Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 24, 13 June 1863 — Page 1

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE II. HELU 24. HONOLULU, IUNE 13, 1863 NA HELU A PAU 81.

KA "NUPEPA KUOKOA."

HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU

I kela Poaono keia Poaono.

$2.00 no ka makahiki,

ME KA HOOKAA MUA MAI.

NA OLELO HOOLAHA- aole l@ oi mamua o 20 laina no ka hoo@ kahi ana, $1.00; alua komo ana, he $1.50: hookani @ $2.00. Kuku mua ia mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e @ mai ana e pau.

KANIKAU-he hapalua dala ka uku no ka aoao hookahi o ka pepa @ a 2 keneta no ka l@ hookahi-penei: he 25 @ , 0.50; @0 lai@, $1.00; a @

KA UKU NO KA OLELO HOOLAHA-ka uku pepa, a me ka uku o ka Kanikau, e haawiia no ma ka lima o na Luna o ke Kuokoa, a i oleia e hookomo mai no ma ka leta, a hoouna mai i ka Luna Pai.

O NA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO-aole e kauia ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha. ma ka inoa o ka @ pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E pono ke @ , no ka mea, he @ no ka auhau no keia nupepa. H.M. WINI, (Luna Pai.)

KA "NUPEPA KUOKOA."

Is published in Honolulu

EVERY SATURDAY,

$2 00 per annum………..in advance.

ADVERTISEMENTS not exceeding 20 lines, inserted once for $1.00; twice for $1.50; and $2.00 for one month; all advertisements must be paid for in advance.

KANIKAUs will be charged 50 cents per page.

PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaus, may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.

ALL SUBSCRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives, will be inserted on the subscription list, until paid for. This rule must be strictly adhered to, on account of the low subscription price.

            H.M. WHITNEY.

            Publisher.

            Volume I of the KUOKOA, bound, for sale, $4.00 each.

            Persons having complete sets of the above, can have them exchanged for bound volumes, by paying $2.00.

BUKE HAWAII HOU!

LAIEIKAWAI!

KA

Hiwahiwa o Paliuli

KAWAHINEOKALIULA.

UA PAHA KEIA MOOLELO KAUlana i ka buke, a ua humuhumu ia, a ua makaukau no ke kuai ana, ma ka

Hale Kuai Buke

O KA LUNAPAI, O HONOLULU NEI.

KE KUMUKUAI

$1 o ka Buke hookahi.

E loaa no i na mea a pau e noho ana ma

Maui, Hawaii a me Kauai,

ke hoouna mai i ke kumukuai o keia buke ma ka leta i ka Lunapai, e loaa no ia ia ka buke ma ka moku hoi aku. H.M. WINI.

            Lunapai o ke Kuokoa.

Kanikau Aloha no J. Kuhia.

            He uwe helu mai Napuarose,

            Aloha ino no kuu keiki,

            Kuu hoa alo ua, alo i ke anu,

            Alo aku maua o ka la wela,

            O ka la welawela o Halewela,

            O ka ua koko ula i ka moana,

            Aia paha oe i ke ao e-a,

            I ka pae opua i ke ahiahi,

            Ka hikina a ka la ko hele ana,

            Aohe koolua e naue ana,

            Au iho ka manao i kuu hoa pili,

            Kuu hoa o ka ai hoolana kino,

            O ka pihe uwe o Piihala,

            Hala aku nei oe me kou pono,

            Aui ae makou aole oe,

            O ke aloha ia e loku nei,

            E helelei nei i ka lihilihi,

            Kikookoo ana i na onohi,

            Ka huina alanui i Kamanui,

            Aia paha oe i ka hololio,

            I ka pihe kanaka i Paauha,

            Ka ihona olu ana o Poopoo,

            Ka piina hoolai o Kahinihini,

            Hiki pono ole ma Puhele,

            Hele aku ka uhane o ke kula loa,

            O ke kula loa o Kamokulehua,

            Ku aku ka uhane hoolono aku,

            Huli hoi ka uhane hoi i ka Home,

            A Halerose i ka hoa huna,

            Huna aku nei oe la nalowale,

            Aia paha oe i ka poli o ka Mesia mana.

            A.P. KAHAALOU.

He wahi olelo paipai.

Ua loaa mai ka manao ia'u e hai aku ia oe, no ko makou pilikia, a nau ia e hai ae ma ke akea. Eia ua pilikia la, no makou no ka poe mahi palaoa, mai ka ua ukiukiu o Makawao, a ka ua naulu e hehi ana i Kaonoulu, e ala ae kakou e hui a noonoo a e koho i mau luaa no ka kakou hana, no ka mea, ke hui mai nei ka poe e kuai i ka Palaoa a kakou, a i ko lakou manao ekolu hapaha, hookahi busela, a emi iho paha i ka hapalua, ai ole ia ekolu hapa walu. E kupanaha a nui mai ka hoi ka wi o ka aina, emi loa hoi ka Palaoa i lalo, o Auahekika, e ala koke kakou iloko o keia mau la a e hui e hoopaakiki kakou, i hookahi dala o ka busela hookahi, ina aole e aua kakou aole e wili, oia ko'u manao. Me ke aloha ia oukou a pau loa.

            P. KALAHIKI

KA MOOLELO

-O-

Na Manu o Hawaii nei.

Helu 6.

Manu Ou.

            Ua emi iki ka nui o ke kino o ka Ou i ko ka Moho; a ua oi ae hoi ka Ou mamua o ka Amakihi, he palapalauli maomao kona hulu, a he haulaula uliuli kona mau hulu ekeu, he maalaea kona nuku a peke puipui no hoi, he maalaea no hoi kona mau wahi wawae, a mahaehae na wahi manamana, a he loloa pala memele na hulu o kona poo.

            He manu inu wai pualehua keia e like no me ka Akakane; a he ai poko no hoi, a he ia mea kolo aku ia mea kolo aku.

            Elua no ano o ka Ou. 1. Ou poo papale, 2. Ou lae oo; a o ko laua huina a pau he Ou no ia.

            Ou, "he kikoni ke ano," a no ka pepehi o ka Ou poo papale, i ka Ou lae oo, a me ka paa o kona lae i ke koko ia e ka Ou poo papapale, nolaila ua kapaia oia he Ou lae oo, a no ka loloa o na hulu poo o ka Ou poo papale, nolaila, i kapaiai ia, he Ou poo papale.

            O ke kani a ka Ou, he oi no ia, a malaila no hoi i kapa hou ia ai kekahi inoa o ka Ou, he okuu ke ano iluna o ka lala laau.

Manu Amakihi.

            He wahi manu uuku loa keia i na manu e ae; ua like no kona hulu me ko ka Ou, a a ua like hoi kono mau ano e ae me ko ka Ou lae oo.

            He uuku kona nuku, ame ka winiwini pololei no hoi, he manu ai poko no hoi keia, a inu wai pua lehua no hoi, e like loa no me ka Ou, ame ka Akakane.

            Amakihi, he liilii maka pilau kona ano, a he wahi manu uuku loa hoi.

            He ri, ri, i, i, ke kani a ka Amakihi, he uuku kona leo ke kani mai, aohe poha pono a hoehoene lea mai hoi.

Manu Alokele.

            Ua like loa ka nui o ke Alokele me ko ka Nunu, he pokole kona nuku, he weo ula ohelohelo kona hulu ma ke kino, a he makeokeo kona hulu ma ka ai, ame ke alo pauma, he hauliuli maomao ka hulu o kona kikala, a lawa i ka pili hua moa, a hiki i ka puapua, he eleele kona mau wawae, a mahaehae kona mau manamana.

            He pua haha kana ai, ame ka wai no hoi o ka lehua, e like loa no hoi me ka Oo, ame ka Mamo, ame ka Iiwi.

            O kona kani. Alokele, nolaila, ua kapa ia kona inoa mamuli o kana kani, o ke ano o keia inoa Alokele, he alo makeokeo ke ano.

Manu Elepaio.

            He nui iki ae ka Elepaio i ka Amakihi, he haehuehu opulepule kona hulu a puni, he uuku iki eleele kona wahi nuku, a he hulu loloa ma kona waha, me he umiumi'la, he kupololei kona wahi puapua, he ma keokeo eleele kona mau wawae, a mahaehae no hoi na wahi manamana.

            O ka huhu kana ai, ame ka mu e pili ana iloko o na laau popopo, aole oia e inu i ka wai o na pua, e like me ka Amakihi, ame ka Akakane.

            He wahi manu leo koha keia ke kani mai iloko o ka malu o na lala laau, a o kona kani: Ona-ka-ia: Ono-ka-ia: wa-i-a-ha-ka-wi: Ellffaio, Ellffaio.

            A o keia mauu ka manu kani mua o na manu a pau o ke kuahiwi, e like me ka Moa.

            Ina kani mai ka Elepaio i ka wanaao he okoa kana kani aole like me ke kani i wehewehe ia ae la maluna, oia kani, he kani ia no ka aluna ahiahi, o ke kani hoi o ka wanaao, he Ellffaio, Ellffaio, a no ia kani ana pela, ua kapaia hoi kona inoa pela, he Elepaio kona lawena inoa, a o kana kani i ke awakea, he ka-wi, ka-wi-waiaha-ka-wi-wi-ka-wi, akolu ana ano kani, okoa ke kani o ka wanaao, okoa hoi ko ke awakea, a okoa no ko ka aluna ahiahi.

Manu Aa.

            Ua like ka nui o ka Aa me ka Noio, a pela no ka eleele, a ua loloa ku pono kona mau wawae i kona kino, a ua loihi no hoi kona nuku.

            Aole loa e ike ia keia manu i ke ao, aka, i ka po oia e lele ai. He manu lawaia keia e like loa me ka Uwau, ame ke Koae, a no kona noho iloko o na mapoopoo o ka pohaku, nolaila, ua kapaia kona inoa mamuli o ia ano, pohaku, a-a no hoi.

            He manu leo lea keia ke kani, i kona wa e lele ai i kai, ame kona hoi ana mai, o kana kani, karo, kek, kek, kek.

            Ina akamai ke kono manu i ka hookani ana pela, kuhi hewa no lakou o ko lakou mau hoa, a e lele nui mai no lakou ma kahi i hookani ia aku ai, a e uhau aku no ke kanaka i ka upena, a pau loa lakou i ka hei, a pela e make ai keia manu.

            He ono loa no hoi ka io o keia manu, e like no hoi me ke Koae, aole ai o keia manu i na pua lehua, ame na mea kolo o ka uka, o ka i-a ma ka moana kana ai.

Manu Akihaloa.

            Ua aneane like no hoi ka Akihaloa me ka amakihi na kino, a ua like loa na kiekie, a ua ano like no hoi na hulu, aka, aole like na nuku, he loihi ka nuku o keia manu i ko ka Amakihi.

            He wahi manu leo lea no hoi keia ke kani mai, noho ia ma na pililaau o ke kuahiwi, o na hua o na laau kana ai, ame ka wai no hoi o na pua.

Manu Ula.

            He manu nui keia e like me ka Oo, aka, ula puni nae koinei hulu, ma na wahi a pau o kona kino, aole kekahi hulu ano e maluna ona, he ula kona hulu a pau, he ula kona nuku ame na wawae, ame na manamana, a no kona ula loa, ua kapaia kona inoa mamuli oia ano.

            He lea no hoi keia manu ke kani, a ua nui kona leo a ko-ha no hoi, o na i-a o ka moana kana ai, ame ka wai no hoi o na pua o ka uka.

            Aole noho mau keia manu ma ke kuahiwi i na wa a pau, o ka laauola (oia ke kau,) oia kona wa noho ma ke kuahiwi, no ka mea, ua pua mai na laau ia wa, a hiki i ka laamake (oia ka hooilo,) oia ka wa e hoi ai o keia manu ina Kaula, kekahi wahi mokupuni, ma ke komohana hema o Niihau, a malaila oia e lawaia ai, a pela mau no kona noho ana.

Manu Hoe.

            Ua like ka nui o ka Hoe e like me ka Oo, a ua pokole nae kona nuku, he eleele kona hulu, a ua pohina polehulehu kona hulu poli, he wahi manu uuku leo nui keia, ua like pu kana kani ana me ka hoe ana iho a ke kanaka, e halihali ana i ka ukana kaumaha, ame ka pii ana paha a ke kanaka i ka pali e hoe iho no ka maloeloe.

            Hoe he naenae kona ano, a he kaumaha hoi, nolaila, ua kapaia kona inoa mamuli o ke ano o kana kani i kulike me ka hoe a ke kanaka.

            O ka wai o na pua o kela ano keia ano kana ai e ai ai.

Manu Omao.

            Ua nui iki ae ka Omao i ko ka Ou, a ua like hoi na nuku o laua, he liilii pekepeke na wahi wawae, he hulu pohinahina kona.

            He ano haalulu nakanaka kona kino, a hoolohaloha hoi kona mau ehau, me he mea haukeke'la, a o kana kani, ker, -r, -r, -r, he ano haukeke, a make anu hoi, nolaila, ua kapaia kona inoa he Omao, he uwe make anu ke ano.

            O ka huhuhu kana ai, ame ke poko, ame ke kuawehi, ame ka mu, ame na mea like no hoi o ka nahelehele, aole lele keia manu ma ka moana.

Manu Akihikeehiale.

            He wahi manu uuku keia, ame ka mama launa ole, he wahi manu eleele keia.

            He makemake nui ia keia wahi manu ma ka nana ana'ku, i kona wa e lele ai ma ka ili o ke kai, panehu, mio, he iniki kona mau ano a pau, ame he mea'la ua noho oia ma na wahi a pau, no kona hikiwawe launa ole mai, ua like kona manawa o ka lele ana me ka minute, ame ke sekona, ka ua mea o ka hikiwawe launa o e mai.

             A no kona hikiwawe launa ole mai, ua kapaia kona inoa ma ia ano, "Akihikeehiale," e lele ana oia ma kela wahi keia wahi o ka moana, me ka hikiwawe loa.

            He wahi manu keia no ke kai, a o na mea ma ka ili kaikana mea ai, he paiamalau paha, he popoki paha, he auwaalalua paha, ame na mea liilii e aku ma ka ili o ke kai, aole ai o keia manu i na mea o ka uka.

            Aole ai ia keia manu, ua hoopailua ia e like me ke Opeapea, aka, ma kona ano mama, a eleu hoi me ka hikiwawe loa, ua makemake ia oia malaila.

Manu Opeapea.

            He wahi manu inoino loa keia o na manu apau. Elua ano o keia manu ma ka nana ana, 1. ano manu, 2. he ano Iole. Ma kona eheu ana i like ai oia me ka manu, a ma ka ka hulu ame na wahi pepeiao' ua like me ka Iole.

            Aole wawae o keia manu e like me na manu e ae, aole no hoi e like me ko ka Iole, aka, he wahi maiuu kona e pili ana i ka hakina iwi eheu o mua, a he mau wahi maiuu no hoi e pili ana i ka welelau o ua iwi hookahi la; a he maiuu no hoi e pili ana i ka welelau o kona mau wahi iwi hope o na ekekeu, aole nae maopoopo ka ke Opeapea ai, aole no hoi ai ia keia manu e na kanaka.

Manu Kukuluaeo.

            He manu nui iki ae keia mamua o ke Kolea, aka, he loloa a halakau kona mau wawae, e like loa me ko ke Kioea, he eleele kona hulu ma ke kua, he keokeo hoi na hulu ma kona alo pauma, he loihi kona nuku a pololei pono imua, o kona mau wawae loloa, oia kona puapua ke hoopololei aku i hope, o ke kani a keia manu, aohe ano kani maikai, he ano ha kona ke kani mai, a o ka lohe ana aku i kona kani, wa-wa-wa.

            O kana ai, o ka Oopu, o ka Opae, o ka Ohune, Iiao, ame ka Piha, he manu ai i-a no keia e na kanaka, aohe nae he ono loa e like me ke Kioea.

Manu Alaiaha.

            O ka nui o ke kino o keia wahi manu, ua like ia me ke kino o ka Elepaio, a o kona hulu, he ano lehu a puweuweu hulu nui.

            O keia manu, he manu keia no ka uka lilo, aohe ona lele i ke kai, o na pua o ka uka oia no kana ai, he wahi manu uuku ono loa keia ano like me ka ono o ke Kolea.

Manu Li-o.

            Ua like ka nui o keia manu me ka Moa, he eleele puni kona hulu, a ma keokeo iki ma kona alo umauma, aohe loloa loa o kona mau wawae, o kona nuku, ua emi iki iho kona nuku i ko ka Alala, a o kona poo ua like loa no me ko ka Alala, o ka i-a o ka moana ka ai.

            O ka uka lilo no kahi noho o keia manu, aka, lele noia i ka moana i ka po i ke ao, a malaila, e huli ai i kana mau mea ai, aole oia e ai i na mea o ka uka.

            He manu ono keia, ua like loa kona ai ana e llike me ka Moa Kinana wahine.

Manu Mo-li.

            O ka Mo-li, ua like no kona nui me ko ka Li-o, a pela no ka eleele o kona hulu a lawa puni loa kona kino, aohe o na wahi hulu e ae, a ma kona puapua he mau hulu loloa elua, aole nae he like loa me ko ke Koae, o kona mau wawae, ua loloa iki aku ia mamua o ka Li-o, he eleele nae kona mau manamana e like me ka Alala.

            O ka uka no kona wahi e noho ai, a lele no ia i ka po i ke ao ma ka moana, a o ka i-a kana ai, o ke Aku, o ka Opelu; ame ka Muhee, he ono no keia manu ke ai ia.

Manu Ki-ki.

            Ua like kanui o keia manu e like me ka Nunu, a ua like no kona hulu me ko ka Moa opule, a ua like no hoi kona wawae e like me ko ka Nunu, a o kona nuku, ua like me ko ke Kolea, a o kahi noho o keia manu maloko o na mapoo pohaku, aole e lele keia manu i ke kai, a o na mea o ka uka kana ai.

            He manu ono no keia, a ua like no kona ono e like me ko ka Alaiaha, o ka mea e make ai o keia manu, ho-a ke kono manu i ke ahi a nui i ka po, alaila, lele like mai la na manu he nui a haule iho la, a pau lakou i ka loaa i ke kanaka, a pela e make ai oia.

Manu Alawi.

            Ua like ka nui o keia manu me ko ka Amakihi, a ua like no hoi kona hulu me ko ka Omao, a o kona mau wawae ame kona nuku me ko ka Amakihi.

            O kana kani ana, wi-wi-wi, o ka pua o ka uka kana ai, o ka pua o ka Lehua, o ka Wiliwili, o ke Awikiwiki, o ka ha-ha, ame na pua e ae no hoi.

            He manu ono loa no keia, ua like me ka Akakane, ame ka Iwi.

            O ka manu hope loa keia o keia Moolelo i loaa ia'u, i huipu ia e like me ka mea i hoike ia aku ma ka helu mua o keia Moolelo, oia hoi i unuhi ia mai e a'u mai loko mai o ka buke a Y. Keauokalani, aole nae i pau loa maloko olaila, a ua hele aku au e ninau aku i ka poe i ike i kekahi mau manu i koe, me ka hoomanawanui no hoi, a ua huipuia ia mau mea a elua me ka mea hoi a ko'u ike maka iho, a lawa ai keia Moolelo, aka hoi, ina he manu aku no koe o Hawaii nei, e pono e  hoike mai ka mea ike, e pakui mai malalo o keia Moolelo o na manu, pela ka manao o ko oukou hoa puni Moolelo, ua pau, ke huli hoi nei ko Kalihi keiki, maluna o kahi Piula kua puka, ua nani ke alanui aupuni e waiho maila. G.W. KAHIOIO.

            Kalihi, Iune 12, 1863

            O na pa pua, he buke ia i kakauia e ka lima o ke Akua; o na pua a pau, o na lau a pau, he mau hua no ia i kakauia.

            Aole he mea poino no kekahi kaikamahine ke laweia'ku no kona inoa maikai, ina e hookuiia mai ka inoa maikai o kekahi kane ia ia.

KE KAAO O

LOSINEHAMA!

KA PUA NANI IUIU O SEVILA.

(I unuhiia mailoko ae o ka Buke o Geberiana.)

HELU 9.

I KE ALII SEREMANEDA E NOHO ana ma ke pakaukau me na hoaai, iloko hoi o ka pau ana ae o ka ahaaina, ia lakou a pau ma ka papa aina.

            Ninau ae la kekahi o na hoaai i ke Alii, "Pehea kau hele ana'ku nei i kau huakai?"

            Olelo aku la o Sermaneda, "He oiaio ka'u olelo, aole hookahi wahine kupaa ma ka honua nei: no ka mea, o kela wahine a ia la (Raukesila) e olelo ana he kupaa, ma kona poli wau a hiki i ko'u haalele ana ia wahi."

            Pane aku la o Raukesila, "Aole o'u manaoio i kau mea e olelo nei, ke ole wau e ike i kekahi hoike e pili ana mai kuu wahine mai e like me ka mea i oleloia iloko o ko kaua palapala hoopaa."

            A no keia mea, ku ae la o Seremaneda i luna, lalau iho la i ke komolima ma ka pakeke o kona puliki, a hoike ae la imua o na hoaai, me ka i aku ia Raukesila, "Aole anei keia o ke komolima i loaa ia olua i ko olua la i mare ae? Aole anei no olua keia mau inoa e kau nei ma keia komolima?"

            Ku mai la o Raukesila, a olelo mai, "E ka Moi, e Seremaneda e, he oiaio, o ke komolima io ia o maua, ka hoailona hoi ia o ko maua noho maluhia ana; nolaila, he mahalo nei wau i ke Alii no kona akamai ma ka hoowalewale ana. No ko'u ike mau, a me ko'u maa ana i ka oi o kona kupaa, a nolaila wau i olelo ai me ke kanalua ole; aka, o ka palapala hoopaa i hanaia iwaena o kaua, e hooiliia ia pono maluna o ke Alii."

            A pau keia mau mea, hookuu ae la ka ahaaina, a hoi aku la kela mea keia mea ma kona wahi iho.

            A o Raukesila hoi, wela la iho kona inaina no kana wahine. Ia Raukesila i puka aku ai mai ka hale aku, hele aku la oia ma na hale hana pahu kupapau, a olelo aku la i na kamana, "E hana oukou i pahu kupapau, a mawaho o ka pahu, e hanaia i huinaha me he pahu waiho kapa la ke ano, a maluna pono, a ma na aoao, a me na poo, e uhiia i mau pohaku daimana, alaila, e ukuia oukou e like me ke kikoo ke loaa ae i kuu lima e like me ko oukou makemake."

            A pau keia mau mea, hoi aku la o Raukesila, a hiki aku la ma Sepania, ma ke kakahiaka o kekahi la, ikeia mai la ka moku a me ka hae pu o Raukesila.

            Ia manawa, hoomakaukau ae la o Losinehama i na kaa, a me na koa ponoi o laua, a hoouna mai la ma ka puka komo o ka pa.

            Ia Raukesila i lele mai ai ma ka uwapo, lawe ae la kekahi mau keiki i ua pahu kupapau nei a waiho ma ka puka pa o ka Hale Alii mawaho, ma ka puka e kupono ana i ka muliwai, e like me ke kauoha a Raukesila ia lakou.

            A komo aku la ke Alii e halawai me kana wahine, aka, aole nae he inoino kona mau helehelena ia manawa, no ka mea, ua huna ke Alii i kona ano huhu.

            Ia Raukesila i hui ai me Losinehama, halawai oluolu iho la laua, oiai, aia laua ma ka papa aina ia wa.

            Ninau mai la kana wahine no kana kane, hai aku la no hoi ke kane e like me ka lakou ahaaina ana; aka, koe nae ka olelo no na hoopaapaa a me na pili ana i na mea i hanaia ma ka palapala hoopaa, no ka mea, ua lilo nui ko laua manawa ma na olelo e ae, a ua poina loa ia Losinehama ka ninau ana no Seremaneda, a poina pu no hoi ia laua a elua.

            A ma ka pau ana o ka laua paina ana, hele koke ae la o Raukesila ma ka hale Biliodi e lealea ai, a hiki i ka hora ekolu o ke ahiahi, alaila, manao ae la oia i kana hana i hoomakaukau mua ai no kana wahine, hooki ae la oia i ka lealea ana, a hoi aku la me kana wahine.

            Ia laua ma ka Hale Alii, olelo aku la o Raukesila i kana wahine, "E Losinehama, e hele kaua ma ke kihapai, i ike kaua i na pua o kau mala pua, i holoholo aku ai kaua i keia koena la."

            A no keia olelo a kana kane, hooholo ae la o Losinehama i kona ae, a hele aku la laua e like me ka maikai o ka olelo a kana kane.

            Ia laua e hele ana ma ke alanui o na mea kanu e makaikai ana, aka, holoholo ae la laua a hiki ma ka puka pa e kupono ana i ka muliwai, kahi hoi i waihoia ai ka pahu kupapau.

            Ia laua i hiki aku ai ma kahi o na koa e ku ana, weheia ae la ke pani , a hoopaaia ae la ka puka mahope o laua.

            I kela manawa, ike aku la o Losinehama i keia pahu e waiho ana mawaho me he pahu kapa la ke ano.

            Ia laua e ku la ma kahi o ka pahu kupapau e waiho ana, olelo aku la o Raukesila i kana wahine, "Auhea oe e Losinehama, kuu wahine o na la oluolu i hala ae nei; ua hoomakaukau wau i keia pahu no kekahi o kaua, no ka mea, e make ana kekahi o kaua i keia la, o oe paha, owau paha."

            Ia manawa, wehe ae la o Raukesila i ke pani o ua pahu nei, aia nae he pahu kupapau oloko.

            I aku la o Losinehama, "Heaha keia hana au e kuu kane; a pehea i kupu mai ai keia manao Satana iloko ou, i hiki ai ia  oe ke hoomakaukau mua i wahi no kaua e make ai? Aole anei kaua no ka lepo mai, a ua ike no oe ma ka Palapala Hemolele, 'E hoi ana na mea a pau ilaila,' aka, aole no o'u maka'u i ka make, no ka mea, ua makaukau no kaua no kela ao mau loa, e like me ka kaua hilinai nui ana i ke Akua, i loaa ai ia kaua ko kaua kuleana ma kela no, ina nae na ke Akua mai ka ae ana ia oe, e hoomakaukau mua i pahu kupapau no kaua; aka, ina nou wale iho no keia manao, alaila, ua haalele oe i ke Akua, a na ke Akua no e hooili i ka pilikia maluna o kekahi o kaua e like me kana ike ana."

            I aku la kana kane, "E kuu wahine, aole wau i hana i keia pahu nou, aka, no'u no, no ka mea, ua kauoha wau i ka mea nana i hana, e hana e like me a'u, ka loa a me ka laula; a me he mea la, o ko ke Akua manao no ia, a nolaila, e nana oe ma kuu komo ana iloko o keia pahu."

            Ia manawa, komo ae la o Raukesila iloko o ua pahu nei, e hoao ana, i mea e ike aku ai kana wahine, i ke kulike ana o ka pahu i kana kane.

            Ia Raukesila maloko o ka pahu, olelo ae la oia, "E kuu wahine, e nana oe, ua hoomakukau io wau i pahu no'u, ke ike mai la no oe i ke kulike ana me a'u."

            A puka ae la o Raukesila mailoko ae o ka pahu, olelo aku la i kana wahine, "E kuu wahine; i mea e pau ai kou kuhihewa, nolaila, e komo ae oe maloko o ka pahu kupapau, e like me ko'u komo ana iho nei, i ike ai oe, aole i hanaia keia pahu kupapau nou, e like me kau olelo."

            Ia manawa, kukuli iho la o Losinehama i ka honua, a pule aku la oia penei:

            "E Iehova ke Akua, eia keia pahu kupapau imua o maua i keia manawa, wahi a ka'u kane, ua hoomakaukau oia i pahu no kekahi o maua e waiho make ai. A mamua o kuu komo ana iloko o keia pahu kupapau, he mea oluolu no ia no kau kauwa nei, ina nae nou mai keia ae ana, a me keia kauoha ma o kuu kane nei, ke mahalo aku nei kau kauwa nei; aka, ina no kuu kane wale iho no keia manao, alaila, e malama oe i kuu ola ma keia pahu kupapau a'u e komo iho ai, a nolaila, e kuu Akua e; aole no kuu naaupo kuu komo ana ma keia pahu, aka, i mea e pau ai ko'u kuhihewa no ka olelo a kau kauwa kane nei, 'nona iho no kona pahu, aole no ka mea e,' a me he mea la o kou manao no ia e kuu Akua, o kou Uhane me a'u i keia hora a mau aku. Amene."

            Ia manawa, komo iho la o Losinehama iloko o ka pahu, a ia ia e hooponopono ana ma ka hoao ana i ike ai oia i ke kulike ana, a kulike ole paha no kona loa a laula hoi.

            Ia manawa, pani iho la kana kane i ka pahu a hoopaa aku la i ke ki, a kiola aku la i ka muliwai.

            Ia manawa, e ikaika loa ana ke kahe ana a ka wai o ka muliwai, no ka mea, ua emi ke kai ia wa, he mea emoole, ua hala ka pahu kupapau i ka moana.

            A hala aku la o Losinehama, hoi aku la o Raukesila i ka Hale Alii.

            Aia hoi, e kau ana elua mau keiki maluna o kekahi laau, e imi ana i na manu olioli maluna o na punana, na manu opiopio hoi; na kela mau keiki i ike i ka hana a Raukesila no kana wahine.

            I kela manawa, haalele ae la laua i ka laua hana, a hoi aku la e hai i ka Makai Nui no keia mea.

            A lohe ka Makai Nui i keia, komo ae la oia a me na Makai malalo iho ona ma kahi o Raukesila, i ike ai oia i ka oiaio o keia mea a na keiki e olelo nei.

            Ia lakou i halawai aku ai, ninau aku la, "Auhea kau wahine o Losinehama?" "Aia