Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 37, 11 September 1869 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. C7*" Ua pnu ne nei k;i hueia nna o na ! ukaoa o ka moku K. C. Wule, a nolaila, ui | hooknawnk'ia ae uei oia no kona ala mau e | holohoio uei mawaena o kakou a ine Bere-! mana. • ! CT7' Ma ka la Poukohi iho nei, ua kuai | kudalaia ne e Ailamu a nie Waila, na koena < mai o ka moku i ili ai ma ka aina haua c;ua-! ! no o Puakailima. j C7" Ma keia Poalua ae, e halawai ai ka ! Ahahui Ēuenelio Mokupuni o Oahu nei ma- j loko o ka hnlepule o Knneohe, e like me ka ! hoolaha nna a ka Lunahoomaiu i na pepa i I haia aenei. \ Ke hoolaha nei kekahi mau haoie ka- j lopa nui o Honolulu nei, ei ae ma ka moatvi\ e holo mai ne\ Uo \aUou n\av\ moku \o\e, n \ ka wa e ku mai ai, e kuai makepono aku no lakou i na lole. 017" Ma ka Poaknhi iho nei, ua puka aku Ha moku 11. H r . Hw*/ mai keia awa aku, a ua holo al;u ma ke alanui holo moina. E iiolo ana ia ma ka laina paha, mahea la. O' Ua ike iho makou, ke hooikaika nui nei ka Luna Uelu o ka Apana o Kona nei. ma ka huli ana i na kanaka ku i ka auhau i koe a me na waiwai'i hunaia. K7" Ua hiki aku paha ka huina o ua dala ma ka pepa kaknu inoa o Honolulu, no ke kukulu hou ana i Hale Kula Kaikamahine do Makawao, i ka eha tausani ehiku haneri. £7" Ma ka nupepa haole o ke aupuni, ua ike iho makou, ua kalnia aku o Geoti Brooks 0 Haiku, e ka Moi, no ka. hewa karaima ana 1 hana ai i ka' ISSS, a nolaiia, ua oluolu i ka Moi, ke kala nna aku a rae kn bo\hoi ana niai i kona inau pono kivila. UI7 5 * Oko makou makamaka o keia aoao mai, ua hik\ oie ia makou ke hoomaopopo i kekahi o kana mau olelo, oia naolelo malalo loa o ke kolamu eono o ka aoao elua o ka pepa "Au Okoa" o Poaha iho nei. Ano ia maopopo ole ke waiho pu nei makou me ke akaka ole. . — Hb keiki Hawah hob waafa,—Ma na nupepa i hiki mai nei, ua ikeia iho, o ka heihei waapa raa\Vaena o na Kuiauui o Har«da a me Oxefoda, ua hoopaaia, o ka ia 27 o Augate, ka la e heihei io ai. Eia na keiki hoe waapa no ke Kulanui o Hatada, o Fay, Laimnna-opio, Borr, Simroons a me Lorrin, ka mea iaia ka hoe-ka. O narkeiki mua elua, o laua na keiki i inanao ia he mau kokua ke loaa kekahi o keia waapa i ka poino, aka t ma ka ike ana iho, o na keik» liou no a i elua, ua koino aku la iioko o ka- }h>c heihei, uolaiia, aia he keiiii Hawaii iioko o ka heibei waapa. E haaheo ana kakon o Hawai\ nei, ina e eo ana kn heihei i na pukonakona o ke Kuhnui .o Havada ; a iU «!»«> hoi kakou, aia he Hawai» imi loa i k» puni ole hikipa, e kii ana mnwaena o kn poe o ka iahui e.

N'a kofc oeohola. — o nt iooo i i hiki ae ma Kapiiakiko rns: ke kahua tbi kohola msi ? Ar>ti, ua rosopopo. uā hoo- ■ p<?maiksiia kekahi mau moku raa ka loaa ana - msi o nt kohoU. a o kekahi no hoi, ua koi hahe. . Zj" L"a !»€ iho makou i keia mau ii aku nei, i ka p-ia p<-no i ka poe pai kii o ka Hi--1 ie Pai Kii o Kmi. i na makamaka haoie a ; kanaka hoi. No k>: kainaama iea iho tiO hoi pihi kekahi i kakahe nui r»e ai na kanaka. Hvj pu.— La ike iho makou ma na !tupepa haole o keia kuianakeuhale. u« hoohui ae o J. H. Hiiaka a me Kimo Ulo ia iaua ; iho, ma'alo o ka inoa hui, Baiaka a me 0!o;; a e hapi ana !aua ma ka lawelawe ana i ka hana pai palapala. i Zy Ma ka hon 4 o ke ahiahi Peakahi i e hiki mai &na, oia kainanawa e haaiele iho! ai ka inokuahi ldaho ika u-ipo. Ua iohe ! mai makou. e piha pono ana oia ī ko kakou ; mau ukana, e l.ke me ka men mau iaia e , hoio nei. — ' \Z7* Ua kapiliia iho nei e kekahi haoie kamaaina o Honolulu nei, he waapa hou. a ua manaoia e kekahi poe ma kona nannina ; iho, eoi ee ana kona holo mamua o ko na ' waapa heinei iha nei o kakou. He wnhi waapa kupono no hoi. no na kai aialiuo o kakou. Ua oiioli makou ika hai aku. e loaa ana he kumukula haole no Lihue, Kauai i kupono e like me ko lakou makemake. Ma : ka pule ekolu o keia malama, e hoi oku ai o J. \V. Nakuina, e noho paa malaila. Honiot nou ja aE. — Ua ike iho makou, ua koho hou la ae o Kauka G. P.Judd e noho hou ma ke kulana mua ana i noho iho nei, oia hoi kom* noho ana kauka no ka Halemai o na Luina haole, e ku nei ma Kapu- ' ukolo, Honolulu nei. j Ahaaina iioo.manao.—Maka Poalima aku ; nei i hah, ua kaawi ae o Kaie Kauka, ma ' kona wahi ina Nuuanu, i «haaina hoomanao , no, ka la hanau o kekahi o kanu mau mamo 1 i lona iaia ma ka noho ana kane a wahine. ! u77" Ma ka Poalimo okn pule nku nei i ; ha!a, ua hoopukaia ka olelo hooholo a ka : Lunakanawai, e kau ana i ka hoopai inaluna o ka Malamamoku o ka moku poino e hoopaa ma ka Hale paahao i iwakalua la ! ma ka hana oolea. | 1 ka Poakahi o keia pule, ua hele kniapuni aku Ka iMea Hanohano W. P. Kama- | kau i keia mokupuni, mamuli o kana hana, e nana i ka hooko ana i na kanawai inaluna 0 ka poe i hahaki a hehi iho. He KANAKA AKAMAI 1 KA HAIMaNAO.—Ma : kekahi nupepa Kuloko o keia kuianakauhale i i ike'iho ai makoii. na kti mni mā Honoiulu ; nei kekahi haole akainai i ka haimanao. Ua ihele inukaikai mai nei oia, a ua hala aku i ! Hilo. Ke inanno wale ia nei, e haiinanao hookahi ana paha oia fce hoi mai i Honolulu j nei, mai ka ua Kanilehua mai. | Ke oe oe oka Hale maiiu.—l kekahi mau ! kakahiaka aku nei i hala, ua haohao keia lanaina ī ke kani ole mai o ke oeoe hana o j ka Hale mahu hana hao, a mamuli o ka ho«olohe pono ana i ke kumu o ke kani ole mai, jua maopopo, aohe he hana nui maloko o ia | hale, e like me ka mea mau. i ; He mai* HALE hou. — Ua lohe wale mai | makou, aia maloko o ka lima iiana o kekahi ; mau haole kapili hale pohaku a uinihepa, ; he mau hale hou e kukuluia aku ana nuiloko ; ja keia kulanakauhale. Oia mau hnle e ku-! . kuluia aku ana, he mau hale lioaim WAiwai' : wale no. Kahi hoi e \oaa ai om\ mea mai- \ } ) kai a ka poe puni hanohano. Hoi nkle mai.—Ua ike iho makou inalo--1; ko o na nupepa aupuni o kein ptile, ma ka { la 10 o Sepatemaba, e haalele ni o Knuka :J. 31. Kamika ia Kikako; a o ka waiwai o ( kana huakai i holo aku nei e paipai no ke ! Kuiknhi Panai Like.aoie i hoike Re ua mau : nupepa la, m« he inea la paha, e hoi mai 'ana ua Elele nei me na uku lele i ke poo. | Ka.nikela Amekika ko Lahaina.—Ma ke |ku ana mai a ka inokuahi, ua kau mui ma- ; luna ona ke kanikela hou i hookohuia.mai e Generala Kalani, e noho kanikela ma Lnhai- , na. Ma ka la 7 o Sepatemaba nei, ua hoi- : ke oe oia i kona palapala hookohu i te Kee|na o Ko na Aina e, a ua hoike mai ko"ka|kou Kuhina no ia oihann, e hilinai aku ka-1 jkou a pau i na hann a keia Luna Aupuni, | ; oiai oia e lawelawe ana i kana oihana. . | | Kakikkla no Italia—Ua hookohuia mai ! ;oF. A. Schacter Ksq.,o kein kulanakauhalo, | !e ke Alii ka Moiollalia, e noho Kanikela j |no ke aupuni o Ilalia ma ke alo alii o Ha- ! waii nei. Ma ka la 7 :ho nei, ua hoike aku ;.ke Kanikeh i kohoia mai nei i kona Palapa|la Hookohu i ka Oihana o ko na Aina E o | j kakou. Ua ae ia. aua kauohaia mai kakou ;na makaainana. e hilinai ī kaoa mau hana. » ' j Kumukula hoono PuNAHou.—Ua lohe ] 1 mai nei makou, ua hoopiha hou ia ae tna ka j | pspa ona kumukula ma ke Kulaoui o Pu-1 inahou, he kumukula wahine no Amenka j Huipuia, oia o Mrs, M. Wini, he wahine! | naauao, a oa hoio pu mai nei me kana kane. 1 , U e hoolilo ana paha ia Honolulu nei, t home j no laua. ma keia nuu wm aku. j 5 " J i. Hl Kauka hou. —Ua ltthe pouo iuai nei | ( , makou. e nohuia ani o luna iie o ka Haie ; Kuai Uau lapau o Kaoka liopeniana. e ke--1 j kahi kauka hou, oia o Kauka J. M. Winī, he ; haole hou mai nri maluua ma> o ka moku* )ahi lāaho o kann hana kaoka i man, o kn • i hooponopono sna a me ka hana hou ann i ' tiit L'iho hemo o na h.iole a me t»a kanakn.

I ki r<woao aka nei i haia, u& liw?* »a ae : mua o ka Aha Hoonia.u aa haole i hakika ai i kekahi matia.va i ta-a. ta hi* ki ae ka aea eha ;ai o Uua me ka uaw#l:w»li, aka, ua waiko aku ka Ahj Heoeaalu i kela hihia, i rava o k* Ana Kiure. a ua hoopaah ka t*?U i 8500 no ka haele » hoe ha %ku, a hopuia ai. r ry I ka wa i ku nm ai ke Keiki A'i» ma Honoiulu nei t ua haku iho ka Papa Hieneni 0 Kaumakapiii 1 meie nooa ma ka olelo Hawali, a ua haawi makaoaia aku ua rae!e ia 1 ke Keiki Aia mamu* o kona hoi ana aku. Mahope iho nei. ua unuhiia ua oleio kanaka ia ma ki oielo haole. a e hooanaia ana i ke Keiki Ahi keia o'eio i uouhiia. Uka leo meie 0 keia rne!e hou, oia no 0 " Lahaaoli." •• He Nota»j Lehulehu."—o keia huaoielo ".\otari" kekahi a inakou i ik : e ai ma'okn 0 ka nupppa ke Au Okoa o keia Poaha iho nei. No ka akahi a hookohuia kekahi ona kanaka ma keii inoa hou he ••IMoian lehulebu, M noiaiia, ua ninau makou i kekahi poe e ae. a ua maopopo ole ke ano. Ma ko makou ike maiioko rnai o ka n'upepi haoio 0 ke aupuni, nolai.li, ua koho aku makou ma ka inoa i īkeia e na kanaka, he Hooiaio Palapala no ka lehulehu." Oia paha, aole pahr.' Na lakou la ae e pahenehene mai. O" L T a iawe ia imua oka Aha Hoomalu o,Honolulu nei, he eiua mau wahine haole. Oke kumu oko laua laweia ana ae e hookolokolo. no ka hnkaka ana 0 keia mau wahuie haole. O Mr?. Warren a me Mrs. Dunn ko laua mau inoa. Ua hoopaiia ka tnea nona ka ino;t mua, he hookahi haneri dala ; a 0 ka wahine hope, he knnainna dala. Eia no ka hoi kekahi hgna hiiahila ole i keia mau Hi-punkea. Mai hoomahui ena wahine Hawaii mahope 0 kela hana he "hakaka." * Ke k!,\lua '• Kamehameha .V."—Ma ka la Sabati aku nei i hala, ua ku mai keia moku Hawaii mnluna ae, maloko nei 0 ke awa 0 Honolulu, iloko 0 na la he 5-1 mai Puakailima mai. Maluna mai nei ona i hoi mai ai na olulo 0 ka moku Beritauia Mattie Banks, i nahaha ni ma -na kapakai 0 Puakailima. Ua hoi pu moi no hoi maiuna ona na kanāka kumakahiki he iwakaluakumamalima. He 13 0 lakou he poe i pau ka manawa uv.v ki\ palapnU hoopv\v\ hann, a he 10 1 hoihoiia mai no ke omnimai 0 na kino. 1 1 l Ku mai ka mokuahi "Idaho.''—Mahope iho 0 ka hora 4 0 ke ahiahi Poakahi iho nei, ua komo mai ka moku ahi inaloko nei 0 ke ; awa, iloko 0 na la he umikuniakahi mai Kapalakiko mai. Maluna ona i kau mai ai na leti, na nupepea, »1.1 ohua a me na ukana no keia awa.. Mawaena 0 na ohua i kau mai ai, he mau kamaaina kekahi i noho ma Honolulu nei a hele aku i ka mukaikai, a hoi hou mai no. He elua pu hoi mau kahunapule i kau mai maluna ona, a he elua hoi mau Kanka hou. E noho lapaau ana paha laua ma Honolulu nei, aole paha. Aiiaiiui o ka roc Oīmopio.—Ma ke ahiahi Poalima 0 ka heheeloma i hala aku la, oia ka manawa halawai o ka Ahahui Opiopio 0 na kanaka ilawaii 0 keia kuianakauhale., Ma kelu ahiahi nae aole 110 i akoakoa mai ka hapa nui ona lala o kela nha. iMamulij 0 ka hele kino inaoli ana 0 kekahi mau lala,; 1 hiki ae ai kekahi mau lala 0 ia aha, aka, aole nae i lawa ka nui e halawai ke hahai : mnhope 0 ke kuinukanawai; nolaila, ua hoo-1 loiiia kekahi uuui pauku 0 ke kumukanawai,! aua hoomakaia ka halawai. Ke poloaiaku: uei makou i na kanaka ui 0 keia kulanakauhale, n nie ka poe e ae, e hoihoi ana i keia hana, ua weheia ka puka no oukou e komo mai, a e hapai ika hanjt uiaikii. Ke manaolana nei makou, ma ka manawa e hiki hou mai ai kekahi halawai, e hoopomaikaiia lakou ma ke komo hou ana mai a nui na lala. Ika Aha Kiuke.—l keia puleiho nei, ua hookolokoloia i mua o ka Aha Hoomalu o Honolulu nei, ka Malamamoku 0 ka n.oku poino Lorcnzo, no kona pepehi aoa i ka luina moku, i ka \va a ka moku i haalele iho ai ia Honoiulu nei, a holo aku i ka aina hana lepo n\anti. Uu.wniho aku ka Aha Hoomalu 1 keia hihia imua o ka Aha Hookolokolo kiure 0 ka malama aenei o Okatoba. Ua hooiaha inua makou i ka pepehiia ana 0 kekahi luina moku 0 ua moku nei i poino iho la, īaia i hoopuka aku ai e holomai keia awa aku. Ua wikiwiki nae ko makou makamaka J. Puheekai, e hoouna paiapala mai ia makou ma ka lima ona keiki uwapo. i ka loheia ana ae 0 keia hana ino, ua hoomaloka kekahi poe me ka hoole, aka, i ka hoi hou ana mai nei 0 ka moku, a hoopiiii keia Malamamoko, akahi no ua poe hoomaloka la a hooiāio mai. — Ke kalohe a ME ka hcna.—Ma ka po la Sabati aku nei i hala, i ka wa, e hoomaka ana ka halawai anaina pule po 0 Kaumakapi!i, aia hoi, ua komo ae la kekahi mea a mau mea kaiohe paha, a kii ae la i ke kanu. ku e kahe ai ka wai, mailoko mai o ka pahu wai e ku ]a maloko 0 ka pa haie, a lawe ae la me kona kaiohe me ke kipo ana a hemo, e hookuu ana ika wai e kahe wale aku. O ua kolohe la. ua ku ae h ia ma!uua o kona mau a-u, a hele aku la, me ka manao aohe mea nana ia e ike. aka, he hoomanao o!e paha nona i kela wahi moolelo ī lohe mau ia, 1 ka wa a kekahi makua a ruc ke keiki ma kekahi mnhina ai, ni3 ka manao e lawe wafe i kekahi mea mailoko ae o ta mahinan), akt», aloalo nae im «maka 0 ka ra*kua, a ike ī kanaka o!e e hele mai ana, aiaila, lawe mai ikm mea ana i makemake ai. Oleioaku nae ke keiki» aia no he maka e «ana iho aoa raalfina e ike ana ika laua hana. Hoo. pau ka makua 1 korja mnnao kolohe, a poinaikai oia. Pehea keia kalohe? Hc ma«ra uo e uaun iho aua m&luiia.

He K.ir hoosoh*." no': \.\ —Ma *k,j hioie o ke Aupuni i puka sc i ke k.TtkabuW* Poiko.u ;ho nei. Ui ike ib "> t:-akou t ka kohu ana aku o ka Hop*? Kiamm o k~a Mokupuni o Hawau, i na jn<n njafah> *bo oei : —U i. B. Kaehi. i Luna P« Aopini n<> na hoioho.ona koeno heora, rna ka Apana © K«> iiiia Akau, a e kukuiuia ka Pa ma Kaīholena, Fuuhce. —la W. E. \Vrig ht, i Luna Pa Aupuni no na holoholona komo hew«, no ka Apana o Kont Hema. Aia ma Honaunau ka Pa Au* puni e ku ai. —la H. N. Greenwell, i Luna Pa Aupuni, no na holoholona komo hewa inn ka Apana o Kona Akau. Aia ma Ooouli ka Pa Aupuni e ku ai. Hu!se Kula Sabati o Waikanh.—Ma kaPoaha e hiki mai ana t ia 16 o keia maiama, e hoike ana ke Kula Sahati o Waikane, roaioko o ka luakini Hooie Pope malaiia. ma ka iakeu mau mea i ao ai ma na ia Kuia Sabati oka makahiki i hala. Mahope iho o ka pau ana o na hana hoike, e haawiia'na he ahaaina nui no ka poe a pau e heie aku j ana e ike ina hana oia la. He wahi hoo-; kupu kekahi ia wa no ka pomaikai o ka iua-: kini. Noiaiia, ke konoia aku nei na kanaka a pau e makemake ana e heie īiaila, e; naue aku no me ka hopohope ole, oiai ua wehe akea ia ka puka. I Heaiia keia ?—Ma ka F. K. K. Kapua ! paiapaia ia makou mai Kaneohe mai, ua ike ; iho in.ikou, ma ka po o ka la 2 o keia mnlama, ua komo aku ekoiu kanaka Hawau ma-; ioko o ka iiaie noho o ka poe .Manihiln ku-: makahiki o Kaneohe me ka onu, a ua iioo* ; haunaeie me ka hakaka aku i ka poe maiihini o,ka aina e mai. Ike kakahiaka ana ae, ua kiiia aku na kanaka ekolu i hoohaunaeie ; ai,'a ua hopuia, a laweia i mua o ka Lunakanawai apana Pii. Ma ka hookolokoloia ana, ua kau ia ka uku hoopai maiuna o la-j kou pakahi, he ekolu daia. ona moa o ke- . la mau kanaka, o Kaaiai, Kahaiewai opio a j me Keoni Kaiminaauao. Ke hilahila nei i makou i keia inau kanaka ekolu o ko kakou ! ano, i ke komo wale ana aku i ka hale o ka poe 1 maiihini me ke kuieana ame ke kumu ku*; pono oie, a hoohakaka waieoku me ka makau oie ina kanawai oka aina. INlai oi ioa aku ka pono ina ua hoopai kaumaha loa ia aku lakou. Ke kau leo aku nei makou ika poe Hawnii a pau, mai hoohaiike i keia ha--1 na ino a keia mau Hawaii, o hiiahiia auanei kakou a pau.