Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 9, 4 March 1871 — Page 3

Page PDF (1.73 MB)

This text was transcribed by:  Linda Miyahira
This work is dedicated to:  LINDAMIYAHIRA

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NU HOU KULOKO

            @ AOLE “KILAUEA” i KEIA PULE AE. -  E hoo@noha ana ke Kilauea i keia hebedoma ae, @ ka hoomaemae i kona mau ipuhao @ uu kai. 

            KA “Hokuao Hou.”- O ka moku nona @ keia inoa maluna ae, makou i hoolaha aka @ kapiliia la me Bosetona, ua loheia mai @hei, ua paa a ua hooholo ia iloko o ke kai.  @ ka la 26 o Januari.

            HOI ANA MAI O KE KIAAINA. – Ma ke ku ana mai o ke Kilauea i kela kakahiaka Poaono aku nei, ua hoi mai ke kiaaina J.O. Dominis, a me kana wahine mahope o ka @hala ana o kekahi mau la hooluolu ma ka @malu ulu o Lele a ma Rosy Ranch i Ulupalakua.

            HAIOLELO HOOLE WAI ONA. – E hai olelo ana o W. R. Kakela opio a me Napoliona Nahi, ma ke ahiahi Sabati ae, Maraki 5, maloko o ka luakini o Kawaiahao, no ke ino o ka Wai Ona.

            HOLOKIKI NO. – Ua haalele ka mokuahi Mose Tela ia Kapalakiko ma ka la 16 o Feberuari, aole ma ka la  15.  O ke kumu o ka lohi, ua loohia na kaa ahi lawe leta i ka pomo make alanui, a nolaila kakali ai.  U aka mai oia ma Honolulu nei, ma ka hora 6 me 30 minute o ke kakahiaka Sabati, he 9 wale no la me 20 hora.

            KA LAINA MOKUAHI NU HOLANI. – Ua holo papa ae he lono, e nunuana, ma ke ku ana mai o kekahi mokuahi mai Kikane mai ma heia hope aku, e holo loa ana ia moku i Kapalakiko, aole hoi ke kali o ke ku mai o ka mokuahi Kaleponi.  E lawe kaokoa ana no ia i kana mau ukana a me na leta no Kaleponi.

            KE KANIKELA AMERIKA HALL. – O ka mea nona na mokuahi Kikanee holoholo nei, eia o H. H. Hall Esq., ua hoi mai nei ma ka Mose Tela, a ua hoi loa aku la i ka la Sabati iho nei maluna o ka moku Wonga Wonga.  Ua olelo oia, e hoomau mai ana oia e hooholo i kona mau mokuahi me ka hilinai maluna o na uku kokua a Hawaii nei me kekahi o na panalaau.

            KE KANIELAGEREMANIA MA TAHITI. – Ua kukui mai maanei ka lono, ua hoinoinoia ke Kanikela. Geremania e noho ana ma Tahiti, a o kona waiwai, ua hana ino pu ia e ka poe Farani.  O ka hana iho la ka ia a ka enemi make wale, e upa aku nei i ke kanaka hookahi i kaawele mai kona aina hanau mai, a e noho malihini ana hoi.  O ke uiwaiwa no ia o ke ano kipikipi o kela lahui.  i hoonana aku ka hana ia Perusia, ua oki i puu nui an aka lae kahi ka pohue, a uwe waimaka ana imua o Bisimaka, i ka hookakahili.

            INOINO NA AWA O HILO. – Ma ka hoi ana mai o ke Kilauea mai kana huakai i Hilo, i loheia mai ai, aohe i ku aku ke kialua Hawaii Kamehameha V.,  ma ia awa, i na pela, ua pahiia oia ma k alai o Kona e ka makani pukuluki iho nei.

-     O ke kuna Kate Lee hoi, e kali ana no o ka malie ae o na awa o Hilo, kahi a koua mau

ukana e hiula aku ai. 

            HEIHEI WAAPA NUI –ila kakou i lohe wale ai i ke kaulana mai nei o na heihei waapa lahui ma na aupuni nui, aole no i kuemi a loule i hope na keiki Hawaii i ka hapai ano i lealea o ia ano.  Ua hooholo ihe nei lalou, e heihei ma ka Poakahi, ia i o Mei e hiki mai ana, no ka uku makana nui he kiaha kala.  Eia malalo iho ka nui o na waapa e holu heihei aua no keia uke makana:

                        Cara Bell,                                Dauntless,

                        Mark Pakaka,                          Fearless,

                        A.P. Jourdan,                          King Philip.

            Etta, (aole o Henerietta, - Au Okoa.)

            O ka waapa Etta, ua kapiliia ma ka mokupuni o Kalaka ma Plymouth, mokuaaina o Makekuseta.  O A.P. Jourdan hoi, ua kapiliia ma Victoria mokupuni o Vanekoura.

            HAIOLELO A KA LUNA LETA O NU KILANI.  i ka hiki ana aku nei o ka Luna Leta Nui o Nu Kilani i Kupulukiko, ua kona lokeia mai oia e hoike imua o ka Ahahui Kalepa oia kulanakauhale.  Ua ae aku oia i kela kono, a ma ka la 8 o Febereari, ua haiolelo aku oia imua oia anaina i ke ano nui o kana huakai, e makemake ana o Nu Kilani i laina mokuahi hole a nui, e hooholeia mawaena o Kapalakiko a me na panalaau ma Nu Kalani a me Nu Holani.  Wahi ana, e pau ana ko lakou hoolimalima ana i ka laina o Hall ma ka malama o Maraki nei, a e makemake ana lakou i laina hou.

            KA LIMALIMA WATI. – i ke kakahiaka Poaono o ka pule i hala, i ka wa a Mr. Tannatt i wehe ai i koua hale hana wati, ma Alenui Papa, a hele iho ma ke kua o ka hale, aia hoi, komo mai la kekahi mea kolohe, e lawe aku ia elima wati pakeke.  i ka hoi ana mai e ka mea hale, ua heo aku la ke kolohe.  Make ahiahi Poaha iho nei, ua losa hookahi wati mai ka lima mai o kekahi waki keiki kanaka uuku, a e ninaninau pono ia ana ma nehinei.

Maui.

            KUPANAWA IA HANAU O KA MOA.  – Me kala 13 o Feberuari o keia makahiki o naue nei, ua ike au i ke kupanaha o ka hanau eea o ka mau.  Ua hanau mai ua moa nei, i na hue eono, a mailoko mai e ua mau hua nei eono, i puka mai ai na keiki he umikumamalua.  Aole anei keia o ka kupanaha o ka hanau ana a ka moa John Kaikiohua.

            Ulupalakua, Feberuari 16, M.H. 1871.

Hawaii.

            NA MEA HOU O HAMAKUA. – Iloko o keia mau ia e nee nei, ua haole makawai mai a kulu wai o Kulanihakei, a i ka nana aku me ke kiloi ana aku hoi a na maka i na mea kanu, ua kupu ohaoha mai, a olioli no ka manao o ka poe i kanu i na mea kanu iloko o kaa lepo.  Ua hele a maikai na mea kanu, a inoino no hoi kekahi, aka hoi, o ke alanui ua hele a kohu Hilo kahakukele. 

            -No ne hana a ke kanawai ma Hamakua nei, ua huluiia aku ekelu mau kanaka i Kaawa, elua kane a hookahi wahine, no ka hihiapuhi Okolehao, a me ka haawi Wai Ona, a he nui no ka poe ona i hoopaiia, a me ka poe walaau nui i ka po, a me ka poe hula Hawaii, a o kekahi o keia poe i hoopai ia, e hoopii ana i ka Aha Kaapuni a Jure paha, no ke kumu pahaa lakou i ike ai he pono, pela ka lono mai.  Ua hookaa aku no hoi kekahi poe o lakou i na pela-haku pokeokeo a ka pelehu (dala) i ka Luna Kanawai.  A ma ka nana ‘ku no hoi, aohe makahiki e ae o ka hana io o ke kanawai me keia Apana e like me keia; ka hihia o na kanaka mai kela pea a keia pea o Hamakua nei, a ku aku i kahi o ka Lunakanawai.  Iloko o keia mau ia ke noke mai nei no, “he like no hoi me ka noke a ka ua, pela no hoi ke kanawai e noke mai nei.”

            -Ma ka po Sabati iho nei o ka la 19 o Feberuari, ua hoohakui iho ke olai; oiai, makou e hiolani ana iluna o ko makou wahi moe, he halulu ka makou i lohe, i hoolono ae ka hie, e nei halulu ana iluna o Waialoha, apuana like ae ia ko kahele “he Olai,” oia, ua hikilele ia ae la makou a pau no ka ikaika o ka ihona ana iho.  Me ka mahalo i na L. H.            D. KEAWEAMAHI.

            Hamakua Hikina, Feb. 20, M.H. 1871.

            MONI PUUPUU NA KUMU. – Penei e maopopo ai “ka monipuupuu ana o na kumu o Hilo nei i ke dala.”  Ina e hoomaopopo ia ka avarica o na kumu, ua haule ino loa kekahi poe kumu, aia malalo o ke kanalimakumamahiku hapa tausani, a hiki i ka 450 a oi ae ka avarica, ua poe nei a kakou e haawi nei i ola no lakou.  A ua like pu no me ia o Hamakua, mai 85 hapa tausani a hiki i ka 194 hapa tausani.  Nolaila, ua lana maoli ae no kuu manao, e pane akea ae ma ou la.  Me kuu manao iho no, i na e puka ae ana keia, alaila, e ekeeke mai o na ua poe nei nana e noho mai nei ia kulana.  A i na nae e ike ia aku ana ko lakou hapa pulima, alaila, kuehu pau aku nu i kea no a me ka hana, avarica a kela a me keia kumu, mai Kau a hiki aku i Hamakua.  Ua mahalo au a me kekahi poe e ae no paha i na kumu o ka la puka i Haehae, no ko lakou eleu a me ko lakou ia koa maoli no, i haawi ia aku ka hana o kekahi ninau hoolawe e D. H. Hikikoki, heaha mai “ia ia ia, aole pela ka ninau houluulu i ko ka Kau, ua liuliu loa ka hana ana ne me ke ano lulo no, nulaila, he manao lana ko’u i na o na kumu o Puna ma keia wahi, makepono maoli ke lala ia lakou.  Ua pau, owau no me ke aloha.                       G.W. HEEU

            Wainaku, Hilo, Januari 25, M.H. 1871.

Mai keeo ke Lahainaluna.

E KA LUNA HOOPONOPONP E; Aloha oe: -

            Me ko ahonui, hai aku oe i o’u poki a me na kaikuuana o ka Hale imi naauao; i “na hoa kailiili hoi o kahi mea iki,” i keia mau hua olelo, “Mai keeo e ko Lahainaluna.”  No ka mea, oia no na mahele nui elua e pili pono aua ia kakou, i ka poe Lahainaluna a me ka poe Lahainaluna ole.  E like me kea no o ka hana ana a kekahi poe, pela no ka laahia like ana o ia mea maluna o kakou a pau, no ka inoa hoohanohano i loaa ia kakou a pau, he Lahainaluna.

            Ina ua ike ole kekahi Lahainaluna, alaila, ua laahia pu kakou a pau i ka ike ole.  Pela no hoi, ina ua haule kekahi i ka hewa, ua laahia kela inoa maluna o na Lahainaluna a pau.  Aka, aole pela ka oiaio; o ka mea i haule i ka hewa, oia no kai haule i ka hewa, a o ka poe i haule ole i ka hewa, ua pono no lakou.  Pela no hoi na Lahainaluna ike ole, ua ike ole no lakou, a o ka haawina no ia i losa ia lakou mai luna mai.  A nolaila, mai keeo kakou e ko Lahainaluna.  Ina e hoowahawaiheia mai kakou me o kekahi poe ia, e manao pu ae no hoi kakou, e mahalo ia ana no kakou, me o kekahi poe la a kakou; a ola no ka Lahainaluna.

            O ke Kahukula Nui, a e kekahi poe Luna e ne paha o ke Aupuni, ua mahalo kekahi poe iaia, a ia lakoou paha, a o kekahi poe, sohe mahalo.  No ke aha la ?  No ka mea, oia no mea pili pau loa ia kakou a pau loa – ma ka manao o kekahi poe.

            O kekahi kumu laau hua, hua mai no i ka hua maikai a momona hei ke ai aku; a o kekahi hoi, he malili a awahia ke ai aku.  Pela no kakou e ka Lahainaluna, nui ka naauao e kekahi poe, kiekie loa iluna, aohe a loaa aku i kekahi poe; e kekahi poe hoi, ua hapa ia lakou ike, a haahaa hoi ilalo.  Pela no ke Kulanui e Kapunahou, Akamai no kekahi poe e lakou, kiekie ko lakou Akamai; a o kekahi poe hoi, haahaa ko lakou ike, aole like pu.

            Ma ka Hoike Kula Kumu ana, i hoikeia mai ma na papa avarika, ma kekahi Apana ua kiekie ka ike o ke Lahainaluna, a heahea ka poe a ae.  A ma kekahi apana hoi, haahaa ka Lahainaluna, a kiekie hoi ka mea e ae.

            A no keia ano, he ano, he mea makehewa ke alaiia pilikia loa ka poe e ae: a ina hoi e pau loa i ka poe e ae, pilikia hoi kakou ka poe Lahainaluna.

            Ina hoi paha e lilo ke Kahukula.  Nui i kekahi Lahainaluna, ina hei ua neie o H.R. Hikikoke; a ina paha e lilo ia kakou Lahainaluna, ina no hoi paha ua hookalali, a hooio a no hoi.  He mea ka ia no keia.  E like me ka olelo a Holo-Pipi-Kaao; a peneikana:

            “Mai kuhi i ke kiekie he mea mau,

            E pono e nana,

            I ka poe o lalo makou a pau,

            Oia ka manaolana.”

            Ua maopopo no ko kakou ike ole, he poe keiki wale no kakou na ko Amerika, kahi nana ka ike i lawe mai i aha nei.  Ina paha he poe naauao na kupuna moa o Hawaii nei, a holo aku nei la lakou i Amerika e no ai i ka naauao; a i ka hiki ana mai i Hawaii nei, ike iho la ke Kahukula Nui, aole ka he ike o ka poe Lahainaluna, oiai mai Lahainaluna aku ka ike i leha ai i Amerika e waia ai kakou.

            A eia no hoi; aohe no i unuhiia na Buke hoonaauao a pau loa ma ka olelo Hawaii, e hiki ai la ke hoole i ka ike ole; a i ole ia, ua oa mua ia mau buke a pau, a n aka poe Lahainaluna ia i haalele hou  ia ike.  Aole!  a nolaila hoi, he mea makehewa loa ko kakou wela wela i kana honu ana pela, oiai akahi no ia a hoomaka i ka Oihana Kahukula Nui.  E nana kakou i ka hua, a i hoo mai ka hua maikai o na kule ma kana hooponopono ana, alaila, e hauoli pu no kakou me ka olioli nui.  A i  hua ole hoi, e ka umaha pu no kakou, no ka mea, o ko kakou lahui kana e hooponopono nei ma kea no naauao.

            E waiho ia kakou malalo o kana mana hooponopono ana i ka Oihana Hoonaauao oiai e noho kumu kula ana kekahi ma ka Oihana no.  No ka mea, ua palapala kahiko ia, “O ka mea hookiekie iaia iho, e hoohaahaaia oia.”  Ua ano like no hoi kekahi olelo pela ma kekahi wahi e @, penei:  “Mai kaena ka mea akamai i kona akamai ana, a mai kaena hoi ka mea ikaika i kona ikaika ana.”  O aha ia la?  O aha ia hoi.

            Ina he poe lapuwale ioa ka poe Lahainaluna, alaila, e hoolana pu ae no hoi kakou, o ka mea i olelo pela, oia kekahi me ke kiko-waena o ka poai, e kaha ai i ke anapuni a ka lapuwale, no ka mea, “lapuwale o na lapuwale,” wahi a Kekahuna, “pau loa a mea i ka lapuwale.” A mahea ia auanei oia e puka aku ai main a kikokiko aku o keia mau mea e hapala ia mai nei ia kakou, oiai ua pau loan a mea i ka lapuwale?  A malia paha, he oiaio ka olelo, “Ma kahi nui o ka paakai, e pilau ana no, a ma ke oho owili, he ohule.” 

            Ua kaulana ka aina o Amerika no ka naauao, ka makua o ko kakou naauao – a ua kaulana pu no hoi paha ka naauao o kona mau kupuna.  A he oiaio no, ua naauao lakou, a ua naauao kakou a me ka lapuwale.  Aka, ua hakuia e ka poe haku mele, penei:

            “Ua ki no hoi au a paa,

            Ei ae ka hoi ua mea e poloke ai.”

            A malia paha, he oiaio keia mau lalani mele a ke poe haku mele o Hawaii nei – Ei ae no ka hoi ananei kahi iliili e ku ia ai, ua eki oe e kikii @ kea lo iluna.

            A molaila, mai keeo kakou i na olelo a ka poe e hoino mai ana ia kakou, he opala ia mau mea, he mea puhi n aka makani.

            Eia hoi, ua kukuluia ko kakou kulanakauhale imi naauao ma ke kahua kiekie, kahi e ike moa ia mai ana e ka poe ma kahi mamao aku.  Ke kuhe mau nei ka wai ono i kela la keia la, a e peahi mau ia ana e ka makani Mana, no ka mea, ke huli pono nei kona alo i ka moana, a e nana pono ana oia i ka hono o na moku.  A malia paha o pili pono kekahi olelo kaulana, “O ke kulanakauhale i ku ma kahi kiekie, aole loa ia e nalowale.”

            Ua poha e au, ke pii nei ka pualena o ka malamalama, ma na aina pegana o ka Moana, mai Lahinaluna aku.  A pela no hoi kekahi poe Lahainaluna e ku nei ma ke kulana kiekie, a hiki ole i kekahi poe ke pii aku.  A ma o lakou la, ua ola no kakou ia kakou Lahainaluna.  Ua loaa ia kakou kekahi Helu Kiekie.

            Eia hoi, o kekahi mau Lahainaluna no o kakou, eia ma ke poo auwai kahi e hookahekahe nei i ka ike a me ka naauao ma Hawaii Nei, e nana i k kakou mahine hanai o ka ike, o Lahainaluna kilakila.  Nohea o M. Kunea?  No he Kulanui a nei a Have?  Heaha o T. Puuohau?  Heaha hoi kekahi poe kumukula e ne?  He poe e ae no kekahi a me oa Lahainaluna pu no nae – A me he la, ua paa ko o a me ko o i na Lahainaluna.  A nolaila,mai keeo kakou i na olelo e hoinoino mai ana i ka Lahainaluna, malia paha, he AAnipa kiani hoi ia e uhau mai ai i ke kua o ka lio nunuha o kekahi poe a kakou.  Aole na manu i hou ia ka nuku, aka, o ne wahi manu hulu ole.

            Ke hoopau nei au i ka’u olelo, me na wahi huaolelo pokole, “E ike ia kakou Lahainaluna, o kipa hewa he aloha i ka iho.”

                                                                        LIPINE-ANAPANAPA.

OLELO HOOLAHA.

-

            I NA mea waiwai a pau ea ke aupuni Hawaii nei, he kanuhaia aku nei kakou, mai @ mai i au wahine @ oia o

MRS. KAPALI.

            @ ka mea, ua lawe aku na makua @ me @@@@.  In @

                                                                        Skacmiel Kaualepouli

            Kailua, Kpphaupoke, Feb. 29, 1871                                                               @

I ko mana mau makamaka

HAWAII

            KE MAKEMAKE NEI MAUA E @

BERENA hou,

            BERENA ouo,

                        BERENA maikai i na la a pau.  Ka hana pa nei hoi @ i ka PAI @

MEA ONO MARE MAIKAI!

            E heia @ kahi a CROWELL @ @ @ PALAOA ai.  E @@@@@@@@

                        Kekae @@@

                                                                        CROWELL & co.

            Honolulu, Feb 22, 1871                                                                                  @

OLELO HOOLAHA.

            @@@@

Na @

                                                                        @                                            KAUKA@,

@                                                                    PAINA,                                  @

OLELO HOOLAHA.

            @@@

MRS. KAAIAI.         

@ ua haalele mai oia i ke @ @ @ @.  Ina oukou e @ mai @

            @, Feb. @, 1871         @                                                                    KAAI’WAKAINA

OLELO HOOLAHA.

            E IKE na kanaka a pau ka @@@

            Kalaoa, Feb. 22, 1871.                                                                        @

OLELO HOOLAHA.

            E IKE nakanaka a pau ke @ ma keia , ke papa ia aku nei no @ Puna, @@@

            Kalaoa, Feb. 22, 1871.                                                                        @

PAI KII ANO HOU!

OIAI, UA HANA HOU AE NEI AI’

I na nuinui malamalama o ko’a HALEPAIKU a maikai, ma

MONIKAHAAE, Honolulu

Nolaila, he laua @ ko’a manao, na ku ia i ka hanohano o ke

PAI ANA i NA KILO NA ANO A PAU,

@@@

HELU 100!  HELU 100!  HELU 100!

            MA WAIKIKI IHOO KA HALEKUAI @@@

JNO T. WATERHOUSE (@)

            Honolulu, Dec. 22, 1870.                                                                    @

E. O. HALL & SON.

(E. O. HALL & MR KE @)

NAMEA KUAI LAKO HAO, LOLE,

            NA PENA, AILA & NA LAKO KALEPA.

            Halekuai ma na @ Alanui Moi a me Papa.                                         @

KAUKA C. F. NICHOLS.

HE LAPAAUHOMEOPATHICA.

            KE ANO a ka @ ana i ka laau no na mai

                        HUI,

                                    RUMATIKA,

                                                MAI PIVA.

a me na mai i kaa a loihi. 

            KEENA OIHANA. – Ma ke kihi @@@

            Honolulu, Dec. 21, a870.                                                                    @

HALE PAI KII.

            U A MAKAUKAU NA MEA NONA KA @

KII PEPA

Me ka maikai @.  Aia kona Hale Pai KII @

                                                                        YATSING (Pake)

@                                                                                                                    @

OLELO HOOLAHA.

            Owau e ka mea @@@

MA ALANUI NUUANU, HELU 70, HONOLULU.

E lawe mai no hoi i ua @ kahiko o @, a na’o no e @ pku i na @ hila hou.  @@@

                        NOHO-LIO hou maikai,

                                    NA KAULA KEEHI,

                                                NA PALE KEEHI,

                                                            KAULA OPU LIO,

A e @@@

                                                                        @

Honolulu, Januari 7 1871.                                                                               @

HALE KUAI BUKE

HENERE M. WINI.

Aia ma Honolulu Hale, oia ka Hale Leta, aia mala ila he wahi e kuai aku ai i na buke @ he nui wale

O KELA ANO KEIAANO.

BUKE Kela haole,

            KUHIKUHI o ke kanaka Hawaii,

                        NA OLELO kihe, (Phrase Book)

                                    BUKE PA, KO, Li, (@)

A ME NA BUKELUKA E AE HE NUI WALE.

Malaila no na Buke no ke Kahau Waiwai no keia oi hana @ oihana, mai ka mea nui a ka mea liilii.

AIA NO HOI

NA KANAKA leta @,

            PENI hao maikai loa,

                        INIKA, Ipu-iaika,

                                    PENIKALA ULIULI, eleele a ulaula,

                                                KUMU Peni,

                                                            WEPA alaula a eleele,

WAHI palapala ulaula, @ a eleele (mea kakou)

            PAPA POHAKU a me ka penikala pakeke,

                                                INIKA ELEELE, ulaula a uliuli.

Me kekahi mau mea a no me he mai @@@

APO A-I ILIO!  APO A-1 ILIO!!

KUAI MAKEPONO @.  AOLE UKI no KA HOOPAA ANA i NA KINI @

Na Mea Kamana o na ano a pau.

NA MEA PAAHANA O NA ANO A PAU.

NA KOILIPI, NA KOI LIILII,

            NA PAHI LOLEBIPI, NA KAULAWAHA.

                        NA KAULA KAOHI AME NA KEPA.

NA LAAU NOHO LIO PANIOLO,

            NA KAULA OPU HULU LIO A ME NA KEEHI LAAU,

                        KA MEA HOOHIEHIE NOHO LIO,

                                    NA KAPUAI HAO LIO a me na Kui @ kapuai Lio

NA PENA A ME NA AILA MAKEPONO LA O NA ANO A PAU.

NA IPUHAO, NA IPUKI, NA PA-PALAI,

                                    NA IPUHAO LIILII, NA IPUHAO NUI HOOMOA KALO.

NA AHI-KOE, NA PU-KAUPOOHIWI WAHA PAKAHI A WAHA LUA

            NA PAULA, NA LU A ME NA KUKAEPELE PU.

NA KUAINA HILO O NA ANO A PAU LOA.

O keia mau mea a pau, e kuaina aku no na kumukuai emi loa ma ke @ kuke, e

                                                                       

                                                                        DILLINGHAM & CO.

Ma ka Hale Kuai kahiko o Daimana makua.

JUDD A ME LAYTON.

NA MEA A KUAI MEA AIO NA LAKO AI A @@@

                                                                                                            @

OLELO HOOLAHA.

            E IKE @@@

                                                                                                            J.B. PETERSON.

            Honolulu, Feb 11, 1871                                                          @

OLELO HOOLAHA.

            EE papaia aku nein a @@@

            Honolulu, Feb 14, 1871                                                          @

KUAI EMI, KUAI HOLO!

                                                                        Ma ka @ o @.

            @@@

            @@@

OLELO HOOLAHA.

            E ike @@@

                                                                                    OKAWAI (Pake) & KAAIMANU.

@, @, Oahu, Januari 10, 1871                                                            @

OLELO HOOLAHA.

            E IKE @@@

                                                                                    L.K. KAMAKEA

            @ Hana, Maui @, Feb 8, 1871                                               @

OLELO HOOLAHA.

            KE HA i @@@

            E KUAI MAKEPONO LOA AKU @ @ @ ke KUMUKI’AI HAAHAA,

I NAWAIWAI O NA ANO a pau,

Mai keia ia aku a @ ka @@@

Ma kuu Halekuai,

NA KE @

Alanui Nuuanu a me Marine.

            @ MAGNIN.

Honolulu, Feb 22, 1871

KUAI O UILAMA,

MAUKA O MAEMAE.

UA KUKI’LI @@@

@@@

Ko-paa, Kopa, Aila, Kamano o na ano a pau.

LAIKI, BAKA-PUHI A BAKA-NAU.

NA KIKA @ LOA.

Pine lole,Pihi lole a me na Kolu.

NA AI HAWAI MOA.

Paakai inu, Penikala, Huale a Aila-nahe.

Pulumi, Pihi lole a na ano a pau.

KOMO a me na KUI humuhumu.

Aniani Ipukukui, Upa, Ipuhaka o na ano a pau.

INIKA PALAKI KAMAA.

KAULA LIO o na ano a pau.

PAPALE, PAHI o na ano a pau.

Inika, Peni kakou, Kanana, Wa@ @ @.

EKE LOLE, EKE DALA.

@@@

PENIKALA, PENIPOHAKU.

KAKINI KANE, WAHINE, a KAMALII.

PULAUOHO.

KAMAA KANE, WAHINE, a KAMALII.

@@@

PALAKI LOLE A LAUOHO.

KAWAMAIKAI

E IKE AI i KE @ ANA

-A ME-

Na Kumu nui o ka Hookolomoku.

@@@

A.  S. CLEGHORN.

AKE  AKE  AKE

KE KAUOHAIA AKU XEI NA KANAKA Hawaii a @ mai

HAWAII A KAUAI,

A me na makamaka o Kona, @@@

ALANUI NUUANU,

            MONIKAHAAE, a ma

            KA UAPO MAUKA IHO O HALE MAHOE.

Ua hoolako ia e ia na lule o na ano a pau @@@

            Penei kea no o kekahi maul ole:

LOLE KALAKOA o ela a me keia ano, no kela a me keia kumukuai.

            Na PAPALE WAHINE nani maoli.

                        Na PAPALE KANE, a me ko na kamalii,

LOLE WAWAEKANE o kela a me keia ano,

            PALULE, KAMAA, Kamaa-huti,

                        AHINAHINA PELEKANE.

            No Lole maoli keia - @ a makepono.

KEOKEO PIA,

            KEOKEO maoli,

                        AINAKINI,

                                    HULUMANU,

                                                LIPINE KILIKA,

            A pela aku, a pela aku.

            @ hele mai e ike maka no oukou.

He hiki no ia’u ke kena aku a haawi aku ia oukou i na hoolaulea ana a nui wale, ma ke kuni ana mai ma ko’u mau Halekuni Lole.

            @@@

                                                                                    ( A.S. CLEGHORN) AKE.

Honolulu, Januari 7, 1871                                                                               @

Aliona Kauka o na mai Pake!

Ena mea i keehia o kamai Pake, he @@@

KAPU MA PUNALUU.

Ua @@@

@@@

OLELO HOOLAHA.

E IKE @@@