Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 44, 29 October 1884 — HE KANAWAI [ARTICLE]

HE KANAWAI

E Kokua ana I ka loaa ana a me ka noho ia ana o iia Apana ', ' • - Aina liilii. ;'Ho ea «lA, he nui ka poe uuku o ke elala e noho aua ilo.ko«o ksift Annnnl me ka loaa ol© n-na wahi a «nU i «a ai

, — — — •— •— — -W -w A4VliW ©makemake ana e loaa i inau home no lakou. e'E'hooholoIa e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawall Pae- Aina i akoakoa iloko ' o ka Ahaoieio Kau Kanawai o : ;ke Appuni: : Pauku 1. Ma keia. ua haawiia ka mana i ke Kuhma ! Kalaiaina a ua kauoha la oia, e kauoha aku s an» i kekahi 0 viaa Aina. Aupiuli . I "kupono no ia liana, a i paa 'ole ia mahnawa^'maiaio -o kekahi kanaka ma ka hoolinialima ia3 a ē'okioki ia'iloko o, na apana i oi ole naamua q iwakalua eka, a leml ole malalo o elua eka ma na aina kula a nialoo ■paha, a i ole mamua o elua eka ma na aina wai a kaiui ialo paha5. me na alanui kupoao e pili ana i ua mau apkiia.nel. -Panku 2, a I.ka manawa e paa ai ke ana ia ana e hookohu ale&ke Kuhiiia Kalalaina I ekolu inau. kanaka nana e koho -i 'k'ō kumukuai o'na apana, a o ke ana aina nana i ana a ■nphele.,1 na apaha aina,;ldlii kekahi oia poe, a o na lala e.: J.e 'elua ē kohola inai oa kanak'&"e noho ana ma ka apana kipi ,e waiho &na ka aina i anaia. Ha lakou e nana i na a^ana' i mahele Ia a a koho I ke kumukuai kupono e Hke m| na kumukuai kupono e kuai mau ia ai, a e Hoike m|.i i'ke- Kuhina Kalaiaina ma ' ka Palapala i na kumukuai a lakou ī koho ai a e kakau ■ inea ia ua hoike la aole e ei|il malalo o elua kla o ua poe koho ku.mukiiai la. Alaila,' e fh.oolaha aku .ke- Kuhina Kalaiaina -i olelo hoolaha ma k^'oielo; Hawaii, a ina oia e manao Iie pono ma na -oielo ae-ma na,, nupepa i pai ia ma keia Aupuni, a oia hoolaha e. ]pM no.ke,hoolaha ia aku penei; Hoolaha no na Apaua ^AI^a kahl e noho-.ai. Ua hookaawale la he Apana Aina ' m^~-A-F-~ma; ka Apana o— — - Mokupuni o i mea 1 e Hoolilo-ia afca i'ka*p»oe e makemake ana e loaa i mau w^MAAohO' ai.' Ua hijd no' ke nana ia ke Mi o ke ana ke Kee.na Kalaialna e ka poe e maeiao ana e kp|ii ?ua; -hlkl no: hoi-e nana a mak&ikai I na apana ma ka|ii i ana ia ai ma ke npi ana aku ia a i ole ia la— mila apana aa luna koho kumukuai nana e kuhikuihi i na a|^h% aieUoaa ia laua he hookahi elala. no ka hana ana : pela mai ka mea a .mau mea e noi ana I apana aina. 0 kela .a'me keia 'me'a i piha pono kona mau makahiki ma ke Kanawai e;> makemake ana © loaa iaia kekahi o na apana ama i loaa. iai.a . kekahi o na apana aina i .' "olelo ia5 e noi

Si:u iio ,nr 1 ' P. 1 , rlf t " ( |U ^ -i r ,f , rr 1 vp jp/j ° 'ipne ^ , oia m a ke Keena o ke Kuiiina Kalaiain* mf umi o e ai d e » M j 1 F , r ■ | kana noi, a e kakui iiw b « i-.no,,,Jk*P"' f ?P f J v iVWCk.u,U. LLlUiu j,d <U lieiawi i L6 dii d U unoan i3ia. ^ rrj , | mamua akn, o hookahi apana ]iaeTae iiOOā PoOi/alli 1 ° i c i , maloo kekahi, a 130 aina wai a kaiiu kalo kekahi. P Pauku -5, I ka mo? ■" » iq-i - ^ M ? ? 0 la no na apana e waihn a 0x^1 i-> rw- ;,©]«&& 01 ae paha i nr nc iC ^ _ naawi muā iu ka pono ks e<- ^ e? - ; ; mup.j aka, ina aole 01 0 e l- 0 Mi 0 c n c ~ ; j3°ih&? Ma ke Keena 0 ko t-jii i P rV' pule mKiope iho 0 _ iom ^ , r T F ^ \ >?!>„ e 'oaawi Ia ka prn- ]-c 1-, iho 0 mea 1101 E108, 0 pp 1 x'j l 3 ° 1 r po_ir1 1 3- 31 'j na o 'ro xw. ? 3 ĪO"* i,r" LLL l,1 , L -o 0 au no ke Kuuuia 3Z"a Jj uu id mz o J or <- r- <- , 1 na fla1a, lip. n-m° -m n,o iiin,- n t»»» t, - ■t-

UL LAJ . U XX J e, U6.IU 1_ 1 1uku hapaha ?v? o ka i lj-n vq| L n ^ p - j - e Iikc_ me ka mea i ike j£ ae n o ■ Kalaiaina a me ka mra iir e 0 1 nianope -iho nei, a me P? -> 1 rno Le Ki/Pna KalaiePui L w eie o ir : ^ u: ke ano pal ua e e -liaa-"T pk i ib r p P - aelike I kunl k, amaiMkei Pi . ^ maluea o k-ā apana a ma 1 n 1 n ^ a i " maloke, e like me im oKIo Looi _••■ Palapp.'a, a e lawe ia ne l jo ke iw - ' ^ H K a pau o keīa Aupuni mo P? jooi ^ rj q ano oia aelike e like ae neia ru£ _ — keKuhina ĒLk i?!u° ro" ^ c Hawail ka mea oona ii„ aoao m ^ A L 1 n Mokupuni o — > _ ka mea aona

h.neipenei: ! Ke ae noi ke mea nona ka aoao ik' s „ km' al - nei ka ine? oon? M aoao elua e k'wu i k? > — ma ke Id; 0 ke ana la ana 0 w _ n 1 1 Kanawai e koku'i ai I ka loaa ana m: L? noL L i apana alna lilil', helu ma ka Apa p 0 — i 0 — p-~-i loaa ka IIL he eka Iloko o ellma i> BQai kela la aku no ke kumukuai he — — [ aelike hou ia nel ua hlki 110 i ' , e noho koke ma ua apana aln? L ? 0 rr L na mea 1 hoakaka ia inahope II: . 1 i oleleia, me ke koi ole ia aku nm n? 1 i ma la aina, a iloko o ka makah ir 1 w m"1 • [ e kuknlu i hale noho malinu" , ? (ina elua apana i kwela e hoo'w - s kona helu) a e hoomaka e-nolio iloko o ' L ' ^ 3 1 aku oia I ka noho ana iloko e a w e lv f hale noho ia no ke koeno o - - - - , ' a Iloko 0 eha makahiki mal LPa z - M ^pana la I oleloia, (ina elua a£ > L i 1 ^ c ; 1 , apana aīna kula ma kona helu,/ iw ^ 1 c u hookaa mua mai i kela a me ke1? Lc a ?? . daia he (Le 01111 eiala I hlie u„ a r ; panee malunn 0 11 a ihh kumnkia ll. n m j ka makah'ki/) 1 ka rea nona b L -> r t> . 0 na makah'iM I ole oIl e hook:ia c ni he (ke 'imuk'iai 0 k? r wj ? e , i hookia ole la a I Ae ia e haawi ?n i 1 _ - > x la i mea e hoop<w ia al ka heokw > n 3 ^ a koeiia naln pal • ma kona lib jou^ , r ?..ao;lewe eml ia?JyL > u hooLLnl a' A v ^ j L , ■ niamiia o eliina luakaliLei e Hke ue 1 > - 1 - - , e hooholo ai, me ka uku paue», L m Mt makahiki hookahi, o e hooka u. 1 • hapalua makahlki. I ka loaa ana oia nian elala 8 0 ka moraki paha e liaawi akn v ka aoao elua a i kona hoollnu no ka alna I olelola. Eia nae, ina aole e hana a elua 1 haie noho maluna o i 1 3 ; >> u . maiailamakeanookonawahiuu t 1 L> : hiki maikeialaaku, a ' rle 1 ?' Ila 110 ke koena ona makahiki e w , tj ua aiaa la me ka pa, (i un elmi up « L ^ U( t .aioa kula ma kona Lelu) iloko u T 1 v . la aku me kekahl pa paa knpom ? > _ 1 o 1 ka ukupaiiee I ka manaw? e l t v» 8 liookaa, a I ole ia aole I hookaw c 1 p j (kumukiial o ka aina,]a o ke kemii p w k v i 0 na makahiki ellma I olelola . ?aku i moiaki, e like Ine ia. I 01013 u m n n 'ka aoao mua, alaila, e lilo ke ua hiki i fea inea nona ka aoao wn a „ M « > ole, kol ole a palapala Kanaw?L l m L L ^ . aina I olelola me na mea a pau 1 l „ j 1 ka mea nona ka aoao elua a n ^ ]_ w > m mālalo ona a me -ko lakoo naan 11 s Ke aeilke hou la nei aole e hoolio aku„ka me? aoao elua a o kona lioollina paha, i Ikeia aelike hoolllo. la aku alaila, e īilo ia -hana ana pela I n wale al keia aelike e like me la i hoakaka nma I CJa Mkl 110 I ka niea nona ka aoao elua mala aelike e hookaa 1 ke knmukuai a;n; loa, t 3 ke :.paha,.. I. kela m, me kela maiiam„.b k_ maiiiua 0 ka pau aua o na niakahik: elima I olel e hookaa oia pela, ala-ila e loaa :e L L: n na elala ukupanee e like me ka mea aim 1 liook? aole no e loaa iaia ka Palapala SiL? 8u no a .alawale 110 a pau pono na maL?LL kona liooko pono ana I ua mer ; aelike. . -j-a Ina e make ka mea nona ka aoao elua mamin pauaiiao na makahiki elima. I olelo ia, e .ii u pono a me na pomalkal 0 kela olelo a©LIkc I .. , hooilina ma.ke Kanawal, na lakou 110 e' hana a na _ mea I kauoha ia e hana ia e ka moa nom elua. Pauku 4, E uku ia na lilo a me na uku o 1: a me 11 a luna koho kumukuai a me na Hlo e ? 0 kela Kanawai, mailoko ae 0 na dala e wailio o ka Wailiona i hookaawale oleia 110 kekahi M 'Ē nkula na luna koho kumukuai I elima ilala ] kela a me kela la. ' 8 Pauku 5. E lilo keia i Kauawai mai ka la ' ia aij me 'lae-kue ole ia 111 ai e n a mea i kauol ke Kan&wai i aponoia ma ka Ja- 25 o Sepaten H. 1876 I hoololi ia ina ke Krmr.WiL 1 apouoia 80 0 Iulai M. H. 187 8. Aponoia I kela la 29 o AugaT, M. II. 1884, KALAKAUA,