Ka Nupepa Kuokoa, Volume VIII, Number 51, 25 December 1869 — He Kahua Kaulei. [ARTICLE]

He Kahua Kaulei.

M 0 oe no e IVteru. a maiuna o keia pohaku, c kukulu aua au i ko'u ekaieiiu, anlo hoi e lanakila n»ni na ipuka o ka po imiluna ona." Mataio 16 : IS. 1 Mai keia mau huaoleio mai aka Haku, i hooikaika loa ai ka poe Rotna e hoike ma», 0 ka Pope, oia no ke poo polulei o ka ekaleSja ; aole hoi he poo oo ka £kaiesia Kato)ita Homa wale iho nu, alfa, no na ekalesia e ae no a pau ; no ka Ekalesia Helene a me ku Ekalesia Aremcnia (Armenian) a ine na Ekalesia Hoole Pope no a pau;—a pehea la lakou e hooia ai i keia ? Ma ka olelo ana anei, he lokahi ka innnao o na mokua ma ka wehewehe ana i ke ano o ua palft;u»la ? 1 Aole loa. Eia nae, he oi loa aku ka poe Po- * pe i ka puni hoopilipili ae mnmuli o ka tnaneo lokahi o na makua, ke koiike me ko iakou inanao iho. Mat)oko ae oke kanahakumamakaUi o na oiakoa, he umikumamahiku wale no o lakou i kulike na manao ma ka wehewehe aoa j keia pauku me ko na Pope \vebewehe ana o keia au. Ua maopo* po no, o kekahi mau inakua kaulana loa o ka wa kahiko, e like me Karisotome, Ameberose. Augusetme a me lerome, i ko lakou wehewehe ana i ke ano o keia pauku, aole loji i kulike ka lakou weheweho aha me ka i oa Pope o keia aa. Penei ka ke Kaaineln Kanakanaauao (Wi- ; semanajLwefaewehe ana np ka noho poo ana i o ka Pope : w Aohe mea e ae i hoikeia'mai, i o ka Pope, ka Bibopa hoi o Roma, oia ke , panihakahaka no Petero, a nona hoi ka ma- ' na a me ka noho luna ana ma na mea pili '■uhane inaluna o ka Ekalesia holookoa, a i pela e ike ia ai oia kona poo a me ka hope ? no Kristo ma keia ao." Haiao Aoao 226. 'i "O ke kulam* kieki» i hooilini ae oka i Ekaiesia Katolika no ka Eihopa o Koma, ? oa hiiin-ū no ia maiuna q ke kahuu o koaa i hlo atm he panihakahaka uo Petero, nolaila, * i .he ku i ka pololei, a ua kohu pono hoi ia

hooiii r.a, ma ua ike ic a t.'i, ois k«i luoaele* io. nona k i iuani svji « ine ka lloho īuiia ona." Ao^o Ke oklō ii>3l ncs uia. o «eo nia ka »c« hewehe ana i keU mau piuWo. roc he mea U ua penei : " A ke o.??o »k"u nei aa īa oe, he p<<!tsku oe v a o keia po* h,3ku, e kukuio no au i ko u tlsaitSia, ao!e ho' e Un,r»?.a n.ai na »p'Aa o ki po maīuna ona.*' " La hoik«?:n mai no bo» o Petero, be pohaku n, maiUiia or*a i kukukuluia ai ka EkaU.'ia ku Kiau." Haiao, Aoao 229. Ua tiīuopjpo eio ii k'akou a pu ka enea i ri)3nanj i oo ke kahua. He kokua 10 no ne ai k« ha'e e kukuiuia ana maluna ona, a ina he kahua nee ole a nakaka o!e hoi, he i;irtik:n »o ia kahua. Aohe boi he roea hou aku i n on.io a nooa. He n>ea kanaiua ole ia. o ka johakU no ka mea Wuj>oi:o tio ke kahua. Aka. ke hoolaha rna ; . nei nae o W isomaoa 1 kekahi mau hena e ae no ua kahua oei, no ka j;;m, o ka hate i kukaluia, ua ia»e;a mni ma ke ano pon<> uh.is»e. t>o!e ina ke ano kiuo ; a ke eleio oii ni»? he sa, ao'? waie no ke ūahiM inai.iio ;«e o ka h iie i hookuinula. aka. u<i f>ii pu ne no ia nia ua aoio a pau, a i»a ka piīiiki ana i };iiipu ai, a ni ii j «p.-iua a piu ina ko likou mau wahi sho. Nai/i ke kupanaha o nei kahu.i ! A heaha hoi ko Wisemana manno no kana t;;tM i hoopuka ai ? Eia ka, " Ua hooiil'.'ia o J\(.-ro ke kahui o ka hole pot«o uhane. no ka me.'i, oia ke ano o ka E!-aiesia. U na kaiiua hnok'ahi ia nn ka niana e hoopaa pu ai i na tnea a pau <> ka haie.a liio i hookahi ; n o k'. ii mana w> k i ka!c<»u e «ke ina» opopo nei i ke kohii pu iloko o k»i niana kauoha e kaohī ai, a v hoonialu ui lioi i na mea ano okf>a a pan ih'koona." Haian, Aoao 231. yi,i kekahi oielo ae hni. ua hooliloia mai o l'etcr<; ke puo kiekie a ine k>i iuna nui o ka ckalrsia. Akn.aia n«e kek-iiii mea kue mn keia ole!o ana. lua ua manao ka Hooia e h.ooiiio j i l\tero i mea kiekie maluna o na Lunaoielo e ne. ua hiki loa ia kakou ke manao, e ioaa nna na o!t-!o kuhikuhi no īa nien i kekahi uien e hookui ana ; aku, oia ninhea ua innu ole!o ia ? E nana kakou i kekahi mau wahi elua n ekolu paha o ka ka Haku ao anu, e iike penei : 44 tia ike no oukou, o na Alii o na (ahuikanaka. uu hnokiekie maiuna 0 iakou. a o na iuna hoi, ua iioounauna ia iakou. Aoie pela ia oukou ; a i manao kekahi o oukou i nui, u pono no e lilo ia i mea lawelawe ua oukou." Maiaio 20 : 25, 26. " Mai kapa in oukou he Kahi, no ka mea, hookahi a oukou kumu o ka Mesia,a he poe hoahnnnu oukou a pau, nole hoi e hooma- - kua nku i keknhi kanaka ma ka honua nei; &iaAookahi o oukou Makua aia i ka lani. Aole oukou e knpaia mui he mnu haku, no ka nu a. hookahi o oukou Haku,oia hoi o Kristo." Mataio 23: B—lo. Ano. ina ua manao ka Hoola, e hookiekie ae ia Petero maluua o na Lunaolelo e ;\e, e liUe me ka na t J ope e olelo nei, alailu, no keaha oia i papa aku ai la iakou i k«i hana ana pela a me Petero pu, oiai oia n» kekahi o lakou ? No keaha la hoi i ae ole ia ai \ia mau inpa la, n<\ I l etero e hana e like ine ka na Pope e hana mau nei ? No ke aha la lakou i papa ia mai ai i ka hoomakua aku i kekahi kannU» ? Aule ke hoomakua nei na Kadineia a me na Bihopa i ka Pope ? A no ke aha hoi i papa mai ni ka Hoolu, nni kapa īa iakou he mau haku * lnu o Petero ka mea oleloia mai e ko kakou Haku ; mea uui, aole na ka oi o kona pono wale īho, akn, no kona noho lunn nna inaiuna o na Aposetolo a pa«,V e like in« ka Wueninna e oieio mni nei, no kenha ia hoi 1 knpa o!e ia ai o Petero he Haku, a he Kuinu iioi, mahope iho o ko lesu pii ana i ka iani ? A eia keknhi kumu a kakou e lawe mai aia noonoo iho mamua o ko kakou ae ana aku i ka ka poe Pope manaoio ana i ko Petero noho iuna ano. I ko kokou heiuheiu ana iho maloko o ka Baibaia no kn hoonohoia ana ae o kekahi e noho luna, ua maa innu kakou i ka heluheiu ana i kn hooko nna a ia mea no kona hana ibo ihoonoho li;na ia aku ai. Ua kohoia mai o Mose i luna no ka lseraela, a ua heiuheiu kakou ma na wahi he nui i ke nno o i;aua hana ana ma ke ano tuwae ia mai o Saula, Oavi(la a nie he man Moi no k*n lseraela, a ka uaīhala no i hoikemai ia kakou i keouo o ka iakou hana ana ma ke nuo Moi. O l Elia, Eiisai a me loane Ba(ietite, ua kohoia lakou i inau kaula, a ua ike nui kakou a pau i ko Ukou iawelawe ana i.na hana o ko lakou mau kulana i hookohuia aku ai. Ano, ina ua hooiiloia mai u Petero i lona no kona poe hoa Lunaolelo a uie ka poe manaoio a pau, auhea ka moolelo no.kona hoohana ana i keia mnna ? Auhea hoi ka hoike no kana hana i ua mana uei i kekahi wa hookahi f Ua heluhelu Wakou tna ka mokuna uinikuinamakahi o Oihnna. i ka hoopaapaa nna o Pe*ero me ka poe i okipoepoeia» oo kona 4iele ana mawaena o ka poe i okipoepoe ole ia, a noho a ai pu me iakou. lioko o kana palie ana aku m lakou, aohe auTike i kooa pane ana me ka mana lun». Ua pane aku na o Petero i kela poe, e'like me ka lakobo a me ka Barenaba pane ano. Ma ka mokuna umikuinainaiiina o Oihana, un loau ia kakou ka moolelo no ka Ahaolelo i kapaia, Ka Ahaolelo Karistiano J\lon" i kukuluia ma lerusaiema. Ke olelo nei ka poe Romai t o Petero ke poo o ua hnlawa» h. akn, auhea la ka hoike no ia mea ? Ua haiolelo o Petero iinua o keia ahnolelo, a pela no hoi o lakobo, Paulo u uie liarciiub.u A ua oleloia v kekahi poe,

o Ukcbo roa ka eo&o a nsn-i 5 hoopaka ftiai iba oielo j&ofchtlo?ā 4 e kn Ana. Aohe cn*opofo o i»cia. a ao'e n'? fios «u t j kekahi hoīke no ka Pet«fo hana ana i ka m*o« oi *e iiooa o Paaio 3 m? iakcbo. Maioko o oa Hoikeoiaio * Keiemeneia' L«b 1. C.12. kekahi niea i fcojWe»a no ka hoounaia ana o Pesero i K3isareia e lakeio,; a o na o?elo<»o 1 h«swim aka e lakobo, oa isk€Nioa ia nve n» oie'ioao i haawiia Ika Luoaostk) Ihaahaa lea iho. Aohe o*u hooia iWa ' oiaio o keia hoike an* mai. aka nae, oa like lom na koaiu e pauleleia ai kona oiaio me . na kurrju e pauleleia ai, ka nui o na niooieio e»e i manao ia e na Katoi«ka Koma. L"a olelo rnai no o Paulo 1 kekahi rnanawa maioko o kana niau Episetole no Petero, j akn, aohe nae he wahi hoike hookahi. ua ? manao ako ora iata he mea nona ka mana 1 rīUī ae: > kona >ho. Aua no aku no hoi oia ita Petero i kekahi manawa ; a o kana ao; I ana iaia, ma ke ano kookoa no ia o ka mea ie like pu ana kona kuiana. | Maioko oka Petero inau Epjseto!e, aohe ji ioaa ia'u kekahi ho:ke no kona hookelnke-; j{j nna ae iaia iho, he mea i hooiiloia niai 1 ] mea nui. a i luna hoi maluna 0 na Bihopa a ' |u)c na Enafcsia. Ma keia n;ea, e akaka lea U» ke !ku hke ole tne kek«hi mau olelo kau-; oha i Kioopuknia ena Pope. , : Eia ka mea i loaa ivi'u no ke nno o ka ka Haku mea i mnnao ni, i iia i oielo aku ai ia | ī Pi-tero, " O oe no e a mahina o keia ! ipohaku, e kuknlu ana au i ko'u Ekales'.a/' aole ona manao e hoolilo aku iaia i luna ī kiekie maluna o kek;»hi rnau Apesetole. a m:<!una hoi o kona ckalesia t no ka mea, ina , he manao kona e hana pe!a, ina ua olelo ! |akaka mai la ia. j | A ir»a i hauwiia enai ia Pct r ro ka mana ; | a!»i ame kn noho luna <in;>, i!ī;i in Io:»a no' ia kakou ka moolelo o kana mau hana ma : 1 keia ano. No ka loaa o!e ana ia'u oku mo-; olelo o kana hana ana i keia mana, a i koiia ■ iuau hoa lunaololo a nte kekahi poe e ae hoi; 0 nianno ann, ua loaa iaia ua mam» la, nola-l ila, aole e hiki ia'u ke manaoio i ko ka Ha-: ku hoolilo ana mai inia ho mea nui. Aohe j kumu' o ke ao ana aku no ko Petero noho lu- ; jna kiekie on?.. * j t' !