Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 13, 26 March 1870 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO.

Ma ke ku ana mai o ke kuni iloko o oa U he 1> mai Kapaiakiko mai, ua Sosa ma ia •makou na nu hou malalo ibo, mai na aioa e j msi: * | No Amerika. ! Ua hookomoia aku'a iloko oka Hale Aba*; ,o!eio Hui o Amerua Huipuia, he paeie nona j ! ka iuoa Kerels, i kohoia mai i Luna Ahaole- I ?lono k* mokuaina mai o Mīsisipi. Oka j ; makamua keia o na paele i hoouna loa ia j : aku e lilo i wah«i oU-Io ike kulanakauhale o • ; WasinC'tona. i £ia iloko o Air.erika Huipuia o Generala ; Ques»J3. ka Alihikaua Nuī o ka poe o Co-1 !ba kahi i hele ai. Ke manao nei nae na hoa- J ; loha o Sepania, he hoailona la no ko Cuba j nawaiiwali a e emi pu ana. Ma kelaaoaoj no:, i hele aku la o Generala Quesada e ohi { . lako kaua. Ma ka la 26 o Feberuari, ua ko- j Imoaku oia iloko o ke kuianakauhale o Sa- j : vana me kona mau ukali. Ma kana olelo, s aia lualoko o ka Puali Kaua o na kanaka ! Ponoi o C'uba, aole e emi malalo o iwakalua tausani mau koa. Eia wale no ko lakou wajhi hemahema i koe, o na lako kaua ole. Ua ' olelo mni ua alihikaun la. e lanakila ana noj ■ka poe ponoi o Cubi, ina e kokuaia aku a 1 i kokua ole ia paha, aka, o na lako kaua wale I jno nae ka lakou noi. Iko ua Generalahna- [ ; lele ana la Cuba. mawaena no o na eneini.; t T a kuuohaia o Rear Adiinarala Kale H.; Darisa e kona aupuni, oia o Amenka Hui-! puin, e e n-na i ka puali o Ddrinna, ma ; i kahi ein inaoia nei. e eli i a!a w.»i. Ma na ; ! i l.i hope p:i!»:» o Fi'beri7ari, a i ole ina na la j mu;i o M,ir.iki, e hnalele ana ka moky, kaua ; fjeipsic i.i Asapinawola, a e holo aku ana i | ke kai kuono o Calcdonia, a malaila aku e |

! hooinalwi ai i ke a-na ana aku. Ua hoolima

liina eia na aua makaukau. Ke kali wnle nei no o ka hoomaka o ka hana. O ke kuikahi mawaen.i o ka Ripubalika o Colunjpbia a me Amenka Huipuia, no ka eli ana i ke a!a wai o D iriana, i hakaiia wale no i ka hiki ole aku o ke Komisina Amerika inalaila. lna e hiki aku oia, o ke kakau inoa mai no la, a holo ke kuikahi. Ua noi aku o Adimarala Semasa, ke kapena o ka moku powa Sa?idoa, e lilooia i Peresrdena no ke Kula Kiekie o ka mokuaina 0 i\lisis!pi. I rnea e hoohenehene ni iaia, ua kohoia he negero ina ke kulana kahi ana i noi aku ai. He umi makahiki i hala aenei, e noho ana kekahi knnaku, he kupakoko na kona kaikuaana, ma ka eono haneri dala o ka makahiki; aka, no ka hiki ole ke malama pono i ke ola «na o kona ohana, ua hnopiiia ae i ewiiu hanen dala no ka makahiki. Aka, i keia wa, he Peresidena oia no Amerika Huipuia, a he 1 Peresidena i: aikai maoli. Aohe no hoi paj ha e nele ko kakou hala ole ke koho ae i ko- | na inoa. | Oa hiki hou ae ma ke kulanakauhnle o ! Kapalakiko ka mea hoopuiwn a hoohikiiele | oili, ma k » la 17 o Feberuari, oia no hoi ke ;olai. Oke kolu keia o kana huakai i kela j kulanakauhale. He makemake paho i ke

gtiln. Aole nne ikaika keia oini, no ka mea, he paipai walo oe no, a oki pu iho la. Aohe e like me ke olai heiu akahi i loaa mua ai ia Inkou, ka hele a naknkaka, a hioio na hale, a hoopoinoia na waiwai. Hookahi wale no waiwui i poino o keia, o ka lele e ana o na hauli mnk:iu inai na nno k:\nakn a pau. Ua ili ka mokuohi " Kulnnakauhale Gu» hi," e holoholo ana mawaena o Kapolakiko a ine Panama, ma kekahi wahi olaelae, he 200 mile mni k;\ U\e mai o Sana Lnea rn;i Knleponi Lnlo. Aohe nne he ola i poino. Ua pakele no no kala, na piiki, aka o na ukana 8 nie ke kino o ka moku, ua hoopuoia aku i waiwaina ka hohonu. E Inwein nku ona pnha iinun o ko Ahaolelo o Mekiko iloko oenei o Apenln, he hila no ka wehe nna i nia wai ma ka puali o Tehuannlipee. Ua noonoo inua ia no ka pono o ka eh nna i ala wai mnlaila iioko o ke Keneturi;i i haln, aohe n.ie e maopopo e hoio lea ka eli ana ma ia wahi, no ke akea lon. Ma. waena paha o ke 90 a tne 100 nn mile ke okea. ina ma ka Punli o Darinna, aole paha eoi nku ana mamua oke 30 mile. Un kohoia na IHo ma knhi kokoke e eli ai, he 8100,000,000 alaila paa. O na lilo o ke aupuni o Sepania no na mea a pau ma Cuba, t un htki aku ano, i ka elua miliona dala a me ka hapaha noka ma> tanm hookahi; ao na loaa mni, aoie \ ma-

inao aku mamua o ka nele. Ma nn lono a ma na palapia i hiki mai ma Nu ioka mai Lndana mai, ua ikeia iho, im hookupu iho kekahi poe, he puu dala, e hoomoe ho i ai i waea moe moana, malalo o

|ka hohonu o ka moana Ateianiki mai Ene|lani a mat Waiem«i pnhi.n hiki peioiei aku :i i\u loka. Ua ae mai kekahi Hui i hele a Ipauiehin. O ka hoomaka koe e hana i mau ipaiapaia teiik? no ka hana ana i mau waea. [ £ hooiimalimaia ana ka moku " Ka Hikina i i\ai " no keia hana, no ka hoomoe ana aku i keia makahiki ae. Ua hookohu aku o Uenemla Cespedes» ka Peresidena o na kanaka ponoi o i mao Komis»nA, ia GeneraU Qoesadn a me KaneU Yerona t e heie i mau Elele i na aupuoi* . ! ko keia mau Konmma haalele ana ia Cuba» mawaena no o oa enemi he lehuUhu. Ke auhee nei na Sepania» a e hiki aku *na paha t kona hopena. AU Naj«sa, m» ka la & Unusri« utt auhee hkou a ua holo aku i na kaona liilii. tia puka mat na Eieie tnailokn uiai o na kanaka ponoi o Cuba i Uko ole i »a mea Lau«, e noi tnai ana, homai i tnau iakn kaua no makeu. U« aku o Generaia lordjn. oia ka alihikaua nui o na koj ponoi o Cul»a i keia manawa» i ka lono i na uiaua uupuni © Sepatiia

nia Cuba. ina e pepehiia hookahi kaoaka ponoi o Ctfba c na mea piii aaponi, aUil». e p'epeoi aoa oia. he uidj mau alii Paniolo no a mc keia kanaka ponoi o Cufca e p»»pchi«a, oiai na pīo Seponia e paa nei maia'o ooa. Ua hoohakui uuku iho he olai roa ka paa!i o Pan«ma. ma ka la 2 o Febeniari i hala. Me be mea la. ke waiho nei o PaTagua kekahi o na okana aina o Ainerika Hema, īloko oke ano inoino. Ke make nei na kanaka oo ka ai ole ma na aina. Ma A^iuoeion.; e noho ana ke Kanikela h.ilia, n ua waihom ; aku iaia he puu dala nui, e na ohaoa wai«ai mni. e maiama, aka, i ka liio ana o Assuneion i na aupuni hui. manao iho la keia e ; holo, me ka lawe pu aku i na d»»la e waihoia ;• ana mn kona molu, aka, ua ialau koke rnai la ua lima powa, a ua hao ae !a i na dah, a - keakeaia iho ia kona puka ana uku. i Ua hoi oe a hiki ma ke kuianakauhaie nui o Beraziia ( oia o Rio leneiro, he eono mau ; moku hao mai ke kahua hoomoana fflai no | ke kauu. e hoike uiai ana, ua hiki nku ke knua i kona hopena. Ua haaleleiho la.oGe>| nerala Lop«za i kona wahi mua i loheia miu | nei, a ua hoio aku kela iloko ioa o-Qk"aina| me eono haneri Paragua waie no, a ua haa- ] li'le iho i kona poe mai n eha a me na o!:nna j ana i hoopaa p»o«i. Ua hoo'.ei aku kela ij ka hnpa nui o kona mau l.iko pu kaa ilokoo| ka muhwai. Kehahai la o Generala C»nary • mahope o na kapuait) ka meheu o ko Lope-| zī walii ī holo oku ai, a ina e hookaulua ihoj ana o Lopeza, alaila, e hnpu lima i.i ana i». j Oia iho la ka hopena o kana hoahiala kaua.; No Europa. _ .i Ua hooiaha ae ka Bihopa o Lnvalle fie pa« | lapala, e olelo ann, he pnno nia e inake ma-1 mua o ke kokua ana aku i na manoo i hoo-! pūkaia ma Koina. Aole nae i hoike ae ua ! Bihopa la, henha la ia mau manao. Ua ho-1 ao hou iho nei o Farani e papa aku i ka Aha-1 hui a ka Pope, mai hana i kekahi mau mea | e kue ana i kona mau pomaikai. j He ekolu o na lunahooponopono o ka nu-j pepa Marseilles i hoopaaia no ke kue i kej Kanawai hoolaha nupepa, i hookuu lanakila i ia nku. | Ua oleloia ne, ua kulike ole ka manao o| ka Emepera Napoliona me kona mau Kuhina hou o keia mannwa, no ka hiki ole ia ia ke hoolaulea i ka aoao kue iloko o ka Ahaolelo no ka hilinai ole i na hana oi loa aku i hoapono ole ia e ka hap.» nui.

Ua hoolaha kino ue ka Emepera, e noho like ana no mawaena ona a me na Kuhina hou o kona aupuni, a ke inanaoio nei ota, aia no inaluna o kona mau Kuhina hou ka hilinai nui o kela a me keia haole Farani hoopono. E manao ana ka Aha Kuhina o keanpuni, e hoemi īho i ka nui o na kou o ke aupuni. E hookolokoloia ana ke Keiki Alii Pierre Napoliona, ka mea pepehi kanaka i kekahi o na lunahooponopono o ka nupepa Marseillaise, i mua o ka Aha Hookolokolo Kiekie loa, no kona pepehi kanaka. Ke hoike mai nei naleta mai Sepanfa mai, he uluaoa mawaena o na kanaka o Sefjmia, oia hoi, mawaena o ka ekalesia Romali me ka poe hoohnunaele. He haunaele mawaena o kekahi poe Carlist ina kahi kokoke aku i Albacete, Sepania, aka ua hoopauia mamuli oke alu ana*mai o na mana Kivi!a e hooki. Ua hiki ae ma ke kulanakouhale o Madarida ka Bihopa o Osena malalo o ka puiki ana a ka mana hookolokolo. He ekolu nmu Genernla a me na Knnela he lehulehu wale o Sepania, i hookaowale loa ia nku mai ke kuianakauhale aku o Madnrika a i nft kulana ma ka anemoku o ke aupuni mamuo aku, no ka like ole o na manao ana. Ke nui la ka pioloke ma ke alo alii o Napele, Ualia a hala loa aku ma ka hema o Italia, o ke kuinn no l<e poho ana mai nei o ka Banako malama dala o Siella.

O ka wnea moe monna mai ke kapakni • mni o Bomnbe a hiki 1 ka nuku o ke Kni j Ulo ma ka monna Ininna oia o Adena, ua pan pono nmi nei i ka hooinoeia e ka mokunhi nui 11 Ka Hikina Nui. " No ka pae pono ana o keia hnna, ua hoopokole mai no ia i ke kamailio ana mawnena o Beritania nui a me kona mau pinalaau ma lnia Hikina. Ua hiki ae ma ke kulanakauhale o L»dana ma ka la 2S o Feberuari, na huaoielo mai Bo» mabe mai maioko o ka tvaea hou. Ke pakui mau neī no na nupepa o Enelani i ke aupuni, e kii aku e hoonmlu i na haunnele ma lrelani. Ua waihoia ae imua o ka Hale Ahuolelo 0 Eneiaoi ka btl& i kohoia no q* iilo oKa Oihana no na aumoku kaua. £ hiki ana ka lilo ike $46,250,000 oo ia Oihana. Oke kumu o Weia liio nui, no ka manaom e kapili 1 mau moku hao, no ka roea t ina e paa ana na moku e hanaia nei, alaila e hiki aoa ka nui o na moku hao o Beritania i ka noi loa, e like me keia : Eiua mokuahi hao nui o

ka papa akani; eono oka papa alua ; eina o ka papa akolu; ewalu oka psipa eha ; eha o ka papa alima; elua oka papa aono. 1 mau moku haahna iho hoi, alaila, eiua o ka papa akahi; elīma oka papa alua ; elua oka papa akolu; a i mau moku hao liiiii eae hoi & Jehulehu wale. ina e paa keia mau moku, ala> ila, ua kauia ae o Enelaoi me na mana ikaika !<U o na aumoku kaoa o ke ao holookoa. Ua hoolewaiu ke kioo kupapau o Hon. Burimg4me, ka Blele Kuhma o Kioa ma ke kulanakauhale o Sana Peterohoro, ma ka Poaonp, ta «6 o F«*bemari. Ona Kuhina Fantii, Beritania a me ko Amenka oa hapa> pohu. £ waihoia ana kona kino kopa« p*u ma kekahi wahi, a hoihoia aku i Ame* ?ika. E hana kuikahi nku ana no Elele pake i koe roe ke aupuoi o Kuaia, a paa ae, ho» Ukou i Kina.