \ j\Hke'o la na n he 1», hasha !» hoi akahi no hoi mi; a tohe o a ka koo Qie« e lawe nai \a'u, ua hik\ uo, 1 tha ka boi ka ih iaia, i miiopino

ka hoi m,i\ivvpe uuu ua hiki no Vioi paha, mahope au ona a mainoino. nei kiuo, hoaku imua a iun i ka wai awaawa. O'kau niau mea a pnu i kamailio niai yei uiu no ka'u e malama ai, uo'e loa au e hoopoina «na ia mau ofe!o uo a pau ia a. Ia w» na pane aku la ua iīio !a, ina pela io ka mea oiaio ke hai aku nei an oe. o!a nei mna iwi' niahope oa, iiia o.oe k& haku e uuho m. Pane al' u )a boi ka nohea, ina he oiaio kan mau mea & paa e kamailio mai nei, alaiia, aole »a e haalele ia oe a iHhnuea waiwai paha.

Nolaila, ke kapa aku nei au ia oe o lloneJS>:rina kou inoa, a o kou inoa ia & m3ti ?oa aku, Haawi mai la ua ilio uei j na hot nia i iieai ana a puu he nuī nmlana o ka nohea no ka leaa »«a iaia o keia iuoa tani loh. Mahoi>e iho o kein ruuu knkai olfl<» aua a laua, ua • pane aku la na Hone !Si'ylpal.a, : _ - | Ano kou wa e kan'mai ai m«ltina oi kuu kua luwe aku ao iii op'vw k« vtn| puui o Nimer»itlii, ke anpun'i ht>i i we-1 li nui it« e ua aupuiii a paii. Oiai, ke halana mui nei ka wai o ka mn!;\va! V> MoaniWafi.flull:iili la >i>-inawa ua kau ako fa u,s nohea. ahe aoa «na na ua ilio 5 a kaalo «im laua nei iiot.a pono o MoauaWai llu ; - hui,-tt oka wa uo la i iohe aku ai o ke ktii'Qi Bcitew<>a u puu<> ne lu «i« I ke a mau oielo: A haha, o kuu kauwa hoolohe ae keia e hoi mai nei me ke kupua lapu wale o oa aupuoi hoba wale. Ia aekona hookahi no, qa kam koke mai īa ka ieo nakolokolo o ua heklii a D»apaaiim ae la i ka ievra. K bt»ke aka 3j[>» bt>> > »a kiaī » pa» o Bimeroda, ela ae ka ahai nnhou kaaheie honua ke boi inai nei me ka ukaha makamae, oia hōi nii km>na i MO iaia. Ia aekona no, kiai a pau, e uana ana tolfia he kopua o\a no phha, a i ole, ua make paha. I keia wa ua kaaio ae 1« la«a nei maiana ona malapoa aala o Suria s me Omera.

Houi ae la ka nani Maselana ike ala oua muu i>uu la. a tno he mea la okoa i»ai aoa u\> vai» Auhea w »U oe e ka bohea Aohe bo. e aia maī la £ia niakou ke kali aku i>eī .Mans > \ho la no hw oa nohea la e n!a ae , uounoo hon iho fa oia, ina no boi oia ala ana e make ana Wo», Nolaila. aohe oo keia i #uen a<> moe hoololo uo keia ilona o ke kua o ka īlio. " i'elu wale uo ko laua oei haele ana a h?ki wa!<i" ī ko !aua kn ana a)?:r. o ke knpna BattTO^, llea ike ana oua \ttjuia Batemos !at keia kHiksrasb!ne ui, ua pane iou? la onv \ ka iliot Ms\i ka anpum hea mai la keia k kamnhin*'? V» i maf«pnt>f> f.V ... aka, tua ke ano ty>uw*te v Mu. knikamahine ia*n, no!aMa an t |»wf mat net Wa no \re*a anpnnK He knpua keia he hoi nana f i ka nōho moi ana ou e He oinio kau e kwn kauwa hoolohe i pAuo !t!;u uei, a ko haawi aka nei ?»c \a oe i \\a booma\kaV ana. o holhoi «ka ana su la o* uj u* is«k»ci4 a pau o ke «o holooko>i 4 no UtJ aua u uie ka ūaaa ana v ns mea a o p;li a;ui ao ko'u oohoa?u iiiuioku fc»a t»o ua aapaal a |>au oke ao holookoa. O ua uohea k hoi o aoht o«a omoni ae, oiaj ua paui <»a i 'oi o!eto a ka i!t-> N'pl*aaa \ o« mai !a m ma keia k:\\kft3ish\''A\

A*, uh rutike oia. fna ua make u!«fl t e Wwe aku oe iiiia do ka rumi hoopaa pso eloa. īa wa i o'u iho ai ua iT>o Nipa la, no kii rjjea, o ua rumi la, aa pili koko ke oo ia me ka rumi o Ganipa i hoopaa pio i» ai. Oiai nae ua kaikamahlne 'a i paa aku ai, ua pane aku la ua kapua la, e kun kanwa maikai ua lawa. ktiu iiiiina no n e h(>9kuu mai ee iaia i o'u De), no ka roea, e lawē aku ana bū iaia ) kupua kiai ponol uo'u.

U'. no aku !a dio ta a hookuu ia fie fa ua Gnu jin l-i n>:ii koiia paa ana. He men i o'eln uj ke kamttbao a nae ka > r nmai kai o keia hewo aua o Go- «•{»« ke pahaohao uai. Aiu nae me ka mol kur.ua Batemo8a he elost a o ua maii kaiJt r <mahirie !a he pnnahele īoa ?aua 1 ua kupua .> ei, u rou o g« n.au knika niahine la i hookuu ia ui o Gunipa. Ika wa ilieeno ai ua kanuka eheu l mano 1«, o* »|»o njfl"i )a ka ium Bate)».ia nio i.e mau hoahauau īa. U«t n<ibo iike laua me ka oluola rue ka inanao ,«.le «e o ua BateruoBd ia k« haiia ia ueī Reka"hV hana enalu e ua maa kaikamahioe ]»Dnahe!e me ke kumika ehen manu. ' -V ; ■ I k«k»ht |j >a kuko ih<> la ua i>oe uei e mahuk»-« a ow ka ua n>au kaika matiine 2a i pane uko ai, he paa uo auei k«m muuao ut> .mao»? Ae, he j»au uo ko'u manao uo olua» * mai mauao o?ua ua hoowahuwaha au la oiua, o oiua ka'u mau ii>o a hiki i ka hopeoa o ko'u mau Ih. Mi keia mau olelo puni aku la ua mau kaikamahine la i keia saau olelo a Guijipa, nolaila, ua kii āku la oa mau kaikamuhiue la i na lio leie helū ekahi o ka mama. Ok& iāoa ka ho ana ( o Wauale— te; a o ka Ina o Wonalele» o keia mati ho o hna Ka oi a m \reh oai i« hoi laoa eoa kupua a pan oke ro, a oia m*o tio kekahi o na Wookoo \kaVk» c jia kupaa Bntemosa Uu

I keia wa nae a Kma 1 k5 ; «ko n\ i «a niuu lio la, «a bana ibp 1a laxi* » |W« a kan ae 1« me ka ike ole m*i o ke k no keia oiko liana.

I k» ro»kaQka\i »tm o maa me*ft p*o, ua ae !a n« mnu kaikam ibv«e !a ihmluu» o ko t«ui lio n na sihoe pa »ku \a t»na i bi.ks.ie> a k« kookcs ?, {b« ke a i pum "ii'iae o OV;v«. Oi»i ob maa knikamahioe 3a e *hai «na k« paj»uhi, īh w» i ow«he aiua •« aī o I kooa raaa «iheu oo k« maonwa mu« (oa s lefe »ku ?a tne be roam k i ka l«w*. B hke me ka )mo ans aka makt peta gq ka npoi hookahi ana īho a ka ebeu o oa kao»k« \» a nku ta. H« i!e ino mai I» ka ?e!e o na lio fptp i ke knpn» mamoa o nik tfetiu\ o ke Ha hap«ia« hora pahn ko lakoa ik» at?s skn ro»i ke aaponi «kc o k« kopua B»temos*, hoi iloko o k* r,ni n» »e h* «n kn{4n % oan& »« l* o & iiohe %*t»» mm 1 H(k>um *ka t?a k« t >o« }$ i koei ' «iru hm w»hme « imi t «a m*u !ui I kamnhhi? \a, hēk h\ili *ki) U Vkou 'mi ca wsM p*u nohe WAhi wm * H>a* t, \k? īihi b ho'. H*>i hoa «ka I* l»koo & hoike »ku fa ? k > mol ih> ;"a >s wa rcv>roo 'ho b« ka moi i>.» sn\vs:'a i>s» ra.n ha k i» \i?i h*.!'- V* kō> p:»1n ms ns s if .'? ■*> ki haH he)® .na ms o » ra«snei, ' Hv. k* !o«* ole iho U r.& ka 'pu?» !i r"a k 'nk» «» i«sīj k»lktffia! i o« h*. qv h*t* «ka li i* ka saa « ' ko.u |l\\ ;*>k'. k* ka h*»a ? mo"k* mt% h kv*s mai, K 1 « aki | [k*v. i V «o