Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 7, 18 February 1871 — Page 3

Page PDF (1.68 MB)

This text was transcribed by:  Charles Feeley
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            He mea hoakaka.  I keia mau la aku nei, ua hoike ae kekahi mau hana paani hoomakeaka a kekahi poe haole.  I ka po Poaono aku nei i hala, ua laweia mai ka hae hoailona o ka haole pai kii o Osborne ma alauui Alii.  mai ka Hale Pai Kii mai. a kauia maluna o ka pahu hae o ka Hale Kaa Wai Ili.  Ma ka nupepa haole hoi o ka Po akolu. i ike iho ai makou, ua hiki kino aku kekahi malihini imua o kekahi ona pa, a ni@au aku la. he pa kuai paha keia.  Ua pane mai nae ka mea ona pa, aole makemake kuai. Pane aku la ka malihini. no keaha kou hana naaupo? Haohao ka mea pa a kamakamaiho laua.  aka, i ka aui ana ae o ka mea nona ka pa, e kau ana he mau hua kakau ma papa laau. “He waiwai kuai keia.”  Aole i ikeia hana mamua iho nei, a eia wale no a ku mai nei kekahi mea e. a ke hoohuliia mai nei e manao aku. me he mea la. na ka lahui o ka poe limalima aeto ai.

 

Maui

 

            KANAKA HANA MEA ONA.  E ka Luna Hoopuka e:--Aloha oe.  E oluolu mai oe, e hai ae ma ko kaua nupepa.  I na hana a kaona a kaua la ma Palauea, eia no ia.  Ma ka po Poaoono, Ianuari 28, ua hiki mai la na kauoha a James Makee, ma kekahi o kona makai Ioaa Makalii, e olelo ana e kii i na kanaka kumakahiki e hopu a paa.  la hele ana a ka makai, a me na hoike eha, e a koaakua ana. Na kane a me na wahine, na keiki. Ua piha lakou i ka ona. nolaila. ua hopu ia o Hoaai. na Kahaawi. no ka ona.  A ma ka Poakahi ae. ua laweia mai imua o ka Luna Hanawai E. Safferey, a ua ahewaia ua Hoiai nei, e uku oia $103.62.  O ka uku iho la no ia o ka mea paakiki i ka ona.  Nolaila, ua hai mai la ka Baibala penei: “O ka mea hewa he hana inea kana.” J. Kahuakai. Ulupalakua, Feb 7, 1871.

 

Hoika Kula Sabati o Waipio.

 

E ka Nupepa Kuokoa E; Aloha kaua :--- Ua loaa ia’u ka manawa pono e hoonua aku ia oe no na mea e pili ana i ka Hoike Kula Sabati o Waipio, a hau hoi ia e hoike ae i ke ahea, mai Hawaii nei o Keawe,a huelo loa aku i ka moku ahai la o (Lehua.) Ma ka la 31 iho ne o Dekemaba i heo aku la, na Boike ia ke Kula Sabati o Waipio.  A penei ke ano o na mea e pili ana ia la.  Hoomaka ke kai (marching) ana o ka huakai mai kahi mai o Hon. G. W. D. Halemanu, me na hae e welo ana i ka welelau o ka makani.  Mamua o ka huakai ke pee Puhi Ohe, a me na mea hookani Paha. me ka Hae Hawaii e welo ana i ka makani, a mahope iho na keki Kula Sabati, a mahope mai na wahine e kaleha ana me na aahu nani i haoia a Linohau, me na lipine e wewelo ana; a o na kane hoi, ua hele a a-i ka manu iluna, a mahope loa o ka huakai ka lehulehu, a i ka nana aku ua maikai maoli no.  “Kikaha ka Iwo i na Pali, Hoolailai lua i Hiilawe.  Ua kai pololei ka huakai a komo iloko o ka luakini, me ka mau no o ka hone o na ohe, a me ka nuku pe-upe-u o na Pahu, a i ke komo ana iloke. ua maikai, a ua malu pono ke anaana mai o a o. aohe haunaele.  Noho o Hon. G. W. D. Halemanu ma ka noho, a oia ka Perisidena o na hana.  Himeni ka Papa Himeni, a pau ia.  Pule o Mr. Kaaea, a pau ia, haawiia ia Rev. J. Bikanele ka ninauiaa ana no na mea e pia ana ia Iesu i waena o na haumana Kula Sabati.  Ku mai ke la (Rev. J. Bikanele) a hai mai, eha a’u mau mahele e ninau aku ia oukou no na mea e pia ana ia Iesu.  1. ka hanau ana o Iesu. 2. kana mau hana. 3. kona make ana. 4. Kona ala hoa aua.  A ma na mea a pau  ninau ia, ua apo wale ia mai no e na opio. a me na makua. mai ka mahele akahi a ka mahele eha. nolaila ; ua piha ka hale i ka olioli i ka maikai o na kana o ke Kula Sabati. A pau ia.  Himeni na keiki.  Tune---(Millenium) Milenio, e Kahananui ke alakai ; a pau ia.  Hoomaka ka lulu dala ana ; a o ka nui o na Lau Oliva i loaa, ua hiki aku ka heluna i ke $35.25 a ua loaa hou aku paha, aka, o na mea i haiia mai iloko o ka luakini, oia ae la keia maluua, a maloko o keia puu dala, na ka malihini ka heluna nui. ua hiki aku i ka $21.15 a o ka na kamaaina iho, ua hiki aku i ka $14.10 me he mea la, “ua pau loa paha kahi money i na nahu, a me na mea hoohiehie e nani ai.” Ua ku mai kekahi kamaaina a olelo no lakou iho, i ka lilo o ka hapanai o na dala i na malihini, a pitimola ka na kamaaina.  (He kumu paipai nae kana i kokua hou iho na kamaaina; eia nae, he ole ke kokuaia mai.) a pau ia. He himeni na na keiki---Leo. Paikau Pu, a he Himeni iho na ka Papa Himeni o Waipio.---Leo.  Hauoli i ka la maikai, a pau ia, Pule o Mr. Kukahekahe, alaila, hookuuia ke anaina e naue i ka lauai ahaina, nolaila, ua hoonuu iho na mea a pau i ka momona o Waipio me ka maikai.  A mahope komo hou ke anaina iloko o ka luakini no na hana i koe, noho o Hon. G. W. D. H., ma ka noho, a noho no hoi ke anaina me ka maikai.  Haawia he kumumanao ia Mr. Pahupu. penei; Heaha ka waiwai o ke Kula Sabati?  a ma kana kamailio ana. ua ku no i ka mahaloia, a pau ia.  Himeni ka Papa Himeni.  Tune---Milenio (Millenium) a pau ia.  ku mai o Rev P. Kekuikahi no ia kumumamnao hookah no, oia hoi ka waiwai o ke Kula Sabati, ua hai mai oia i kekahi kumu nui o ka waiwai o ke Kula Sabati, oia hoi ka hoopili ana aku o ka uhane i ke Akua, ua maikai no ma ka wehewehe ana, a pau kona wehewehe ana no na mea e pili ana i ke Kula Sabati.  Hai mai oia no ka mea e pili ana ia Kilauea, oia hoi kona holo ana aku e hoopakele i na ohua o ka Manuwa Amerika ;  a pau ia.  Himeni elima mau wahi keiki.  Tone---Ho. Ho. Ho. o Lele ke alakai. a pau ia, Himeni hou. na ka Kahananui Papa Himeni.  Tune---Silently ua maikai na keiki ma ke kuhikuhi ana o na lima. a pau ia.  he Haiolelo ia Mr. Mie. Heaha na mea e holo pono ai ke Kula Sabati? ua maikai no, eia nae, aole i pau pono kana kalai olelo ana, ua hookani e ia ka Pahu. a o ka pau no ia. a mahope iho he Himeni na ka Papa Himeni.  Waipio. mahope iho, he Haiolelo ia Mr. Pupulenui. e pili ana no ka holo ole oe ke Kula Sabati, a pau ia.  He puhi Ohe me ka Pahu, a pau ia, he manao paipai ia Kukahekahe no ke Kula Sabati, a o ka oi kana o ka mahaloia.  Pule a pau, hookuuia ke anaina me ka maikai. Me ka mahalo.  David, Keaweamahi. Paauahu. Hamakua. Jan. 3. 1871.

 

Hoowahawahaia na Lahainaluna.

 

Ma ka apana kahi a’u e noho nei, he mea lohea pinepineia keia mau huaolelo, “Lahainaluna ike ole, hele wale aku no a hoi mai, na M. e paipai ke poo.” 

            Aole hoi o ia wale. aka, ua lohea keia mau huaolelo, mai ka waha ponoi ae o ko kakou Kahukula Nui, oia ka Hui Kumu ole wale, a hui kumu ma Hilo.  Mai kona waha ponoi ae, i puka mai ai keia mau huaolelo.  “He poe lapuwale loa a Lahainaluna, he ao aku ma ka lakou mau kula i na bake kiekie loa, oia ka Hoailonahelu, Anahonua, a Moleanahonua paha.”  Aole no hoi oia wale, aka, lawe mai oia i na helu avarika maopopo ole ana i nana malu ai oio wale, a hooholo iho paha ma ka mea ana i ike ai he pono, a olelo mai, “O ee e------he Lahainaluna, eia nae, ua oio ko-----helu avarike, aole ia he Lahainaluna.”

            Maanei nei, e hoakaka no au i ke kuhihewa nui o ka poe e hoole manawa ino nei, i ka ike ole o na Lahainaluna i ka Helunaau a me ka Huinahelu.  O ka’u e olelo nei maanei. o na kula e ao mau ia nei i na la kula a pau, i ka Helunaau a me ka Huinahelu, e like me ke kula pookela o Hawaii nei, (kula a H. R. H.) o lakou na kula ike ole, no ka mea, ma ia mau kula ke kuekaa mau loa ia ana o ka Helunaau a me ka Huinahelu, &e. i kela a me keia la kula.  Aka, ma ke kula a oukou e olelo nei i ka ike ole, aole loa no he aoia o ka Helunaau a o kahi Humahelu. aole no he ao nui ia.  Nani ike ole no paha ia la, aohe aoia.  Kupono ka ike ole ua ke kule ao mau ia ma ia mau buke.  Ua like keia me na kihapai elua, hookahi kihapai i hoomaemae mau ia, a hookahi i hoomaemae ole ia.  Aole no e nele ko kakou olelo iho, “i maikai no ia kihapai, i ka hana mau ia.”  Pela no o Lahainaluna, he kula ao ole ia i ka Helunaau, o kea o ana no o ke keiki ma na kula apana.  aohe waele hou ia a pau na makahiki 4 ma Lahainaluna.  Aka nae, iloko o keia hana ana pela, ua oi aku no ka makaukau o kahi mau Lahainaluna, mamua o kekahi mau keiki o ke kula nui a Have.  Pela no kuu manao hookamani ole. 

            Eia hou no keia ; o ka olelo a ke Kahukula Nui. no kea ao o na Lahainaluna i ka Hoailonahelu a me ke Anahouna, aole ka na kumu e ae.  He hole opu ino ia.  Ma kuu koho i keia manawa, aole kumu kula hookahi mai Hawaii nei a hiki i Kauai, i ao ole i keia mau buke, aole o na kumu Lahainaluka wale no.  I ka wa nae malalo o Aberahama ka hooponoponoia ana o na kula aupuni.  he mau buke no ia i kauohaia mai e ao, a ua aoia no ma na wahi a pau o keia mau mokupuni. 

            A i mea hoi e pau ai ke kuhihewa, e pono e nana aku ma ke pepa kiko la kahiko, a e ike auanei kakou, na kanoha ia malaila, he pono i na kumu kula ke ao ia mau buke.  No ka Lahainaluna anei o keia mau inoa. D K. Kuapali, D. Kahookaumaha Moses. i ao ai i keia mau buke?  Aole no.  Ina io nae e ao ana kekahi kumu Lahainaluna ia mau buke i keia wa, alaila, he hookiekie io, aka hoi, aole, alaila, he imi hala keia ; oiai ma kuu manao ana, ua ao no na haumana a Have me kela mau bake, i ka wa ia A. F. ka hooponopono o na kula. 

            Eia hou keia ; ma ka olelo a ke Kahukula Nui, no na helu avarike, aole no i maopopo ia’u a me kekahi poe e ae, ua hanaia me ka oiaio.  Mai akaka loa nae ka ike ole ka Lahainaluna, ina aohe i hanaia e like me ia ike ia ma Hilo, i ke kakau a pau, opeope a ku ka paila, hoihoi i ka hale e nana ai.  Ina e hookuuia i ke akea, e like me ka hoike ana o na kula, ina ua maopopo ka hoke o na Lahainaluna.  A eia hoi keia ; o na ninau i hakuia no ka Helunaau, me he mea la, ua laweia mai kekahi mailoko mai o ka “Double Positions of ka Eaton” ili eleele.  A o ko ka Huinahelu hoi, he mau ninau i ao mua ole ia e na kumu e ae, a koe wale no na haumana ike a Have.  A oiai hoi. o ha helehelena o na ninau, me he mea la mailoko mai o na Eaton elua.  no ka mea.  o na buke no ia e aoia ai ma ia kula.  Pela no hoi ke kokea ana mai o na leo i pae mai ai mai au haumana mai, oiai ka wa e kulololu ana na kumu i ka imi----“Poina iho la ka hoi na rula.”  Pela auanei i akaka ai, he wahi i hele ia e lakou a maa, he kawa hoi i lele ia a hio ka ihu. 

            O kekahi mau ninau Palapala Aina no hoi, me he mea la, aole i ike ia iloko o na palapala aina o kakou, e like me keia ninau: “I ka makahiki hea, a ma kahi hea i pae mua mai ai o Lono (Kapena Kuke)?”  A ina eia no keia ninau ma ka Palapala Aina, e pono e kuhikuhi mai i ka holona, oiai ma ka Moolelo Hawaii ka’u ike ana, Aoao 38. 

            Ka i no paha he hele kula mai keia i makaukau na kumu, eia ka he hoike ana i ka lapuwale o na Lahainaluna, a he hoopau dala o ke aupuni, a he hooluhi i na kumu, a he hoopau wale i ka ai a na kamaaina o Hilo, a hoopau manawa no hoi.  Hilu no hoi ka hana a ka ilikeokeo.  Aole au i manao e hooili aku i keia ukana. e lawe ke Kuokoa, i mea e akaka ai ko;u enemi i ka poe e kue ana i na Lahainaluna, aka, i mea e pau ai kuhihewa, a i ike ai kakou ia kakou kanaka, o mua no o muli a ka lahui hookah, aohe no he wehena aku.  Aloha no. J. Nalehua Kapahu. Feberuari 6, 1871.

 

NA RULA A KE KAHUKULA NUI.

 

            1---E heluia no na la o na kumukula, ina lakou e hiki aku i ke Kula ao Kumu; a e heluia na la kupono no ka hele ana ma ke alanui a hiki i kahi e kulaia’i me ka hoi ana aku ; aka hoi, aole no I aeia kekahi kumukula, e noho aku mai kekahi o na kula ao kumu, ke ole e aponoia kela noho ana e ka Luna Kula Apana.

            2---E kula aku no na kumukula a pau ma na la kula, mai ka hore 9 a hiki aku i ka hora 2. Me ka hoomaha kupono ana o na kamalii.

            3---Elua hoomaha ma kela la keia la kula. O ka hoomaha mua, mai ka hora 10 1/2 a hiki i ka hora 10 ¾; a o ke elua, mai ka hora 12 a hiki i ka hora 12 ½.

            4---Mai ae na kumu i kekahi keiki e noho iloko o ka w kula me na kapa i pulu i ka wai ; aka, e hoihoi aku i ke keiki nona na kapa i pulu i kona hale, i loaa ke kapa maloo.

            5---Mai hoonoho aku kekahi kumukula i kekahi o kona poe haumana e ao i kona kula, a hele aku oia no kekahi mea ana i kapa’i “he pilikia” nona.

            6---I mea e holo pono ai na kula, ke papa ia nei na kumukula a pau, mai haalele lakou i ko lakou mau kula, a pau pono na hora i oleloia maluna.  O ka loohia ana o ka mai ano pilikia maluna o ke kumukula, oia wale no ke kumu i ae ia, ke @oi ole ia ka Luna Kula Apana, a ke ae ole ia no hoi ia noi ana.  He mea hiki no ke kapae ia ke kumukula e hana kue ana i keia rula, a e hoopau loa aku no hoi.

 

PAPA HOIKE

 

No na Hapaha. me na hoomaha o na Kula Aupuni, me na manawa no na Kula Ao Kumu no ka 1871.

 

HAPAHA MANAWA HOOMAKA MANAWA HOOPAU

 

NA HAPAHA KULA

 

I Ianuari 4.  Maraki 14.  II Maraki 29. Iane 6. III Iulai 19 Sepatemaba 26. IV Okotoba 11. Dekemaba 19.

 

NA HOOMAHA KULA

 

 I Maraki 15. Maraki 28. II Iune 7. Iulai 1. III. Sepatemaba 27. Okatoba 10. IV Dekemaba 20. Ianuari 2, 1872.

 

NA KULA AO KUMU

 

NA NANAWA E KULA’I.

 

I Maraki 16, 17, 18.

II Iune 12 a hiki aku i ka 21.

III Sepatemaba 28, 29, 30.

IV Dekemaba 21, 22, 23

 

Na wahi e aoia’i na Kula no Kumu.

No na Apana o Hilo, Puna me Kau.  Ma Hilo

No na Apana o Koaa A., me Kona H. “   Napoopoo.

No na Apana o Hamakua me Kohala, “   Waimea.

No Lahaina, Wailuku me Makawao  “   Wailuku.

No ka apana o Koolau, Maui Hikina,Wananal@a.

No ka mokupuni o Molokai,          “   Kaluaaha.

No ka mokupuni o Oahu,             “   Honolulu.

No ka mokupuni o Kauai,             “  Lihue.

H. R. Hitchcock. Kahukula Nui.

 

OLELO HOOLAHA.

 

E Kuai kulalai ana hookahi Lio w hulupala maikai, i ka Puukahi, ka 20 o Feberuari hora 12 awakea, ma ka PA Aupuni o Pauoa, Apana o Honolulu.  Hao ano e akau. P. Kaalahua, Luna Pa Aupuni. Feb 17, 1871. 451 1t

 

I NA LUNA KUOKOA.

 

Oiai, i ke konio ana mai iloko o keia makahiki hou. ua hoopaaia ko makou manao hauoli, i ka ike ana iho, ua hopu lokahi mai na kanaka Hawaii a me na haole. a ua hookipa aku la i ke kuokoa me ka olioli.  Ua pai makou i na kope he nui loa i keia makahiki, a mamuli o ke kikoo ana mai o na lima makemake nupepa he nui, ua pau loa ku na helu mua i ka laweia, a ua koe ka poe makemake.  No keia kumu, ke kahea aku ne makou i na Luna e pau e waiho ana na nupepa aohe i pau i ka lilo. e hoihoi koke mai i ka pau ana o keia malama.

 

KUAI O UILAMA,

MAUKA O MAEMAE.

 

Ua kukulu ani Hale ku i Po @a ano a pau ma Honolulu nei, no k@ ike, he mau makau aka maikai ka kanaka Hawaii nola, a oai @ai hoi, ua @ @iti pu au me oukou  Nolaila, ke keno aku nei au la oukou, e nana mai i na waiwai a pau ma ko'u Halekuai na @ hoi:

            Palaua, Berena, Meo Oro, Ti lau a me ke kope ole ka maikai

            Ko-paa, Kopa, Aila, Kamano o na ano a pau

           

LAIKI, BAKA-PUHI A BAKA-NAU

NA KIKA MAIKAI LOA.

Pune lole, Pihi lole a me na Kolu.

NA AI HANAI MOA.

Paakai iau. Penikila, Huale a Aila-naha.

Pulumi, Pihi lole o na ano a pau.

KOMO a me na KUI humuhumu.

Aniani Ipakukui , Upa, Ipu@aka o na ano a pau.

INIKA PALAKI KAMAA

KAULA LIO o na ano a pau.

PAPALE. PAHI o na ano a pau.

Inika, Peni kakau, Kanana. Wahi a Poo Leta

EKE LOLE, EKE DALA.

Lina, Lip@@e kil@ka, Uwiki ku ui, Kahi Lau@h@ o na ano a pau

PENIKALA, PENIPOHAKU.

KAKINI KANE, WAHINE, a KAMALII

PULAUOHO.

KAMAA KANE, WAHINE, a KAMALII.

L@I O NA ANO A PAU.

PALAKI LOLE A LAUOHO.

He nui na mea i koe aole e hiki ke hoi@e aku, no ka nui l@a. E h le k@ke mai ma kuu Halekuai, m@uka o Maemae.  ma ke kihi o Alanui Nuuanu a me K@uka, Hale o Uil@@@@@. L@@e mai i na keniknei a new loa. 481 3@@

 

PAIKI ILI HOLO LIO !

 

Ma ka po la Sabati aku nei i hala. ua haule ma ke Alanui e moe nei mawaena o @@a a me Honolulu. he “Paiki @@@ Holo Lio.” O kae mea e loaa aia ho@hoi mai i ke Keena KUOKOA, e uku pono ia no.  481 @@s

 

OLELO HOOLAHA

 

Ke papaia aku nei na mea a pau, aole e kii a lawe wale i kekahi mau mea ulu a m@a e ae paha maluna o ka aina @@@a ka inoa KAMANAIKI, Ahupuaa o Mokauea, Apana o Kona, Oahu.  O ka mea kii wale mo k@’u ae ole. e hoopaiia no ke kanaka komo hewa me ke kuleane ole, @ Elima Dala.  J KAUHANE, Lana malama o Kamanaiki . Honolulu, Feb 14, 1871. 481 3@s

 

OLELO HOOLAHA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ma keia Olelo Hoolaha, ke papa aku n@i @u i na holoholoua o na ano a pau a me na kanaka e hele wale ana malu@a o ka aina o KAPAKAPA ka inoa, ma Kailua, Kool@@poko, O’ahu. Ua hookohu aku au ia J. Kuohao, o Kailua, i Lu@a nana e malama aia no @aia ka mana e hopu a hoopai i ka mea kae i keia Olelo Hoolaha.  I.B. Peterson Honolulu, Feb 11,1871  481 4t

 

OLELO HOOLAHA.

 

E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai i keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ka Lunahooponopono o ka waiwai o PIPILI (K), no Auwaiolimu, Honolulu, Oahu, i make kauoha o’e.  Ma ka mana i wahoia mai ia’u, ke kauoha aku neiau i ka poe a ka mea make i aie aku ai a me ka poe h@i i aie mai i ka mea make, e hele mai lakou imua o’u me na @ila aie, maloko o @a la he 30 mai keia la aku, a e loaa no wau ma Auwaiolimu nei.  Ina he waiwai ko ka mea i make e paala ana ma ka lima o kekahi, e hoihoi pa mai, o hoop@iia e a’u ke aua aku a huna paha.  Owau no o KEKI KU.  Lunahooponopono Waiwai o Pipili. Auwaiolimu, Honolulu, Feb 1@, 1871. 481 4@

 

OLELO HOOLAHA.

 

E IKE ua kanaka a pau he nana ma keia, ke papa ia aku nei na holoholona Bipi. Lio, @oki, Miula, puaa a pela aku, e hele ana a e hoopono ana paha i na mea kanu maluna o kuu a@na hoolimalima, i ka paia o LAIMI, ma ke awaawa o Nuua@u.  A e uku na holoholona i ha@ia n@a una. pa $1 00 no ke poo.  ---Ua papaia @a Moa a me na ma@ @ e ae, e hele ana a e hoop@ino a@a i na mea kana maluna o ua aina la.  O ke uku o na manu i haiia maluna. e pepehiia lakou me na mea e make ai. E i@o kela @ Ka@awai mai keia aku.  J. P. KANEALII. Honolulu, Feb 16, 1871.  481 2@@

 

OLELO HOOLAHA.

 

E IKE AUANEI OUKOU E NA KANAKA A PAU, ME na Ha@le, Pake, Pukiki, ke na na mai i keia Olelo Hoolaha. O makou o ka Poe Hui he 10. Kamakea, Haumea, K@miki, Kuala, P@p@@a, kekahawalu, Nakaina, Wahinemaikai, Pu@anui, K@amo@, i kuai @@lo loa mai I ke Ahupuaa o HAMOA. e waiho ana ma Hana. Maui Hikina. Ke papa aku nei makou. me ka hookapu i ua a na la i loaa ia makou ma ke ano A@@lio.  aole e hele wale kekahi Lio, Bip@. Hoki, Miula, i na e hele keka hi o keia mau holoholo@a i oeloia maluna, e uku no ($9 @@@) pakahi.  Ina o ke kanaka ka mea i komohewa, a kii a lawe i na mea e ulu ana maluna o ka aina. oia ka Wauke, Puhala, Niu, Maia, Ohe, Hau, Kukui, Ulu, Lai, Hei, a me ke Kai lawa ia, e uku no ($5.00) pakahi.  O ka la mua o Ma@aki e hiki mai ana oia ka la e lil@ a keia mau mea i haila maluna i Kanawai paa no keia aina  Ma ka hoopuka ana ma ka Nupepe “Kuokoa.”  Aole nae I pili keia Kanawai i ka poe i ae mai e hoolimalima no i ekahi mau makahiki ; a makahiki paha.  Ke koho nei makou i mau Luna nana e nana ko makou aina Kuai I hai ia maluna.  Eia na Luna nana e h@pa.  o P. Aha (Pake) a me Mr. Aa@ona.  Ma ke k@u@ha a ka “poe Hui.” L. K. KAMAKEA. Kakauolelo. Hamoa, Hana, Maui H. Feb. 8, 1871.  481---3ta@

 

HELU 100! HELU 100! HELU 100!

 

MA WAIKIKI MO O KA HALEKU AI NA LO MELI o Ma HALEWAI. e kua@a aku ai na ano l@le he nui ma ke kuai @@iii a manuahi ka, a o a ka HALEKUAI NA LO MELI ae hoi, e kuai aukaaia aku na ano Lole he nui wale.  E hele mai a ike no oukou iho a lu-la iho, me na hoomaikai aku i na kanaka Hawaii. no ke lakou kipa mau ana mai e kuai i ua @@ i hala ; a ke lana nei ka manoa, e hoomau mai ana no oukou pela, oiai e kuai ia aku ana me na kumukuai haahaa loa.  @NO T. WATERHOUSE (Halewai) Honolulu, Dec 23, 1870.  473 3m

 

OLELO HOOALAHA.

E ike auanei na kanaka a pau, o maua ne Hak@ a ka a@wai e moe ana mai Punaluu a hiki Papaakoko, ua kap@ na holoholona na@iiia, hook@u wale ma ke auwai, a pela no @e kanaka hana ino.  Ioa i loaa i ko mana luna, ola o D Ka@ewe ; e uku no hookahi dala no ke poo. a o na kanaka a me na Pake i kuleana i ka auwai. I na ua ino ka a@wai, e hiki @@ @ ka luna ke hai ak@ i ka wa e hana ai i ka auwai , a i h@le ole kekahi, a o kona h@pe paha, e uku no hookahi dala.  OKAWAI (Pake). S. KAAIMANU. Kool@@l@@ Puheemiki, Oahu, Ianuari 10, 1871 @76-3m.@

 

OLELO HOOLAHA.

 

E ike auan@i na kanaka a p@@ loa, o@au o ka mea no@a k@ @@@ mala@@, ma ka mana i @@@@ mai ia’u mai ka mea @ona ka aina i ka paia o.

KALAUAO, ma EWA, OAHU,

Ke papa aku nei au i na kanaka a pau o kela ano keia ano. i ka he@e wa@e mal@na o ua aina la.  Ke kauoha p@ ia aku nei @@ @@@@ holoholo@a o keia ano keia ano, e hele ana mal@@a o ua aina la i ka@a ae la malama, e k@ ko@@ mai, a l@@@ aku, ma@@@o o @@ la @@ 1@ mai @eia la aku.  A @ k@ @le mai oukou mal@ko o na @@ i oeloia ma@@na, al@@a, e @@@@ @@ @@ a hoopaa e @@ke @e ke Kanawai.  J. KALOHI. Honolulu, Feb 4, 1871.  479 @@

 

PAI KII ANO HOU!

 

OIAI. UA HANA HOU AE NEI AU i na a@ia@i malamalama o ko’u HALE PAI KII a m@@@@. @@ 

MONIKAHAAE, Honolulu,

N@@@@@, ke @@na nei k@@a manao, a@ k@ ia i ka @a@@@a@@ o ke PAI ANA I NA KII O NA ANO A PAU, mai ke kii @@@@ ka e @@p@@@ a@ @ ma kaal@ @@ @ @ @@ @@ @@ @@. @ @@@@ @@ @@ @@@@ @@ @@@ @@ @@ @@@ @@@@@@ @ @ @ ke kamak@@@.  E kuai po ia aku ao @@ ea @ii P@@ @ @@ @@@@ @@@@@@@ o Hawaii @@@ @@ @@ o na @@@ kane.  @@ M@@@@@@@@ a me ka @@@ @@@@ @@@@ e ae.  H.L. CHASE (Ke@i) 475 @@@   @@ @@.

 

APO A-I ILIO!  APO A-I ILIO!!

 

KUAI MAKEPONO loa. AOLE UKU no KA HOOPAA ANA INA KUNI AUPUNI

Na Mea Kamana o na ano a pau.

Na Mea Kamana o na ano a pau.

NA KOILIPI, NA KOI LIILII,

NA PAHI LOLE @IPI, NA KAULAWAHA.

NA KAULA KAOHI AME NA KEPA.

NA LAAU NOHO LIO PANILO,

NA KAULA OPU HULU LIO A ME NA KEEHI LAAU,

NA MEA HOOHIEHIE NOHO LIO,

NA KAPU AI HAO LIO a me na Kui kakaia kapuai Lio

NA PENA A ME NA AILA MAKEPONO LOA O NA ANO A PAU.

NA IPUHAO, NA IPUKI, NA PA-PALAI,

NA IPUHAO LIILII, NA IPUHAO NUI HOOMOA KALO.

NA AHI-KOE, NA PU-KAUPOOHIWI WAHA PAKAHI A WAHA LUA

NA PAULA. NA LU A ME NA KUKAEPELE PU.

NA KUAINA HILO O NA ANO A PAU LOA.

O keia mau mea a pau, e kua@ia aku no na kumukuai eau loa ma ke dala kuike, e

DILLINGHAM & Co.

Ma ka Hale Kuai kahiko o Daimana makua.

 

Wm. Weight.

UILAMA.

Amara. a Hana Kapuai Lio.

ALANUI ALII mau a o ka HALEWAI.

Honolulu. Ua makauka @ @ no ka Hana Kapuai Lio.

(462 - @@)

 

E.O. HALL & SON.

[E.O. HALL A MS K@ KEIKI.]

 

NA MEA KUAI LAKO HAO, LOLE, NA PENA, AILA & NA LAKO KAUEPA. Halekuai ma pa @uina o Alanui M@i @ me Pap@. 475 ly

 

Aliona Kauka o na make Pake!

 

E @a mea i loehia e ka mai Pake, ke kahea @ku nei o Aliona (Pake Kauka) ia oukou.  e hele ae ma kona hale noho.  ma Alanui H@@ele, a @@e Alanui Maunakea, a e @@@a no oia ia oukou, a nana @o e h@ola i ko oukou mau mai oia ano.  Ua hei mai oia mai Hilo mai. a ua minamina ko laila poe mai lala, nui ko lakou palapala mai lala. e hoi aku malaila, aku, aole ae o AliOLA- ao ke kupono o kona ola ma ia wahi no ka ua.  Nolaila ua hoi mai nei oia, a e pono oukou; e hele koke ma kona wahi, a e lona no ia oukou na laau maikai, e hoopau @@@ ai ia mau puupuu ano ino!  E makaala oukou!  a e hele koke I ona ‘la a e ola no!!  Mai kali! e wiki!! a e hele a e pakahi, a e hele no a pau!!!  Aohe akamai e ae.  ola wale no!  nui ka poe i hoola ia o keia kulanaka@hale, eia no lakou ke noho maikai nei.  ao’e pii hou--Nolaila, e hele ae i oua ‘la, a e ola no oukou.  Oluolu no ka uku, a e oleleo no, no oukou.  373-4ms.

 

KAPU MA PUNALUU.

 

Ua lilo mai ia’u ma ke kuai ka Aina o Luka Serverance ma Punaluu. Oahu, a me ne poao a pau, nolaila, mai kela la aku ke papaia aku nei na kanaka a pau i kuleana ole maluna o k@la aina aole e h@hi wale.  O na holoholona aole hikihiki mai.  O ka mano-wai nui, ke papa pu ia aku nei.  aole e wawahi i ka laau, no ka mea, he nui no ke kahe a ka wai ma kekahi wahi o ua mano-wai la.  O na holoholona a pau e komo ana a hoopoino i na mea kanu, e uku no ke poho  Ua hookohu aku au ia Ahana (Pake) i mea malama waiwai malaila.  O na mea a pau e kue ana i keia mau mea, e hoopii@a no ma ke kauawai.

 

E wehe ana au i Hale Kuai Lole ma Punaluu, a nolaila, ke kahea aku nei au i na makamaka a pau, i na makemake kuai lole ano no ho@ loa o kela a me keia ano, e hele malaila, a u kuai makepono no au me lakou ma ke dala @ ma ka laiki, Kiulana (Pake) Honolulu, Ianuari 19, 1871 477-3m@.

 

OLELO HOOLAHA.

 

Owau o ka mea nona ka luoa malalo iho nei, ke kau ohoa aku nei au i na kanaka maoli, e hele nui mai ma ko’u Hale Humu Kamaa, ma

 

Ma Alanui Nuuanu, Helu 70, Honolulu.

 

E lawe mai no hoi i @@ k@@@aa kahiko o oukou. a na’u no e hana @ku i na ano hila hou.  he $.75 o ka hana ana.  a i paa ole ka’u hana ana . e hoihoi aku no wau i ka oukou dala.  me kuu makana aku i hapaha, ke paa ole kuu hana an@.  Eia no hoi, ina e makemake oukou e oki i ko oukou mau kamaa, e lawe mai no na’u e oki aku me ka uku haahaa loa, a i hemo, e lawe mai no na’e e hana hou aku me ka uku ole.  Ke kano@@a aku nei no hoi au i na poe nona na kamaa e waiho ae nei, e kii k@ke mai, aka, ina e kali aku au a h@l@ na mahina eha, e lawe ana au ma ka Hale Ku@lala, i hoi mai ai na poho o kuu hana ana i @o oukou mau kamaa. A ke kauoha aku nei no hoi au la oukou, e hele mai ma k@’u Hale Humu Kamaa, e kuai ai i ua NOHO-LIO hou maikai, NA KAULA KEEHI. NA PALE KEEHI. KAULA OPU LIO.  A e loaa no au ia oukou ma ke Alanui Nuuanu. Hel@ AOIU (Pake). Honolulu, Ianuari 7, 1871. 47@ @m

 

PAPA KUHIKUHI MANWA HOLO

 

-O KA-

 

MOKUAHI HAWAII

 

“Kilauea.”

 

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi a pau-Hora @ ahiahi.

“              Lahaina i na Pualua a pau-hora 7 kakahiaka

“              Maa@@@    “       “       10 “

“              Makena       “       “        12 Awakea.

 

KA HUAKAI HOLO I HILO

 

HALELE ia Kawaihae i na Poaina aina no Hilo-Hora 9 P M

“”           Hono@pu I ka hora 11 aamoe, me ka kaiewa ak@ I Na@hak@, ma ka hora 1 kakahiaka.

 

HULI HOI ANA MAI HILO MAI.

 

HAALELE la Hilo i ka P@@k@la  .   .  Hora 3 ahiahi

“             Mah@kona i ka P@@@a “   “    4 wanaao

“             Kawaiha i na P@@@a a pau  “    3 ahiahi

“            Makena          “         “    “   10 ahiahi

“            M@@@@@@   “        “    “   1 wanaao

“            Lahiana i na @@lima a pau     “   6 kakahiaka

 

KA HUAKAI HOLO I KONA.

 

HAALELE ia Kawaihae I na Pualoa aina a pau.  Hora 12 a@m

 

HULI HOI MAI KEALAKEKUA MAI.

 

HAALELE ia Kealakekua i ka P@@@@@----Hora 12 awakea

“              Kailua i ka P@@@@@@       “    6 ahiahi

“              Kawaiahe i ka @@@@@ a pau  “   3 awakea

“              Ma@@@@   “            “    “   10 ahiahi

“              M@@@@@a “            “    “   1 wanaao

“              Lahaina i na P@@lima a pau    “   6 kakahiaka

 

C. H. JUDD (KALE KAUKA,) 4@7@@    AENA.

 

NOHO LIO!  NOHO LIO!!

 

O NA NOHO LIO MEKIKO A MAKEPONO LOA!! humuhumuia me ua @@ Kalep@@i e @@aa @a ka @@a. le Hana Noho Lio o DALTON & BLAUVELT, 430-ly*  Ma Alanui Moi, Honolulu.

 

KUAI EMI!  KUAI HOLO!

Ma ka Haie o @ ILAMA. Hale Kuai Ala Hao o U@@ama (@@@.)  4@@ ly  Ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu @ @ Kauka

 

JUDD A ME LAYTON

[Alani Kauka A M@ L@@@@N@]

 

NA MEA KUAI MEA AI O NA LAKO AI A a pa@, na mea ulu a me na me @ hoo@@omona lio.  Halekuai malalao o ka Hale MU, Alanui Pap@, Honolulu. @75 ly

 

KAUKA C. F. NICHOLS.

HE LAPAAU HOMEOPATHICA.

 

O KE ANO o ka haawi ana I ka laau kupono no na mai HUI, RUMATIKA, MAI PIVA. a me na mai I kaa a loihi.  KEENA OIHANA.-Me ke kihi Komohana o Alanui Papu a me Kalepa.  E loaa no oia ma ka Hale Hana I ke kakakhiaka. mahope o ka hora 8 ; I ka aul@@ la. mai ka hora @ a ka hora 6.  Hale n@h@, Helu @@, Alanui Bertiania. Honolulu, Dec 24, 1870. 374 6m*

 

HALE PAI KII.

 

UA MAKAUKAU KA MEA NONO KA inoa malalo nei na ke pai ana i na

KII PEPA

me ka maika loa.  Aia kona Hale Pai Kii ma kahi o KINI Pai Kii mamua, maluna ae o ka Hale Pai Nupepa Ku@koa. YATSING (Pake) 470 6,   Mea P@i Kii.

 

KA WA MAIKAI

E IKE AI I KE KAKAULIMA ANA

 

-A ME-

 

Na Kumu nui o ka Hooholomoku.

 

Ua hikimai nei o PROF J G WOOD @nei.   a ua manao ola e @oho iki m@anei, @@@@@@, ua makemake oia e haawai aku i n@ @o ana i ka poe a p@u e makemake ana i kela mau ike mal@@a ae.  E hoomaka ana ke kula ma ka ia @ o Ianuari. A. @@ 1871, a e @@@mau la aku mai ai iho o ke Hale Keaka Nik@ I kela a me keia ahiahi o @a la @@@.  E ike ia no ka @ku ma ka hele @@@@ @@@ @ku i ke kumu.  M@@ia paha i kekahi mau ahiahi la@iae konane o ka mahina.  e la@@ ae @@ I kalia mau mea pa@l@@a me kana mau h@@@@ua. a @@@a ae i ka Mahina. Ua ike no o@a i ka olelo Puk@@@ a Pan@@@ @@@. O ka poe makemake ia mau olelo. @ @@ mai no ia @a @@ @hu olaola.  O ke kakaulima.  o @@@@ @@@ no @a ana i ma@ao @l@ @@@ku. E nina@ pono i ka uku a me ka manawa @@@.  E uku mu@ ia $2.50 i kinohi. O na kiki malalo o @@ makahi@@, @@ $2.50 no ka malama. a he $@.0@ no ka malama mal@@@ ae. 474 3m

 

A.S. CLEGHORN.

AKE AKE AKE

 

KE KAU O@ @IA AKU NEI NA KANAKA Hawaii a @@u @@i

 

HAWAII A KAUAI,

a me na makamaka o Kona, Oahu, e kipa ae a l@@na ma kona mau Ha@@kuai @@le ma ALANUI NUUANU, MONIKAHAAE, A MA KA UAPO MAUKA IHO O Hale Mahoe.

 

Ua hoolako ia e na lole o na ano a pau loa, a e kuai MANUAHI, MANUAHI, MANUAHI loa aku ana oia. ma na kumakuai EMI LOA, MAMUA AE O NA LOLE I KUAHA ma Honolulu nei  Nolaila, ano ka wa pono e kuai ai, no ka mea, na makemake au e kuai makepono loa aku i keia mau lole, i pau aku keia mau lole, nolaila, kuai mai aka kahi no ke dala.  Penei ke ano o kekahi mau lole; LOLE KALAKOA o kela a me keia ano, no kela a me keia kumukuai.  Na PAPALE WAHINE nani maoli, Na PAPALE KANE a me ko na kamalli, LOLE WAWAEKANE o kela a me keia ano, PALULE, KAMAA, Kamaa-hu@i, AHINAHINA PELEKANE.  Na Lole maoli keia—manoa@oa a makepono. KEOKEO PIA, KEOKEO maoli, AINAKINI, HULUMANU, LIPINE KILIKA, a pela aku, a pela aku.  E hele mai e ike maku no oukou. He hiki no la’u ke kena aku a haawi aku ia oukou i na hoolaul@u ana a nui wale, ma ke kuai ana mai ma ko’u mau Halekuai Lole.  Na’u no me ke Aloha a me ka Mahalo.  (A.S. CLEGHORN) AKE. Honolulu, Ianuari 7, 1871. 475 3m