Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 22, 30 May 1863 — Page 1

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Charles Liloa Pili Keau

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE II.        HELU 22.                   HONOLULU, MEI 30, 1863.                        NA HELU A PAU 79.

KA MARE ANA O NA'LII KA MEA KIEKIE,

Prince Albert Edward o Wales, ia Ka Mea Kiekie Ke Alii, PRINCESS ALEXANDRA O DENEMAKA.

O ke kumu o ko makou pai ana i ke kii o Ka Mea Kiekie Prnice Albert Edward o Wales, ka hooilina o ka Lei Alii o Enelani, no kona mareia'na mai nei, me kona hoa opiopio ka Princess Alexandra o Denemaka.  Oia hoi ka mare hanohano loa o ka mareia ana mai ka wa kahiko mai, a hiki wale i ke a-u e hele nei, a penei no ka moolelo o ka hele ana mai o ke kaikamahine Alii, a me ko laua mareia na:

EA HAALELE ANA O KE KAIKAMAHIKE ALII I KONA ONE HANAU.

E hoomaopopo kakou i ka haalele ana o Ka Mea Kiekie Princess Alexandra, i kona one hanau, ka mea hoi nona ka hanohano nui i hanaia'ku me ko Enelani Alii opiopio - ka mea hoi a Haku Palmerston, i olelo ai imua o ka Hale Ahaolelo Alii o Beritania Nui, "Aia iloko ona na mea a pau e kupono ai ke lilo i Aliiwahine no ka hooilina o Enelani.  Oia hoi, he kaikamahine opiopio wahine maikai, i aoia, a no ka homana hoole pope hoi."  I  ka la o ke Aliiwahine i haalele ai i kona one hanau, aia hoi, ua kahikoia na alanui a pau o Kopenahegana, (Copenhagen,) ke kulanakauhale alii o Denemaka, e na makaainana he lehulehu wale o kona aina; ua puka mai ia lehulehu me ka manaopaa e haawi aku i aloha no ke kaikamahine alii a lakou i aloha nui ai, mamua o kona haalele ana iho i ka honua o kona one hanau; a no ia mea, i ko lakou ike ana'ku i ua kaikamahine alii la, e holo mai ana mai kona Halealii mai, maluna o kona kaa'lii me kona mau makua, a me Ka Mea Kiekie Prnice Feradarika (Frederick,) kona kaikunane hanau mua, aia hoi, ua hoouna ae la ka lehulehu he mau huro aloha nui, a ua hoomauia ka huro ana e ka poe makaikai o ke alanui; pela ka huroia ana, mai kona wa i haalele ai i kona home, a hiki wale i kahi ana i hele aku ai.  O ka Luna Nui o Enelani ka makamua o ka huakai, a mahope iho ona na kaikaina, a me ke kaikunane opio o ke kaikamahine alii, maluna o ke kaa hale i uhiia; mahope o lakou ke kaa o ua alii Alexandra nei e hamama ana no, a e noho ana oia ma ka aoao o kona makuahine alii, a ma kekahi noho mai hoi kahi i noho ai o kona makuakane, Prince Karistiana (Christian,) a me kona kaikunane alii Prince Feradarika, ua kahikoia no laua ma ko laua aahu mau.  Oiai ke kaa e holo ana ma ke alanui, aia hoi, ua kiolaia mai la na pua o na ano a pau iluna o ke kaa alii, a no ke kupinai loa o ka haule ana mai o na pua, nolaila, ua aneane e piha loa ke kaa, e like me ka hiolo ana mai a ka ua, pela iho la ka haule ana mai a na pua iloko o ke kaa o ke kaikamahine alii.  Ua loohiaia ke alii i ka mai kunu, a me ke kaumaha no hoi, no ke aloha i ka haalele ana iho i kona wahi ponoi, aka, iloko no o ia kaumaha, a me ia nawaliwali, ua haawi aku no oia i ke aloha i ka poe a pau nana i haawi mai ke aloha, a me ka mahalo nui ia ia.

Ua hoomakaukauia no hoi na mea maikai he nui wale ma na kulanakauhale nui o Hamabuga.  Balina, Hanova, Kolone, Bureesela, a me Anatuapa, kahi a ke kaikamahine alii e kau aku ai iluna o ka moku alii o Beritania Nui, ka mea a kana kane alii i hoouna aku ai i alanui nona e hiki mai ai i kona aupuni.  Ua kahikoia ke awa ku moku o Anatuapa, (o Flushing ka inoa o ia awa) e na moku Bertiania, o ia hoi o ka moku o ke alii o Victoria a me Albert, o ka moku kaua nui, Revenge, ka moku o Adimarala Smart, ke kiai o ke kowa o Enelani, o Warrior, o Resistance, a me ka moku Defence, he mau moku hao nui keia, i hoounaia i mau moku nana e ukali mai ka wahine a ko Beritania Nui Alii Opio; a mai ka wa no hoi i kau ai ke kaikamahine alii iluna o kona moku a hiki wale i ke ku ana i ke awa, a lele aku ke alii iuka., ua hooko pono lakou i ka hana hanohano nui i waihoia aku ia lakou.  Ua kau ke alii kaikamahine iluna o ka moku ma Anatuapa, a ua hiki ma Margate Roads i ka la 5 o Aperila.  Ua ku na moku ilaila ia po, a i ke kakahiaka ana'e, holo like a hiki i Nore, a ma ia ahiahi no hoi ku hou no ilaila.  Ma ia wahi, no inoino mai na ao e ka lani, a ua pa mai he makani ikaika, a aole no hoi i liuliu haule mai la na paka ua o ka lani.  I ka hiki ana mai o na aumoku i Sheerness, ua hoike ia mai na mea a pau e pili ana i ka hanohano a me ke aloha no hoi.  Ua kiia mai na pu aloha mai na aumoku mai a pau, e ku ana ma ia wahi - a ua hiolo mai no hoi na hae a pau, a puni ua mau moku la, a noka ino a me ka ua, nolaila, aole i hoaaia nai ke ahi hoomalamalama ia po, maluna o na moku kaua a pau e ku ana ilaila.

Mahope iki iho o ka hora umi o ke kakahiaka,  ikeia aku la ka moku alii Victoria, a me Albert, e holo mai ana me kana ukana makamae, ma ka muliwai, a hiki ae la ma Gravesend, he 20 minute mamua o ka hiki ana i ka hora umikumamakahi.  O ka wa no hoi ia o ke keiki Alii, Prince Albert Edward o Wales i hiki ae ai ma kahi e ku ai na kaamahu, e hele ae ana e halawai me kana wahine hoopalau.  Mahope koke iho no hiki ae la oia iluna o ka moku alii, me na hoa he lehulehu wale o kana huakai alii - ua kahikoia no i ko lakou aahu mau.  I ka hiki ana o ke keiki alii iluna o ka oneki o ka moku alii, ia wa no hele iki mai ke alii kaikamahine Alexandra, a ma ka ipuka o ke keena alii o ka moku e hui mai ai me kana kane,.  Hele wikiwiki aku la ke keiki alii a ma ka ipuka o ke keena alii, a lalau aku la i na lima o kana wahine hoopalau, a me ka hiehie nui, a hoouka aku la i ka honi aloha ana i na papalina o kana wahine.  I ka ikeia ana mai o keia halawai pumehana ana o na Alii Opio, o ka poe e ku ana, ua hoouna koke ae la ia poe i ka huro nui ana, e hoike ana i ko lakou mahalo nui.  he 20 minute mahope iho o ka hora 12, lele aku la na alii iuka e hilinai ana ke kaikamahine alii ilunao ka poohiwi hema o kana kane alii, a hele aku la i kekahi keena hookpa i hoomakaukau ia no na'Lii, e kekahi mau kaikamahine hanohano he 60, a i ka wa a na'Lii i hoomaka aku ai e hele a hiki i kahi o ke keena hookipa, aia hoi, haliiia mai la ke alanui i na pua o na ano a pau, e na kaikamahine he 60 i haiia'e la maluna, a maluna aku o na pua ka hehi ana o na'Lii., a hiki wale i ka rumi hookipa i hai muaia'e nei.  I ka hiki ana'ku ilaila, haawiia mai he owili pua i ke kaikamahine alii, na ka wahine a ka Meoa, (o ka Meoa ka inoa o ka Luna Nui o ka apana a kulanakauhale paha) o ia wahi, a haiolelo mai no hoi ka Meoa, a me na Luna aupuni o ia wahi, e pili ana no i ka mahalo nui, a me ke aloha aku i na'Lii, mahope iho o ka makaikai ana i na alanui nui o Gravesend, kahi hoi ia manawa ua like me he mala pua'la, aole i like me ke ano alanui, kau aku na'Lii iluna o na kaamahu a holo loa aku la i Ladana, a hiki aku la ilaila i ka hora 2 o ke awakea.  Ma kahi a na'Lii i lele ai mai ke kaamahu mai, aia hoi, ua hoomakaukauia he mea ai maloko o kekahi keena hookipa maikai, e ka poe Luna o ka Hui Kaamahu Hikina Hema.  A mailaila aku, ee aku la ka …

(CAPTION)

Ka Mea Kiekie ke Alii, Prince Albert Edward o Wales.