Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 30, 25 July 1863 — HE KAAO NO KE KEIKI ALII OPIO CAMALAZAMANA. A ME KE LII WAHINE OPIO BADOURA. [ARTICLE]

HE KAAO NO KE KEIKI ALII OPIO CAMALAZAMANA. A ME KE LII WAHINE OPIO BADOURA.

1 mai o ka Arahcn Mightr. hoo--7 (i s.ict ia ys> h*"lahi hnn<n -,nr la-.ahilu, >: pou } (•/ koena :> La po <'ui hcnert rat Landth-t L ,i -uo.r* īri J. • KA 310OLf: LO O .N A KEIKI A < A >! ALA7. \ "»1 \ \ A, O A MK.I A I> A >IE ASADA." II KLU 9 laila, olelo aku la o amiL'i'uia, " O ka mtxua knuoha wale ne • y ia oe, o ko hni aku ia ia i keia -T' rri' !o; a ke noi aku nei au ia ma o Aiafiv p hoolohe mai i ka'u wahi mele i kuu k-iinnina." Alaiia, uwe iho la keia a hoopuka a<\ " Ua loaa kaua hoohalike i na Moi i ii.'i i aku mainua o kaua ; ehia la ka nui, o; ka poo nui anie kn poe liilii, i hele aku ma k<;i.i aia. - ' 1 ka lohe ana o ke kau\va,a uwe •>h•) la oia, a no ka nui o ka \vairnaka, pulu ih) la kona uiniumi. I i*a pau ana ae o ku Asada haku meie a.M. npo aku la oia ī ke kaikuaana, a me he iit«.a :»ln, hookahi no laua, a unuhi ne !a ke kauwa i ka palii e oki aku i ko laua la mau j»'o ; aka, »: hoio e iho ana ka lio. Ua likej kuna kumukuai me na apna gula iie tausa-| ni, a h<? pii loa no hoi ke kumukuai no ka; noho. O kona hoolei ae la no ia i ka pahi, | :i hahai uku la i ka lio ona ; o ka uhai aku] la ihj ia o ua knnaka nei a koino ka lio iloko' o ka ululaou. lloko o ua ululaau nei, he Liona huhu loa, weliweli ke nana aku, hni-; li na maka i ka ike ana aku o ua kannka n» i e Ip.'le mai ana kela, kau ka weli ; no ka in«'a, aohe he wahi o ka pakele, ua haalele aku oia i ka pahi ana. jNolai!a, 01010 iho la oia iloko ona, " O ke Akua wale no ku mea mana, ke kiekie amo ke kaulana ; i loaa ai keia poino ia'u, la Amiijfiada ame Asatla, a he huakai paoa maoli keia mai kona hoomaka ana mai." No ka wela loa o ka la, a makewai iho la 0 Amig:aila me Asada, a pule aku la laua e hoomaalihin mai ko laua makewai ; aka, aoh» 1 mea nana laua i hoomaalili mai, nolaila, 1 iho hi laua nei, " E make mua iho nei ka« ua, aole la hoi e loaa ia kaua keia ehaeha ; aka. aole nae kaua i ike e holo ana ka lio, a hahai aku nei kela, a hanlele iho nei ia kaua me neia e paa al ; ina oia e pepehi iho nei ia knua, ina ua oluola kaua mamua o keia eha ana ame ka paa loa o kaua i ke kaula." A mahope iho, olelo mai la o Asada, " E kuu kaikuaana, e hoomanawanni, mai paujv\uaho o<\ a malia o kokua mai ke Akua ia kaua ; no ka mea, aohe he kumu e ae u ka lio i holo ai, tio ke aloha wale mai no o ke Akua, a hookahi wale no o kaua pilikia o ka makewai." Alaila, hookookoo ae la keia a hemo ke kaula, a wehe aku la i ko ke kaikaina a hemo ; a inahope iho, hopu iho la keia i ka pahi a ke kanaka, a olelo aku i ke knikaina, " Ma o Alahe, aole kaua e'hele mai anei'ku i ike ai kaua i ka mea i loohia ia iala." A helo aku la laua uei ma ko iala meheu ; i ko laua nei komo ana aku iloko o ka ululaau, a ike aku la laua uei ua kela i ka Lioua, a e pule ana no uae i ke Akua ; o ko Ainigiada ho!o aku la no ia a hahau i ke poo o ka Liona i ka pahi a make loa. A make iho la ka Liona, a ku ae la ke knnaka iluna me konu ike ole ī kona mea nana oia i hoojuikele ; a ia ia e nana ana i o a ianei, a ike mai la oia ia Amigiada ame Asaila, na keiki a kona haku ; a moe iho la oia ma ko laua nei mau wawae, a olelo mui la. " Ma o Alahe, e o'u mau haku, aole e hiki ia'u ke hana ino aku, n.a la. pepehi nna # ia olua. O ka mea nana o!ua e pepehi, e pau no hoi kona ola ! Ma ko'u uhane, e hoopa* kele ana au ia olua." Ku ae la oia iluna, a apo mai la ia laua nei, a ninau moi j>ehca la ka hemo ana o ke kaula o laua i paa'i; hai aku la iaua nei, i ka makewai ana o laua, me ka hemo ana ke kaula o kekahi o laua, ame ko iaua hahai ana aku mahope ona. I ko iala lohe ana, aloha mai la oia no ln laua mea i hana aku ai; a puka mai la lakou nei inailoko mai o ka uluUau, a i ko lakou hikiaua mai iwaho, olelo aku laua nei, •' E ko inaua makua, e hana oe i ka mea a ko maua makuakane i kauoha mai ai ia oe V Paue mai kela, 44 Ma o Alahe, aole au e hooha aku ana ia oiua; aka, e lawe au i na waln lo!c o olua, a o ko'u mau u*abi loie ko olua, a hoopiha aku au i elua omole me ke koko o ka Liona; a mahope iho, hoi au a olelo aku i ka Moi, ua make olua ia'u; a na olua no hoi ia e hele ma ka oiua wahi e hele ai, he palahalaha ka aina o ke Akua. n A pau ia, wehe ae la laua nei i ko laua mau wahi lole a haawi akū hi ī ke kanaka, a o kona mau wahi ioie ia laua n»*i, a hoi aku la kela i kahi o ka Moi. O ko ianei hoi aku la no hoi ia a honi iho i 'a i ka iepo imua o ka Moi; a ike mai la nae ka Moi i ke ano e ko ianei heleheiena, nolaiia, manao iho la oia no ka make ana o na keiki ke kumu o ke ano e ana; aka, i ma- < ka'u keia no kona halawai pu nna me ka K- Liona, nolnila, piha iho ia ka Moi i kn olioii,

a ninau sku ia ;a, i4 Ua hooko ce i ka'u han.a." Pane nku keia. " Ae. e ko makoo hsku." A haa>.vi aku ia keia i na '.\~ahi puo'.o io'e. arr.e r.a omole i piha i ke koko o ka Liona. Nir,au raai ka Moi, M Henna kau ir.<-3 j ike no ko laua aoo, a heaha ka laua inea i kaaoha mai ia oe V Pane aku *• L*a :k" au ia laua he hoomanawanu», a o!eIo imi !aua ia'u, - He oiaio, ua kaiaia ko r.iaua niakuakane ; nolaila, c iawe aku oe i ko maua aloha, a olelo aku ia ia. ua kahia oe no ko maua make. ame ko maua koko ; eka. e hoopuka aku oe ia i.t i kekahi mau laiani meie elua.' oia ka men a laua i kauoha mai ai ia'u." I ka iohe ana o ka Moi i keia mau olelo mai ke kauwa mas, kuiou iho ia kona peo i ka honua a haia kekahi manawa, no ka mea. ua akaka ia ia ma keia mau oie'o a na keiki, ua pepehi haia ole ia laua. Ahnla, wela oia i ka puolo i laweia aku ai na wahi loie*o na keiki; a i kona wehe ana ae i ko Asada mau wahi loie, loaa iho Ia ia ia ka palapaia a ka wahine nana ia i imi hala ; alaila, weheae ia keia i ua palapia nei a heluheiu iho la, a ike īho la oia, ua imi hala hewaia ia keiki ana. A i kona wehe ana ae i ko Amigiada mau wahi lole, ioaa iho ia no hoi ia ia ka palapala a ka wahine nana i imi kona hewa ; i kona ike ana ua pepehi hala oleia na keiki ana, no'aila, pai ae ia oia i kona mau hma, a kahea ae. " Aia waie no ka mana iloko o ke Akua, ke kiekie ame ka mana ; ua pepehi haia ole au ia'u mau keiki, auwe ka loihi o kuu kaumaha/' E haaleie kakou ia Camalazamana ; a e hookolo kakou i kahi a na keiki i hele ai. 0 Amigiada nine Asada, lieie aku laua nei īna ka waoakua, o ka hunahelehele ka ni, a o koena iho o ka wai ua ka wai e inu ai,a i ka po ana iho, moe kekahi, a kiai hoi kekahi a nu.noe, ala, a moe hoi kekahi; pela ka laua hana ana a huia hookahi mahina, hiki laua i ke kuahiwi paea eieeie. I ua kuahiwi nei, mnhae ke alanui, elua mana, hookahi mawaena, a hookahi e pii ana iluna. Pii aku la iaua nei ma ke alanui e pii ai īluna, a elima ia, aohe o iaua nei ike aku i ka hopena o ia aianui ; aiaiia, ioaa iho ia iaua nei i ka iuhi ame ka eha, no ko laua maa ole ī ka pii ana o ke kuahiwi, a no ka maa ole no hoi kekahi i ka hele ana ; a hoi hou mai la laua nei a hele aku la ina ke alanui mawauna ; liele laua nei a po ia la, i aku o Asada, 14 E kuu kaikuaaua, aohe e hiki ia'u ke hele aku, ua hele mai ia au a maloeioe ioa o'u mau wawae." Aka, pane mai la o Amigiada, kl E kuu kaikaina, e hooinalo ae i ou mau aa ; a malie o aloha mai ke Akua ia kaua, no ka inea, eia kaua i ka waoakua." Aiaila, heie hou aku la laua neia hookahi hora, oleio hou aku ia o Asada, E kuu kaikuaana hoi—e, ua hele mai ia hoi au a luhi i ka hele, ame lie kui la e hou ae ana i o'u mau wawae ;" a hina iho la oia iialo uwe. Ia wn, haawe ae la ke kaikuaana, a heie aku la iaua nei a kahi e hoomaha ai, a pau hele aku ana, a hiki wale i ke ao ana. Moe iho la laua nei iiaila a kupono ka la, manao iho la iaua nei e hele hou ; aka, aohe hiki o Asada no ka pehu o na wawae. Nolaila, noho iho la ioua nei ilaila a ekelu ia, i maha ai o Asada, alaila, hele hou laua nei a luila na la he nui wale, me ka pololi ame ka makewai. a liiki waie i ko laua wa i ike ai i ke kuianakauhaie mamua o iaua, 1 ko laua kokoke ana aku i ua kulanakauhale nei, pule ae la iaua i ke Akua, ka mea nona ka inoa e hoonaniia alaila, olelo aku la o Amigiada ia Asada, E noho oe i anei e kuu kaikaina, a e iieie te au e nana i keia kuianakauhaie. a e ninau aku no ka lakou oihana, i ike ai kaua i ko kaua wahi e noho nei o luna o ka honua pa'ahalaha o ke Akua, a i akaka no hoi ia kaua na aina i hala aku mahope ; īna aoie kaua ? hele mai nei ma ke aianui mawaena, ina aole e loaa ia kaua keia kulanakauhale a hala ka makahiki; nolaiia, e mahalo'aku i ke Akua no ko kaua pakeie ana." Pane mai o Asada, " E kuu kaikuanna, o oe wale no ke heie i ke kulannkauhale; no ka mea, i na oe e hele a hoi koke ole fnai, pilikia loa wau i ke aloha nou, no ka mea, ua na«*aliwali loa au aole e hiki ke hoomanawanui." Nolaila, olelo aku la o Amigiada. '• O hele, a mai lohi oe." 0 ko Asada hele aku la no ia a halawai me ka elemakule; ua hele ka umiuini a ka umauma, a ua komo oia i ka loie maikai ioa. 1 ko iauei ike ana aku, nana aku la keia i ko iala loie ame kona ano; a hele aku la leeia e halawai a aloha aku, a mahope ninau aku, " Auhea la ke alanui e hele ai a hiki aku i ka makeke, e kuu haku ?" I ka iohe ana mai o ka eiemakule i ka ianei mau olelo, raino na papahna ona, a pane mai, '• E kuu keiki, he malihini ka paha oe ?" Ae aku la keia, ,4 Ae, ho malihini au. e kuu makuakane." Pane hou mai ua kanaka nei, " Heaha kau mea e makemake nei o ka makeke ?" Oieio aku keia, u He kaikuaana ko'u a'u i haalele aku nei īluna o ke kuahiwi, a mai ka aina ioihi raai nev maua ; ekolu mahina i hala i ko maun hele ana mai nei, a hiki i keia kulanakauhale, a heie ioa mai nei au e kuai i ai na mana." la manawa, pane hou mai la ka elemakuh ia ia, M E kuu keiki» e oe i ka mea e hauoii ai o ka inanao; ua hana au i ahaaina, a he nui ka poe i heie mai,' a o na mea ai maikai loa waie no kai hoomakaukauia, ka mea a ka puu e kuko ai; noiaUa, aoie anei

oe e he.e i ko*u vrahi. ? iaa oe e he!e. haawi aa ia 1 kau mea e niakemake ai. rae ko « lawe ole mai i ka uku ; ahila au hai aku ia oe 1 na o;hana o keia a e hoonnni aku i k? Akua. e kuu keiki. ro ko'u halawai ana ine oe, aole oe i me ka mea e &e.* T A hele aku ii ua kanaka nei mamua, a hahai aku la keia mahope, a hiki i ka haie o ua kanaka nei ; a iloko o ua ha!e nei. he kanaha p.>? »rlemakule c no'uo ana. a 'ne ahi iwaena o iakou ; a e hooaiana ana ua poe elemakule nei Ike ahi. Iko Asa-ia ik« ana ia mea. ii e kona io ika maka'u a kahea aku la ke kanaka i oielo muaia ae nei i keia poe elemakule. •• O e na eiemakule o ke ahi. he ia maikai keia." A kahea hou ae ia no. '• O Gasapana?" A hoea mai la ke kauwa eletle, he ihu pepe, a he weliweli maoli no kona ano ke nana aku; a kuhikuhi aku la ua eiemakule nei, a hopu mai ia kela ia Asada, a nikii iho la i ke kauia, a mahope iho o ka paa ana, olelo aku ua eiemakule nei, •• E lawe aku ia ianei iialo, a waihoaku ilaila, a olelo aku oe i ke kaikamahine kauwa. e pepehi mau ia iunei i ka po arne ke ao ; a e haawi mai ia ianei i hookahi papaa palena i ke ao, a i hookahi i ka po ; a hiki i ka wa o kakou e hoi ai i ke kai uiiuli, ame ke kuahiwi Ahi, alaila kakou pepehi a make iluna o ua kuahiwi la i mohai." (J«/f i Wt! )