Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 38, 17 September 1870 — O ka pono loa o na keiki o ke Kula KAHUNAPULE, E MARE E I KA wahine mamua o ka hele ana mui i Wailuku nei. [ARTICLE]

O ka pono loa o na keiki o ke Kula KAHUNAPULE, E MARE E I KA wahine mamua o ka hele ana mui i Wailuku nei.

No ke kokoke ana mai o na la e huii hoi mai ai ka Rev. W. P. Arexanedero, nolaila, ke hooiaio aku nei au ma ke Kilohana, i ike e mai ai na keiki e manao ia ana e hookomo mai i ke Kula Kahunapule o Wailuku nei, aka, aole nae au e p.ipa aku ana mai hele , mai na keiki i mare wahine ole, e heie mai; no, o ka'u nae e olelo nei, o ka pono loa, e j mare e mamua o ka hele ana mai i ke Kula Kahunapule ina Wailuku nei, no na kumu a'u i noonoo ai, eia iho malalo nei: 1. O ka mea a mau mea i mare e i ka wahine a hele mai i ke Kula Kahuna, ua j pau kona hemahema. O ka noho ana o ua i haumana o keia kuia mamua aku nei, ua ike nui ia ka hemahema, aia a hoonmka ka i noho ana, e noho ana no na keiki me ka manao e imi wahi hana i wahi ola no ka noho ana, oiai ua ae ia na keiki Kuia Kahuna e hana i hapa la no ka 25 keneta, aia nae īloko o ia wa e hele ana ī ka hana a hiki i ka aina-awokea, hoi moi ma ia mau hora iho, he wa imi palopala ia, a i ka hora 3 me ka hapa, o ka wa kula no ia, peia mau e hana ai a hiki i ka Poaono, nui na wahi hemahema o na wahi weiu lole, ke waiho mni la me ke tausaui iepo, oiai no hoi. aia i na po mahina, o ka wa holoi ia o kekahi mau keiki, oiai, o ka wa kaawaie ia aole hana, eia no hoi, aia ina keiki i noho nei, uu ikeia na hemahema o ia poe, aia o ka mea wahine, ua loaa no ia iaua ka noho pono ana, aole no hoi he hoopoinoia ma na mea pono kino. Ua ai, ua inu, a ua lawa pono, ua pau no hoi ka hemahema ma ka hooponopono ana ia ioko o ka haie, he pumehana no hoi kn noho ana o ke kane a me ka wahine, o ka mea no hoi j ia i olelo ia ma Kinohi 2: 18, pela no hoi ka Pauio. »• E mahaloia ka mare no na mea a; pau," a peia aku. Eia hou no hoi, o ka noho ana o keia ku- i la, o ka pono no ka iako e mamua o ka wa ! e noho ana, oiai, aia a ī mai ka Papa Hawaii j me ka ninau ana. Owai, a owai o na keiki | 0 ke Kuia Kahunapule e heleana i Muisoni-! sia i keia A. D ? Eia ka pane ana, me ke! paki-ke ana, a ina hoi e imi mai i mau wa- j hiue na makou. me ka i aku o kahi ike i ka-1 hi, he lana loa ka manao e heie ilaiia, o ke i kumu nui keia nana e keakea, a ua ike no' hoi au, pela no ka maoao o na keiki, o ka hele oo ilaila, o ka mea nui nae nana e keakea, o ka wahine ole, ua ikeia ka pono o ka mare e aoa i ka wahine. aia i ka 1569, aole 1 makaukau o J. D. Ahm, a me D. Kanoho no ka hele ana, aole no hoi I«ua i manao a noi aku ia Rev. W. P. A., no keia mea, he okoa na keiki i ooi. Eia na inoa, S. K. Nawaa, T. Kekualaula, S. P. Heulu t C.M. Keone, o ke-na poe ia, o lakou kai maie i ka wahine, ekolu hoi poe i koe, o iakou ka poe kau nui e hele, iioko nae o ia manao paa ana, nui ka hooiuhiia, pa j Hawaii.pa i Ma»i, pela oo hoi i Oahu, ke heie a lohe ia mai •>a i Hawaii ka wahioe makemake e heie i Maikoniaia a ioa aina e, o ka w» noia e hele ai, a i ka hiki ana aku, o ka mea e loaa ttai aoa o ka hoohoka mau ia, pela mau e haoaia ai i ka hiki aoa mai o ka la e uoiki •i, lilo e ka Papa Huia la D. K., a me J. D. A., o kekahi poe īho, aole i ko ka nni ana, a hoekmhi o lakou i he!e, oia o S. K. N„ mamuii o ke apuepue, aka, o D. K., a me J. D. A., aoie iaoa \ koho i kahi eheie ai, aia i ka mahioa o Mei, he hui Lonakahiko ma ia roahina, ia wa i maopopo ai e heie ana o Ka* a me Ahia, ia hoi ana mai a Wailuko wi, hai aim i na wahi Ewa no ka hele ia wa, 1« ae koke mai oo ia ma keīa mea, oia kahi • olelo oeS, o ka oi o ka p«oo e mare wahioe «, a hele mai i ke Kula Kahooapuie o W*i» laku nei, e hoomanao iho. Ki» ne hoi, » U m.re , M j kt w*bioe • , 1 W«i!uku n»i, oi* kelnhi im « UUikeiloln okelnoeiaek* wthio«,« ** P» » m« ke lil* oiiio, oau k* ... k. l* > mw, «e w,) e m ,i M • * «"> hoi o* k*kos H*w*ii

e manio oka oofeo ana ma ka »io* hīoi, e boocianaora noa ia oobo mahhioi ; ma oa U e biki mai ana. Eia kekahi pooo. o ka mare e i ka waliioe a bek mai i Waijuka uei. o km iooolono wa ole »0 1» >no«, 0 kekahi poe tnea wihioe ole, »i* i'oko iho oeī o keim mau U, ke wawa a ke ouoe ia nei. oa keiki o Keia kaa, aole oae aa e olelo aoa, | tta hana to ia ka bevra, o ka wawa a me ka | oane ka'o e lohe oei, aka, o ka mea wahioe, aole i lobe ia kooa iooa, aole no hoī 80 e ! oielo aoa, 0 na īooa 0 oa keiki a pau kai ko-| mo i kela heia maluna ae, 0 kahi bapa 00, I oia ka pooo a me ka oi aku ke mare e i wahioe, a hele mai i Wailuku nei, aoiee )ohe ia ka inoa, oiai 0 ka ka Boke Nui no īa e olelo nei. Ua oi aku ka inoa maikai mamoa o na hale i piha i na waiwai be oui, oolaila, 0 ka iooa ka mea nui, aole 0 na mea popopo wale, e ooonoo pono iho. Molaila, ma oa wehewehe a ma na kuhikuhi maluna ae, oa ike kōkou, 0 ka poe i mare mua, aole be mau hemahema e hooko-» kokeia mai, 0 k«i mea mare ole i ka wahine j a he!e mai, he nui ka hemahema a me ka ! hooluhiia i 0 a iaoei, e like me na keiki a'u | 1 bai ae nei mamua. Ke i mai nei paha ou-1 kou, oui loa na lilo ina pela, koi auanei kela i Pa-kaka, a i mea, nui loa ka liie ina pela, ke i aku nei au. Ua nui no na keiki i mare i na wahine mamua iho nei, aole nae au iike īamea, 0 ka nui 0 na lilo, oiai e loaa wahi hana ana no ka wahine, a ua loaa mai no kahi hapawalu 0 ka la, a ua pau 00 kona hemahema, pela iike nui ia mamua aku nei. Nolaila, auhea oukou e na hoa e manao ana e hele mai i ke kula, a i maalo aku keia mau olelo i 0 oukon la, e hoomanao, a e noonoo nui iho, aka, mai kanalua nae no ka hele mai, e hele mai no, oiai, aole ia'u ka mana hiki ke p&pa aku, aka, 0 ka olelo nae a; ka poe kahiko ka'u e hoomanao nei. Iluna no ka ua, waele e ke pulu, 0 iike auanei hoi me na kanaka i hele ai 1 ka ako lau uala, hoi mai a lehei i kahi a laua i ike ai he nui ka wai, aole nae i hele e nana inua, i ka wa j i lele ai 0 ka mua, 0 kona make no ia, holo j aku no hoi kona lua a lele no, ia wa i pane | aku ai, Ua ike ne ka hoi oe aohe wai-aohe' wdi e, ma mamake like ana ia kuhihewa. E aloha auanei. JJmmuela P. K. Nawaa. Halaula, Maui, Aug. 27, 1870.