Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 36, 3 September 1870 — O ka holoholo olele, ke kumu e KU-E AI KA NOHO LAUNA PU ANA. [ARTICLE]

O ka holoholo olele, ke kumu e KU-E AI KA NOHO LAUNA PU ANA.

E be Kilohan* noo ke?a o ka lahui Hawaii. Ka N rrEFi Kcocoa e; Aloha ioai axu-J[-4ca ; loa paha he mea oluolu i koe Kapena a koa Malamamoku, ka ae ana mai i ka'u **ahi ukao« e homli iho maiuna o koa oiwi Uh !anī, a nau boi ia e lawe aku ma na kihi eha « Hawaii nei, i ike mai o"u mau hoa o ka toM oelea, « me ka aoao paiepalu e no»r,hn mai oei wai ka ia kiei mai ma Kumuk;>hi a ka moe aoa aku a ka la t ke kai o L r haa !a o !a)« aku. A i hoomaopopo ai m lakoa i ke aooo kela raa« e kau ka> •:ae U maiana, oia hoi keia: Oka koLo' : ; >A« fid», bt iaumM. e (n< ei ka. noko launa riu CTJLh«? e hoa « ka aoao oolea ka\i kam. ui'e aaa x<am«a, i oa oe he keiki maikai 0 koK kelehelena, a me ia maikai hoi i hui 7,u u ae ka «aaikai o kau olelo ana, a me k» aoa « na oielo ao o kou mau makua 1 pinaoa o« k«u waha, i ku Kwoli ī ka maia at; ka maemae, a e aiakai ana hoi ka :aui eu, < k*. f«ao am« ka p«Io?ei. Ea! « at<r«a e*e nei «o au, aohe e lita c«a ke r» « leta keknia maaao aaa la oe, a e lota au la no hei a«anei kou inoa i ka oleio • a praei : «eki oeaemae oo ka koi o ke kio«. maemae n« ka olelo. AJai!a, e loaa a«a ke kea hooi'aka pouo o or e Itbb kt**, a aoie uo hoi e lohe ia na oielo pakike oiai loka mai o kou waha, a e iilo ana oe i puia ka« «aka i ka manao a kou mae makea, a be ka&u milimiii ke keiki hana |>e«« mm o kona ohana a pau Voa. Aka, o ke keiki lapuwale, alun« mai no la i «a l«fee waiwai «le, a maUma, a hiki i kona v« e boi ai a ooho i ka poīi o kona a fcc»opuka ak« la i na olelo ana i iofce ai, vee ka olelo aka paha penei: e Mama e, «a ia nae oe e mea ma, i&e-i ae, mea iho, peia, pe«en; ai ka loh; aaa o ieona Maoia, «ofce <j kaua mai ua tnea fee kuhilikini 'haho} * «ak«««lni tho (a, a hele maoii ao «. kiki« kahi oia olelo i puka mai ai, ao ka aoke akn la ao ia aobe i kae mai, a hoopufca t ka hoa koe o ka «oho iauna aioha ana, penei oo īa de(o, heohiki aku ia au ia oe, -lohe ta«a e ike, aia a ioaa aa iwi o kuu Lapaaommkiae ia oe, ike kaaa. Aia ka hewa la o nei mea he koloholo ole--1«, koe ka ohana, ooho e ka haoauna, kau pak b«avai hioohiki. Nana p« mai kaua e kom boa « lea aoao oolea, he mea puno anei bna? Aole! aale loa no! i ua oe e enahuaa l«a i keia mea he holoholo olek», a e Hio «sa oe ona ta hoohalike ana aku he kamaiki «a kn p«aa hoiohoaua, ohi i ka paahMhio ka «)ea hoiliili i ka makani, a o U mea b«iiuli i ka hana uiaikai a me ka fx»no.«hi ma« eo ia i ka hua o ka pomaikai. Kakaha! «lia hoi paha oe e huhu mai, e hookAe «nai paha oe, i na no oe ua lohe i na «iei« « keleahi poe e hoiuoiao ana paha tka saea e, a i oie ia i kou ohaaa paha, aiaiia, e boi «e a hiki i kou hale, mai wikiwiki oe i «Je3« ak«, iaa oleio au i iohe ai, aiai!a, ī bi he Bake ko ko oukou haie, e a aiiki is«a aka oe ia mea a wehe ae a heiuhelu, a e ike oo a«aoei oe ? ua oleio o ioko, e aua ta mai a«a <&&, aohe ma ke olelo, pyiei—a : *e «ikiwiki i ka luhe, e akahele ma ka olelo, e lohī hoi i ka huhu aoa," aia ko paa la, aoāe oe e oleio. £ i mai paha aaanei oe, Ka! ua maa no as īka iohe aku i ko'u «nakuahine, i na no ia e lohe iki aku i na olelo a ha-i, ua liio ia oklo iaia i oea hana mau, a mahope o ka fccie «o ia e ha-i, i ka mea i olelo hoino ia, a«e oia no ka'o e oleio nei, i na no i maa Oe i ka lohe ana i oa oieio a kou makuahiae, znai koo «ra euku a hiki ma» no i kou wa kanaka «īakua, oia mau aku no kau olelo, aoie no hoi e oeie koa epa a me ka hoopuoīponi haku oielo, a mahope kii ia mai oe e hookoiokoio ohaaa, no kau enau oieio epa i kamaīlio ai, bic paoi ko mae iho i ka o!e, i hooie hoi i ke aha ? ka mea maikai o ka laalama ana, nolaiia ea, inai maiama i ka iohe |apo«a!e. "Hooloho aka no-a, he olelo maikai, alaila, nwilaaa i hoopaka ae oo ia mau oielo ea, u aia moani ka uka i ka maiie." Ua lohe mai ia no hoi paha oe e kuu hoa oka aoao palapalu, a'u i kamaiiio ae la me ta kuoane, Ka! e hai mai paha oe i ke ano o oa oleio a me na olelo pono, oiai, an iao :ia e ko'u makoa, a e hoolohe poioleī loa miu oe, e ha-i au ia oe ma na *&ea hiki ia'a, penei na olelo hewa : Ina oe e heie ana ma ke aia a iohe oe i kekahi oleio, penei paha, Ka ! e oki ka hoi oe ia Hinalo, eia ka ke launa nei me Palai, * Id»e oe i keia maa olelo, o ko hai no ia a ka wahine a Hinalo, o ka olelo aku ia no ia,! £ - oa lohe aka nei au e oielo ia ana ko kaDe i ka laani. me Paiai, a lohe hoi kela, o ke iho la oo ia a hoi mai ke kane o ka hakaka oo ia, i kau mau olelo io ole, a liio feau mau olello i kumu e kue ai o ka noho kaoa pu ana, eia hoi na olelo pono.

loa ua lohe oe i kela mau olelo, alaila, mai hoi oe a olelo, no ka mea, aohe au waiwai puka ma ia olelo ana aku, aka nae hoi, i na oe e noho me ka malama i ua olelo la, a inahope ike pono lon ia, alaila, e nlelo iho no oe īloko ou iho, he oiaio no ka kuu lohe ana mai ia mea inamua aku nei. Eia hou nei olelo hewa, i na oe ua lohe i kekahi poe e kamailio ana paha no ka lakou mea e manaoan.i e hana, ua ike n.ie iakou he mea e pono ai no lahou, mai wikiwiki e oee olelo, e kali malie iho, aia a ike maka aku oe e hana ia mai ana ua mea la a lakou i kamailio ma!u ai, alaila, e kii oe i lehulehu e ae i maopopo ai, aka hoi, o ka lohe no i ka iakou la olelo, n hoi no oe olelo, a iuwe aku ia hoi ka mea au i olelo aku ai, a kamaiiio hele i kau hale, a iohe ua poe nei au kamailio ole aku ai, ninau lakou la, i lohe oukou ia wai ? Haina aku la e lakou, i lohe niai makou i ke kaikamahine a Pao. Aia la, maioo ka īnoa o kou makua i ka ia, nulo iho la kou moa ko ka mea nann ii hana ka hewa, puka ne la ka inoa o ka makua, a puka mai la ia olelo, me ka inoino no ka o ke kino. inoino no ka olelo. Ua pau au, he ma'u ae la no ia kuhikuhi, o ka ike ko ka poe holoholo olelo a haalele i ka lakou laau awaawa. Ke hoi nei ka eka 0 Manoa ua ahiahi, Ke puhene mai la ka ua Kuahine i ka nahele, Ke lei mai ia i na lehua a puakea o Kehoiwai. Me ke aloha 1 na ku hoe o ke Kilohana, J. W. K. Manoa, Oahu, Augate 27, 1870.