Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 20, 14 May 1884 — KA MEA HANOHANO KA REV.MOSES KUAEA Ua Hala Ma o ! [ARTICLE]

KA MEA HANOHANO KA REV.MOSES KUAEA Ua Hala Ma o !

.1 ke kakahiika. o ka PoākahLo -kt pli i hala, Mei 5, 1834, ua ōlūola i Mana Loa-ke kii ana mai akaili uku la i..ka hanu hope loa o ka Men -Hanohano ka fi«r. Moses Kuaea, a lawe akn ' la «if m '&ooDoho ma kona Lima akau,— >a haalele iho la mahope nei he wahine.a me n& keiki, e 'hoho ana nm ka v a me ke kumakena ana nena. . Ua hanau ia o Kuaea ma ka aina kgu~ lana_i ka haaheo, oia hoi o- K-«haU nai,.o Kohala iki, a o Kqhak ua Apaapaa. Ua hoonaauao maikai ia oia rna na kula Apana, a ua loaa no ieia he wahi naauao ma ia mau kula; a-mahope iho, ua heokom# ia oia ma ke. Kulanui o Lahainaluna, & ua noho oia .uie ka 'hoomanawanui i na inaa a me na luhi o la hom'e hoonui ike a o ka hu» ---oUaHi®8ta-ari:a"wattar-p«pa aaho- -ole-aoa-#B» i ka naauao ma .Lahainaiati'.a,. oia ka loaa ana o na mahalo piha- he oal iaia mai na Kamu mai & me kona mau hpa-kula. A mai la wa mai no hoi/ua ike ia .kona &no makaukau ma ka haiolelo ana. ~ .Mahope -iho. kona puka ana mi'i mai ke Kulanui o Lahainaluna ra.aj, ua noho' oia he 1 ■ 'i Kahu no ka Ekaieaia o -Hāuula, ma Koolauloa, Oahu; a ua lilo no hoi oia i H«a kau kanawal. I kekahi makahiki. ' ■ Mahope iho o ia wa, uti kahea ia mil oia e* ka Ekalesia o Waiaiua. A iaia e nohoKahu ana no na Iiipa malaila, ua hemaherust iho la ke kub\ o Lahainalu.pa i ke kolu o na kumu; ua nui ka' n'oonoo o na Kahua me na Kuiiiu o ke kula i ke kanaka kuponoe nohamalaila, a uu hooholo ia o Kuaea; no3aili? ua hoi aku" oiu a noho malaila o inalama ia. kulana me ka maemae. A malaīlā, ua make kana wahine mu-a, a ua m*re hou oia he wahine hou, oia no hoi keia "wahine e noho nei me ke kuuinaha n ona. ' Mai laila ae, ua lilo oia he Kahu no ka Ekalesia o Waioee, ma Lahiina-lalo; a u* nui lrona mahalo ia raa kana h*n*. A I k& manawa i nele ai ka Ēkaleak o Kaumak*pili i ke Kahu ole, ua kahea aku lakou iaia e hoi mai s Kalm no ia Ekaleaia." A ma la Ēkalesva oia i noho ai no kekahi ro»u roa■kahlKi a iniei i kona nawaliwali ana, ■ Ua noho oia he Kahunapule no ka H&le Ahaolelo i kekahi mau Kau Ahaolelo, a o kana Kau hope loa i neho Kahunnpule ai no ia Hale !>nnoh*no, oi* nr> kn Kau Ahaelelā o 1BS2. ■ . . He kan&ka o Kuaea s kamaāina a I kuiuma lioi kona mau helehelena i kel* a ma keia kunaka o ko kakou mau mokupuni nei; a m» hilinal p i h u la iioi oia e ka Iiapanui o ka lahui, oiai kona mau la e oolea a e ikaik* anu hoi niu kuna mau hana. A aole no hoi paha i poina ia oukou koni ano a me kaat muu haiolelo ana, u me he tnen las he ms» kiiiialua ole ke oielo ue, aolie on& liw ma k» haiolelo e loaa iwaena o Hawaiī. A aoi* no hoi makou i poina i keknhi o kaha mau ninau kaulana i ke :vu s hala, oia hoi o WaA» ka puniu. . ■ | I kekahi mau m&kahiki i hal* aku nesf m oluoln i ke Alii ka Moi ka hookoh-u ana aka iain i Huhina Waiwni, oiai hoi k& wa i h«opau ia, ai ka Aha Kuhina anooinoni oC. C. Moreno. - Ua aoho oia maiaila no kekahj ra.au inalama pokole, « ua inalama ho-i- oi» 1 ka ' 'ihiihi o ia kulana me ke akahale. He 'Hoa oia'nū ko ka Moi Ahakukamalu, a ma ia kulana oia i noho ai a hiki wale i kona h'aulele ana mai la i kona ola ana ma kei& ao iuaiileule, Ma ka aūinn la o ka. Poalua mai, ua liwe ia ae kona kino'kupap&u ma ka Luakini » Kuumakapili; ua malama ia Iie anaiaa hoomanao nona; a mai laila aku, ua manele li aku kona.kino kupapau ma ka Ilina hal« lnilawai o Alaemae. Nolaila, k'e hui pu aku nei makou, * k-e kemo pu aku nei hoi iloko o na kumakena. «aiii me ka wahine i hoonele ia i ke kina a Hie fj.ti keiki i hoouele iā i kā maUua -ole.Aka. ua' olelo mai no ka Baibala, >>h» niahu ke ola o ke kannlm i pu-a iki ae • nalo aku lu — A e like hoi me keia miii wahi hihiui :