Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 30, 28 July 1866 — Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866. [ARTICLE]

Kau Ahaolelo O ka M. H. 1866.

Poaha. Illkii 12. Halawni ka Ahiiolelo mo ku hora mau. Ua hooliiki ia o llon. Mr. Kaeo e Hon. Mr. Robikunn:kekahi o na Lunnkanawui Kiekie e noho mai iloko o ka Ahnolelo ma ka aoao ōlii. Noi mni o Hon. Mr. Kahuh), e kenn ia ka Makai o ku Hnle e kii f ke. Kuhina Knlaiaina, a e lawe niai ilukt> o ka Hale. K« niui ke Kuhina o na aina e. a hoomoe i ke noi u lJon. Mr. Kahulu, me ka i ana, ua on.aimai ke Kuhinu Kalaiaina. 1 ku ninau anu i ko ka Hale ; un hoomoe ia. IVoi mai o Hon. Mr. Kupnn e hook»)mo in iloko o ka Bila Haawina i {33.000. no ke Kaknuolelo elun o kn Aha Hookolokolo Kiekie. Ku mai ka Lnnn Hoom-ilu a i mni, alia e hookomo i ka bila a kakau poepoe ia. lloolaha mai ke Kuhina Waiwai, e waiho mai i bila e honie dala aku, no kekahi mau hana ; a be bila noi hoi a ka iehulehu, e i ona e hooloihi ikiaku ka wa koho balota <> na Lunamakaninann. Waiho mai o Hon. Mr. Mahelona, he olelo hooholo. etawi in i §100.00 n« kela Vioo keiā hoa o ka Ahaolelo, oiai ua noho mai nei ha luna me ka noonoo akahele ana, a ua pau na wahidalu i ka ohi, a ua pui no l»a hana i koe, a ua pii mai M.t? kumukuai o ka inea e pono ai kn noho ana inaanei. Ku 'oiai ka Hope Pere»idena a imai, aolo e hiki ke hookomo mai i keia oielo hooholo i mea e noonoo ai ka Haie, oiai aole i oleloia pela ma ke Kumukanawai. Ku tnni o Hon. Mr. Kalakana a i mai, aole i pololei keia kamailio ana a ka Hope Peresidena. Noi mai o Hon. Mr. Kamika, e kokua iu ka ka Hope Peresidena. Ku mai o H«>n. Mr. Aii<»lo a hoapono mai i ka Hon. Mr. Kahkaon manao, ine ka i ana s o Keia olela hooholo, aole ia e manao •» he uku no ka hana ana, aka, i mannwaln w*l«? noi n» Lunamakaainana.

Kue o Hon. Mr. Kamika i ki elei • hooholo. Noi ia e noonoo ka Hale, a ua hnu!». Noi mai o hon. Mr. Nahaku i ka ho" holo o ka olelo hooholo. Noi mai ke Kuhina o Da ainae ; e ho»»moe ma ka papa. Ku iuai ka Hope Peresidena, a hximnlu mai nm ku rula 40, aole mir»e ke'ho 0 na Lunauiaknainaua. Hoopii mai o Hon. Mr. Wana i ka Hale no ka rula a ka Peresidena. oiai o keia mau dala i noi ia, aole noi»a ih'», aka, i niea e mahma ni i ke oia, oi«i e imi ana no i ka mea i hoouna ia mai ai e im kanaka o Hanalei. Ku mai o Hon. Mr. Kupau a kokua hou i ka rula n ka Peresidenn, oiai ua hoouua ia.inai no ia e ko Kooluu poe e hana i ka hann, a ua ioan no kn uku i.*: «§l5O 00 e like n.e ka pauku 56 o k» Kumukanawai, a e hana no a hala ka m;«> kahiki no ka pono o na kanaka ke hooloihi ia, a he hilahila loa oia i kona nnu hon i ke kokua ann i ka oleio hooholo. Knliea mai ka Pertgidena ia Hou. Mi. Kupau me ka papa. n ai, oiai e hooikaikn ann no ia i ka rulu. Noi mai Ke Kuhina o na nina e, e hooholo ia keia wehewehe. ana ae la. I ka ninnu ia ana, ua haule. Kanalua ke Kuhina o na aina e i ke koho, a noi mni i na ae n me na hoole e lawe ia e ka Hale, hooholo ia. Ninau hou ia i ka Hale, haule, he 1 ne, he .21 i hoole. Noi mai ke Kuhina o na uina e» ; e lilo ; ka Hale i na hana o ka ia, a o ka olelo hooholo o ia mea, ua hnuie. Kue ka Hon. Mr. Kalakaua i ka rula 'IO a kn Peresidena i hoike ai, me ka wehewehe ana. Ku mni o Hon. Mr. Kamika a noi mai i ua rula 40 la, e pili ann i ka pono o ke koho nna o na luna mamuli o ua olelo hooholo nei. Noi hou mai ka Pcresideua i ke koho hou, he 20 i ae, he 17 i hoole. Noi u;ui o Hon. Mr. Naiiaku i ka hooholo o ua olelo hooholo nei. Ku nini ke Kuhina Waiwai n wehewehe iki mai i ke ano o ka pauku 56 o ke Kumukannwai a me ka rula 40 o ka Hale. Haohao loa no ke Kuhina o na aina e i ke kokua ana i ka olelo hooholo, a kue hoi i ka rula a ka Peresjdena i hoike ai, i i ko ke Kumukanawai, a me ko lakpu rula iho. I mai hoi.ke Kiaaina o Maui, e hoopii i ka Lunakanawai Kiekie no ka mea e pili ana i ku pauku 56 o ke Kumukannwai. Aole lioi o kn Hon. Mr. Kalakaua manao ik* i ka ke Kuhinu Waiwai hoikeana, ; oiai ho olelo hooliolo wale no keia aole : he Bila, e hapai'a ai ka uku o na luna e like In me ka hoike ana a ke Kuhina Waiwai, a nole no hoi i pili iki ka ru)a 40 o.ka Hale i keia mea i olelo ia. Wehewehe loihi iki mni o Mr. Ii i kona manao i ka ke Kuliina Waiwai hoike ana, me ka i ana, o ke Kanawai o ke aioha oia ka mea i oi i ko na Kanawai a pau loa, noinila, ke manao nei au he poiio ke haawi ia i uu Lunamakaainana e ; Uk.e me.ka lukou nqi. Ku mni o Mr. Knmakau a noi mai, e hoonioe i ka olelo hooholo ma ka papa, oiai aole i hanohano ka Hale ke hooholo i keia olelp hooholo. Ku mai o Hon". Mr. Ukeke a i mai, elua no mea i loihi loa ai ka hana, o ka mua, o ka Bila Dala Pepa, hookahi no ke Kuhiua Waiwai ke noke mai i ke komaieha hora i keia la keia la, e ka- ' mailio ai uo ua biia la, a pau, hoomoeia aku ana no, a hoopanee no & ka la e aku, i ka pai ana aku hoi, e hana, eia ka ua Kuhina nei, ua paa kuu leo, e waiho a oluolu au. Eia ka lua, o ka uku no o ua poe Kuhina nei. Noiaila, aole pono i ke Kuhina Waiwai ke kue i keia olelo hooholo, oiai ua haawi ia he 5,000.00 no ka makahiki, a eia ka nmau, no ka lehulehu aoei ia mau da!a, aole loa,nona pof noi no. A i ka lilo hoi o ka hoolewa ana iho nei o Vicloria K. Kaahumenu, • he $6000. wale no i noiia mai, a naua luna wale no i haawi hou aku i % 10,000 i ole ai e hoopaapaa. aka, aole nae i «eia

* k;i l a !c; a, ua kiwu i «-a Aha i ue i*o», i ka liana &na a pau i ke keh tui !>!.), ii» ooni k»' oi;i e *»'>* n\, no. b iii ht w.i, no u i Kuhma Waiwai la io. .~. ij ouk*<u »* ea Kuiioi ,e »»{<t!tVmai oukon m inakoii. aole ka huhu. t\ue loa o Hou. Mr. Piaopa i ka g!cI«» ho»«i»olo. Ku n»t! o Mi. Ksk i;iī a nei msi. e ni-i.-iu i i k;i !lalt ho ka iioohoio i ka » Klu hiiohoh). A« 4 i i h'ii e ko ka Hal»», h;.tkc h<»u m..i an-i ka Luna Hoo>na!u, no ?.a n.e.i e pili ii'ia i ka r:il i nnn i hoiki' ni. N"iia e <i<M.holo i:i ka oleio h»voli<i!o, \ ki n ii'U i'.ua, he 20 i 3e, he 1 l i hoole. Ku mai o Mr. Km wehunahaia a i mai, aole make hoouuka uia ka nupepa i kūi-i hooholo. I iiiii: ke Kuiiuia Kalaiaina, e paiia no m nh lii -i piiu (i ke la la k< ia l i maloko oka Hnwaiian Gnzctle ;i me ke Au Oko.i. I ka l»»he aua kvkahi uihm luua i ue 1 ki'in oh io a ke kuhina K.ilāninn, o ka hoole hou ia.a nia ia hoole ann o ia pf»n ewalu ka nui, o ka haule no ia ti ka «'lelo hoo!u>|o. Ku mai ke Komile a iiooj>aii. H»>opanee ia ka Ahaole'o. Poalima, luiai I»i. Haluwai k » Ahaoh lo nia ka hora inau. Ma ke noi ia aua oiai, ua iiapai ia na hnna o ka la, a ua komile ka hale uo ka uoonoo ana i ka bija e hoopau nnn ī na iiiii i io.i i ni;t'ii'ili o kii liOuk;im:tka:ua. Noi mni o Hon. Kaapa e hooiiolo i ka bi!a. Noi (iiai «» H»>r». Knpena Loke *.• iio« « panee ioa i kn nooiioo a» Kokun :nai o Uon Mr. Hoika « ki» hoopaoi'e loa. Kokun m;ii » Hon, Mr. Kamalo i ka bila. Kue h»a mai o Gov. Nahaolelua i ka hila. Kokun nui mni o Hon. iMr. Ukeke i ka bi!n. Kue hu mai ke Kulnna Knl.nain i i ka bila. Kokua mai «> Hon. Mr Keohokaua i ka hoopau ioa i kn bi!a. Kuii inai o H«»n. Mr. Ahoio i ka bila. Wthewrhe uiai o Hon. Hihopa i ka : [loiio t>ie ke hoopau i ke Kanawai. I ka ninau in ann o ke noi hoof)nuee loa ī ka b.la—haule. Hoopiiu \d ke Kouiile o kn Hale,. Ma ke iioi ana iiuo a ll"U. lv;ia|Ki, ua knpae ia na rula. «i un hnpai la ka biln e ae nna i ka hoopu o ka no.no o ke alii no •in hiina KarHima ke iioopii ia imua o na I.unakanawai Apana, a e hoopii imua o iia Luoakaimwai uialuua ae. Noi mai o Hon. Ueieluhe e hoopunee |f»a i ka pnuku mna a me kn biln n pau. Noi m.ni lu>i o Hon. Mr. Kahulu e hooiioio i ka hilii. Kokua mai ke Kulunn Waiwai i ka > hooholo i ka biia. A kokna uui k»a uim no hui o Gov. Nahnoleiua i ka h«>oholo. Noi mai o Hon. Nahaku e kmlu loa i 1 ka b«!a. A peia no hoi o Mr. Kupau, ' W< hewehe loihi h»a mai ke Kuhina o ama t*. Hoopnapan loihi umi o Ahoio, e p«'ine kti*nnn i ke.Klihina Waiwai no kona kukuhi yna i kona kuinumauHo uo kono ike nna i ka Lunnkanawa: o Molokai. Hoopuipui nini no ke Kuhina Waiwni i ko Inkou aoao. Hooparre ia ka Ahaoielo. Poaono, fulai 14. Haiawni ka Ahaolelo ma ka hora mau. H«ii mai ka Hope Peresidena, ua loaa j mai ia la he leta mai ke Kakauolelo mai ■ o ka hale, e noi ana e hookuu ako iaia no : kona koho ia ana mai ma kekahi hana ; eae. Heluhelo mai o Hon. Ailoene he olelo j hooholo e hookuu aku i ke Kakauolelo, a e hoopiiia ia kona wahi e kn Mahele • Oielo, u o ko ka mahele olelo wahi i kaj naka e. i\oi ni4i o Hon. NaHako he hooloii ; kana mi k* haawi ioa i na wahi a elua i ' ka mea hookahi, ninau ta» » na ae la. Heluhelu mai o Ilon. Nahako he oleio i j hooholo, e noi ana e haawi wale 'm aku | i na hoa pakahi o keia Ahae'elo i 0100. ' ko lakou noho h>ihi ana i keia knu.

Ruri u :)» k \ Hnpi' KS » I kn olpw i<» o U\mo :\ !nk» ma» i k» >v® C heluhWu :«k»' f u ia 4< h-> PnU Haawma. Uoihoi hon o H*»m \jth -lit» » k;*na * li'fri nmi ikiw i • N»i'i <«c !j. a:.);ta hi* pai hi.it, , N<u mn o Mr. K.»miv,* r h« luheKi akohi n *a B fa H'iaWi'ii.i——:'.o i.<. N«'i iii.ii ke Ki»hti! i\\ .11wf\i n»n kc pc>> no vh' luheiu n «v.— hniie. No» n»ai o H"ti. Ahoioo htluhclui» kn BiK* h pnu !•»; — .'ie kr uoi. aua heluiu'lu pau |oa i'i kit fith. Olelo t\ :»t kr Kulnnn Wniwni, he mnkeiv 'ke ia e in ui|).«r«» pom> jio Ua nki| I»«H«mHU o Ka Moi«uhr>r kan< Kn!n nv\. o{».-!o ntni o Mr. t\r»m»ka, »'i» noi nti e I; 'i"i la i.:.H\\>u* n>* Kn!am:i i kn ki mnniu i īhn nei, h muo ke nōi hoii aku nei nu e kio!» l«tj»—hiwt m. O ke n«M e I» '"i n :tt' i K i umi o k< x Kunnwi o Maui i i»n ne m, O ke m») r ii»>o}>i» ae» i ka »>k»> i» Jte Ki wiiiiH o Khuui i v |()o—.ne iu. Noi m«i o Mr. Keninpio e l»o»'l »li i ku Hiln nm kn h«!r»{ n at> » ?«»• i §fSOO no k»* luikiiuole!'" o M ai.'-— liī'uli- ino. No» i! ai ke Kul»r»ii o ko lia iiiim e. e hon'oli i ka h;iav\ iii'» i» k»' Aun-uim :oipui)i i §2.soo—limile. Noi Hi:it »» Mr Kt.f«{tu v ii«'<»{Hi a<« i ku uku o ka Lun t ! v t;i!i>»«» <i O ilui i 0.M.600.. H C ll< i« ili *! I I k.l ukb «» l.t' KHIIII k li l.i Nu» i >■!.>.00(1 , n ♦ linopii hou ae i kn uku o k'» I.uniik uu§\>Ki'.kiei I I OoO—h»i--uh' u.iie no a i » so!«i. Noi i> Mi t kt'k<? » iioopn jie i ka ui»u o ke k«»j-u.i 1 Ui'Hkj«n;i\\<o o»ua » $10 000 — ii.lille. Noi nmi «» H«»ii. K»r.»wel»Ui»Mhjil:i, v ku|»Tit; Ki n« rui:i, h e ihhiihk» ln»u ih k i uku 0 ke Kokua LuiuikaiiHumi iiuih—hnule. Noi uihi o Hon. Aliolo e Imopn nt» \ k;» uku o ke Kakmiolelo «lun o ka Alm luekie i £3.000 —hau!*. N«>i inm «» Mr. H« h luhe e hoopnu » k;» nku !m<in;»u no f«»ane !t, oij £2.000 Ilaule. Noi u»ai o Mr. N:»h..ku e hoololi ue » ku li:tn\viim no n,i lt!o «» k j Ahaolelo i 51.500—»e i:». M.i ke iioi a Mr. Kauuka, ua h<»nhol«> la kn lMa Ha-iuma n»n konn lieluhehi ukoiu ih hii.i, n o l\M nui o m» d.»!n hr .^c3c3,69«.1c. No» niai n Mr. Nniwiku e k«p.ic ih nn rul », i\ e ri' Oin.o i.\ kan.i oh lo ho/)holo. Noi ui.'ii u Mri Kninika e hoopau loa t& kn oielo hooholo, a u knknu īa nu ae omo n'i hool»;. O ke noi v inmpunee loa.i ka in»ono<» nn:i, u» lunile—He i m;. a he II i hoole. Rul ini.il ka Hopv lVresidcna «oh* e hik» i na iioa o keia luile ke noonoo la men, oi«i ua kue i kn ruU eha o ku hnle. iiuupii inui o Ho;i. Ahulo iuma u k.i hnle. Kue lon inoi ke Kuhina Waiwai i kn olelo hooholo. l'ane myi o Mr. Kupau, o ka oieio hooh«»lo, uh pono nr» ka leiiuleliu, inn paha e ha.i!» !e inai nn h-'i Lununiukuniniina, aoie e limlo ka hana iinua. Aua kue ino |oa n i ke Kuhni.i. Niiiiiu ia k,i mn.iu iu'i.i.n uu oe ia. O ka iimaii u<» ko ka Hopo IVrc£idcna rulr» una, u j hr»ole i.i kana olelo. Noi mai »» Hon. l'keke e hooholo i kft oieh» hoohoh». Weheuehe loihi ioa mai o Mr. Hoika 1 kona kue i ka olelo hooholo. Kue iot inai o Hon. Ukeke i ka ke Kohini Waiwai olelo mii ke kuhikuhi ana moi i ke Kun»ukanawBi n ine ka rulu 40 o ka hale. Oieio mai ke Kuiuna o ko t»a aina e, ua kue no wau i keia «i'elo hoohoh», a ke noi aku nei uae au e koho ta i Kou ile Wae e heie pu e knumiiio me na Luna kan iwai o ka Aha Kiekie i ka pono « me k \ ole. A hookomo mai la hco!e:?o hoo holo e pth ana t»o ke koho nna i k«j Komite. Kue nm ke Ku'.ina Waiwai i ka olelo hooimlo, a pela no hoi o Mr. Bihopa. Kokua mai o Mr. KaUkam i ka kf Kuhina o ko na iiina e olelo. Ninao ia ka oielo hooholo a ke Kuhina o 1.0 i»a a"ina e— a ua haule.

4J O " Kuc loa uui o Mr. Ka[>ena Loke i ka oklo hwliolo e !vt>ojiaBpaa ia nei. lfooj»r t uee ia ka Ahnolelo. PoAkAHi, lulai 16. HēUwai ka Ahaolelo i ka ho«a !!. Ku mai o Hoo. Kapuniai a waiho rnai he )vilif»ia hoopii mai Waimea, Kauai mai, e noi mai ana, e hooouiia ka nohau o k» raiki, a e hookaawaie ia i $2,000. oo ke alanai. Noi ami o Hon. Kakani, e waibo ia ka hapa mun o ka paiapoia hoopii i ke Komhe Kalcj>a, a o ka mea hope, e hoomoe ma ka papa—Apono ia. Ku mai ka Luna Hoomalu o ke Komitc Kakau Kope a hoike mai, i ka oluolu o Ka Moi e kau inoa i ka Hila Haawina, a me ka o!clo hooholo e hookaawale ana i $6,000. no Ki Moiwahine Emma. Apono ia ka hoike. Ku rnai o Hon. Kaapa, a waiho mai he olelo hooholo e i ana, aole e hookomo ia inai keknhi bila iloko o ka Hale. mahope iho oka manawa. Hoomoeia. Waiho mai o Hor. Nahaku, he olelo hooholo, e unuhi ruai ke Komike iielu » SlOO. na kela Lunaiuakaainana keia Lunamakaainvina. Ku mai ke Kinaina o Oahu a 1 mai, owau kekalii o ke Kouiite Helu, aole nae au e kau » ko'u inoa no ka lawe nna mai 8100., aole iio hoi he i ke Kuhina Waiwai ke uku oku ia mau (iala i nui in t a ina e uku ia, alaila, he hiki ia Hon. Bihopa, me Kupaakeu a me Koiakauu ke kue aku i ke Kuhina Waiwui. Ku mai o Hon. Nahaku, me kaiana, aole ini;i mana e ne, o Ka Moi wale no. Wuhewehe loihi inai ke Kuhina Waiwai no in inea i oleloia ae la. I inn i o Hon. Aholo, aole maopopo o keia niea i oleloia ae nei, nole ka i ku i ke Kumukanawm keia olelo hooholo, a i ko'u manao \ia ku no, e like la me ke elalu i hoolilo ia no ka polenn a me ke kanikau, a me ia mea nku,oiai nole i oleloia keia mau mea tna ke Kumukanawai, na ka Hale wale no i hooholo ia mea, peln no hoi keia mau da)a i noiia ae nei. Ku mai ke Kuhina o na aina e, a pani i ka Hon. Aholo olelo. Ku mai o Hon. U. Kalaknua a i inai, ua npono au i ka ke Kiaaina o Maui olelo aoa, e waiho ia ka olelo hooholo i ka Lunakanawai e noonoo ke ku a me ka ole i ke Kumukanawai, i ka olelo hooholo mua, pela no hoi keia. Kokua o Hon, Mr. (Jkeke. Noi ia e waiho i ka olelo hooholo i ke Koinife Wae. Noi mai ke Kuhina o na aina e, e kuka pn ke Komite me ka Lunakanawai Kiekie. Apono ia. Noiia e heluheiu akahi mai ke Kuhiua Waiwai i ka Bila hoaie dula no kekahi mau hnnn, Noi mai o Hen. Kuhauielio e hoohoio ia ka biia. Kue o Hon. Keawehunahala i ka bila. Ninau ia, haule ka b»la. Noi mai o Hon. Kainaio e iilo ka Haie i na hnna o ka la. Noiia e knpae ia na rula, a e hapai i ka uku o na'lii. i mai.ko Kaknuolelo, aole bil.i imua oka Hnle oia nno, aka, eia nae ke kamailioia nei. 1 mai o Hon. Kupnu, ua hooholo ia no kem hiia i ku heluhelu nlna ia nnn. Noiia mni e iiio ka Hnie i nn hana o ka la. ilooholoia e lilo ka Hnle i Komitu no ku noonoo ( nna i kn liiln e noi ana e ne ia ka hoopii ana i knhi Lunakanawai Apanu kt hewa knna hana ana ma kana hoopai ana i ka mea i hoopii ia. Heluhelu nknhiia ka pnuku aknhi, n i ke iioi ia mue hooholo, hoopanee loa ia ka bila. Hoohoio ia e lilo ka Hale i Komite no ka noonoo ana i ka bila Kanawai, e hoopau nna 1 ke Kunawni nona ke poo, •• Kannwai e hooemi ana i nn mai a me na mea ino e ae e ulu mai aua mailoko inui o ka hookamaKue o Hon. Mr. Kode. Mu ke noi a Hon. Nuhnku, ku mal ke Komitc. Noiiu e kapae ia na rula, a e hoike mai kn Luna Hoomalu o ke Komite i waiho iii ni ka olelo hooholn, e hnawiia i $100. nn keia Lunamakaaiunna keia Lunamakaninana. Ma ke uoi a Hon. Kamalo, hoapnnoia ka olelo ho»ke a ku Luna Hoomalu a ke Komile. Noi mai o Hon. Kalakaua, e noonoo hou ia kn olelo hooholo o ka Poaono a ine kein In, e hanwi mnnnwulea i $100. na kela hoa keia hoa okn Hale. A.noi hou mni no oia e kiola ia nu umnao a pau e pilinnn i ka olelo hooholo, mai nn hana ae o ka Hale. Kue lon ke Kuhina Waiwai. Hoihoi hou o Hon. Kalakaua i kann olelo noi, a noi hoi oiu e hoopanee loa ia ka oleio hooholo o ka Poaono, hooholo ia. i\oi hou inni o Hon. Kaiakaua, e kioia ioa ia na meu a pau e pili ana i ka olelo hoohoU> mailoko ae o na hana o kn la. Kue o Hon. Kamika me ka olelo loihi una. Kue inai hoi o Hon. Kakaoi i ke kainaiiia 0 po ka la a no ka po, o ka mea i ihope mai nei. Noi mai o Hon. Bihopa, e hoolol» i ka olelo hooholo. ma ke k<ipae ana i na inoa o ka poe ae a me ka poe kue. Kue mai ke Kuhina Walwai me ke kainn» ilio loihi ana, he pono no ke kuu ia na inoa. Ku mni o Hon. Ukeke a i mai. aole no e hiki i na Kuhina ke hookomo i na hann o kn Hale ke hooholo ole ka Hale, a ina e hookomo wale oia ma ka nupepa me ka aponoole ana o ko kn Hale, alailu e hoopii la no, no ka Laihila wale. Ku mai ke Kuhina Waiwai a i mai, aole loa e hiki ī ka luna o Kooiaupoko ke hoopii 1 ka mea hoolaha ioa ua oiaio ka hoolaha ana, Ku mai o Hon. Kalakaua a noi mai, e hapai hou ia ka mea I oleloia ae nei. Nu: mai o Hon. Ailuene, e hooloii i ke noi a Hon. KaUkaua, ma ka hoolei ana mai n« bana »e o ka Hule, a koe na ae a ree na hoole. Ku mai ka Hope Pere3idena a i mai. aole pono ika Hale ke kapae wale i na ae a me na hoole mamuli o ke kuhikuhi 54 Q ke Kuinukanawai. Hoihoi hou o Hon. Hihopa i Wna olelo. A pela no hol o Hon. Mr. Kalakaua, a me Mr. Ailuene. Huoholo ia « hoopauee ka Ahaolelo

Po il j :a, lu'ai 17. Halawai ka Ahaolelo ma ka hora mau. Ka Hope Peresidena Kapena Loke ma ka noho Luna Hoomalu. Hoike mai o Hon. Aiiuene ka Luna Hooeoalu o ke Komile no ka noonoo ana i ka palapala hoopn a ko Waimea poe, e hai ana, ; ua hoomoe ia ma ka popa. Ae ia ka hoike, a hoomoe ia ka palapala hoopi. Heluhelu mai o Hon. Kulakaua he olelō hooholo, e kauoha ana i ko ka hale e haaw» j aku i ke aloha ia R. H. Kanale. Olelo mai ke Kuhina Waiwai, ua bata ia oleio hooholo mawaho o na rula. Hoihoi ia ka olelo hooholo e Hon. I). Ka- ; lukaua. Heluhela mai o Hon. Nahako he oieio- \ hooholo e hoopau ana i na hana o ka Aha- : oleio ma ka la 21 o luiai. Hoomoe ia. Heluhelu hou mai o Mr. Kalakaua, he oleio hooholo, e hapai hou ia ka noonoo no ka Bila Dala Pepa. Kula mai ka Hope Peresidena, aol»? e hiki ke noi ia mai, ke kapae ole ia ua rula. 1 Noi mai o Mr. Aholo e kapae ia nn rula, ' a e hapaiia ka Bila Dala Pepa. Ku mai o Hon. Bihopa a mea mai i ka t hiiahiia ole o ka poe e inanao nna e hapai i ua bila dala pepa la, oiai ua hoopanee loa in. | Kualeheiehe mai o 31 r. Kaiakaua me ka olelo mai i na e hooko oie ia keia bila, e hi- ; Inhila loa ana na Kuhina. (Ke ike la no ka ! ia ī ka hilahila.) Kokua mai o Mr. Aholo i ka hapai hou i ; ka noonoo nnn. Kue ikaika loa inai o Mr. Hoika, me ka hoi mai i keknhi mau kuniu e pepe ai ka i manao o ka poe hookuli. I Kue loa mai o Mr. Kupnu i ka oleio hooholo, a ine ke noi n Mr. Aholo, a ua noi ko- , ke inni ia, e ninau ano. I Ku mai ke Kuhina Kulaiainn, me ka olelo ; mai, o na olelo a oukou i lohe ai mawaho, j ua kue nu i ka Bila Dala Pepa, a nolaila i ko'u noi ana i Ka Moi e hookuu mai, nole ) pela ka oiaio, no ka mea, na ka Aha Kuhina no ia i hana a ae iu. Aka, no ko'a noi ana ' i Ka Moi e hookuu mai ia'u, nolaila, e ku ; nna au ī ka wn. \ Noi mni ke Kuhina Waiwai e kaknu ia 1 na ae n me na hoole, Ae»n. * Wnhi a Hon. Bihopa, ke manaolana nei i nu o ka hope loa pnha keia o ka hapai ana i ; keia iiila Dala Pepa, a nolaila, e noonoo po- I no kakou. | Kue loa inai o Mr. li i ka olelo hooholo a | D. Knlaknua. O ke noi e knpae ia na ruln, a e hapni 1 hou i ka bila dala pepa, ua ninau ia a tm ha- i ule. He 22 i ae, a he 17 i hoole. (Kai ka ; ka pakele ia oukou e na hoole. j Noi mai o Mr. Kahaulelio, e hapai i ka | hana o ka la, oia ka Bila e hoopnu i ke Ka- j nnwai i loaa i na mai ino ma ka hookama- : kama. Noi mni o Hon. Ukeke e hooholo i ka pa- | uku mun. ; Noi mai ke Kuhinn o ko na ainn e, e hoo- ; panee loa i ka noonoo ana.- Ninau ia, a ua j haule. j Ma ke noi ia nnn inai, ua hoopau ia ke | Komile. lloike mai ke Koinite i kana inau hana, a ! ua ae ia. Komile hou ka hnle no ka noonoo nr.a i ; ka Bila e hoololi ana i ka pauku 911 o ke ' Kanawai Kiviln. i Noi inai o Mr. Knmalo e noonoo pakahi ia : na piiukii. j iieiuhelu in ke poo, a ma' ke noi ia ana ; iniii, un holo ma ka heluheln alua nnn. i Heluhelu ia ke poo, a hooholo in. A na ! hoohoio ia ka Bila ina kona heluhelu nlua : ia unn. Ku mai ke Komitc n heluhelu mai i ka | hoopnu ia nnn o ka puuku 910 o ke Kannwai j Kiviln. Ae ia. i Mn ke noi ia ana mai, ua kauoha ia ka ! Bila e kaknu poepoe. ! Noi hou ia mai e Komite ka hale no ka j noonoo ana i ka hooioli i ka hnpa mua o ka ; pauku 451 o ke Kanawni Kivila. | Noi mui ke Kuhina o ko na nina e, e hoo- I panee loa i ka noonoo nna. Noi mai o Mr. Nahnku e hoohoh». j Oleln mai o Hon. llkeke, hewahi bila ka- ■ malii keia, a nolaila, e pono ke hoopanee j ioa ia. 1 Noi mai o Hon. Maheiona, hehila kupono ; keia, a he pomaikai like no hoi no ka lehu. j lehu. ! Kue mni o Mr. Kaunamano i ka bila,a ! noi mai e hoopanee. Ninau ia, n inwe ia. ; Ma ke noi in ana mai, ua ku inai ke Ko- j mite a hoike mai i ka hoopinee loa i ka bila : e hooioli i ka pauku 4SI o ke Kanawai Ki- ■ viia. I Noi muio Hon. Kenwehunahala* e kakau j ia na ae a me na hooie. i O ke noi e U»we i ka olelo hoike a ke £o- | mite—ua ne ia. He 25 i ae. a he 12 i hoc.!e. ! Ma ke noi ia ana mai, hoopanee ia ka. j Ahaolelo. Kuhina >*oho hou ?fo Amekika. Ma ke ; ku ana mai nei o kekahi inoku Kalepa i ke i ahiahi Sabati īho nei. ua hiki niai ma ko kaI kou nei kulanakauhale o Gen. MeOook, ke : Kuhina noho o Amcrika ma Hawaii nei. n ; om ke pani ana ma ka hakahaka o James | Mcßride i pau iho nei. Ua ho'o mai no ia ' me kona mau Uko a pau a eia oia ke hooj kipa ia nei ma ka Hotcle Amenka alanu» Beritania. Hk helb ana b tKE:—Ma ka Poaha i haU ; ae nei, ua kau ae ke Komisina Ameriku maluna o ke kaa iio nani o Ka Moi, a ua ulele j aku oia maluna o ia kaa, iloko o Haie Alii | e haiawai ai me Kamehameha V, ke Alii o i ; ko Haiwaii Pae Ai ia. \ He Fatuhi\va maik. Ma ke kakahiaka ; Sabati iho nei, make iho la ma ko Hon. . loane ii hale ke kaikamahine Fatuhiva a ! Tieekai i make mua aku nei. He mai loihi | kona i kaa iho nei, aka, ua nui no nae ka ha- : awi la ana ona i na kauka haole e lapaau ai. O kekahi ia o ka poe a loane li i iawe ma. 1 ai m«i Fatuuira mai me ka manao e hoonanuo ia lakou maanei. aka. ua kii emai la uo ; ka mea mana ia a lawe aku la. Aloha ino ! iia kiui inakaiuaka e noho la ma Fatuhir.*.