Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 37, 9 August 1862 — AHAOLELO HAWAII. Hale o ka Poeikohoia. [ARTICLE]

AHAOLELO HAWAII.

Hale o ka Poeikohoia.

La 7^.—At « vvf. 1. Hohihohna ka tn«>ou U> a Pul*' a j*»u. M;i ko uoi ,n Kif»i, :t.» Ln hana a ka hnm » i ko!u. P. .M. ILiluw-ai i ku lioni *{. I*. M. Hnpaiin »m hnn:t i hoopaneeiu. Kumkk ka Hai.f. Hapiia ku noouoo ait;t o na Pnuku hooJoli oke Kunmkau:\wxu. Noho o Mr. Alajxii i Luna H«>o»nnh». Ilapaiia ka noon<K> ana ikn Pauku 'i. Ma ko noi a Kauhan<\ ua hoopnntv ioaia koia Pauku. Heluholuia ka Pauku 4, a nw ke noi a Wiliinana. ua ka|uoi:t. Heluheluia ka Pauku a (uH>holoia |K»nei: Pai'ki*/». E hoololiia ka Pauku 72 penei: •' Na ke Alii no e koho i ka poe o ka Hale Ahaolelo Alii, a e nolio lakou ilaila a fiau ko lakou ola. A i ole ia, a hala kekalii inau makahiki, ao!e e eini malalo o elima, e oleloui no iloko oka Palapala Sila Nui. E like me ka Pauku (>7, aole nae e oi ko lakou nui i ke kanakolu.'' He lo ka poe i ae, eia na inoi ; Baretu\b i, Halasi. Kaauwai, Knhalewai, Kahooknno, Kahananui, Kamalo, Kipi, Kapihe, Kanuka, Papaua, Kapena Loke, Wilimann, a me Wrepa. Eia k.i poe hoole; Bah\wina, Kaakua Polu, Kimo Pelekane, Knhookaumalia, Moku, Kauhane, a nie Nuuanu. Heluheluia ka Pauku 6, a hooholoia penei: Paukl* (i. E hooloiiia ka Pauku 76 [)e--nei : 44 E maheie likeia ka Poeikohoia ena makaaainuna a e htx)ponopono mau loaia mamuli o ka nui o na kanaka i hooponoponoia ma ko ke Anpuni helu ana. Ika makahiki lSt)4, a i ka jutumi o na makahiki ma la hope aku, e liooponoponoia ka nui o ka Hale o ka Poeikohoia e ka Ahaolelo e like me keia, h me ka Pauku 75." He 19 ka poe i ae, eia na inoa ; llarenaUi, Halasi, Heleluhi, Kaakua Polu, Kaauwai, Kahalewai, Kaliookano, Kahooknumaha, Kahananui, Kamalo, Kapihe, Kipi, Nuuanu, Kanuka, Pnpaua, Pomaikai, Kapena Loke, W r epa, ame Wiiimana. Elima poe i hoolo ; Alapai, Moku, Kauhane, Balawina, a me Kimo Pelekane. Heiuheluia ka Pauku 7. Mn ke noi a Wilimana, ua hoopauia ke Komile nna, a ua hoopaneeia ka hana. La 79.—Augatb 2. Halawai i ka hom 10. Heluheiuia ka mooieio a aponoia. Pule a pau. Hoakakaka mai o Kimo Pelekane, no ke Komite kuka no na hoololi i koe o ka Bila Haawina, i ka Poakahi paha, e makaukau ana lakou e hoike mai. Heluhelu mai ka Luna Hoomaiu, he palapaia mai ke Kuhina Woiwai, e hoike mai ana. ua makaukau na Palapala Hoike Papa Helu hou i hoomaknukauia e Mr. S. Spencer, a me Major J. O. Dorninis. Heluhelu hou mai ka Luna Hoomaiu, he palapaia inai na Kakauoleio elua t oleioia maluna, i hoomakaukau i na Papa Helu hou i pnlapala ia i ke Kuhina Wniwai. Mn ke noi a Kimo Peiekane, ua hooholoia, e haawi i keia inau Papa Heiu i ke Komite Waiwai, e nann. Hoike mai kn Luna Hoomalu, he mau oieio wehewehe e pili ana » kona kuka pu ana me ke Kuhina Waiwai. Ma ke noi a Wiiimana, ua hoohoioia, e hapaiia n>ai ka papa a e haawiia i ke Komite o ka Hale, ka Bila aie hou, $100,000. Hapaiia na hana i hooponeeia. Lilo ka Hale i Komite e noonoo i na Pauku hooioii oke Kumukanawai. Noho o Kapihe ma ka noho Luna Hoomalu. Heiuheluia ka Pauku 7. Hooholoia, penei: Packtj 7. E hoololiia ka Pauku 77, penei: " Aole no e, kohoiā kekahi no ka Haie Ahaolela oka Poeikohoia, ina uapupuie, a hupo hihia naha i .kekahi kaiaima nui mā ka hookolokoīo ana, a ke ole ia he kanaka maoli, a kup* paha o ke Aupuni Hawaii, a ua hiki ole aku oia i na makahiki he iwakaluakomamalima, a ke >ke ole hoi i ka heiuhelu a me ke kakaulima, a me ka heiu, a i ole koi oia i noho ina keia Aupuni i hookahi makahiki mamua iho o kona kohoia ana, a aoie ho» pna «miwai paa, hihia ole iloko o keia Aupuni, ua like me na dala eiua haneri me kanaiima, a i ole ia, o kona ioaa i keia makahiki keia makahiki, aoie i emi maiaio q na da!a eiua haneri me kanalima."

He 15 ka poe i ae, eia na inoa. BarerjaKimo Peiekane. Hala)si. Kahaiewai. Kaauwai, Kahananui. Kamalo, Kapihe, Kipi, Kanuka, Papoua, Pomaikai. Kapena Loke. 'V limana, a rae Wepa. H? 10 ka poe i hooie, eia na inoa. Ala- ; -: B;»U«-ina. Kaheleiuhi, Kaakua, Kaapa, Knhookano. Kauhane. Moku, Nuuaoo. li 'aholuia ka Pauku 8. Ma ke noi a K pelekane, kapaeia. He'uheluia ka Pauku 9. Hooholoia v pe- »• i : Paukl- 9. E hoololiia ka Pauku 83, penei: " Na ka Ahaolelo e hoonoho i kela manawa k -ia mnnawa, i na Aha Hookolokolo Kaapuni, r - like rne ka mea kupono i ka pomaikai o Wkhulehu. a e kohoia no ua rnau Aha »Hp!okolu nei i Lunakanawai Kaapuni, oi ka nui o na Lunakanawai no ka hookahi mainua o ka akolu, a e noho !ak<<u rna ia Oihann, oiai lakou e noho pono ,*,n. h;ki no nae iakou ke hoopii Luna Nui H o 21 ka poe i ne, eia na inoa. Balawim. Kahfleluhi, Koakua, Kahalewai, KahooI;Mi'K Kahookaumaha, Kahananui, Kamalo, Kapihe, Kauhane, Kipi, Kanuka, Nuuanu, Papaua, Pomaikai, Kapena Loke, \V ilimana, a m' 1 W'epa. Hnokahi mea i hoole, o Alapai. H<*luhehiia ka Pauku 10. Hooholoia peli"i : Pai'ku 10. Ua hoololiia ka Paku 91, pe-ii»-i: " I ole e kaumaha na kanaka no ka (■oh'» iiuiiu me ka makaukau ole, a ewaewa f-ih i, ma kana mou h&ip. o kekahi Lunak':it;;iwai Apana, e n»g?V. a e lilo i mea ole v,o hoi na PulapaJHßkohu a pau a na Lunaknnnwai pau ana o na makahiki eiua, mnMKffijjft\iauia'i ua mau palapala la. A i ka o ka Palapala Hookohu a kekahi, e hookohu hou ia no ia, a i <'!«• ia, v hookoluiia kekahi mea hou, e pani i un hakahaka la, e like me ka mea kupono, i ka )a»ho oluolu o ke Aupuni. E hiki no nae i l;a Aha Hookolokolo Kaapuni, a i ka Aha Hookolokolo Kiekie paha,nona kumu i hoomnopopo lea ia e na Lunaknuawai o ua mau \lia la i ka lakou olelo i hooholoia, e hoopau i kn noho Lunakanawai Apana ana o kekahi o ua j>oe la ; aka, nole e hoopauia kekahio ua mau Lunakanawai nei, a maopopo ia ia na kumu o kona hoopiiia ana, a hoolohe pono ia no hoi knnn olelo nona iho." He 21 ka poe i ae, eia na inoa, Alnpai, U ilawina, Halasi, Kaakua, Kahalewai, Kaapa. Kaauwai. Kahookano, Kahookaumaha, Kahananui, Kapihe, Kauhane, Kipi, Kanuka, Moku, Nuuanu, Pnpaua, Pomaikai, Kapena Loke, Wilimium, a me Wepa. Hookahi mea i hoole, o Knheleluhi. II luheluia ma ke poo, a ua hooholoia me lioololi iki in. Hooholoia ka Bila a pau, O ka Pauku 5, heluia 3. Pauku 6, heluia •l. l'auku 7, heluia 5. Pauku 9, heluia 6. Pauku 10, heluia 1. Hoopauia ke Komite, aponoia na hann. Hnnwiia e kope poepoe ia. II luhelu mun mai o Hnlasi, he Bila Ka•v\i, hanwiia i ka unuhi olelo. Hoopnnee hana, a Ponknhi, hora 10. La 80.—Augate 4. Hi luheluia ka moolelo a aponoia. Pule n i-'.u. >' h luhelu mai ka Luua Hoomalu, he palapU;» mai ke Kuhina \Vaiwai mai, e weho wehe ana no na dala i hooliloia no ka elele o ka Moi no na aina e, Sir John Bo\vring, a me na daln i hooliloia no Hapakini. Pau ka heluhelu ana, wehewehe mai o Wepa. kn Lw:.a Hoomalu i knna mea i ike ai no ia a me ka mea i hooholoia e ka Aha Kuka Malu. | Ma ke noi a Kaakua Polu, ua haawiia ke | p ilapala a ke Kuhina Waiwai i ke Komitc Waiwai. Ma ke noi a Wilimano, ua hoo-p-meeia ka hanaapopo hora 10. La 81.—Augatk 5. Holuheluia ka moolelo a aponoia. PuU vi pau. Ka pneia na rula, a heluhelu mua mai e Kapena Loke he Olelo Hooholo Aelike, i hookumuia ma ka ike ana i na palapnla 8 Pr. Kae, a me Dr. Hutchinson iloko o na nujh O ko ano nui o ua olelo hooholo la 0 ke noi aku i ka Moi e koho i mau Komisi na eiima, e huli a hoike mai iloko o na ma hina eono i ke kumu i eini hope ai keia La hui, me ka haawi i $1,000 i inea e hot»kaa' 1 na hlo no ia inea. Ma ke noi a Kip;, ua haawiia i ka Unuhi olelo a heluhelu aluaia ma ke poo, a waihoie i ke Komiie o ka Hale i ka la apopo. Kapaeia na ruia, a heluhelu mua mai < Halasi he Bila Knnawai e hookuu ana i nf wahino mai ka uku i ka uku hoopai, & « hoopai papaluaia ke kane no ka moekolohe Noi mai o Kamalo, e hooleia keia Bila. Wo hewehe mai o Wilimana he palapala na ke kahi Lunakannwai o ka Aha Kiekie, e hoa kaka aoa i ka pomaikai e loaa mai ana me eia Kaaawai. Ua hooholoia ke noi a Ka k>, a ua hooleia ka Bila Kanawai. naita oa hana i hoopaneeia. Heluhelu na Pauku hoololi i hooholoia o ki >w-ai, a ua aponoia ka hoololi o kx OMITB li HaLB. Luna Hoomalu. Nooooe « ke Kuhina Waiwai < 00,000 00, me ka ula >o ke daia hookahi i. 4 ua hoohok aponoia na ha

La —Acgate 6. Heluh«?iuLa ka moo'ielo aponoia. Pule a pau. HO2!IE KO3UTB MAU. Hoike mai o Wiiimana no ke Konaite Wai» wai, no na mea e pili ana i ka palapala wehewehe a ke Kuhina Waiwai, e hai mai ana ao!e i akaka ka pili o na olelo a ke Kuhioa i na mea i ninauia'ku no na hemahema e pi!i ana i kana oihana, a e hoike mai ana no hoi aole i ikea ke kumu pono e iawe hou mai ai keia Hale i ka o!elo hooho!o a iakou i hoopuka ai e ahewa ana i ke Kuhina, ma ka ia 26 0 lulai iho nei. Aponoia ka hoike. Hoike mai o Halasi no na mea e pili ana 1 ka hoike hou i hoomakaukau ia e Major John O Domnis ame Stephen Spencer E«q. e hooakaaka ana i na mea i hihia me ka hai pu mai i ka hookomoia o na haawina me ke kumu ole, a me ka hoonele ia hoi o na wahi kupono i ka haawina ole. Manao o Kaakua Polu e haawi i ke KoI mite oka hale, Hooleia. Aponoia ka hapa inua o ka hoike a ke Komite. Olf.lo Hooholo. Hc olelo hooholo ka A. S. Nuuanu e pai ia ka olelo hoike a ke Komite Waiwai, ua hooholoia. Hapaiia na hana i hoopaneeia. : Hoakaka mai ka Luna Hoomalu. ika Bila Kanawai e ae ana i ke Kuhina Waiwai • o ka Moi e aie aku i 8100,000 ma ke noi a j Kipi, ua hoopaneeia ka heluhelu akolu ana, aia a pau ka hihia me ke Kuhina Waiwai. Komite ka Hale. ! Mr. Kaapa ka Luna Hoomalu. Hapaiia , ka noonoo ana o ka Olelo Hooholo Aelike e pili ana i ke noi aku i ka Moi, e koho i mau i Komisina e hele e ninaninau pono i na ku|mu o ka emi ana o keia Lahui. Me ka hoo- ; komo ana i Sl,OOO i mea e hookaa ai i na : lilo no ua mau Komisina la. | Heluheluia na Pauku, a hoopaapaa no i hoi na Luna. Ma ke noi a Kahalewai, ua 1 haawiia ike Komite Wae. Hoopauia ke Komite ana, a aponoia na hana. Kohoia elima mea ma ke Komite, o Kapena Loke, Kaauwai, Ealawina, Kipi, a me Kimo Pelekane. Ma ke noi a Kahalewai, hoopaneeia ka hana. La S3.—Augate 7. Halawai na Luna, a no ka hana ole, ua | hoopaneeia ka hana a ka la apopo hora 10.