Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 48, 28 November 1863 — Ke puni Rama. [ARTICLE]

Ke puni Rama.

Ai •; ina*; h:»no-» .•> i k.i'iia ir.iiunr»V: 'i- i. ;:.3 .1 hnrino ;a o p •.; ana i k' kn-.n w.u nni.i imu ].i noī :ioko o :••; Ao kr-j.."».h; r» na r:;nkahiH*s i haia *• k (.»; i : ..)i ;ji IJ, n K'ir;.iwni : ht*opii ;i ns"i: iioko o ka .\hao>-lo o k*;!a :aau rm- »• ■ • .'-. ■ ; !nb i. a rr*> ka Ahanielo o k*- • i .i i- • hal'i nku. fJ o!#'!o ana re- ' : I; h/i -7 : tūf ana i puhiia >■ •' liini.i n.'i ffui"u'inti, A o.a r.o hoi ka :;'•! "<■ ->]o jj'• ; ;;n;i2i o ka iehuiohu ma -.-1 ;:.-:n:io r,! } a. a lio ia :" Ho ī ; |>!j;ji;-t k.i nrtja tna k- Aupuni <l i iv..;;; j|fi, i ir ; j-a e waiwai ai k.- aupuni, a <• j-jj;o ai hoi kn )ahtjikanaka. I !i*- :;i"a jw<jso e puhiia ka ram:i u»a Ha-ii'.-i >. r«c;i i? ioaa mii ai i ko Aupuni k?- ; ' ii . H«* pju<'pin».' ka p<*>c e oi»*!o īnai t . i Jc- ui'.-a waiwai oi<- ka rama. oleio mai i;r( ka wa!j'\ kekahi fxy\ a ina na nupepa i 'i k"knli} p4 '-. <• o!(' 1 o ana. n«.l»? h" iwa o ' • •• '•'•' ii i !." .\:jm:111 k'- puiiiia ka nu.a rna liui ri« nui wai" na o!s io no īa ano. «• ■ • .•» ■'11■ i. ri.■!«- ii" moa |K)iiu e aeui " puhi ī i • r-M.i.i n. ; H in;i n< ;. h" rn"a «rm waiwai '•" •■'" Atipuj.i :i ni.. Un haliuikanaka kaoA • p'!.h;i. waiwui palia, a waiwai oi»' ) ' '• .ik:i. i kuu ma.'i.io niia, h«* waiii:ii ion :in k<- Aupun:, ina e haii.iia i Ka!;':w:ti • a" aua <; puhiia ka rama ma Hawaii ti' ■ H" fii< a u'aiwai o!f an«-i no k"ia AuP'i.'i: l.a h'i'.n nna i mau ha!«.• puhikn ma i!.i w:s j: i."i ' Aol». paini <• hii.i i k"kaiii )><.• 'i■ < 11 !• • uiu ia ui"a. })» !a iin, anii' lon huokaiii ■.v:i!i > t '■ h'Mi!" u.:; i ni" ka iiil.i la i:i k" weh«'.'i " p<.,'o|..| i na kuiii'i •• iiin .ii !.:« oihana p ii.i rim:i. ma llawnu n- i 1 m«*a waiwaiu!»' tio i.' A>ij)uni :i iue k - : 1 . I<aiMiikaiinka, pi-ia wahi . h i." huhih.-wa ul" au ; iiu ka mi'a. aia ma I." k'annwu i manauia «• liana i un'a <*waiv..ii ;u ki- Aupuni u me ka li'huh'hu, ua olo!";a. o k.'!a a u k<*ia l.anakn e makemake nna ■• j'uhii:i l.a rama ma kf Aupuni o Hawaii ir i, c iiaawi mai oia i l'alapala Hoopaa i ke Kuhiiia Kalaiaina u k" Aupuni. <• like ine ii i ī:iu- uii dnla «-lima, a«* iiaawi mai iioi i P . '<j i!\ A«' i kona puhi nna i ka rama ina .uf!a Aupuni, e lik< 1 mi' oliina haneri ilala, a h" (amani pa!ia, ano iikt* paha mc ia ke Kanawai i hanaia.) A ina he oiaio pM.», ma ka ike a ka maka, a m«' ka noonoo o ke poo, :na p aeia keia Kanawai. Penn paha, iua «• ueia e puhi i ka rama ma llawaii nei, a he kannlimu nae ka nui o na h:i!e pulu rama, alaila, ua waiwai ke Aupuiii, no na daln ho kanalima tausnni. Ka ! ao!i' nuei in iie mea e wniwai ai ke Aupuni i I ko'u mauao ana, ina iie oiaio, e haluwai kuu manao me ka oiaio o ke Kanawai e manaoia nei e hana'ku, aiaila, aole loa hookahi walia e o'eio mai, he mea waiwai ole no ke Aupuui, a me ka lehulehu, keia Kahawai " manaoia in-i e hoopnkn hou imua oka AhaoU-lo «• hiki mai ana. Nolaila, wahi a'u k" kuln (Hino au, he mea pono e aeia ke pu!m lama ma Hawaii nei, i mea e waiwai ai k" Aupuni. a «> l:iko ai ka lehuiehu. 'J. H" nu a pono «> puhiia ka rama ma llawau nei, no ka in«vi, lie mea make ole ka lama. Aia ma ka jwpa o k«'ia pule ī hala ar n» i. i lioopuka ia ma ka la t'l o keia inahinn, e 0 elo aua o A. K. Mahiaiopio, ma kona kukulu manao ana, li« i men make ka rama : a 1 koua inaniio ana, ua latio like ka rama a me kn |>epohi knnaka ; aka, ma keia kakau manao ana o'u, he niea mnke ole ka ramn, a ii ka olelo a A. K. \L, i hoik«ua imua o ka !ehuleiui ma ka pepa o ka pule i hala iho ij«M, aole ku like ko'u manao me kona. Ke manao mai nei paha o A. K. .M., he uiak'e ole ka trai ke inu ia, wahi a'u, he inea m.ike no ia ke mu ia me ke kupono ole, ina e iiiu keknlii k.inak'i a oi loa aku ka wai i wiu ia mainua o na rnla kupono o ke kunaka ke uiu, manao au, liio no ka wai i mea mal.e ; p« ia uo hoi La ranv.\, i«u e inu ia a nui lū i. Aka, ina e hanaia e hke me kona mau rula kupoua, alaīla, aol? paha e olelo mai kekahi he mea make ia. Aole o'u manao he »>iaio, he mea inake maoii no ke kanaka ka lum.i. L a lianaia anei ka rama nuiinua o k.t mauawa i iiookumui.i'i j mea pepehi i ke kauaka e mako ai, a e poino ui ka lehuiehu ,i me i.a L<aluukanaka ( Aole o'u īnanaopeia, aole loa no ī hanaia ka rama i mea pepehi ike kanaka. l'a oleloia mamua iloko o īn nupepa, a me ka waiia o ka poo kue ī ke puhi nma, he mea make ka lama ; ae paha, he mea inake io no, nia e hoopauia ke Kumukauawaii a e hooliloia ke Kanawai i niea oie.alaila, e noho Kanawai ole ke Aupuni, a e hana keia a ine keia kanaka e like ine kona makemake, alaila, e ae aku au, he mea make ka ran»a ; aka, aole no ka rama ka inake, o ka make nialaila, he make naaupo no »a. No ka inea, ua hoopauia ae'la ke Kanawai, a noiio naaupo ke Aupuni »nai o a o ; noiiea iioi e ole ka make, ua haua naaujh;< kela mea keia mea e like ine ka oiioii o ,y{,hA ikuiu * Aka, ina e like me keia wn e uoho nei. he Kumuknnawai, a me na Kanawai, he mau Luua Aupuni, he uiuu Alii, he Moi, a iie \va naauao, aoie loa e lilo ana ka rama i mea uiake ; alaila, ina peia, he oiaio ka mea i hoikeia maiuna, a'u hoi e ka« }u aku ai he inea make ole ka raina. Nolaiia, he iuea pono e puhiia ka rama ina keia Aupuni, i inea <? waiwai ai ke Aupuni, no ku mea, aole he »»ea make ke puhi rama, a he nui no na kumu kupono a'u i manao ai o I hoohui mai iloko o keia kukulu manaoana; [ aka, ke koi nmi nei kuu noonoo e hooki ae A ianei, a mahope hoike hoa aku i na inea i koe. A. Ka\.aoho\olulu. 0 /{■' .nlu/u, ,Yvm»ab<i 23, 18Gv!.