Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 42, 20 October 1866 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Hor ha .Makawao.—Ua hiki aku ina Makawao he nili hoohemo ili hua koli. a ke hwmaka nei ua wili la i kana hana. O ka nana i !awe aku i keia wi!i. o J. D. H/\Tekost, a huii ia nei ka poe e lawela*e ma ia hana. . Hao'le pai ku ma Maiawao.—Ua loaa mai kek&hi i& niakou na ka men nona kd i noa N. M. Makiakulnni o ia wahi no, e hāi ana ua hiki ka haoie pai kii malaila. a he mea hou ia ia lakou ka pna ana o kekahi poe elemakul® o lakou i ke pai ia. Ua hookolokoio ia i mua o ka Aha Kiekie i inua n na jure kanaka maoli he hihia mare lehulehu o Kalili ka inoa o ka mea mare lehulehu. Heaha la kona mea hant\ pela. No ka makemake paha e noho ma Kawn. Maluna mai o ke Kilauea i ka Poaono iho nei, ua hiki ia makou ke hoomanao ae ma ke alakai ana a ko makou inau maka, 0 kekahi o na ohua, o Hon. S L. Ausetina k-ekahi o ka Mahiko o Onomea, Hawaii, a n>e E. P. Adamu, o Lahaina, Maui. Na UKANA 0 KB KlLAUEA 1 KU MAI Al I KELA Poaono.—Maluna mai o ka mokuahi Kilanea i ka Poaono aku nei i hala, ua lawe ia inni he 15,000 mau alani, mau pahu ko 110 paiki uala kahiki, 16 pahu malokeke, 3 mau lio, 11 ohua o hope, 100 paha o 'mua a ine na ukana liilii e ae a kanaka. He maxao hoohalahala. — Ua laweia mai um ko makou nei Keena he palapala hoohalahala na S. M. P. Kaleoopio o Halona o hea la, e hai ana no ka luaa ole aku o na leta a ia poe. A no ko maopopo ole ia makou ka nui a me ka lehulehu o na kahu hipi ma Halona, nolaila, heaha la ka makou mea e hana ai? Me ka olelo mai e nana pono na Luna Leta i na leti i ole e hoouna hewa ia 1 o a ia nei. Ahahui mahiai. — He palapala kai loan mai ia makou mai a C. P. Kaehuaea o Waiahole, Koolaupoko, e hai ana no ka hui like nna o na kanaka nui a me ka poe liilii e hana i ka puni kauoha a na kupuna o kakou, oia hoi ka mahiai. He hana kupono na o kn hooko iho n hana nku maona ka wahine a me na keiki, omi eia keia wa iloko o ka nenelu o ka wi a ka ni. HE WAHI PAIKA MA KAHl 0 KE KUHLNA 0 KO na aina e.—Ma ka po Poalua iho nei, un haawi ae ke Kuhina o Ko Na Aina E, he wahi paina ma kona Hoine noho i Kialoalo. Ua koi ia mai kekahi o ko kakou poe hnnohnno e hele aku e luana, a e ai pu meia mn kana papaamn i hoomakaukau ai. Ua polo. ai pu ia mai kekahi o na aliii o ka manuwa Ptrusia. Ka Lua Wai Kahiko:—I keia mau nhiahi iho nei, ia makou e pii ana ma ke Alanui Maunakea, ikeihola makou, ua paa ponoloa ua lua wai la. Ua houpiha koke ia no ua lua wai la mahope iho o ka paa pono ana. O ka hnole nana i hahau iho nei i ka uinihepa, o ka haole no nana e hana nei ka pohaku uinihepa n\a manamana. Makapo pepehi wahine.—Ua hiki mai i o makou nei ka lono, ua laweia mai maluna 0 Kilauea i ka Poaonoaku nei i hala he makapo i pepehi i kana wahine aeha. Ua booknlokoloia ua mnkapo nei i inua o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o Waimea a ua hoahewaia. Ua hoopukaia k«i olelo hoohewa innluna o ua maknpo nei. a ua hoopaiia e hana ma ka hanaoolea a hala ekolu makahiki. He HOOKIPA 5LAIKAI A.N'A. —Ma k'a po Poakolu iho nei, ua hookipi ia ae maloko o ka hale o ka Mekia Moehooua kekehi mau alii moku. Malaila ka malama moku nui, na 'lii malalo iho, a me kekahi mau poe opiopio o ke kaona nei. Mai ke ahiahi mai ka nanea ana a hala kekahi mau honi o ke aumie. Un kono ia mai ua poe opiopio la o ke kaona nei e hele aku e makaikai i ka mauna. 1 ke ahiahi nei ua hooko aku ua poe Ia i ke kauoha a maiuna lakou o iaila kahi i luana ai. Owai la ia poe ia oukou? Make akc la. —O ka wahine a makou i hoolaha iho nei ma ka Helu 40 o keia makahiki, no ka make aua o kekahi wahine a ola hou ma Makauakai, Koolauloa, oia hoi o Kalama, ka wahine a kekahi o ko makou makamaka a Puahiki, ua make loa mai nei Aia wahine nei, a ua manele ia aku la ma ke alanui hiki ole ke kiai iki mai mahope nei. Ma ka )a Sabati iho nei ke kanu ia ana o kona kino kupapau. O ka hope paha keia o kela houpuupu ana aku nei mamua. E HAAWI IA ANA HE AHAAWA NO KA 310111 kaua peefsia.—Ua lohe mai nei makou.e haawi ana na h»oie Geremania i noho a kainnaina ia Honolulu nei he «haaina oo na aiii moku e ka manuwa Perusia F»neia t oo ka olioli a me kealoha i ke ku mua anao ka manuwa Perusia ma ko kakou nei mau kaiaulu. O ka po Poalua e hiki mai ana, oia ka manawa e haawiia ai ua ahaaina )a ma k i Hale Pohaku, ina na huina o Alanui Alii a me Nuuanu. Ma ka Poakolu ae e haalele ai ua manuwa la i ke awm o Hono* lulu nei, a holo aku i Kina. K aloha aoaneu

Hs w*hi ;liobtu:bilp ieokko. —Na k*« s hi A.ii g ka manuwa l'eru5ia ke>a h\o, i k»« na hai niai ehiku iLakahiki ka beie aoa o ui , iiio i ka moana enaluna o n» moko. Loihi no.— Eono la ka bolo ana m*i nei o Mele niai Kaoai mai Anahola ma». Haa» lele ia wahi i k*e ahiahi Poalima ku maanei ; ke kakahiaka Poaha. Aohe no i kana iu«) ' ua poluea moku. , Ka Me,v Kiekie ke Keiei Alu.—lTa hiki mni 10 makou uei na lono, aia no ke Keiki AHi W . C. Lunalilo ke luana la ma kona ! Honie lau niu ma Waikiki, a o kona wni »«• au aia no ma ka muliwai o Apiakehnu. O 1 ko makou oiioli no ia o ka lohe mai i ka ninu o ka oluolu n ko kakou mao pua alii. iaea a Hawau:—[a makou e naue ana ma ke Alanui Nuuanu i ka auina la Ponlua iho nei, aia hoi, ua hookui ia mai na pahu kani o makou e na leo kupinai e i uwaloana. I ko makou hoolohe ann aku , he aluka okoa no o na wahine ohwa o na 'lii i o Hawaii nei. He hana kupono anei keia i ! ka noho ana inalalo iho o ka la? i j Aohk wa a lilo i hoka'e ipi iai.—Ma i kekahi la o ka pule i kau ne nei ke keha, ua j moku aku kahi iniha o kahi manamanalima, i o Keaupuni 2, no Kapaakea, Waikiki, i ka . wili ai a ka lio; a elua hoi manamann o ke- j kahi wahi keiki no ke kula o Kamoiliili i | moku i ua wili la no. Nolaiia, t makaala ! loa ka pono i ole ai e poino. WlIWAI PILI I NA HALK Kl &ALA U: Ma kt Poalua iho nei, ua kudalaia na lako hale j o Dr. Guillou ma kona hale ma na huina : Alaaui Nuuanu a me Alanui Kahunapule. j nui na haole i hele ae e kilohi a e inili- | mili a e kuai i na mea nani a kela keiki i hoolako ai a nani loa. No ke kokoke paha • o keia haole e hoi i ka hoine, nolaiia, hoeueu | mai nei ia i kona mau lako hale e hoopau aku. U.v hala i ka makaikai:—Maluna o ke i KUauea i holo aku nei i ka Poakahi, ua ike ! aku makou o G. P. Kauka kekahi e ku nna ; maluna o kona papahele. Ua lohe mai ma« 1 kou i hele aku nei o ia e makaikai ma ke la mau Mokupuni ma ka hikina nku nei o kakou. ' E hele makaikai ana īa ma na mahiko a ma na wahi pana a pau o Hawaii nei. Nolaila, i aole no paha e ole ka ike mni o na puuWai « Aloha o Hawaii nei. ! Lio .xui iiou.—Ma ke ku ana mai nei o ke kiapa D. C. Murrav i ke kakahmka Poalua i iho nei, ua ike iho makou he. ho nui keknhi maiuna ona. I ka makou ninaninau nna ; aku hai ia mai ana he Iio Kaleponi no Kauka I Poka. He lio nu ; , keia ma ka moku nana : aku, a e lilo ana paha i lio kainepu no ke Alo Alii o Honolulu nei. No C. L. Kichards kekahi. „ Holo a ia aku la i ka moaxa:—Ma ke ku ana mai o ka inoku okohola mua, mai ka moana Anu Akau mai i ka Poaha aku nei, ua f hai ia mai ka lono ia makou, ma ka la 20 o Mei i haia aku nei, ua haule he kannka Ha« waii i kepaia mai keia kulanakauhale aku. , Mai luna iho o ka iao ka inoku kona haule ' ana a holo a ia loa no i loko o ke kai. 0 ka nui o na pahu nila a keia wahPokohola i hoi i mai nei, ua hiki aku i ka ehiku haneri. i Hipa ano «e hou: —Maluna mai o Kilnu- 1 ea i ka Poaono iho nei, ua lowe ia mai he ; hipa nnonu hou inai Waimea Hawaii mai i no Kauka Poka. He hipa keia eha mau j kiwikiwi. Elua mau kiwi e ae i ku e hke 1 ine na kiwi o na hipa, n elua mau kiwi ua j hele mai a hawele ne malalo o ka ai. Eia ua hipa nei ke molnma ia nei e Kauka Poka 1 raa kona wahi ma Peleula. He mea hou loa J keia ke manao ia e hoouna i ka hoikeike nui ! o Parisa o ka makahiki 1967 e hiki mai ana. j Ua holo aku i ka hooluolu Ki\o:—Malu- j na na ohua o Kilauea i hoio aku nei i ka Po- < akahi iho nei, ua ike aku makou o Ka Mea ! Hanohano Lorena Aneru kekahi i kau aku j maluna ona. I holo aku nei oia e hooluolu { ia ia iho ma ka mokupuni o Maui. Ke Una | nei ka manao e hookipa ia mui ana oia e na j makani olaolu a me na ea lahilahi e like ine t kona makemake. Maluna pu no hoi o ia j moku o Kev. A. O. Porepe kekahi.. I holo | aku nei oia i Lahaina. He mau pule kona t o ka noho ana iho nei ma Honolulu nei, a e ; hoi hou mai ana no. | Wahi*b Hawau o?ia kama.— He mea na ko makou mau maka e paweo ai ka ike ana ; aku i kekahi mau kaikamahine Hawaii i no- j ho a kuapapanui, a i ike hoi i ka hewa o ke- 1 ia mea he inu rsma. Ma ka Poakahi iho ' nei, i ka wa a na kanaka e mumulu ana ma- : kai o Ainahou no ka holo ana o Ki!auea,aia ! hoi, iho ae ana he kaikamahioe Hawaii me ' kekahi keiki hapa haole, ua īnn like no a i ; eloa. O ke kaikamahine nae, ua hele a ona i loa, a i kauo-a-lupe ia kona hiki ana i kau j hale. O ka makou no ka ninau, nobea mai la ka wai ona i loaa ai i keia wahine Hiwa* j ii, i kuuiala ai oia iaia iho imua o ka lehu- j lehu ? Ea ! Aole anei i papaia na makaai- ' nana e noho nei malalo o ka maiu o ka Moi, \ aole e inu i ka wai ona ? Ea ! He makemake anei oe e Hawaii e houlaia ia kou io ponoi a me kou aooano ? Aole, aole e malama i kou mau makaainana.

Halx-h|l Amekki—L'n hoop.inopono m iho nei keia Haieinni. a ua maikni lon. n ua hoohloui k& hoopouopooo &ua ml T. F. VV'il«. «ona. Mamua iho nei, ht? pu Un ka hooii* malima ia ana o ka aini o ke kanaka h(x>. kahi i ke S5 kenela uokepeiina hookahi ana. A i keia wa nae. ua hooliloia ki hanaii.t ana na Mr. Kakai, a nana no e hooīako i na «nea ai no kt!a a me keia ai ana. a o ka uku u kn inea hookihi no ka ai hookahi aoa. he r> keneta. Ua hoi mai.— t>a ike iho niakoa nv.i ke kakahiaka Poahia ih® nei i ka ho» ana tu«i o kekahi o na haole i noho a kanwnmi »a kakoo, a i kuenoono hoi kn noho ana ia Hawjrii nei, oia hor o Kale Kikeke. He haole ka!ejvt no oia no Honoīuln nrr. n o kek.im hoi m o ka H«i C. L. RirhanJ? A' Co., n nolaiia, aole no e ne'e ko makou hai nku inuia o ko makou poo he'uhela no kona hoi ana mai nei niai Kapalakiko mai. Mu MAIE MA ik Alanui.—l keahinhi kapu iho nei i ka \va a keknhi elemnkule makapo e iho mai ana ina ke Alanui P«pu, a i konn hHii ann mnwaho iho o ka hale uinihep<i o Mr. Knkai. ku ia kona lae i kekahi pou malail*, ka hina nku la no ia i Inlo n u!g maoli he nno 1010 .1 mnuie. Maho|>e jho ku ia ke Kauka lomiiomi ia a pohala iki ae hoihoi ia i kau hale. Ke lohe »rale nmi nei makou ke maulinwa wale mai nei no. f*E ilii ANi.—Ma ke awakea o ka \\nknhi īho nei. ua ike aku nmkou i ka Ime nut 0 ka pahu Hae o Hale Alii, e koweloana tnnluna ona eheu oka lewa. Ai ko makou hele nna aku e hoolohelohe, hni ia mai ana o kakahi 0 na Alii 0 ka inokuahi kaua Peru»ia oia ke Knpena me ke Knnikela, 1 hele nku e ike ika Moi. Mai Waikiki no ka ka hele nna mni 0 ka Moi niahina 0 kona kaa lio, a i ka pau nna no o ka hookipa nlii nna, ua mualo iki mai ria ma ke kaona nei. Kapiliia ke KAn'Ai nri 1 k*a iiao:—Ma kn Poalmia aku nei 0 ka pule i hala, ua kapiHiu na kapuai 0 kekahi mau pipi a ke A'ipnni 1 ke knpuni hno, ma Amerikn ua nui wnl* ke kapiliia nna o pipi i kn hno, he lohe wale nae hoi m. Ikala ; hai ia nialuna, ua kapiliia e Crocker & |-hirper makai 0 Ainahou. () ka maka m»a keia oke knpiliia nna ona knpuni pipi nm Honolulu nn. He mea hou no keia, 0 ka makahiki 1S()G. PAHUKOA KANAKA I'EPKHI HAOLE jMA KAI AI. —'Opahukoa, ke kanaka i pepehi ni ia .Maki» nikaea liaole { McTntyre ) o Hnnnloi, Knuni, ua laweia mai i inua 0 ka Alia Kiekie ma ka la 10 iho nei o Okntoba, n ua noi ;a mai e Alnbati F. Kauka kona Loin e waihoia kn hookoloko ia Pahukoa a i mua o ka Alia Hookolokolo Kaapuni o fvauai. t*a ne ia ke noi a ke kokua 0 Pahukoa, a eia mni ke hoihoi ia nku la i Kauni. E hookolokolo ia nna paha ma ke Unu hookolokolo o Mei e hiki mai nna. Ke laim nei ka manao e hookolokolo ra nna ia me ke akahele a me ka pololei. K'A HOOKOLOKOLOIA ANA O ASI P4KK. — Ao!o paha he knnnkn e noho ana maloko o nn kaiaulu 0 Hawaii nei, 1 lohe ole hni ika pepehi ia nna 0 Kuakua e keia wahi pnke, me kana mau mea eha hoi i hoomaknuknu inon ni. Ma kekahi la nae 0 ka pule i hnla nku nei, ua lawe in imua 0 ka Ahn Kiekie o ko Hnwnii nei Pne Aina, a ua hoole i konn he*va imua o ka Lunakanawai Kn kie n m«' k«> kokna Lunaknnawai. Ua noi hoi kn Loio Kuhina,a ka Poakohi iho nei, C* laweia rnai imua 0 kn Ahn, a ua noi konn LOlO, Hanale Knmikana a keia Poakahi ae. la 22 0 Okatoba, alaila hookolokolo. I manao pnha ke kokua i maepopo na kumu nna e pale nku'i. Hele a puka keia hihia. he keu wale aku no. Ua hooikaika )oa ka L«ie Kuhina e h&na koke no, nka, un hoopnneein e like me ke noi a ke pnle 0 ka aoao i hoopiiia.