Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 19, 5 April 1862 — Page 3

Page PDF (1.69 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

 

no ka mea, o ko'u ike maoli no ka'u i hoopuka ma ke akea, aole o na olelo hahai waleia — aole no hoi au i pane no ko J. D. Kahookano hoopaiia ana, i pane mai ai oe e ka hoa i ko J. D. K., polohuku i na dala he 20, aka, he mea maikai no ia pane ana mai, i hiki ai ia oe ke ike iho, no ka mea, ua hoopaiia o J. D. K., imua ia o ka Lunakanawai malalo iho, a o ka maopopo ole no ma ka hoopaiia ana o ke kipe maoli, oia ke kumu o ka J. D. Kahookano hoopii hou ana, a ke kokoke mai nei ka manawa oia hana. Aole paha e pono ia'u ke ao aku ia oe, e waiho no kou hoopuka manao, a hahai hou ia'ku no oe, aka, aole no kou hahai muaia ana, aka, no kou manao mua ana no e hoahewa. No ka mea, ua hoopiiia o D. D. Balauina, a me J. D. Kahookano, malalo o ka pauku 809 o ke Kanawai Civila, a ma ka ninau ana i na hoike no D. D. Balauina, a ua maopopo no i ka manao o E. P. Bona, ke uku ole ana i ke kipe, ua hookuuia kela, a ke mau nei ka hana ana no J. D. Kahookano, a hiki mai ka wa pono, oia ka Aha Jure. Aka, i ko'u manao, he huhu maoli no kou, i kuu olelo ana, ina no e koho houia, aole no e nele ana ka puka hou o na keiki i aloha nuiia e ka Lai o Lele, ina pela, he kuhalahala maoli io ka kou, wahi au, ua kupono no ka hoopaiia ana malalo o ua pauku la 809 nei. Ea! e ka hoa, mai kapa ia oe iho, he pookela loa ma ka ike iho i ke ano o ua pauku nei, a mai manao iho o oe wale iho no ke pookela maia mea, e aho no e ka hoa, ka hele lohi, aohe ma ke wikiwiki i ka holokiki o palaha auanei moku ko alelo. Ua pau me ka aloha i ka Nupepa Kuokoa, ke hoi nei ko ka pali keiki, ua wanaao, aole e owaka ka uwila, no ka hekili ole o keia mau la.

A. KINIAKUA.

Lahaina, Maui, Maraki 29, 1862.

 

He mea aloha i Make.

E Ka Nupepa Kuokoa e: — Aloha oe.

                Ma ka la 11 o Feb., 1862, haule iho la kekahi pua nani, mai ko maua mahinaai aku nei, oia o P. Palea, Umikumamawalu makahiki. Ua hanau oia ma Kalahiki, Kona Hema, Hawaii, ma ka la 25 o Novemaba, 1845. Nui ke kaumaha o kona mau makua, nui no hoi ka hoomanao ana nona. Me he mea ala he anela oia i hoounaia mai e makaikai i keia ao nei, a naue aku ma ke ala hoi ole mai. O ka nalo no keia nalowale loa me ke aloha no. Ua haku au i wahi mea hoomanao nona.

Kuu keiki o na hale nei la—e,

Aloha kuu keiki mai ka i-a leo nui i ke kai la—e,

Mai ka nalu hailuku a o Hiki,

Oia one hanana au e hele ai la—e,

Aloha kuu lei a-i o kela pali Kaapuna,

E hele pu ai o ka la wela o Kaholo,

Aloha ia kula anoano i ka makani la he eka,

Kuu keiki o ka ulu niu la o Puuwalea la — e,

Aloha kuu keiki mai ka malu kuawa o Kona,

Pau kou noho ana me maua i keia ao,

Noho aku la oe i ka hale Pouli a ke aloha,

Kuu keiki mai na pihe u-a lua la a na lio,

Mai ka makani Pukukui lua la he Kaulawaha,

Aloha ia kaha loa la e Ohialele,

Kuu keiki o ka ua nehe mai iluna o ke Ki,

Oia ulu Ki a kakou e noho ai.

Kuu keiki mai ka ulu nui o na Oneamahi,

Mai ke kawa lele opu la e Helehelei,

Aloha kuu keiki mai ke a maka uliuli e ka Palilua,

Aloha ke one hamama i ka makani o Honomalino,

Mai ka ulu niu la e Nohili,

Aloha ia kula loa au e pii ai,

E alo aku ai i ka make a ka ai,

Aloha kuu hoa pili o ka uka anuanu la e ke o Kea,

Oia wahi a kakou e noho ai.

Pau kou pili ana me maua,

Pili aku la oe me ka Haku,

Aloha Hopeni ka makua o ka ike.

Kuu keiki o ka uka anuanu la e Paepae,

Mai ka pali ka wahawaha la e Kaawaloa,

Aloha Kuapehu la ia Mauna alani,

Oia wahi au e imi ai i ka naauao,

Nani ke aloha e wela nei ia loko,

E hoomanao ae ana aole ke hoa he keiki,

Aloha na ale huli-lua la o ka moana,

Aloha aku ana o na kai ewalu,

Aloha Waimanalo kahi au e noho ai,

Noho aku oe me ka hoomanawanui,

I ka imi i ka naauao,

Aloha Polani ka makua hoonaauao.

P. PILEMONA.

Kalahiki, Kona, H., Hawaii, Mar. 11, 1862.

 

Halawaihui o na

KUMUKULA, O KA APANA O HONOLULU, OAHU.

Maraki, 29, 1862.

                Halawai i ka hora 9 o Kakahiaka, a ma ke noi a G. W. Kahiolo, e heluhelu mai ke Kakauolelo i ka moolelo o ka halawai i hala, kue ia e ke Kakauolelo, wahi ana, e pono paha i ka aha ke hookuu mai i ke Kakauolelo ma keia hihia, oia hoi ka haule ana o ka moolelo o kela halawai i hala, ua hooholoia. E kala aku i ke Kakauolelo, aole oia e hana hou pela ma keia hope aku.

                Hooholoia ma ke noi a D. P. Aumai, e kahea mai ke Kakauolelo ina inoa o na kumu i hiki mai. Eia na kumu i hiki mai. Solomona, hope kahu, J. H. Kanepuu, S. Kaili, W. Pauli. J. W. Kahopuaku, E. Kamaua, D. Kupahu, D. W. Keaukahi, J. K. Kaunamano, Ninauokala, S. M. Kilikina, S. Niheu, W. N. Pualewa, D. P. Aumai, G. W. Kahiolo, W. K. Uhalu.

                Hooholoia ma ke noi a G. W. Kahiolo, ekolu wale no ku ana a ka mea hookahi, o na hoa o keia aha. No ke kumu manao hookahi, e hanaia ana imua o ka aha ia manawa.

                Ma ke noi a G. W. Kahiolo, o ka loihi o ka manawa e halawai ai keia aha, elua hora, e hoomaka ana ma ka hora 9, a e pau ana ma ka hora 11, aole pono ke hoopanee aku a hiki i ka hora 12, wahi ana. O ka manawa ia a kela kumu keia kumu, e kikoo aku ai i kona uku mahina.

                Hoopuka mai o J. H. Kanepuu, he olelo imua o ka aha, penei, o kekahi mea e holo ole ai ka ike o na haumana, o ka lawe o na makua i ka lakou mau keiki a hala na hebedoma elua, a waiho aku no me na makamaka ma kahi e, me ka hele ole nae i ke kula kupono ma kahi a ua keiki la e noho ana, a owai la ke kumu nana e ao ana ua keiki hele kula ole la, iloko oia manawa loihi, a ua nui ka hoopaapaa ana ma keia mea.

                Ma ke noi a Ninauokala, e waihoia ka noonoo ana i keia kumu manao, aole ia he mea e holo ole ai ka ike, he kanawai ko ka aina e hoopai ana ina makua hoouna ole i ka lakou mau keiki i ke kula, a me na keiki haalele wale i ke kula, kue ia e D. P. Aumai, wahi ana, e kapaeia na rula, a e hapai houia ka noonoo ana ia olelo.

                Hooholoia ma ke noi a G. W. Kahiolo, e hoopaneeia ka noonoo ana noia kumu manao o J. H. Kanepuu, a hiki i kekahi halawai hou aku, ke akoakoa hou mai na hoa o keia aha.

                Ma ke noi a E. Kamaua, e hoopaneeia keia halawai a hiki i ka Poaono hope o Aperila, a ua hooholoia. Mamuli o ke kauoha a keia aha, e hoouna aku ke Kakauolelo, i elua kope o ka moolelo o na hana a keia aha e pai'i ma ka Hoku Pakipika, a me ka Nupepa Kuokoa. No ka pilikia o ke Kakauolelo ina hana e, nolaila, e paiia ma ke Kuokoa.

J. K. KAUNAMANO, Kakauolelo.

Kaumakapili, Honolulu, Aper. 3, 1862.

 

Haole Lokomaikai.

                Ua noho mai ma o makou nei keia haole lokomaikai, o Kanuka kona inoa, aia ma Waiawa kona wahi i noho ai. A ua lilo no hoi ia i Luna no ka Moi, ia ia no hoi ka hooponopono o Waimea nei.

                E hai aku nae au i ka'u mea i ike'i i ka lokomaikai o keia haole, i ka wa e puni'i ka i-a hoomalu a ke Konohiki, oia ke Kule. Ina i puni ewalu mano, alaila, mahele eha mano na ka lawaia, eha mano na ke Konohiki, oia mau mano i-a, ua pau loa no i ka haawi i na kanaka i hiki aku ilaila, i na kane, i na wahine, i na kamalii no hoi, a me na malihini. Ina i nui loa no ka i-a, alaila, pau loa no i ka haawiia, pela no hoi ke uuku ka i-a, pau no i ka haawi, aole e koe kekahi.

                Ke olelo nei ka poe kahiko o Waimea nei, aole pela na'lii i ka wa kahiko, o ka lakou haawi i ka lakou i-a, pololei no ka lakou haawi a ko lakou poe kanaka ponoi, aole e haawi wale aku ia hai. Pela paha a hiki i keia wa. Aole nae e like me ka lokomaikai lua-ole o ka Kamehameha III.

                Ua lohe au, ua noho o Kahikiula, a me kana wahine o Hina, o laua na'lii o Waimea, a me ka laua mau lawaia. Eia na inoa:

                Kukapalinuu, Kukeuea, Aukeke, Kalauka, Kulakai, Kamakapohaku.

                Ua puni nui ka i-a i na lawaia a Kahikiula ma, ku ae ka i-a i uka o Keonepoko. Ua noi nui o Kamapuaa i ka i-a, ina lawaia ia Kukalalinuu ma. Penei kana noi ana. I lehu, i Kini, i mano, aole he wahi i-a hookahi i loaa aku ia ia, he mau hua ino ka na lawaia i haawi aku ia ia. Pela no kona noi ana i kona mau makua ia Kahikiula ma, aole no he wahi i-a i loaa mai, no ka hoohewahewa paha o na makua, oia paha ka mea i loaa olo'i ka i-a ia ia. Aka, he mau olelo ino no hoi kana makua i haawi aku'i ia ia. Pela no ka loaa ole a hiki i keia wa, he kahi wale no keia haole lokomaikai e haawi nei i ka i-a.

J. W. KAPEHE.

Waimea, Kauai, Ian. 4, 1862.

 

Pau olelo me ka Luina,

KAPENA WALE NO NA HOA OLELO

E ka nupepa kuokoa e; Aloha oe: —

"KE KILOHANA POOKELA O KA LAHUI HAWAII."

                Ua ike iho au i na olelo pane a Kanaka Hawaii ia L. P. Kaleilehua, ma kou Helu 15, o ka la 18 o Maraki. Nolaila, kupu ma ko'u wahi manao e kaua aku ia Kanaka Hawaii a me Kaleilehua, e hoopau i ka pane aku a pane mai. He kumu hoopilikia wale no ia i na kowa o na Nupepa, a he mea pakua wale no ia imua o na maka o na hoa puni heluhelu Nupepa.

                No ka mea aohe waiwai oia pane aku a pane mai, aohe ia he mea e pomaikai ai ka lehulehu, no ka mea, ua hele laelae na Nupepa, a ke anapu nei ko laua malamalama ma neia mau Mokupuni, a hala wale aku i na aina e. Nolaila, ua pau na manao hoopaapaa ana no laua, a e hooki loa ia mea.

                 Ma ka ninau nae a Kanaka Hawaii, i ke hoa ona penei; "Owai no la hoi o Kaleilehua." Ea! e Kanaka Hawaii; aole paha kela e hoike mai ia ia iho imua ou, a e aho paha na'u e hai aku ia oe, i mea e pau ai ko olua pane ana.

                He kanaka ehu puipui o ke kino, he opiopio hoi, o kona wahi noho, o Keoneula, Kapalama, Honolulu, Oahu. E aho e naue aku oe i kona wahi, i ike ai oe i ko hoa hoopaapaa. Ua kamaaina au ia ia, a ua kokua au ia Kanaka Hawaii, ma ka hoopilimeaai io no o Kaleilehua mamuli o J. W. H. Kauwahi, a me ka Lunahooponopo, a me ka Ahahui Hoopuka Nupepa o ka Hoku o ka Pakipika, no ka mea, ma kona mau olelo pane, he mau olelo kukaliki wale no; e pa-i ana i na mea i haiia maluna.

                 E hoopau i ka pane ana e Kanaka Hawaii, o pau wale kou mau manao maikai i ka poe noonoo ole, a ike ole hoi. E nana ae oe i kela olelo i kuu ia ma ke poo o keia manao. Aole no hoi au e hooki aku i ko olua pane ana, i na e like me ka G. M. Koha, a me ka J. W. Lipoa; o ka laua na mea kupono, e hoonaauao mai ana i na mea o ka Baibala, i mea e ike ai ka lehulehu, i lilo ai hoi i mea e pomaikai ai, ke ike hohonu.

                E Aloha auanei e na hoa.

S. W. K. NAWAINA.

Kamakela, Honolulu, Mar. 31, 1862.

 

Mea Hoakaka.

                Ua nana waleia ka olelo nane a ka Hoku Pakipika, i kakauia ai ma kona Helu 20 o Feb. la 6, 1862. Ua lawe mai oia elua Pauku no kekahi palapala o Kona Hema, e pili ana i ka la koho balota ; ua hoopailua oia i ka hapanui o ua palapala la, a ua kapaia a eia na mea ana i kakau iho ai.

                Elua a'u luna i lohe e olelo nuiia'na e kolaila poe; eia ka hewa, ua kukala ke kahuna pule o laila penei, "O ka luna ekalesia a hoahanau paha i lawe ole i ko Ioane balota, a lawe paha i ko Nahinu, ua hauna ia hoahanau a haumia hoi, a e hookolokoloia lakou, a e hoopauia mai ka noho hoahanau aku."

                Eia ka ninau mua ia oe e ka mea huna ia. "No ka apana hea la oe, no Kau anei ? no Hilo anei? no Waimea, no Kohala anei ? No Oahu paha, no hea la oe?" Ea! manomano ka makehewa o ka lawe mai i ka lohe pepeiao, me ka maopopo ole, o ke kakau iho la no ia, eia wale no ka olelo pani malaila, he wahahee oe, aole pololei kou hoolaha ana.

                Ua noho au ma kahi koho balota a hiki i ka wa helu o na balota, ua heluia na balota i ka hora 4 ne na minute he 16. Malaila, ua maopopo lea ka wahahee o keia olelo, eia ka mea oiaio, aole malihini hookahi no ka apana e mai e noho ma kahi koho i ka wa helu o na balota, aole hookahi, aole loa no, aohe he nui o ka poe i koe iho, no keia apana wale no ka poe i koe iho i ka wa i helu ia'i na balota.

                Ina ua kuupau mai nei ka Hoku o ka Pakipika i ua palapala la, o Kona Hema mai, i na ua maikai, a nemonemo ke huai pau aku i ka ipu makani a Laamaomao. * * *

 

No na Olelo Hoolaha.

O NA MEA A PAU E MAKEMAKE ANA e hookomo i na Olelo Hoolaha ma keia Pepa, eia malalo nei ke ano o ka uku ana, ke oi ole aku mamua o ka aoao palapala hookahi, a o na lalani hua kepau he 20.

No ka pule hookahi,.............................$1.00

No na pule elua,....................................$1.50

No ka mahina hookahi, (4 pule). ........$2.00

                E like me maluna ka uku ana o na Olelo Hoolaha no ua holoholona hele hewa.

                Aka, ina e oi aku ka nui mamua o ka aoao hookahi o ke kanana palapala, alaila e papaluaia ka uku, a ina loihi loa, hoonui iki aku ka uku.

E hooili pu mai i ka uku me ua Olelo Hoolaha i paiia, ina aole, aole no e paiia.  HANALE M. WINI.

Luna Pai o ke KUOKOA.

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU E MAUNA (w.) E hooponoponoia ka waiwai o Makuaole (k.) i make aku nei ma Ninole, Kau, me ke kauoha ole: Nolalia, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili, o ka Poalima, oia ka la 1 o Augate, 1862 i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia e hoolohe ai no ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Kahilipali, Kau.  H. L. SHELDON.

Lunakanawai Kaapuni.

Kau. Mar. 18, 1862  19-2t

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU E KEOHOPUKAI, E hooiaioia ka palapala kauoha hope o MAKUAOLE (k) i make aku nei ma NINOLE, Kau: Nolaila, ke hoikeia nei i na mea a pau, i pili o ka Poalima, oia ka la 1 o Augate 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia e hoolohe ai no ka oiaio o keia noi ana mai a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Kahilipali, Kau.  H. L. SHELDON.

Lunakanawai Kaapuni.

Kau, Mar. 28, 1862,  19-2t

 

$5.00 Makana.

                E UKU AKU AU I NA DALA I HAIIA MALUNA, I ka mea e hoihoi mai i kuu KANALIMA DALA i haule ma Kolopo, i ke kakahiaka o ka Poalima, la 4 o Aperila. E hoihoi ae ka mea e loaa'i ma Kikihale, ma ka pa o J. H. Kahai,ko'u wahi noho.  KAPIHENUI.

Honolulu, Aperila 4, 1862.  19-1*

 

Halawai Lahainaluna.

                O KA MALAMA O MEI, M. H. 1862 NEI. E AKOAKOA mai na Lahainaluna a pau loa, mai Hawaii a Niihau, e makemake ana i ka halawai Lahainaluna, ma Lahainaluna, Mokupuni o Maui. Iloko hoi ia o na la, e hoike ana ke Kula Nui o Lahainaluna. Pela ke kauoha a na Lahainaluna ia'u, i akoakoa i ka malama aku nei o Mei, M. H. 1861.

ASA HOPU, (Kakauolelo.)

Hana, Maui, Maraki 24, 1862.  19-tf

 

OLELO HOOLAHA.

                O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka, haole, a me ka pake, o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o

Ukumehame,

mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apana kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1.00 (hookahi dala,) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1.00 (hookahi dala.) Ina aole e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alaila, e hookomo ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole.

P. NAHAOLELUA.

Hope Luna Aina o ka Moi.

Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862.  19-tf

 

AWA O HONOLULU.

Na Moku ku mai.

Mar.        30— Moku kiapa Am. Zoe, mai Sidine, Otago a me Nukilani mai, he 60 la mailaila mai.

                30— Moku mahu Am. Martin White, he 16 la mai Kapalakiko mai, e holo ana i Sanahai, ku no i waho o Mamala a hele aku.

                30— Moku mahu Kilauea, mai Hawaii a me Maui mai, me 29 bipi, 1 lio, 12 hipa, 13 puaa, 4 bela huluhipa, 4 pahu waiubata, 130 pou a me 1,837 kap. koa, 48 pahu me 10 eke uala, 3 pahu waiwai kalepa, 29 eke kope, 1 owili ili hooluuia, 10 ili bipi, 30 ili kao, 1 waa, me na waiwai e ae.

                30— Moku kuna Keoni Ana, mai Kauai mai, me 12 paila wahie.

                31— Moku kiapa Speedwell, he 12 la mai Kapalakiko mai.

                31— Moku kuna Odd Fellow, mai Hanalei a me Koloa mai, me 380 pahu a me 220 eke ko paa. 136 pahu malakeke, a me na waiwai e ae.

                31—Moku kuna Jeannettee, mai Maliko, Maui, mai, me 150 pahu ko paa, a me na ukana e ae.

April       2— Moku Am. Iconium, 80 la mai Sidine mai, i komo mai i wai, e holo ana i Kapalakiko.

                2— Moku lawe papa Constitution, mai Lahaina mai.

                2— Moku kuna Moikeiki, mai Kahului a me Lahaina mai, me 33 paiao, 8 pahu me 4 eke ko paa, 6 pahu malakeke, 12 pahu uala kahiki, me na ukana e ae.

 

                Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.

 

MARE.

                KAHANANUI— NAWAHINEELUA— Mar. 30, ma Puunui, Oahu, mare o Kahananui me Nawahineelua, na Rev. L. Kamika laua i mare.

 

MAKE.

                KAPAALUA — Mar. 31, ma Kaneohe, Koolaupoko, make o Kapaalua (w,) he wahine kahiko.

                KAWAO— Mar. 22, ma Manana, Ewa, Oahu, make o M. K. Kawao (w.)

                BARENABA— Feb. 28, ma Wailua, Kauai, make o Barenaba k.

                KALAULI — Mar. 30, ma Kapalama, Oahu, make o Kalauli k.

 

Olelo Hoolaha.

                UA HOOPII o Kamela Kui, I KANA WAHINE O Kapuaa, no Kona, Hawaii, mamua, e hooki i ko laua mareana, no ka haalele wale ana a me ka moekolohe ana o Kapuaa i kana kane. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka Poakolu, oia ka la 16 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 31, 1862.  19-2t

 

Olelo Hoolaha.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e EDWIN HALL, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Mary Kaleihuia, o Honolulu, Oahu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 9 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia no ka hoolohe i ka oiaio, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu. Maraki 31, 1862.  19-1t

 

Haule, $20.00 Makana!

                UA HAULE NO HE KOMOLIMA DAIMANA nunui, kupono no ke kane, hookahi pohaku e kau ana, a ua kuniia ka pohaku i kekahi mea uliuli (pulu:) a ua haule hoi he mea gula hoailona o ka poe Hui Masona, me na huaolelo

"Honolulu, R. A. C."

I kahaia ma kekahi aoao. O ka mea nana e lawe mai, a hai mai paha i kekahi mea e pili ana i ua mau mea haule nei, i ka mea nona ka inoa malalo nei, e ukuia oia i ka makana i oleloia maluna ae nei. E loaa no wau ma ka Hale Hookolokolo, Oahu.

THOMAS BROWN.

Luna Kakau Kope o ke Aupuni.

Honolulu, Maraki 31, 1862.  19-tf

 

J. P. HUGHES.

MEA HANA NOHO LIO!

                AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau:

NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau.

NA KAULAWAHA, a me na mea e pono ai ka lio.

NA ILI KAUO o na ano a pau.

NA EKE ILI.

NA HUIPA.

NA HAO KEEHI.

NA PALAKI LIO.

NA KAHI LIO.

A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

No ke kumukuai makepono loa!

                Aia no ke waiho mau nei malaila na pela mauu.

                O na pela pulu, na pela hulu, na pela mauu, a me pela lelele. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.

                Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

                Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

                E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wau ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J. P. HUGHES.

Honolulu, Aperila 1, 2862.  19-1y

 

OLELO HOOLAHA.

                E IKE AUANEI NA KANAKA, NA PAKE, a me na Haole Waiwai o kela ano keia ano. Ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai oukou i ka'u wahine mare o Huili kona inoa. No ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u, nolaila, o ka mea hoaie ia ia, maluna ona ko oukou poho. Eia kekahi, aole loa au e hookaa i kana mau aie mai ka makahiki 1853, a hiki i keia la a'u e hoolaha nei ma ke akea, a pela no hoi ma keia hope aku, a mau loa aku.

L. KAMALIMALI.

Kaauhulu, Ham., Hawaii, Mar. 27, 1862.  19-1m

 

Hoike Luna Hooponopono Waiwai!

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU E C. N. Spencer (Kale,) oia ka Luna Hooponopono i ka Waiwai o PIPI k, i make kauoha ole ma Waiohinu, Kau, Hawaii, e koho i kekahi la, e hoolohe ai i kana hoike hope loa, a e hookuu ia oia mai kana oihana luna aku. Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 2 o Augate, 1862, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, e hoolohe ai no ia noi ana mai, a me na mea hoole i hoike ia, aia ma Kahilipali, Kau, Hawaii.  H. L. SHELDON.

Lunakanawai Kaapuni.

Kau, Hawaii, Maraki 20, 1862.  19-3t

 

AKE, (A. S. CLEGHORN.)

Olelo Hoolaha.

                O KA POE A PAU E MAKEMAKE ANA i na lole maikai a me na kamaa paa. E aho ia lakou ke hele ma ka

Hale Kuai o Ake, (A. S. Cleghorn.)

malaila e loaa'i na mea a pau e pili ana i ko ke kanaka makemake. Ua lako mau ia Hale Kuai i na

WAIWAI KALEPA, i kela ano keia ano.

Na KALAKOA PELEKANE, a me na waiwai maikai e ae he nui wale.

                Aia na Hale Kuai ma ke Alanui Nuuanu mauka iho o "HALEOLA" a ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Kalepa, makai iho o ka Loiala Hotele.  19-3m

 

PA AUPUNI MA KUALOA.

                NO KA MEA UA KOHOIA MAI maua i mau Luna no ka pa holoholona hele hewa, e ka mea Hanohano M. Kekuanaoa, Kiaaina o Oahu, ke hoolaha aku nei maua, aia ka pa ma Kualoa, Koolaupoko, ua makaukau maua e hana e like me ke Kanawai.

JUDD A ME WILDER.

Honolulu, Maraki 1, 1862.  19-3m

 

LOLI, LALA MANO

A ME KA

Pepeiao Laau.

                KE MAKEMAKE NEI NA MEA nona na inoa malalo, e kuai i ka Loli, Lala Mana a me ka Pepeiao Laau. Me ka uku aku i ke kumukuai make pono, penei: No ka paona Loli hookahi (ke lawa ka paona i na Loli elua i ka wa maloo 12 1/2 keneta. No ka paona hookahi o ka Lala Mano, he 15 keneta. No ka Pepeiao Laau, 8 1/2 keneta no ka paona hookahi.

                O ka poe e loaa'na na mea i haiia maluna, e pono e hele mai ma ko makou hale kuai, ma ke Alanui Alii, e pili ana ma ka aoao komohana o ko Daimana ma Hale Kuai.

19-3m  UTAI A ME AHEE.

 

KE KUMUKUAI O NA MEA KALEPA

MA HONOLULU.

BIPI LOLEIA, no ka paona, 4 hiki i ka 6 keneta.

" Ola, no ke poo, $3.00 a hiki i ka $15.00.

HIPA LOLEIA, no ka paona 12½ keneta.

" Ola, no ke poo $3.00.

PUAA LOLEIA, no ka paona, 10 keneta.

" Ola uuku, $2.00 a hiki $3.00.

" Ola nui, $5.00 a hiki $10.00.

PELEHU KANE OLA, $0.75 keneta,

" wahine Ola, 37½ a hiki i 25 keneta.

MOA, 25 a hiki i 37½ keneta.

KULINA, no ka paona 1½ keneta.

PINE, " " 3 keneta.

PEPEIAOLAAU, " 9 keneta.

PULU, " " 4 keneta.

LOLI, " " 12½ keneta, (ke nui.)

KOPAA ULAULA, 7 a hiki 9 keneta.

" keokeo, " 15 keneta.

KALEKOA, ko ka I-a, 13 a 14 keneta.

SILIKA, " " aole akaka loa.

AHINAHINA, " 16 keneta.

UALA KAHIKI, no ka pahu, $5.00.  Ko Maui. $3.00.

" MAOLI, " " $3.00.

BERENA, no ka paona 5½ a hiki 6½ keneta.

PAI AI, 1 keneta no ka paona.

PENA KEOKEO, $3.00 no ka pahu.

AILA KUKUI, 50 keneta no ke galani.

KELEAWE KAHIKO, makepono.

LALA MANO, 15 keneta no ka paona.

PUNA, Hawaii. $2.50 no ka pahu,

" Kaleponi, $5.00 no ka pahu.

KOPE, o Kona, 15c. no ka paona.

PAPA HALE, $30.00 no ka 1,000 kapuai.

LAAU KUA HALE, $25.00 no ka 1,000 kapuai.

PILI HALE, Keokeo, $6 a hiki $8,

" Ulaula, $5 a hiki $6 no ke 1000.

LAIKI, 10 keneta no ka paona.

LAIKI, me ka ili, 3 keneta, ma kahi o Savidge e kuai ai.

HUA MANU, 12½ keneta no ke kakini.

IPU PU, $12.00 o ka 100.

IPU HAOLE, $12.00 o ka 100.

 

PAPA MANUAHI.

                EIA KA MEA HOU LOA NO NA KANAka maoli o Hawaii nei. ua loaa mai ia'u na papa Oregona o kela ano keia ano, me ke kumu kuai make pono loa. E pono e hele mai oukou e hoakaka i ka oiaio no keia mea. Eia ke ano o na laau a me na papa.

Papa paina no Amerika a me na Pine pa, Pili.

Laau nui,

Laau Liilii,

Papa hele.

Papa kahiia.

Papa kalakala.

Eia kekahi:

Wai hoomaloo a me na mea e ae, kupono no na hale, Pena keokeo Pelekane maikai loa, Pena omaomao lenalena, Aila pena. Aia ma kai, ma

Aina Hou,

Mauka iho o ka Hale Dute Hou.

GEO. G. HOWE.

Honolulu, Maraki 1, 1862.  19 3m

 

HALE KUAI MEA HAO.

                UA HIKI MAI MA BOSETONA MAI, NA na mea hao hou loa. A eia ma ko'u hale kuai, ma ke keena mauka o ka Hale Uinihepa ma ke Alanui Papu. Na waiwai hou he nui wale, o kela ano keia ano.

Na laka puka hale.

Pahiolo a na kamana.

Koikahi o na ano a pau.

Kui hana hale, hana pa a me ke kui hana waapa.

Kui keleawe a me ke kui kepau no ka waa.

Kuaina kupono no ka hana upena.

Koi nui a me na koi liilii.

No ka poe oo a me ka poe opiopio.

Mau oo pe maikai no ka mahi loi.

Mau ho maikai kekahi.

Palau maikai.

Pahi oki laiki.

Me na oo he nui wale.

A me na mea e ae he nui wale. He EMI loa ke kuma kuai no na mea i haiia maluna. E hele nui mai i pau ko oukou kuhihewa.

19-3m  W. N. LADD.

 

HALE KUAI.

NALO MELI

O

HALEWAI.

JOHN THOMAS WATERHOUSE.

Ma keia hale kuai, ua nui na ano waiwai ku pono i ke kane i na wahine, a me na keiki, he waiwai hou mai Kaleponia mai. Kamelo. O ka poe kuai ma keia hale, e ike wale lakou i ke Kamelo me ka uku ole. E kau mau ana ka hae o ke AUPUNI HAWAII ma ka ipuka o keia Hale Kuai. 19-3m.

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e AA (w,) no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Kaihe, o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalima, oia ka la 25 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 22, 1862.  18-4t

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA. UA NOI IA MAI KA MEA HANOHANO o John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e PALEILIAHI, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Mioi, o Honolulu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 23 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo mai Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 21, 1862.  18-4t

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e KAANAANA, no ka hooiaio ia ia i na Palapala Kauoha o Manana, o Kealia, Waialua, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poano, oia ka la 19 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 24, 1862.  18-3t

AINA KUAI!

                MA KE KAUOHA a Hon. S. L. Austin, kekahi o na Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ke kuai aku nei au, ma ka la 1 o Mei, 1862 i ka hora 12, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, ka koena a pau o ka aina o KAIWI k, i make; ke waiho nei makai o ke Alanui Aupuni, o kona nui ua kokoke 1 1/2 eka. E hoomaka ia no na palena i ka la kuai a me ka kuai kudala ana. D. H. HITCHCOCK.

Luna Hooponopono Waiwai o Kaiwi.

Hilo, Hawaii, Maraki 22, 1862  18-4t

Ana Aina.

                AUHEA OUKOU E NA MEA A PAU E MAKEmake ana e "ANA" i ko oukou mau kuleana aina, e mahele ia ko oukou aina hoi, e hoomaopopo ia ko oukou mau palena aina i pau ka hoopaapaa. Eia no au ua makaukau e hana i ka oukou hana, ina ma ka Apana o Hilo a me Puna paha, me ka uku haahaa. Ina ua pilikia au, o ko'u kaikaina no ka mea e kokua mai ia'u. E loaa no wau ia oukou ma ko'u hale, ma Hilo, Hawaii.  D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Maraki 20, 1862.  18-3m

OLELO HOOLAHA.

                INA UA AIE o Nawaa k. O KUKUIHE, HILO, Hawaii, i make aku nei, i kekahi mea, e pono ke hookomo koke mai ia'u ka bila aie, mamua o ka la 1 o Mei, 1862, a o na mea a pau i aie ia Nawaa, e hookaa koke mai ia'u.
D. H. HITCHCOCK.

Luna Hooponopono Waiwai o Nawaa.

Hilo, Hawaii, Maraki 12, 1862.  18-2t

Aie! Aie!! Aie!!!

                NA KANAKA A PAU I AIE IA B. Pitimana, A hiki i keia wa, e hookaa koke mai oukou ia'u i kona hope, ina aie a oukou, mai kali, no ka mea, eia no ia'u ko oukou mau inoa ma na Buke Helu.  D. H. HITCHCOCK.

Luna Hooponopono Waiwai o Pitimana.

Hilo, Hawaii, Maraki 20, 1862.  18-1t

KA MOKUMAHU

'KILAUEA,

E HOLO ANA NO

KONA!

E HOLO ANA NO O "KILAUEA." MAI HONOLULU aku, i ka Poaha, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei.

                LAHAINA, KALEPOLEPO, MAKENA, HONOIPU, KAWAIHAE, KAILUA A ME KEALAKEKUA.

                N. B. E holo mau ana o 'Kilauea' i kela Poalua, keia Poalua, i Kona a me na awa e pili ana, a hiki i ka wa e hoi hou ia aku ai.  JANION, GREEN & CO.

Luna H. S. N. Co.

Honolulu, Maraki, 1862.  19-3m

 

OLELO HOOLAHA.

                KE PAPA AKU NEI AU I NA KANAKA, NA HAOLE, a me na Pake, o kela ano, keia ano. Mai a-e iki oukou e kuai ma KEAWE, kuu kane mare, i ke kuleana e waiho'la ma Kukanaka, a me ke kahuahale ma Koiuiu, i Honolulu, me ka ae ole o'u o ka wahine mare i ko'u hapakolu.
KEOLA (w, )
Kailua, Koolaupoko, Maraki 26, 1862.  18-2t*

OLELO HOOLAHA.

                O NA KANAKA A PAU I AIE IA Pahukula k. O Kukuao, Hilo, Hawaii, i make aku nei, e hookaa koke mai na mea a pau i aie ia ia, a e hookomo koke mai oukou i na bila aie mamua o ka la 1 o Mei, oia ka Poaha, M. H. 1862.

D. H. HITCHCOCK.

Luna Hooponopono Waiwai o Pahukula.

Hilo, Hawaii, Maraki 12, 1862.  l8-2t

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU, KEKAHI O NA Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, e D. H. Hitchcock, Luna Hooponopono Waiwai o AKONO k, i make, no ka koho ana i la no ka hoolohe ana i ka moowaiwai hope loa ona: Nolaila, e ike auanei na mea a pau, ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 21 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia no ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe ana i ka mea i noiia mai, a me na mea a pau i hoole. Aia ma kuu Keena, ma Hilo, kahi i hana ia ai.

S. L. AUSTIN.

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 3.

Hilo, Hawaii, Maraki 13, 1862  18-3t

OLELO HOOLAHA.

KA POE JURE KANAKA MAOLI NO KA Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, e hoomaka ana i ka Poakahi, oia ka la 7 o Aperila, M. H. 1862.

                Kapahukepau,      Kahaleone,

                Naai.                       Kahoohuli,

                Kaaiama,                Aumai.

                Iwa,                         Kapilikea,

                Kanakaole,            W. Hoonaulu,

                Maeha,                   D. Lima,

                S. Kumuhonua,     J. Moanauli,

                Hanau,                   S. Keonekapu,

                Kanaha,                 J. Kahai,

                Hailama,                 W. Sumner,

                Paukuwahie,          Kalanikahua,

                Kamakau                Mali.

JNO E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 14. 1862.  17-3t

 

OLELO HOOLAHA.

                KE PAPA AKU NEI AU I KA POE MEA HOLOHOLOA, mai hookuu ma ko'u mau Apana Aina iloko o ka ili

O KAOHAI OMAOPIO,

Kula Maui Hikina.

Oia hoi ka aina i kuaiia e a'u me Piikoi a me Kalaaiole, na hooilina o Piliwale (k) i make. O na holoholona a pau i loaa e hele ana ma ua mau Apana Aina la, e hooukuia no e like me ke Kanawai. O Kalaaione a me Kamaole na Luna a'u i hoonoho aku ai ma ua mau Apana Aina la.

J. D. KAHANU.

Apua, Oahu, Mar. 22, 1862.  17-4t

 

HALE KUAI BIPI.

Alanui Nuuanu.

                AIA MA KE ALANUI NUUANU, mauka iho o Kolopo, makai ponoi iho o ka Hale Kuai Palaoa o Love, kahi e loaa mau ai i na kanaka apau o ka Bipi momona maikai, a me ka Hipa, a me ka Puaa, i oi ka emi o ke kumukuai mamua o na wahi e ae apau.

IRA RICHARDSON.

Honolulu, Mar. 12, 1862.  16-3m

 

Olelo Hoolaha.

                KE HAI AKU NEI AU IA OUKOU APAU, E ka poe huli Pepeiao Laau i Honolulu, makehewa ko oukou hali ana mai, he poho ka hali i Honolulu, lilo i ka moku, lilo i ke kino. Ua hali mai nei ka Lunakanawai o

NIIHAU

i kana Pepeiao Laau, poho kona Pepeiao Laau, pela ko makou ike ana.  N. KOLOA.

Honokaupu, Honolulu, Feb. 21, 1862  16-1m

 

BIPI

Momona, Makepono.

                MA KA HALE KUAI BIPI KULA nakauhale o H. Conawela, malaila kahi e loaa ai ka Bipi momona, Puaa momona, a me ka Hipa momona, a me na mea e ae he nui wale oia ano, no ka uku emi loa. E hele mai na kanaka a pau, i ike maka i ka MAKEPONO, A i pau hoi ke kuhihewa. Aia ma ke Alanui Alii, ma ka aoao ma Waikiki o ka Hale Kupa Pahu, ma Polelewa.

H. CONAWELA,

Honolulu,Mar. 13, 1862.  16-3m.

 

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI OUKOU E NA MEA A pau loa, ke nana mai oukou ma keia palapala. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, o ka'u wahine mare o

Pakaka

Ua haalele mai oia ia'u a me na keiki, ua hele aku i ka manuahi a hala na malama ewalu. Ke hai aku nei au ina mea apau i hoaie aku ia ia, aole loa au e hookaa i kona aie, e kii no oukou ia ia.  KAMOA.

Kalihikai, Kauai, Feb. 19, 1862.  16-1m

 

HALE KUAI BUKE.

                AIA MA HONOLULU HALE. (OIA KA HALE Leta.) ka hale kuai o Wini, he wahi e kuai ai i na Buke Haole he nui wale, O KELA ANO KEIA ANO Buke KULA HAOLE, A B C, (Primer.) KUHIKUHI O KE KANAKA HAWAII, (Form Book.) BUKE HELE MUA, (Arithmetic.) BUKE PALAPALA HONUA MUA. BUKE HUAOLELO, (Phrasebook.) BUKE PA KO LI, (Kamina.) A me na Buke Kula e no he nui wale. Malaila no na Buke maikai no ke Kakau Waiwai, no kela oihana keia oihana, mai ka mea nui a ka mea liilii. —AIA NO HOI NA— Kanana Leta, rula ia a rula ole ia. Kanana Pepa loihi, rula ia a rula ole ia. Peni Hao, maikai loa. Inika, ipu inika. Peni kala, eleele, uliuli a ulaula, Kumu peni. Wepa ulaula a eleele Wahi palapala, ulaula, keokeo a eleele, (mea kakau) Papa pohaku, a me ka peni kala pohaku. Inika eleele, uliuli, a ulaula. Me kekahi mau mea e ae no he nui, no na kula, a me na oihana kakau. A he make pono no ke kuai ana malaila no keia mau mea. E hiki no i na kanaka maoli, mai Hawaii a Niihau, ke hele malaila e kuai ai.