Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 18, 30 April 1884 — [?] HIKUIKANAHELE! HE NOOLELO KAAO HAWAII. o HELO 24. [ARTICLE]

[?] HIKUIKANAHELE! HE NOOLELO KAAO HAWAII. o HELO 24.

MA ia manawa no hoi, na hooliaahaa loa ū o Rikn imua o koma makuahine, aka nae o kona hieno. ui no me ka nani e uhola Sfiā m_tuna o;:a, aole k"l liio alu i ka manu o kona mukuahine ska, e kau ma.ii ana n d :a maiuna o: so!na oiwi kino, me he kahike ]a nona 3 na lā a pau loa o kona noho ' ana malaio o kona mau .niakua; a iaa paiia 0 ko Kikuikanaheie ui a no keia mau la, ina la ua hae-hae liiiii ia koma naoi e na. kaikamrōine ui opiopio o: keia mau ia 3 piha i ka nuauao o me ka malamalama, a ina h.oi ua hoohie lia a. kuko nui ko ke kaona noi mau kaiūuiualiinie, Nolaila., e aui hou ae kakou a, e nana aku i ko Hiiia kala ana ī kana' keikiT a me na mea a pau a Hiku i noi aku ai, I ka manawa a Hina i hoole- mai ai, ikea uku la na waimaka he nui € iho makawalu inai ana nnHeema mau papalina (Hina) no ke aioha I na olelo mihi oiaio a kana keiki ka mea a kua I hoolilo alme kana kane . i' Haku maluni O1 laua. A pau ka uwe ana a kona makuahinea pane mal la oia me ka naau mokumokualuua 1 ke aioha keiki i ka hai Mia. mal imua o, kana milhiiili penei: &1mrritairud'atiH 1 haakolii a-i me ka ehaeha, a puka mai j3e i ke ao .nei, he maiamala'ma no ko'u mau maka, a he ipukukui 11 oi 110 ko'u hale, ua oi aku kuu ehaeha i keia la nou e kuu keiki mamua o ko'ū umi pakolu ana I ke kuakoko non mamua o kou hemo ana niai ko'u opu iiku uei. Ano, aohe a'u uku trui ia oe-"e-kuu lei.t a I keia manawa hoi, ua kala ia kou maii-hala, a ke. haawi pu.aku nei. a_u.i. ka man-a ii oe, 110 ka meaj. ua luahine ou, nawali wali, koe wale iho no kua ike I na mea a pau nou e kuu keiki aloha, a Haku •hoi. • Koopau ae -la _e Ki.na k«PR mau olelo imua. o kana kaiki, a uhoi aku la 1 ka -liale ua hoi ihai o Kn. mai ka .mahiai .211 ai,. a lele aku la oia e lioni i ka laua keiki me ka'piha i i-q aieha, e like no me ke ano trTau 0 na makua i ka iakou mau keiki , no ka nalov. ale loihi ana mai ka makua 'aku o na, makua a kahea mai la oia i ka Inoa 0 kapa" aeiki me ke kii ana mai ilupa me ka malo uia pukohhkohu I hunie ia ma ka puhaka, me ka mahiole i ke poo, a tne ka Ihe-Iaume-ki i ia ma ka iima akau, a kuhea mai ia I keia mele inoa me ka moakaka penei: Noho ana Hiku i. Hauakaumalu. Kilohi ana i ka ua a ka AwanwaU"53*^ Aloalo ana i ka Iuna o Hainoa; Kui ana e lei i ka pua o'ka.lehua, Hoemohala ana i ka lehua kea, / Ke nana aku i kaluniā o.Kipahu, * - Lei ana a kau'i'ke po6jie lei limu, He hue wai kapu ia na ko laiia kupa« - ' E hoohoa ana rka:lnaa 0 Hualalai, - Lai .Kona i ka pohu «a malie, " Ū:ft/ikea' o Hakuuoenoe opua i ke ao, Lulu k& makani ku honua alii, ' Pa ke Kona kopipl hunehune kai, Kai-koo kai mali® kualono, £a lula e kaukoio 'ana, Da keekeehi ia e ka uaf, Pa ka maka 0 kalehm opīiiu O.kuu pua lei Alii Kupua-kapu, O .Hik-uikanahele ka moa ia, £ — o— e. ■ . A pau>. keia mele.a Ku i kahea aku ai i kan& keiki, uinau mal'la ua lel nei a laua, aohe -.nae paha aliui .inaia' i«paia, I mai la kona makuakane, Ua pala ka maia, ua kaa o ka-inoa'o- keia mala a Hiku i ninau mi he Aeae. • - I mai la 0. Hiku i kona*makuahip.e,- he 1 meā I^upanaha ka hoi ia i Uou'huna m«i ia'u ao ka raea, 0 kou ike e ko'u māma aioha he i~ : ~i. rc nir~r.r 0 na mea a pau 0 na I ..ii: ct.a, o oe. hana- mai ia'u me ke > . :: ī !■'. ' le' e. v. ua law& aku oe i na rnea . :: i .Vr.U:c m;-.i af na'u tm kau keiki rcc:i.-. ;aij a. 0 ko hoole honua :āu'. 3 ks inoa o ua kaika- ' v:i upmpie !v I ku iho nei inaua 0 ko'u raau maka, ma ke -kahua a kou mau l::':pv.:r:. : ī::: ;i"o e. nalo, a o ka hoea ko- . ke tv.x: -- ^ Paue aku k kona makuahine," mal ninau . r.ou ma: rr ie.'n.e pn {ua s e pakolu hoi, oiai - i::::': ...,ciī\ ;"c:e e : hoole i kuu uloha ia '■ u-:. .i. 'iii.' rjio.. pau ak 1 Uaukau ai.. ma0 i;or. nmo prr4Iwi i waiwai nou, a i j pun ka'.a phi!::r, l:r; no kou mau kapual (nia I waM- a u:ī.u n ai. Aka, no ko pakela

hana 1110, -kolohe, a uhauha me ka hnnu i ka mea. haumia .ina loa 0 ke ;vq nei. īN oia i U , I ke ike la anei oe, aia me oe 11 a mau ,.mea ta ja pau a'u i hooili aku ai ia,oe e hana, a- e j hooleo hoi i kou mau makomake a p«u no j__kaj!pomo a nie ka pomaikai paha, [ I mai la 0 Hikuikanahele i kona m^kuaj hine, aolo aa'u m han:i, aole na'u ia hana | hewa, aka. mai ia olua mai no ia ko'u man j makua, oiai, owai 1a ka mea "nana e iawe aku i keia. mau lono hoohilahila au ia'u i ke ao nei iloko o aa hanauna a pau -e ku mai ana he lelmleln ? l. u 3 ia e kuu maku- $ ahine. aohe meo ^ ue nan i e pani mai kn puka o ka honowt leo 110 fui \va loihi lo ■ . nolaila, ioa oe e hanaAoh'e like ro e irera iiī'u I kau keiki, alaila. e aho au e hookaawale loa ia'u iho ma kekaliī aina māmao 0 Ku oJKahiki, -a e haalele au ia Hawaii nei. akahi leou hana lapuwale ia'u koe wale no papa K«. E kuu Haku, kuu milimili, e hoolohe mai oe ano, mai kau oe I kou mau manao koliiIiewa e hoino inai ia'u, ma na mea a pao.Aole loa pela e ke keiki liookuli a p 1 ki ke I ka'u- mau alakai ana ia oe ma ka aoao pono, oia kou kulana oialo a ola kou ano akua a me ka mana, ua ae oe e hooko 1 na mea a . pau loa im.ua o ke kailiamahine ui opiopio a olua i oleio iho n'ei," a eia hou no oe ke hana inal noi i na niea ano e, e ulu ahewahewa ae> au. a kunahihi, a lilo i aaaia maoiuli 0 kau mau haha e kuu keiki aloha ole ia'u, a o ko makuakane aku la !<au mea aloiia. la manawa koke 110, pii mai la he ouli 'weliweli nu.i maluna 0 Hina "kona inakiiahioe a ano e ae la kona mau makn , a iilo ae ta kona kiuo i opu laau ti"tīi wēltWeti — n — ku 110 hoi i ka hoomaka'uka'u, u puka ae la ke kino maluna 0 ke opu laau olomea a m'e ka opiko. a kahea iho la i ke keiki, E! e kuu aloha, kuu lani, kuu luhi. eia au ia i kā lewa nei, aia oe i ka honua, a pehea kou manao' e_kuu keiki? Aole nae e hiki ia Hiku ke gane māi, ua makau loa oia, a mahope maha ae a olelo malimali aleu la ke keiki a o karpau-'ae la no ia,«b01 matta-ka-niakua>' hine me kona ano maikai, Iloko o- īa wa, oleio iho la laua me ka maīkai a mo lea oluolii , moha; aku la o Miku i koi-a mau akua 01'a loko 0" ka Heiau, a nie na kahuna i keWhi nno opu maia nui, a me na maia he 11111», ap lf .«i^ o knmu -• 0 ka lau a ku-aaa imua 0 11 a kaimnn, a rne ia mau auo no hoi a ka u una iluna . 0 ka Lele-me kekahi mau i&.ula a mē m mea 'e fT piii ana ia mau hana, a me na mea a pau e ,. pili ana 1 na maia la. .. Ma keia. wahi, ko. hoike.aku pei au imua 0 ka poe heluhelu p oolelo, a hoonanea hai 0 Hikuikanahele. Oiai 0 kela ni.aia i olelo ia. he maia onienio loioa, oia no ka' niaM a Hiku i alana.ai i kona mau akun, a iloko a na.paieapu, I hoike mua ia. 'u? 110^0 nau 0 Hiku.ikanahele me kona m; u kehuna mu ka n«iau a pau ua mau po 1&, \ka ue hoi, ua ae. he Imulana no ; ka 1 tea no 1 . keia < inoolelo iwaena 0 na kānaka u me na aiii 0 ia ma« la k&hiko haalele loa. Ilolro 0 ia mau la, ua ku mai )a o Wailuanuihoano'ke alii 0 Hana, a ane kona mau kanaka, a hoomakaukau ae la i na auwaa kaua he uui, a me na heluna kanaka nui hewahewa, aole o kan ;; mai a pania paa iho ia ke a'wa i nu auwaa o. Ka^iki a me. Kipahuiu, paa i im waa 'kaua e Iana aua i ke kaī aka , mamuli 0 ka ike a kekahi makauia, nkahu ponoi no u.i alii la, ua pau loa ae la kona manno holo I Kona e kaua'aku ia Miku a mo kona poe kanalai, oiai ua ike mai la no Hiku, a me kona niakuahine i leeia. mau hana a ke 'lii 0 Maui nona. • ~1- ■ A ma ia hope mai, ua hoi aku la o 'Hiku 1 ukaim'uao kona nnau makua 1 e like iue na kauoha a kona makuahine lala, » noho pu lakou no kekahi mau la pokole. A iloko -0 kekahi la, ua «iau hele aleu la 0 . Hiku iloko 0 ka ulunahele a huli aku la kona "al® i kai 0 Kona, a iaia i hoea aku ai ma kekahi hale ma kahi i kapaia o Kuinahapuu, ak no la wahi ma Kailua, raa ka aoao akau 0 •mahiōa ai a. Kameili.ameha3 o Kuahewa, oiai, ua piha o Kuinahapuu i na kauhale kahi 'olona, a kawili nianu, a maiaila oia I hoea aku'ai. ■O . Oiai, aia malaila kekahi Uaikamahine ' kauwa a Kawelu i hookuke mai ai a he iii nohea ro hoi i hoohihia aku i ko _ Hiku ku» iana. A ia Hiku i kiei aku ai ma ka ipuka 0 ua hale la, e noho mai an»« no' kekahi wahhae ma.kapuahi e iala ahf āna, oiai, ua hoi - mai oia raai ka nahelehele mai i ka imi mamaki, a hnliu aku la ko ia nei alo iloko, a ike mai la ua -wahine nei a pa tnai la no hoi ..' kahe», ' ' ' " ▼ A 'o kahi wa aku. \ " /■ ' i tSf £!! Weliweli no"hoi ka nauki 0 ko , makou Oaniiwe i ieekohi o na ]a o ka pulē - i haia, ke hele la a pii ka ena i na. "■V" , -s '